Bu il may ayının 4-də Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisin­də əkinəyararlı torpaqlardan istifadənin və əhaliyə göstərilən xidmətlərin vəziyyəti ilə əlaqədar keçirilən müşavirədə qarşıya qoyulmuş tapşırıqların icrası istiqamətində müvafiq tədbirlər həyata keçirilir.
May ayının 19-da Naxçıvan Muxtar Respublikası Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi, Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi və Dövlət Meliorasiya və Su Təsərrüfatı Komitəsinin təşkilatçılığı ilə “Araz” Elm-İstehsalat Birliyinin təsərrüfat sahəsində seminar keçirilib. Seminarın keçirilməsində məqsəd qarşıya qoyulmuş tapşırıqların yerinə yetirilməsi üçün birgə fəaliyyətin təşkili və bu məqsədlə elmi-praktik müzakirələrin aparılmasıdır.
Seminarda Naxçıvan Muxtar Respublikası Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin mütəxəssisi Qadir Quliyev çıxış edərək yaşıllıqların, damcılı və çiləmə suvarma sisteminin, beton su kanallarının çəkilməsinin şoranlaşma və eroziya kimi ekoloji problemlərin aradan qaldırılması və torpaqların münbitliyinin qorunmasındakı əhəmiyyətindən danışıb.
Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin mütəxəssisi Əsgər Həsənov torpaqların münbitliyinin artırılması sahəsində, Dövlət Meliorasiya və Su Təsərrüfatı Komitəsinin mütəxəssisi Səttar Nəsirov mütərəqqi suvarma metodlarının tətbiq edilməsi, su kanallarının, arxların təmizlənməsi və su itkisinin qarşısının alınması, şoranlaşmaya qarşı meliorativ və hidrotexniki tədbirlərin həyata keçirilməsi sahəsində görülən işlərdən danışıblar.

Hər il olduğu kimi, 2015-ci ildə də Naxçıvan şəhərində tikinti-quruculuq tədbirləri geniş vüsət alıb. Müxtəlifprofilli quruculuq obyektləri sırasında mədəniyyət müəssisələrinin tikintisi və ya əsaslı şəkildə yenidən qurulması da yer alıb. Belə tikinti obyektlərindən biri də Naxçıvan şəhərinin Atatürk küçəsində yerləşən 2 nömrəli Uşaq musiqi məktəbi üçün binadır.

Zirzəmi ilə birlikdə 4 mərtəbədən ibarət olan binada tikinti işlərinə ötən ilin mart ayından başlanılıb. Ötən müddət ərzində burada işlərin böyük bir qismi tamamlanıb, binanın dam örtüyü vurulub, pəncərələr salınıb, fasad hissə üzlük daşla müasir üslubda üzlənib. Hazırda daxildə döşəmə vurulur, divarlar boyanır, obyektin ətrafında isə abadlıq işləri aparılır.
Qeyd edək ki, Naxçıvan Şəhər Abadlıq və Təmir-Tikinti İdarəsinin inşaatçıları tərəfindən tikilən binanın zirzəmi hissəsində böyük zal, kitabxana, qazanxana, anbar və sinif otaqları fəaliyyət göstərəcək.

Birləşmiş Millətlər Təşkilatı Baş Assambleyasının 2006-cı il 26 mart tarixli qətnaməsinə əsasən, hər il mayın 17-si dünyada “Telekommunikasiya və İnformasiya Cəmiyyəti Günü” kimi qeyd olunur.
İnformasiya texnologiyalarının inkişafı sahəsində müəyyənləşdirilən dövlət siyasəti Naxçıvan Muxtar Respublikasında da uğurla həyata keçirilir, informasiya cəmiyyətinə keçid və elektron hökumətin formalaşdırılması istiqamətində ardıcıl tədbirlər görülür. Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədrinin “Naxçıvan Muxtar Respublikasında dövlət orqanlarının elektron xidmətlər göstərməsinin təşkili haqqında” 2011-ci il 15 iyul tarixli Fərmanına əsasən, Naxçıvan Muxtar Respublikasının Rabitə və Yeni Texnologiyalar Nazirliyi tərəfindən 82 dövlət təşkilatına və 9 idman federasiyasına elektron poçt ünvanları və domen adları verilmiş, həmin təşkilatların internet səhifələri hazır­lanaraq qlobal şəbəkədə yerləşdirilmişdir. Dövlət orqanlarının elektron xidmətlərindən “bir pəncərə” prinsipi əsasında istifadənin təşkili məqsədilə “Elektron hökumət” portalı yaradılmış, 34 dövlət orqanının xidmətləri portala inteqrasiya edilmişdir. “Elektron hökumət” portalı üzərindən rabitə, genişzolaqlı internet xidmət haqları, elektrik enerjisi və qaz haqlarının ödənilməsi təşkil edilmiş, istifadəçilərin portalda qeydiyyatdan keçməsi avtomatlaşdırılmışdır. Bununla yanaşı, Naxçıvan Şəhər Rabitə İdarəsində elektron imzanın sertifikat mərkəzi yaradılmış, mərkəz lazımi texniki avadanlıqlarla təmin edilmişdir.

Azərbaycanda iqtisadiyyatın bütün sahələri kimi, elektroenergetikanın inkişafı da ümummilli lider Heydər Əliyevin adı ilə bağlıdır. Ulu öndərin ölkəmizə rəhbərliyinin birinci dövründən – ötən əsrin 70-ci illərinin əvvəllərindən başlayaraq Azərbaycanın enerji sisteminin təkmilləşdirilməsi, respublikada enerji təhlükəsizliyinin təmin olunması istiqamətində mühüm tədbirlər həyata keçirilmişdir. O vaxta qədər bütün elektrik stansiyalarının ümumi gücü 2200 meqavat təşkil edirdi və elektrik enerjisi təminatının tam ödənilməsində problemlər mövcud idi.

Ümummilli liderin səyləri və təşkilatçılığı sayəsində hər birinin gücü 300 meqavatlıq 8 blokdan ibarət olan Azərbaycan Dövlət Rayon Elektrik Stansiyasının tikintisinə başlanılmış və hər il bir bloku istifadəyə verilən bu stansiya sayəsində Azərbaycanın enerjiyə olan tələbatı tam ödənilmişdir. Həmin dövrdə İran İslam Respublikası ilə birgə tikilən 22 meqavatlıq Araz Su Elektrik Stansiyası, 330 kilovoltluq Mingə­çevir-Abşeron hava elektrik verilişi xətləri, yeni transformator yarım­stansiyaları istismara verilmişdir. Müstəqillik illərində də ümummilli liderimiz ölkəmizdə enerji təhlükəsizliyinin təmin olunmasını diqqət mərkəzində saxlamış, bu sahənin maddi-texniki təchizatı xeyli gücləndirilmişdir.

Nağdsız ödənişlərin əhatə dairəsinin genişləndirilməsi istiqamətində həyata keçirilən tədbirlər Naxçıvan Muxtar Respublikasında maliyyə sabitliyinin qorunmasına, iqtisadi artımın stimullaşdırılmasına, əhalinin kredit resurslarından istifadə imkanlarının genişlənməsinə xidmət edir.
Bu mənada nağdsız ödənişlərin iqtisadiyyatdakı çəkisini artırmaq üçün 2013-2015-ci illəri əhatə edən “Naxçıvan Muxtar Respublikasında elektron ödəniş məkanının formalaşdırılması və nağdsız hesablaşmaların həcminin artırılması üzrə Tədbirlər Planı” təsdiq edilmişdir. Tədbirlər planına uyğun olaraq, maliyyə sektorunun aparıcı subyektləri olan banklar və digər maliyyə təsərrüfatları tərəfindən nağdsız ödəniş sisteminin tətbiqinin texniki tərəflərinin həll edilməsi, infrastrukturun inkişafı və təkmilləşdirilməsi, ictimaiyyətin maarifləndirilməsi və maraqlandırılması, geniş təbliğat-təşviqat işlərinin aparılması istiqamətindəki fəaliyyət uğurla həyata keçirilir. Bütün bunların nəticəsidir ki, tədbirlər planının son ilində proqramın icrasının istər iqtisadi, istərsə də sosial sferada müsbət nəticələndiyini aydın şəkildə görmək mümkündür.

Muxtar respublikada suvarma tədbirlərinin vaxtında aparılmasına diqqət yetirilir. Naxçıvan Muxtar Respublikası Dövlət Meliorasiya və Su Təsərrüfatı Komitəsinin kollektivi hidrotexniki qurğuları istismara yararlı vəziyyətə gətirir, meliorativ tədbirlər gücləndirilir. İstismarda olan bütün kanal, nasos və subartezian quyuları bu ilin suvarma mövsümünə tam hazır vəziyyətə gətirilmişdir. Bu sahədə görülən işlərin tərkib hissəsi olaraq rayon suvarma sistemləri idarələri tərəfindən aprel ayında 24,8 kilometr kanal, 45,3 kilometr ara arxları, 10 kilometr kollektor lildən təmizlənmiş, 11 kilometr yeni suvarma xətti çəkilmişdir. Vayxır sol sahil kanalının altında tikilən mexaniki suvarma şəbəkəsində 32 kilometr suvarma xətti çəkilmiş, 20,3 kilometr drenaj şəbəkəsi qurulmuşdur. Həmçinin ötən ay Araz çayında torpaqların yuyulmasının qarşısını almaq üçün 1 kilometr məsafədə sahilbərkitmə işləri aparılmışdır.

Muxtar respublikada yaşayış məntəqələrinin və istehsal sahələrinin təbii qazla fasiləsiz təmin olunması istiqamətində görülən tədbirlər davam etdirilir.
“Naxçıvanqaz” İstehsalat Birliyinin əməkdaşları istehlakçıların təbii qazla fasiləsiz təmin olunması məqsədilə mütəmadi tədbirlər görürlər. Aprel ayında abonentlər tərəfindən daxil olan müraciətlər əsasında 85 yeni mənzil, fərdi yaşayış evi və digər obyektlər qazlaşdırılmışdır. Həmçinin qaz istismarı idarələrinin qəza dispetçer xidmətlərinə təbii qaz istehlakçılarından 1688 çağırış daxil olmuş və bütün çağırışlara vaxtında gedilərək müvafiq tədbirlər görülmüşdür.
İstehsalat təlimatına və tərtib edilmiş tədbirlər planına əsasən, qaz təsərrüfatında, eləcə də avtomat qazpaylayıcı stansiyalarda istismarda olan kranlara, magistral, daşıyıcı, paylayıcı qaz kəmərlərinə, qaztənzimləyici şkaftipli qurğu və məntəqələrə, ölçü qovşaqlarına texniki baxış keçirilmiş, aşkar olunan çatışmazlıqlar aradan qaldırılmışdır. Ərazilər üzrə bütün sistem boyu qaz kəmərlərinə qazanalizatorlarla xətti nəzarət və texniki baxış keçirilmiş, 1937 halda sızma aşkarlanaraq aradan qaldırılmışdır.

Naxçıvan dəmiryolçuları verilən tapşırıqların icrasını vaxtında və layiqincə yerinə yetirir. Bunun nəticəsidir ki, bu sahədə xidmətin səviyyəsi getdikcə yüksəlir, yük və sərnişin qatarlarının fasiləsiz hərəkəti təmin olunur.
Bu ilin aprel ayında Yük və Sərnişin Daşımaları İdarəsi tərəfindən muxtar respublika ərazisindəki ayrı-ayrı tikinti təşkilatlarının ünvanına 5 min 192 ton müxtəlif təyinatlı yük daşınmış, 11 min 696 sərnişin nəqliyyatın bu növündən istifadə etmişdir.
Yollarda təhlükəsizliyin təşkili fasiləsiz hərəkətin təmin olunmasında əsas amildir. Buna görə də baş və stansiya yollarına mütəmadi nəzarət edilmiş, yağış və leysan sularının maneəsiz ötürülməsi üçün süni tikililər, küvetlər və yol yataqları təmizlənmişdir. Ötən ay Culfa lokomotiv deposunda elektrovozlar 1, teplovozlar isə 4 dəfə texniki baxışdan keçirilmiş, Culfa vaqon deposunda isə 3 vaqon təmir edilmişdir.

Babək rayonunun Xal-xal kəndində ötən ayın əvvəllərindən kənd tam orta məktəbinin və kənd mərkəzinin inşasına başlanılıb. Naxçıvan Muxtar Respublikası Dövlət Şəhərsalma və Arxitektura Komitəsinin Babək Rayon İdarəsinin inşaatçıları tərəfindən tikintisi aparılan binaların zirzəmi hissələrində qəlib-beton işləri başa çatdırılıb.
Adıçəkilən idarənin mühəndisi Rizvan Abbasovun bildirdiyinə görə, məktəb binası zirzəmi ilə birlikdə 3 mərtəbədən ibarət olacaq, binada hər biri 16 şagird yerlik olmaqla, 12 sinif otağı, 2 laboratoriya, 1 hərbi kabinə, kitabxana, idman zalı, şahmat sinfi, 1 elektron lövhəli sinif, 1 kompüter otağı yaradılacaq. Kənd mərkəzində isə icra nümayəndəliyi, bələdiyyə, poçt, ATS, baytarlıq məntəqəsi, kitabxana yerləşdiriləcək, iclas zalı yaradılacaq. Kənddə xidmət mərkəzinin inşasına başlanması üçün də hazırlıq işləri görülür.

Xəbərlər şöbəsi

Qədim Naxçıvanın torpaq-iqlim şəraiti tarixən buraya yolu düşən səyyahların, turistlərin, coğrafiyaşünasların diqqətini cəlb etmiş, onlar diyarımızda belə şəraitin yaratdığı imkanlardan istifadə olunaraq yüksəkkeyfiyyətli ərzaq məhsulları – tərəvəz növləri, meyvə və giləmeyvələr yetişdirildiyini görmüş, bunu yüksək qiymətləndirmişlər. Şahtaxtı tutma qovunu, Nehrəm qarpızı, Ordubad limonu və əriyi, Şahbuz alması, Culfa üzümü kimi nemətlərin dünya bazarlarına və sərgilərə çıxarılması, yüksək mükafatlara, diplomlara layiq görülməsi diyarımızın şöhrətini uzaq-uzaq məmləkətlərə yaymışdır. Belə məhsullar içərisində süfrələrimizdə özünəməxsus yeri olan üzüm məhsulları da xüsusi qeyd edilməlidir.
Son illərdə bu sahədə də daha böyük nailiyyətlərə imza atılması regionda aqrar sektorun inkişafına dövlət qayğısının ifadəsi, insanların ərzaq məhsulları ilə etibarlı təminatının yüksəldilməsi istiqamətində həyata keçirilən tədbirlərin bəhrələridir.
Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin Sədri cənab Vasif Talıbovun 2008-ci il 17 sentyabr tarixli Sərəncamı ilə təsdiq edilmiş “2008-2015-ci illərdə Naxçıvan Muxtar Respublikasında əhalinin ərzaq məhsulları ilə etibarlı təminatına dair Dövlət Proqramı” və 2012-ci il 14 fevral tarixli Sərəncamı ilə təsdiq edilmiş “2012-2015-ci illərdə Naxçıvan Muxtar Respublikasında meyvəçiliyin və tərəvəzçiliyin inkişafı üzrə Dövlət Pro­qramı”nda üzümçülüyün inkişaf etdirilməsinin vacibliyi də önə çəkilmişdir.

... Naxçıvan-Sədərək magistralının Kəngərli rayonu başlanan hissəsində avtomobildən düşürəm. Daha doğrusu, rayonun Yeni Kərki kəndi yaxınlığında. Yolun hər iki tərəfi əkin sahələridir. Neçə illərdir ki, bu ərazilər kənd adamlarının daimi iş, halal qazanc yerinə çevrilib. Onlar burada müxtəlif əkinçilik məhsulları yetişdirir, həm özlərinin tələbatlarını ödəyir, həm də daxili bazara töhfələrini verir, bununla digər ehtiyaclarını da ödəyirlər. Burada daha çox gözədəyən taxıl zəmiləridir. Son illərdə rayonun torpaq mülkiyyətçiləri strateji məhsul olan taxıl istehsalına ciddi diqqət yetirir, yaxşı da qazanc əldə edirlər. Mənimlə birlikdə olan rayonun “Yeni həyat” qəzetinin redaktor əvəzi Malik Qasımov sahələrə diqqətlə baxdığımı görüb dillənir:

– Rayonun ən münbit torpaq sahələridir. Elə bil taxılçılıq üçün seçilib. Bu sahələrdə taxıl əkənlər heç vaxt məhsuldarlıqdan narazılıq etməyiblər. Dövlətimiz də burada məskunlaşan insanlara qayğısını əsirgə­mir. Onların keyfiyyətli toxumla, mineral gübrələrlə təchizatını diqqətdə saxlayır. Texnika ilə təminatın yaxşılaşdırılması üçün məqsədyönlü tədbirlər həyata keçirilir.

Naxçıvan Muxtar Respublikasında son illər ərzində iqtisadiyyatın şaxələndirilməsi istiqamətində mühüm işlər görülmüş, yeni istehsal və xidmət sahələri yaradılmış, iş yerləri açılmış, əhalinin həyat səviyyəsi yaxşılaşdırılmış, bütün sahələr üzrə dinamik inkişaf təmin edilmişdir.

Muxtar respublikanın iqtisadiyyatında mühüm yer tutan kənd təsərrüfatı sahəsinin inkişafı da ötən dövr ərzində diqqətdə saxlanılmışdır. Aparılan məqsədyönlü tədbirlər nəticəsində aqrar sahədə dinamik inkişaf təmin edilmiş, məhsul istehsalının artırılmasına nail olunmuşdur.

Blokada şəraitində yaşamağa məcbur edilən muxtar respublikamız son 20 ildə “Naxçıvan möcüzəsi” kimi tarixə düşən böyük bir inkişaf yolu keçib. “Naxçıvan möcüzəsi” Heydər Əliyev yoluna sədaqətin, dahi şəxsiyyətin ağır blokada səddini yarıb keçən müdrik siyasətinin təntənəsidir. Muxtar respublikamızda regionumuz üçün strateji əhəmiyyət daşıyan neçə-neçə irimiqyaslı layihələr reallaşdırılıb, yeni su elektrik stansiyaları tikilib istifadəyə verilib, Naxçıvana təbii qazın nəqli bərpa olunub.
Qeyd olunan dövr ərzində əhali fasiləsiz elektrik enerjisi və təbii qazla təmin edildi. Böyük təşəbbüskarlıqla həyata keçirilən kütləvi iməciliklər yolu ilə bir zamanlar təbiətə vurulan ziyan aradan qaldırıldı, yaşıllıq sahələri bir neçə dəfə genişləndirildi. Yol kənarlarında, ayrı-ayrı sahələrdə miskin görkəmi ilə ürəkləri dağlayan və o dövrün acı xatirələrini özündə yaşadan ağac kötüklərinin yerində balaca fidanlar əkildi, qayğı göstərildi, ərsəyə gətirildi. Dağ yamaclarında salınan yaşıllıqlar ölkəmizdə ilk dəfə olaraq muxtar respublikamızda tətbiq edilən damcı üsulu ilə suvarıldı, qızmar yay günlərinin istisindən qorundu. Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədrinin müvafiq sərəncamla təsdiq etdiyi “2012-2015-ci illərdə Naxçıvan Muxtar Respublikasında meyvəçiliyin və tərəvəzçiliyin inkişafı üzrə Dövlət Pro­qramı” meyvəçiliyin və tərəvəzçiliyin inkişafına stimul verən yeni bir mərhələnin əsasını qoydu.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Kənd Təsərrüfatı Nazirliyindən aldığımız məlumata görə, “Kənd təsərrüfatı ili”ndə torpaq mülkiyyətçiləri bol məhsul istehsalı üçün yaradılmış şəraitdən səmərəli istifadə etməyə səy göstərirlər. Bu cəhətdən muxtar respublika iqtisadiyyatında ən önəmli yer tutan taxılçılığın intensiv və ekstensiv üsullarla inkişafına xüsusi diqqət yetirilir. Məlumatda bildirilir ki, regionun torpaq mülkiyyətçiləri ötən ilin payızında cari ilin məhsulu üçün 30 min 166 hektar sahədə taxıl əkini aparıblar. Əkinlərə vaxtında və aqrotexniki qaydalarla qulluq göstərildiyindən sahələrdə normal cücərti alınıb.
Torpaq mülkiyyətçiləri yazlıq əkinləri də sürətlə davam etdirirlər. Belə ki, aprelin 24-dək şum qaldırılmış 9738 hektar sahənin 8350 hektarında müxtəlif kənd təsərrüfatı məhsulları əkilib. Əkilən sahələr suvarılıb. Şum qaldırılması və əkin kampaniyası, əkilmiş sahələrin suvarılması diqqət mərkəzindədir.

Xəbərlər şöbəsi

Naxçıvan Muxtar Respublikasının hərtərəfli inkişafında mühüm rol oynayan tikinti-quruculuq tədbirləri bütün sahələri əhatə edir. Son illər ərzində həyata keçirilmiş bu kimi tədbirlər hesabına paytaxt Naxçıvan şəhəri müasir görkəm alır, yeni yaşayış binalarının tikilməsi və ya mövcud binaların əsaslı şəkildə yenidən qurulması nəticəsində əhalinin rahat yaşayış imkanları genişlənir.
Təbii ki, əhalinin mənzil-məişət şəraitinin yaxşılaşdırılması sahəsində görülən işlər yaşayış binaları sakinlərinin rahatlığının təmin olunması, onların yaşayış şəraitinin daha da yaxşılaşdırılması məqsədi daşıyır.
Görülən işlərin davamı kimi hazır­da Naxçıvan şəhərinin Əliqulu Qəmküsar küçəsində 8 mərtəbəli yeni yaşayış binasının tikintisi davam etdirilir. Tikinti işlərinə cari ilin mart ayında başlanılıb. Naxçıvan Şəhər Abadlıq və Təmir-Tikinti İdarəsinin inşaatçıları binanın birinci mərtəbəsində beton-qəlib işlərini başa çatdırıb, ikinci mərtəbə üçün hazırlıq işləri aparırlar. 450 kvadratmetr sahədə ucaldılacaq binada 32 mənzil yerləşəcək ki, bu mənzillərdən 8-i üçotaqlı, 24-ü isə iki­otaqlı olacaq.
Naxçıvan şəhərinin “Əlincə” məhəlləsində yerləşən 20 nömrəli yaşayış binasında isə mart ayının əvvəllərindən əsaslı yenidənqurma işlərinə başlanılıb. Ötən müddət ərzində 50 mənzildən ibarət olan 5 mərtəbəli binada bütün pəncərələr dəyişdirilib, dam örtüyü vurulub, arxa fasad hissə birinci mərtəbəyədək üzlük travertin daşla üzlənib, digər hissələr isə müasir dizayn elementləri ilə zənginləşdirilib. Binanın ön hissəsində bütün mərtəbələrdəki balkonlar yenidən hörülərək müasir görkəmə salınıb. Hazırda burada suvaq işləri aparılır, binanın daxilində isə yeni pilləkənlərin qoyulmasına başlanılıb. Yaşayış binasının zirzəmi hissəsi də təmizlənərək divarları suvanıb, rabitə və elektrik xətlərinin çəkilişi başa çatdırılıb.
Qeyd edək ki, bu obyektdə əsaslı yenidənqurma işlərinin aparılması “Cahan İnşaat” Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyətinin inşaatçılarına həvalə olunub. Hər iki obyektdə yerli tikinti materiallarından istifadəyə üstünlük verilməklə yanaşı, təhlükəsizlik qaydalarına nəzarət də diqqət mərkəzində saxlanılır.

Xəbərlər şöbəsi

Cəmiyyət inkişaf edib insanların tələbatları artdıqca, öz növbəsində, enerji və resurs tələbi də artır. Təbii ehtiyatların məhdudluğu, enerji resurslarından səmərəli istifadə məsələləri bu baxımdan hər bir ölkədə gələcəyə hesablanmış strateji inkişaf xəttinin əsasını təşkil edir.
Ölkəmizdə də hələ 2004-cü ildən qəbul olunmuş “Azərbaycan Respublikasında alternativ və bərpa olunan enerji mənbələrindən istifadə olunması üzrə Dövlət Proqramı”na əsasən, enerji təminatı sahəsində resursəvəzləyici potensial əldə olunması strategiyası həyata keçirilir. Muxtar respublikamızda bu sahədə aparılan işlər regionun enerji təhlükəsizliyinə tam nail olmaqla Günəş və digər bərpa olunan alternativ enerji mənbələrindən gələcəkdə geniş istifadə üçün indidən zəmin hazır­layır. Bu yaxınlarda Babək rayonunun Xal-xal kəndi yaxınlığında quraşdırılmasına başlanılmış 20 meqavat gücündə olacaq Günəş elektrik stansiyasının yaradılmasında da məqsəd alternativ enerji sahəsində çox geniş potensialı olan Naxçıvan Muxtar Respublikasının ehtiyatlarından istifadəyə nail olmaqdır. Bu eyni zamanda ekoloji təmiz bir enerji mənbəyi kimi ətraf mühitin qorunması və yüksək texnologiyaların tətbiqi baxımından çox əhəmiyyətlidir.

Cəmiyyətin sosial-iqtisadi inkişaf göstəriciləri arasında insanların ümumi rifah halını müəyyən edən sosial siyasət tədbirlərinin nəticələri mühüm yer tutur. Sosial siyasət çox həssas bir mexanizm kimi bazar iqtisadiyyatı şəraitində dövlətin ali maraqlarının yerinə yetirilməsi üçün tələb olunan sosial ədalətin bərqərar edilməsi və insanlara firavan həyat sürmək üçün zəruri sosial zəmanətlər verilməsi vəzifəsi daşıyır. 

Müasir dünyanın mənzərəsinə baxdıqda çox sürətlə dəyişilən texnoloji yeniliklər fonunda sosial-mədəni tələbatların da artdığını görməkdəyik. Qloballaşmanın təkan verdiyi sürətli informasiya axını, insan hüquq və azadlıqlarının yaratdığı geniş imkanlar çox deyil, cəmisi iyirmi il əvvəl mövcud olmuş həyat tərzinə yeni standartlar gətirmiş, daha uzun və keyfiyyətli ömür sürə bilmək əsas məqsədə çevrilmişdir.

“Azərbaycan Respublikasında əmək miqrasiyasının hüquqi tənzimlənməsi” mövzusunda aprelin 16-da keçirilən görüşdə Naxçıvan Muxtar Respublikası Dövlət Miqrasiya Xidmətinin rəis müavini Elnur Məmmədov çıxış edərək bildirib ki, son 20 ildə muxtar respublikada sürətli inkişafa rəvac verən səmərəli iqtisadi siyasət tarazlı və davamlı inkişaf üçün başlıca təkanverici qüvvə olub, regionda iqtisadi fəallıq yüksəlib, sahibkarların normal fəaliyyəti üçün əlverişli biznes mühiti yaradılıb. Müxtəlif peşə istiqamətləri üzrə kadrlara olan tələbatın müəyyənləşdirilməsi üçün muxtar respublikanın əmək bazarında əcnəbi işçiyə olan tələbatın müəyyənləşdirilməsi vacib hesab olunur. Bu məqsədlə işəgötürənlərdən alınmış məlumatlara əsasən, 2015-ci il üçün əmək miqrasiyası kvotasının təsdiq edilməsi məqsədilə Dövlət Miqrasiya Xidməti tərəfindən müvafiq proqnoz tərtib olunaraq Naxçıvan Muxtar Respublikası Nazirlər Kabinetinə təqdim edilib, müvafiq qərarla 2015-ci il ərzində muxtar respublika ərazisində əmək fəaliyyəti ilə məşğul olmalarına icazə verilən əcnəbilərin və vətəndaşlığı olmayan şəxslərin sayı 700 nəfər müəyyənləşdirilib.

Muxtar respublikada çoxşaxəli iqtisadiyyatın formalaşdırılması, qəbul edilmiş dövlət proqramlarının reallaşdırılması istiqamətində tədbirlər 2015-ci ilin ilk rübündə də davam etdirilmişdir. Yanvar-mart ayları ərzində 448 milyon 708 min manat dəyərində ümumi daxili məhsul istehsal edilmişdir ki, bu da bir il öncəki göstəricidən 2,6 faiz çoxdur. Hər bir nəfərə düşən ümumi daxili məhsulun həcmi ötən ilin müvafiq dövrünə nisbətən 2,8 faiz artaraq 1019 manatı ötmüşdür. Ümumi daxili məhsulun tərkibində maddi istehsalın payı 58,4 faiz təşkil etmişdir.
2014-cü ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 2015-ci ilin yanvar-mart ayları ərzində sənaye məhsulunun həcmi 2,1 faiz, əsas kapitala yönəldilən investisiyalar 0,2 faiz, kənd təsərrüfatının ümumi məhsulu 5,3 faiz, nəqliyyat sektorunda yük daşınması 2 faiz, informasiya və rabitə xidmətlərinin həcmi 2,7 faiz, o cümlədən mobil rabitə xidməti 1,1 faiz, pərakəndə əmtəə dövriyyəsi 2,8 faiz, əhaliyə göstərilən pullu xidmətlər 3,8 faiz, ixracın həcmi 1,4 faiz, əhalinin gəlirləri 1,7 faiz, hər bir nəfərə düşən gəlirlər 0,6 faiz, bir işçiyə hesablanmış orta aylıq əməkhaqqı isə 3,9 faiz artmışdır.

 Kəngərlidə meyvə bağlarının sahəsi 636 hektara çatdırılıb

Muxtar respublikamız­da əhalinin müxtəlif kənd təsərrüfatı məhsullarına olan tələbatının daxili imkanlar hesabına ödənilməsi istiqamətində həyata keçirilən tədbirlər öz bəhrələrini verməkdədir. Bir neçə ildir ki, ticarət obyektlərində belə məhsulların xüsusi çəkisinin xeyli artması görülən işlərin nəticəsidir. Bununla bağlı qəbul edilmiş dövlət pro­qramlarının bir çoxunun icrası başa çatdırılmış, bəzi proqramlar bu gün də uğurla icra edilməkdədir.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədrinin 2012-ci il 14 fevral tarixli Sərəncamı ilə təsdiq olunmuş “2012-2015-ci illərdə Naxçıvan Muxtar Respublikasında meyvəçiliyin və tərəvəzçiliyin inkişafı üzrə Dövlət Proqramı”nın qəbulundan 3 il ötür. İcrası bu il başa çatdırılacaq proqrama əsasən, muxtar respublikanın bütün bölgələrində həyata keçirilən tədbirlər belə deməyə əsas verir ki, həmin proqram regionda meyvə-tərəvəz məhsullarına olan tələbatın daha dolğun ödənilməsini təmin edib.

 Özəlləşdirmə siyasəti tarixən təkcə bazar iqtisadiyyatına keçid dövründə sistem dəyişiklikləri yaşayan dövlətlərin deyil, eyni zamanda sənayecə inkişaf edən, təkmil bazar münasibətləri ilə seçilən dövlətlərin də iqtisadi siyasətində mövcud olub. Buna görə də son zamanlar sürətlə qloballaşan dünya iqtisadiyyatında mülkiyyətin və müəssisələrin özəlləşdirilməsi istiqamətində həyata keçirilən tədbirlər mühüm əhəmiyyət daşıyır. 

Ümumiyyətlə, özəlləşdirmə proqramlarına müxtəlif aspektlərdən yanaşmalar olsa da, onların hamısının qarşısında bir sıra problemləri həll etmək vəzifəsi durur. Burada, ilk olaraq, maliyyə sisteminin sağlamlaşdırılması məsələsi əsasdır. Çünki praktik olaraq bütün ölkələrdə özəlləşdirmə prosesi yüksək inflyasiya, dövlət büdcəsinin kəsirinin artımı və digər mənfi tendensiyalarla müşayiət olunub. Digər məqsəd isə rəqabətin artırılması, təbii inhisarların tədricən ləğvi, eyni zamanda əhalinin mülkiyyətçilər təbəqəsinə çevrilməsi yolu ilə iqtisadi artımın sosial bazasını formalaşdırmaqdan ibarətdir. Ən əsası, özəlləşdirmə dövlətin iqtisadi rolunun və funksiyalarının dəyişdirilməsi, iqtisadiyyatın səmərəliliyinin yüksəldilməsi məqsədi daşıyır.

2015-ci ilin birinci rübü ərzində Naxçıvan Muxtar Respublikasında fəaliyyət göstərən banklar və digər kredit təşkilatları öz fəaliyyətlərini günün tələbləri səviyyəsində qurmağa çalışmışlar. Muxtar respublika iqtisadiyyatının inkişafını stimullaşdırmaq, iqtisadi artıma nail olmaq məqsədilə kreditləşmə funksiyası yüksək səviyyədə həyata keçirilmişdir. Belə ki, 1 aprel 2015-ci il tarixə muxtar respublikanın iqtisadiyyatına yönəldilən kredit qoyuluşu 116 milyon 992 min manat, o cümlədən qısamüddətli kredit qoyuluşu 14 milyon 974 min manat, uzunmüddətli kredit qoyuluşu isə 102 milyon 18 min manat təşkil etmişdir. Kredit qoyuluşu ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 32 milyon 587 min manat artmışdır.

Bank və digər kredit təşkilatları tərəfindən 2015-ci ilin ilk üç ayı ərzində 27 milyon 270 min manat kredit verilmişdir ki, bu da keçən ilin müvafiq dövründə verilmiş kreditdən 17 milyon 845 min manat çox olmuş və ya 2,9 dəfə artmışdır. 2015-ci ilin yanvar-mart aylarında iqtisadiyyatın real sektoruna cəlb olunan kreditlərin həcminə görə sənaye sahəsi xüsusilə fərqlənir. Belə ki, ötən ilin müvafiq dövründə bu sahəyə yönəldilən kreditlərin həcmi 318 min manat təşkil edirdisə, cari ilin yanvar-mart aylarında bu göstərici 9 milyon 946 min manat artaraq 10 milyon 264 min manat olmuşdur. Tikinti sektorunda da bu göstərici ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə artımla müşahidə olunmuş və 369 min manat təşkil etmişdir. Kommersiyayönümlü kreditlərin həcmi isə ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 1 milyon 201 min manat artaraq 2 milyon 220 min manat olmuşdur. Nəqliyyat və rabitə sektorunun inkişafı ilə əlaqədar verilmiş kreditlərin həcmi isə bu günə qədərki dövr ərzində ən yüksək həddə çatmış, ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 3 milyon 690 min manat artaraq 3 milyon 705 min manata çatmışdır. Gənclərin mənzillərə olan tələbatının ödənilməsi məqsədilə daşınmaz əmlakla əlaqədar ipoteka kreditlərinin həcmində də ötən illə müqayisədə 2 milyon 233 min manat artım müşahidə edilmiş və belə kreditlərin həcmi 3 milyon 645 min manata çatmışdır. 2015-ci ilin ilk üç ayı ərzində verilmiş ipoteka kreditlərinin həcmi, ümumilikdə, 2014-cü il ərzində verilmiş kreditlərin həcmindən 1 milyon 592 min manat çoxdur.

Əhalinin rahat yaşayışına xidmət edən tədbirlər sırasında enerji tələbatının ödənilməsi mühüm əhəmiyyət daşıyır. Bu istiqamətdə işlər mart ayında da uğurla yerinə yetirilmiş, elektrik stansiyalarının, transformator yarımstansiyalarının fasiləsiz işi, elektrik verilişi xətləri və avadanlıqlarının sazlığı diqqət mərkəzində saxlanılmışdır.
Payız-qış mövsümünə hazırlıq və cari təmir işlərinin aparılması nəticəsində mart ayı ərzində də elektrik enerjisi təchizatında heç bir çətinlik olmamış, Araz Su Elektrik Stansiyasında generatorlar 5-6 meqavat, Naxçıvan Modul Elektrik Stansiyasında 35-40 meqavat, Biləv Su Elektrik Stansiyasında 2-3 meqavat, “Arpaçay-1” və “Arpaçay-2” Su Elektrik stansiyalarında isə 1 meqavat gücündə işləmiş, işlədicilər fasiləsiz olaraq elektrik enerjisi ilə təmin olunmuşdur. Bu dövr ərzində muxtar respublikanın elektrik şəbəkələrinə 35 milyon 221 min 300 kilovat-saat elektrik enerjisi daxil olmuşdur.
Naxçıvan Muxtar Respublikası Dövlət Energetika Agentliyi tərəfindən elektrik verilişi xətlərində, transformator yarımstansiyalarında qrafik əsasında əsaslı və cari təmir işləri aparılmış, yeni elektrik verilişi xətlərinin çəkilməsi, şəhər mərkəzlərində mövcud hava elektrik verilişi xətlərinin kabel xətləri ilə əvəz edilməsi sahəsində tədbirlər davam etdirilmişdir. Ötən ay 35 meqavolt­-amper gücündə 110 kilovoltluq “Qıvraq” yarımstansiyasında tikinti-quraşdırma işləri başa çatdırılmış, son sınaq-sazlama işləri həyata keçirilmişdir. Babək rayonunun “Nehrəm” yarımstansiyasında da tikinti-quraşdırma işləri yekunlaşmış və mart ayının əvvəllərində şəbəkəyə qoşulmuşdur. Burada yeni bina tikilmiş, 6300 kilovoltluq transformatorlar və digər lazımi avadanlıqlar quraşdırılmış, növbətçi heyətin iş şəraiti xeyli yaxşılaşdırılmışdır.

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin 2009-cu il 16 dekabr tarixli Sərəncamına əsasən, hər il aprelin 10-u ölkəmizdə “İnşaatçılar Günü” kimi qeyd olunur.
Bu gün ölkəmizdə aparılan genişmiqyaslı tikinti-quruculuq işləri Azərbaycan dövlətinin iqtisadi qüdrətinin göstəricisidir. Əsası 1969-cu ildə ümummilli liderimiz Heydər Əliyev tərəfindən qoyulan sosial-iqtisadi inkişaf xətti istər keçmiş Sovetlər Birliyi dövründə, istərsə də müstəqillik illərində ölkəmizdə digər sahələrlə yanaşı, tikinti-qurucu­luq işlərinin də geniş vüsət almasına səbəb olmuşdur. Şəhər, rayon, qəsəbə və kəndlərdə yeni obyektlər istifadəyə verilmiş, əhalinin rifahının yaxşılaşdırılmasına və sosial problemlərinin həllinə xidmət edən infrastruktur sahələri yaradılmışdır. Son illər ölkə Prezidenti cənab İlham Əliyevin fərman və sərəncamları ilə qəbul edilən dövlət proqramlarının uğurlu icrası da iqtisadiyyatın kompleks inkişafına səbəb olmuş, tikinti işlərinin əhatə dairəsi xeyli genişləndirilmişdir. Bu da, nəticə etibarı ilə, yeni iş yerlərinin açılmasına, məşğulluq probleminin aradan qaldırılmasına və əhalinin rifahının yaxşılaşdırılmasına xidmət edir.

Muxtar respublikada yeni texnologiyaların tətbiqi və əhaliyə keyfiyyətli rabitə xidmətinin göstərilməsi məqsədilə ardıcıl tədbirlər görülür. Belə ki, mart ayı ərzində, ümumilikdə, 261 yeni telefon nömrəsi istismara verilmiş, “Evədək optika” layihəsi üzrə 3 fərdi mənzilə optik kabel xətti çəkilmişdir. Həmçinin Babək rayonunun Vayxır və Yarımca, Şahbuz rayonunun Gömür, Kəngərli rayonunun Yeni Kərki kənd avtomat telefon stansiyalarının hər birində 48 abonentlik genişzolaqlı internet avadanlığı quraşdırılmış, 445 abunəçinin genişzolaqlı internet şəbəkəsinə qoşulması təmin edilmişdir.
İnformasiya cəmiyyətinə sürətlə inte­qrasiya edən muxtar respublikada bütün növ ödənişlərin bir mərkəzdən qəbulu təşkil edilir, insanların rahatlığı təmin olunur. Bu səbəbdən son illər poçt şöbələrinin sayı artırılır və fəaliyyəti genişləndirilir. Artıq muxtar respublikanın ucqar kənd yaşayış məntəqələrində də müasir poçt xidmətləri təşkil olunmuşdur. Bu istiqamətdə işlər ötən ay da davam etdirilmiş, Babək rayon Qoşadizə kəndində yeni poçt bölməsi istifadəyə verilmiş, Şərur rayon Cəlilkənd poçt bölməsinə yeni kompüter avadanlıqları qoyularaq şəbəkəyə qoşulmuşdur. Ayın əvvəlində Ordubad rayonunun Düylün kənd avtomat telefon stansiyasından Çənnəb kəndinədək 8 kilometr məsafədə yeraltı fiber-optik kabel xəttinin tikintisinə başlanmışdır. Hazırda bu iş davam etdirilir.
Mart ayında abunəçilərdən 455 min 319 manat elektrik enerjisindən, 1 milyon 161 min 209 manat təbii qazdan istifadə haqları üzrə ödənişlər qəbul olunmuş, 2161 mobil cihazın qeydiyyatı üçün 10 min 920 manat vəsait yığılmışdır. Həmçinin muxtar respublika ərazisində rəqəmli radio yayımına keçidlə bağlı texniki işlər başa çatdırılmış və sınaq yayımına başlanmışdır.
Muxtar respublika rabitəçiləri yeni texnologiyaların tətbiqi və rabitə xidmətinin keyfiyyətinin yüksəldilməsi istiqamətində işləri bundan sonra da davam etdirəcəklər.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Rabitə və Yeni Texnologiyalar
Nazirliyinin mətbuat xidməti

Meliorasiya və irriqasiya sisteminin inkişafını təmin etmədən kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalında artım əldə etmək mümkün deyil. Bu səbəbdən də Naxçıvan Muxtar Respublikası Dövlət Meliorasiya və Su Təsərrüfatı Komitəsinin kollektivi mart ayında suvarma mövsümünə hazırlıq işlərini intensiv şəkildə davam etdirmiş, hidrotexniki qurğular, xüsusilə nasos stansiyaları istismara hazır vəziyyətə gətirilmişdir.

“Naxçıvanqaz” İstehsalat Birliyi bu ilin mart ayında da fəaliyyətini əhalinin tələbatına uyğun qurmuş, plan proqnoza tam əməl edilmişdir. Qaz nəqlinin fasiləsiz və itkisiz təşkili üçün istismar edilən avadanlıqların və boru xətlərinin sazlığı daim nəzarətdə saxlanılmışdır. İstehsalat təlimatına və tərtib edilmiş tədbirlər planına əsasən, ötən ay istismarda olan qaz kəmərlərinə və tənzimləyici qurğulara texniki baxış keçirilmiş, aşkar olunan nöqsanlar aradan qaldırılmışdır. Mənzillərin, ictimai təyinatlı binaların və digər obyektlərin daxili qaz kəmərləri, avadanlıqları mütəmadi olaraq yoxlanılmış, nəzarət-ölçü cihazlarına texniki xidmət göstərilmişdir. Yoxlamalar zamanı yararsız vəziyyətdə olan 217 qaz sayğacı istismardan çıxarılmış və yeni sayğaclar quraşdırılmış, təbii qazın təsdiq edilmiş texnoloji rejimə uyğun nəqli təmin olunmuşdur.

 Naxçıvan Muxtar Respublikasında müasir nəqliyyat sisteminin qurulması, nəqliyyat sektorunun səmərəli idarə olunması istiqamətində ardıcıl tədbirlər həyata keçirilir. Bu sahədə atılan addımlar geniş əhali kütləsinin gündəlik ehtiyaclarının ödənilməsində ən yüksək səviyyəyə çatmaq və regionun sürətlə inkişaf edən iqtisadiyyatının tələblərinə cavab verən müasir nəqliyyat infrastrukturu şəbəkəsi yaratmaq məqsədi daşıyır. 

Görülən işlərin davamı kimi, aprelin 3-də Naxçıvan şəhərində yeni taksi xidməti fəaliyyətə başlayıb. Belə ki, Naxçıvan Şəhər Təsərrüfathesablı Nəqliyyat İdarəsinə məxsus 15 ədəd taksi gün ərzində sərnişinlərin xidmətində olacaq. Yalnız Naxçıvan şəhərində günün istənilən vaxtında (24 saat) “288” nömrəsinə zəng etməklə taksi sifariş edilə bilər. “Qaynar xətt”ə, hələlik, “Naxtel” və şəhər telefonları ilə pulsuz zəng etmək və xidmətdən yararlanmaq mümkündür.

İnsanların sağlamlığı istənilən dövrdə cəmiyyətin ən böyük sərvəti hesab olunub. Yalnız sağlam olanlar cəmiyyətə xeyir verər, onun inkişafı üçün əzmlə çalışar. Odur ki, Naxçıvan Muxtar Respublikasında da insanların sağlamlığının qorunmasına, səhiyyə infrastrukturunun müasir tələblər səviyyəsində qurulmasına böyük diqqət göstərilir. 

Ötən dövr ərzində səhiyyə sistemində aparılan islahatlar tibb ocaqlarının maddi-texniki bazasının möhkəmləndirilməsinə, xidmətin keyfiyyətcə yeni mərhələyə qədəm qoymasına imkan verib. Səhiyyə quruculuğu istiqamətində həyata keçirilən tədbirlərin mühüm bir hissəsini də yeni səhiyyə müəssisələrinin tikilməsi, mövcud olanların əsaslı şəkildə yenidən qurulması təşkil edir. Muxtar respublikanın ən böyük tibb ocağı olan Naxçıvan Muxtar Respublika Xəstəxanası binasının əsaslı şəkildə yenidən qurulması da məhz insan sağlamlığının mühafizəsinə yönəldilmiş mühüm tədbirlərdən biridir.
2012-ci ilin avqust ayından başlayaraq “Gəmiqaya” Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyəti tərəfindən yenidən qurulan binada indiyədək xeyli iş görülüb. Belə ki, ilkin mərhələdə binanın təməl hissəsinin daha da möhkəmləndirilməsi məqsədilə ətraf xüsusi beton örtüyü ilə əhatələnib, zirzəmidə üçmərhələli izolyasiya işləri aparılıb. Zirzəmi ilə birlikdə 8 mərtəbədən ibarət olan binada tikinti işləri, su, elektrik, istilik xətlərinin çəkilişi başa çatdırılıb, dam örtüyü vurulub, pəncərələr salınıb. Binanın ilk 3 mərtəbəsinin fasadı üzlük daşla üzlənib, digər hissələr isə poliestr və digər yerli inşaat materiallarından istifadə olunmaqla klassik və müasir memarlıq elementləri ilə zənginləşdiriləcək.

Naxçıvan Muxtar Respublikası İqtisadiyyat və Sənaye Nazirliyinin nəzdində fəaliyyət göstərən “İstehlak Mallarının Ekspertizası Mərkəzi” Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyəti tərəfindən ərzaq mallarının keyfiyyətinə nəzarət davam etdirilir.
“İstehlak Mallarının Ekspertizası Mərkəzi” Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyətinin maddi-texniki bazasının möhkəmləndirilməsi istiqamətində mütəmadi olaraq məqsədyönlü tədbirlər həyata keçirilib. Ötən illər ərzində ABŞ, Almaniya, İngiltərə, Polşa, İtaliya, Türkiyə istehsalı olan, beynəlxalq standartlara uyğun laboratoriya avadanlıqları alınıb quraşdırılıb. Laboratoriyada mütəmadi olaraq yerli və idxal məhsullarından nümunələr götürülərək təhlillər aparılıb.
Yeyinti məhsullarının keyfiyyətinin və təhlükəsizliyinin təmin edilməsi sahəsində aparılan dövlət nəzarətinin bir hissəsini də yerli istehsal və idxal məhsullarının orqanoleptik, fiziki-kimyəvi, mikrobioloji və toksik­oloji göstəricilərinin yoxlanması təşkil edir.
Cari ilin ilk 3 ayı ərzində 258 halda hüquqi və 283 halda fiziki şəxslər tərəfindən daxil olmuş 57 mal çeşidini əhatə edən 541 halda mal nümunəsi laboratoriya analizindən keçirilib, aparılmış laboratoriya təhlilləri, əsasən, 401 yerli istehsal məhsullarını və 140 idxal məhsullarını əhatə edib. Nəticədə, 540 hаldа məhsulun kеyfiyyət göstəricilərinin nоrmаtiv-tехniki sənədlərin tələblərinə cаvаb vеrdiyi, 1 halda mal nümunəsinin keyfiyyət göstəricilərinin aşağı olduğu müəyyən edilib.
“İstehlak Mallarının Ekspertizası Mərkəzi” MMC tərəfindən Mərkəzi qida sınaq laboratoriyasının beynəlxalq standartların tələblərinə uyğunlaşdırılması istiqamətində tədbirlər davam etdirilir.

Bir neçə ildir ki, quruculuq tədbirlərinin geniş vüsət aldığı muxtar respublikada əhalinin və nəqliyyatın təhlükəsizliyini və intensiv hərəkətini təmin edən yol tikintisi də üstün istiqamət verilən sahələrdən birinə çevrilib. Belə tədbirləri görəndə qeyri-ixtiyari olaraq “Abad yurd yolundan tanınar” deyimini xatırlayırsan.
Yolların əsaslı təmiri, yenidən qurulması və müasir standartlara cavab verməsi istiqamətində həyata keçirilən tədbirlər Babək rayonunu da əhatə edib. Qeyd edək ki, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin “Naxçıvan Muxtar Respublikasının Babək rayonunun sosial-iqtisadi inkişafının sürətləndirilməsinə dair əlavə tədbirlər haqqında” 2013-cü il 5 mart tarixli Sərəncamına uyğun olaraq, rayonda 8 min nəfər sakinin yaşadığı 13 kənd yaşayış məntəqəsini əhatə edən və ümumi uzunluğu 26 kilometr olan Hacıvar-Vayxır-Sirab avtomobil yolu ötən il istifadəyə verilib.
Cari ildə də rayonda yol-nəqliyyat kompleksinin yeniləşməsi və beynəlxalq standartlara uyğunlaşdırılması istiqamətində tədbirlər davam etdirilir.

Son illər muxtar respublikamızda elektrik enerjisinin istehsalı və dayanıqlı elektrik enerjisi ilə təchizat sahəsində kompleks tədbirlər həyata keçirilir, yeni su elektrik stansiyaları tikilir, elektrik stansiyalarında, yüksək və alçaqgərginlikli elektrik verilişi xətlərində, transformator yarımstansiyalarında əsaslı və cari təmir işləri aparılır.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Dövlət Energetika Agent­liyinin baş direktoru Yasin Səfər­ovun verdiyi məlumata görə, cari ilin ötən dövründə də bu işlər uğurla davam etdirilib. Araz çayı üzərində tikilən 36 meqavat güclü Ordubad Su Elektrik Stansiyasında işlər qrafikə uyğun davam etdirilib. Layihəyə uyğun olaraq, təmizləyici bəndin çökəltmə hovuzunda 200 min kubmetr qazıntı işindən 100 min kubmetri qazılıb, 53 min kubmetr betonlanıb. 12 min 400 metr uzunluğunda ötürücü kanalda 9 min 200 metr kanal qazılıb, qazılmış kanalın 5 min 130 metr hissəsi betonlanıb, sel keçidlərinin 90 faizində işlər tamamlanıb. Həmçinin yükləmə hovuzunda qazıntı işləri başa çatdırılıb. Yaxın vaxtlarda betonlama işlərinə başlanılacaq. Layihəyə əsasən, ərazidə stansiya binası inşa olunacaq, turbinlər, generatorlar və digər qurğular sifariş veriləcək, transformator yarım­stan­siyası və ötürücü elektrik verilişi xətti çəkiləcək.

Muхtаr rеspublikаmızdа bаzаr iqtisаdiyyаtının tələblərinə uyğun sаhibkаrlıq mühitinin fоrmаlаşdırılmаsı, iş аdаmlаrı üçün əlvеrişli şərаitin yаrаdılmаsı istiqаmətində аrdıcıl və məqsədyönlü tədbirlər həyаtа kеçirilir. Sаhibkаrlıq subyеktlərinin fəаliyyətinin stimullаşdırılmаsı və gеnişləndirilməsi məqsədilə muхtаr rеspublikаmızdа fəаliyyət göstərən sаhibkаrlаrа mаliyyə dəstəyi göstərilir, bаnklаr və krеdit təşkilаtlаrı tərəfindən onlara güzəştli krеditlər vеrilir. Həyаtа kеçirilən аrdıcıl və məqsədyönlü tədbirlər öz bəhrəsini vеrib, rəqаbətqаbiliyyətli müəssisələr yaradılıb.
Daxili bazarı yüksəkkeyfiyyətli yerli məhsullarla təmin edən müəssisələrdən biri də Nахçıvаn şəhərində fəaliyyət göstərən “Hilаl” Ət-Süd Məhsullаrı Emаlı Müəssisəsidir.

Aqrar sektorda islahatların aparılması istiqamətində hüquqi baza böyük əhəmiyyət daşıyır. Odur ki, kənd təsərrüfatında islahatlara başlanandan sonra bu sahədə çalışan fermerlərin xeyrinə bir sıra qanun və qərarlar qəbul edilib. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin 12 yanvar 2015-ci il tarixli Sərəncamı ilə 2015-ci ilin “Kənd təsərrüfatı ili” elan edilməsi də bu sahənin sürətli inkişafına hesablanıb.
Bu günün kənd təsərrüfatı işçisi təkcə ölkədaxili tələbatın ödənilməsi üçün məhsul istehsal etmir. Daxili tələbatın ödənilməsi vacib olduğu kimi, xarici bazara məhsul çıxarılması da önəmlidir. Buna görə qəbul olunan qanunlar daim təkmilləşdirilir və yeniləri qəbul edilir. Elə dövlət başçısının 16 yanvar 2014-cü il tarixli “Kənd təsərrüfatı və ərzaq məhsulları bazarının fəaliyyətinin təkmilləşdirilməsi sahəsində əlavə tədbirlər haqqında” Sərəncamı və 16 aprel 2014-cü il tarixli “Aqrar sahədə idarəetmənin təkmilləşdirilməsi və institusional islahatların sürətləndirilməsi ilə bağlı tədbirlər haqqında” Fərmanı da bu məqsədə xidmət edir.

Şərur muxtar respublikamızın məhsuldar və geniş torpaqları olan bölgəsidir. Min illər boyu babalarımız bu ərazidə taxıl, pambıq, üzüm kimi qiymətli bitkilər becərib, hər cür nemət yetirən bağ-bağatlar salıblar. Bu rayon ötən onilliklərdə respublikamızın qabaqcıl kənd təsərrüfatı bölgələrindən biri olub, xüsusən taxılçılıq, üzümçülük rayonu kimi tanınıb. Dağ havası ilə aran Günəşinin, Arazla Arpaçayın qovuşduğu bu yerdə insan nəyə desən, qadirdir. Bunu hər il qazanılan uğurlar da sübut edir. Şərur aran və dağlıq zonadan ibarətdir. Buranın özünəməxsus iqlimi var: qışı soyuq, yayı isə, necə deyərlər, qorabişirən.

Artıq Şərur kəndlisi ötən ilin sonlarının, bu ilin əvvəllərinin quraqlığını unutmaq üzrədir. Mart ayının ikinci yarısından havaların yağışlı keçməsi torpağa əsl məlhəm olub. Düdəngəli fermer Aqil Məmmədovun təbirincə desək, kəndlinin əkdiyindən, səpdiyindən əvvəl gördüyü işə qəlbində inam, ümid göyərməlidir. Yoxsa torpaqdan gözlədiyini ala bilməz. Torpaq adamı deyir ki, yağış da, qar da vaxtında və qədərində yağsa, əsən külək qasırğaya dönməsə, zəhmətkeş insan üçün əkib-becərməyə, xeyir-bərəkət götürməyə nə var ki... Hər şey öz ölçüsündə olanda torpağın məhsulu, xeyir-bərəkəti də artır.

Sənaye məhsulu istehsalı iqtisadi inkişafın əsas göstəricilərindən biri olub, yeni iş yerlərinin yaradılmasının, innovasiyaların tətbiqi və ixracyönümlü əmtəələrin çeşidinin artırılmasının əsas yollarından biridir. Sənaye sahəsində ölkədəki xammal ehtiyatları insanların tələbatlarına cavab verə bilən son məhsul halına gətirilir ki, nəticədə, ixtisaslaşmış əməyin tətbiqinə geniş meydan açılır. 

Müasir istehsal infrastrukturuna malik sənaye parklarının yaradılması regionda sənaye sahələrinin inkişafının təmin edilməsini nəzərdə tutan dövlət siyasətinin həyata keçirilməsinə yönəldilmişdir. Çünki sənaye parklarının yaradılması iqtisadiyyatın ixrac qabiliyyətinin, eləcə də rəqabətqabiliyyətli, idxalı əvəz edən məhsulların istehsalının artırılması, məşğulluğun təmini, investisiyaların və müasir texnologiyaların cəlb edilməsi kimi vacib məsələlərin həlli baxımından xüsusilə əhəmiyyətlidir.

Dövlətin apardığı məqsədyönlü iqtisadi siyasətin bir hissəsi olmaqla ticarətin, xüsusilə xarici ticarətin tənzimlənməsi, daxili bazarın qorunması, gömrük prosedurlarının sadələşdirilməsi, xarici iqtisadi əlaqələrin genişləndirilməsi, bütövlükdə, ölkəmizdə olduğu kimi, onun ayrılmaz tərkib hissəsi olan Naxçıvan Muxtar Respublikasında da ticarət dövriyyəsinin artmasına, o cümlədən xarici ticarətin genişlənməsinə şərait yaradıb.

Muxtar respublikada xarici ticarət dövriyyəsinin ilbəil artması burada yeni sənaye müəssisələrinin, istehsal sahələrinin yaradılması nəticəsində mümkün olmuşdur. Son 20 il ərzində muxtar respublikada sənaye müəssisələrinin sayı 56-dan 439-a çatmış, artım 7,8 dəfə olmuşdur. Yaradılan yeni sənaye müəssisələrində istehsal olunan məhsullar daxili bazarın idxaldan asılılığını xeyli azaltmış, eləcə də yeni ixracyönümlü, rəqabətədavamlı məhsulların ixrac olunmasına rəvac vermişdir.
Naxçıvan Muxtar Respublikası­nın xarici ticarət əlaqələrində 1992-­1995-ci illər idxalın həcminin artması, əsasən, gündəlik tələbat mallarının idxalı ilə xarakterizə olunur. Belə ki, əvvəlki iqtisadi əlaqələrin kəsilməsi, muxtar respublikanın blokada şəraitində olması və mövcud sənaye müəssisələrinin öz fəaliyyətlərini əsasən dayandırması bu dövrdə vacib yeyinti məhsullarına olan tələbatın idxal hesabına ödənilməsini labüd etmişdir. Eləcə də bu dövr xarici ticarətdə barter əməliyyatlarının üstünlük təşkil etməsilə, idxalın dəyər və həcminin artması ilə xarakterizə olunur. İdxalın artmasının bir səbəbi də xarici iş adamlarının ticarət əlaqələrinin qurulmasında maraqların artmasından, eləcə də elektrik enerjisinin idxalından ibarət olmuşdur.

2015-ci ilin ilk aylarında muxtar respublikada fəaliyyət göstərən bank və kredit təşkilatları tərəfindən iqtisadiyyatın kreditləşdirilməsi vəziyyəti diqqəti xüsusilə cəlb edir. Belə ki, cari ilin ilk iki ayı ərzində verilmiş kreditlərin həcmi 2014-cü il ərzində verilmiş kreditlərin 37 faizini təşkil edib.

Mərkəzi Bankın Naxçıvan Muxtar Respublikası İdarəsindən bildiriblər ki, yanvar-fevral aylarında bankların iqtisadiyyatı kreditləşdirməsi ötən illə müqayisədə 13 milyon 101 min manat çox olub və 19 milyon 957 min manata çatıb. Bu, eyni dövr ərzində muxtar respublikada istehsal olunmuş ümumi daxili məhsulun 2,5 faizini təşkil edir. Ümumiyyətlə, martın 1-nə muxtar respublikada cəmi kredit qoyuluşunun həcmi 113 milyon 573 min manat olub. Ötən ilin müvafiq dövründə isə bu göstərici 84 milyon 791 min manat təşkil edirdi.
İqtisadiyyatın real sektoruna kredit qoyuluşunun sahələrinə nəzər yetirdikdə cəlb olunan kreditlərin həcminə görə sənaye sahəsinin əhəmiyyətli dərəcədə fərqləndiyi müşahidə olunur. Belə ki, ötən ilin müvafiq dövründə real sektorun kreditləşməsində bu sahənin payı 2,6 faiz təşkil edirdisə, cari ilin yanvar-fevral aylarında bu sahəyə yönəldilən kreditlər 10 milyon 84 min manat artaraq 10 milyon 264 min manat olub və kreditləşmədəki pay 51,4 faizə yüksəlib. Tikinti sektorunda bu göstərici ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə azalma ilə müşahidə olunub və 150 min manat təşkil edib. Kommersiyayönümlü kreditlərin həcmi isə ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 1 milyon 91 min manat artaraq 1 milyon 868 min manat olub. Nəqliyyat sektorunun inkişafı ilə əlaqədar verilmiş kreditlərin həcmi isə 270 min manat artaraq 285 min manata çatıb. Əhalinin mənzilə olan tələbatının ödənilməsi məqsədilə daşınmaz əmlakla əlaqədar ipoteka kreditlərinin həcmi də ötən illə müqayisədə 1 milyon 221 min manat artaraq 2 milyon 554 min manata çatıb.
Verilmiş kreditlərin 2 milyon 214 min manatı isə digər kommunal, sosial, şəxsi xidmətlərin göstərilməsi və istehlak kreditlərinin payına düşür ki, bu da ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 251 min manat artım deməkdir.

Naxçıvan şəhərinin mənzərəsi ildən-ilə yeni tikililərin həyata vəsiqə qazanması ilə daha da gözəlləşir.
Qədimliklə müasirliyi özündə birləşdirən müxtəliftəyinatlı binaların tikintisi və ya mövcud binaların yenidən qurulması şəhərimizi gözəlləşdirməklə yanaşı, həm də ölkə­mizin iqtisadi gücünü təcəssüm etdirir. Naxçıvan şəhərinin “Əlincə” məhəlləsində tikilən hamam kompleksi və avtomobil dayanacağı, avtomobil hissələrinin satışı, eləcə də avtomobil bazarı üçün tikilən obyektlər belə tikililərdən olacaq.

Babək “Sirab” Açıq Səhmdar Cəmiyyəti ötən il 0,5, 1, 1,5 litrlik plastmas butulkalarda qazlı və qazsız, 0,33, 0,5 litrlik şüşə butulkalarda qazlı, 5, 10 və 19 litrlik plastmas taralarda qazsız olmaqla, ümumilikdə, 8 milyon 945 min 515 ədəd butulka və taralarda mineral su istehsal edib. Bunun 409 min 20 ədədi sifarişə uyğun olaraq muxtar respublika ərazisində satılıb, 7 milyon 30 min 157 ədədi Bakı şəhərində və respublikamızın müxtəlif bölgələrində fəaliyyət göstərən ayrı-ayrı ticarət obyektlərinə yola salınıb, 1 milyon 506 min 338 ədədi isə Rusiya Federasiyasına, Ukrayna, Belarus, Türkiyə, Türkmənistan və Qazaxıstan respublikalarına göndərilib. Gələcəkdə digər xarici ölkələrdə də “Sirab” suyunun satışa çıxarılması nəzərdə tutulur. “Sirab” mineral suyunun ixrac olunması və bazarda özünəməxsus yer tutması bu əvəzsiz təbii sərvətimizin yüksək keyfiyyəti və müalicəvi əhəmiyyəti ilə bağlı olub, Babək “Sirab” ASC-nin bazar iqtisadiyyatının tələblərinə uyğun yüksəkkeyfiyyətli məhsul istehsal etməklə rəqabətqabiliyyətli müəssisəyə çevrilməsinin göstəricisidir.
Məlumat üçün bildirək ki, istehsal prosesi tam avtomatlaşdırılmış müəssisənin sexlərində müxtəlif həcmli plastik və şüşə butulkalarda olmaqla, 16 çeşiddə məhsul istehsal edilir.

Xəbərlər şöbəsi

Muxtar respublikamızda yüksək sürətlə davam etdirilən tikinti-quruculuq tədbirləri həyatımızın ayrılmaz tərkib hissəsinə çevrilməklə qədim diyarımızın hüsnünü tamamilə dəyişib.
Belə tədbirlər paytaxt şəhərimiz Naxçıvanla yanaşı, rayon mərkəzlərini, ucqar dağ və sərhəd kəndlərini, ən kiçik yaşayış məntəqələrini belə ağuşuna alıb. Ötən il – “Muxtariyyət ili”ndə ən yüksək səviyyəyə çatan quruculuq işləri 2015-ci ildə də davam etdirilməkdədir.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədrinin 2008-ci il 17 sentyabr tarixli Sərəncamı ilə təsdiq olunmuş “2008-2015-ci illərdə Naxçıvan Muxtar Respublikasında əhalinin ərzaq məhsulları ilə etibarlı təminatına dair Dövlət Proqramı” muxtar respublikada aqrar sektorun inkişaf etdirilməsində mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Proqramın qəbulundan ötən müddət ərzində bu istiqamətdə xeyli nailiyyətlər əldə olunub, kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalçıları üçün geniş imkanlar açılıb. Bu istiqamətdə həyata keçirilən tədbirlərin nəticəsidir ki, ötən 2014-cü ildə muxtar respublikada 60 min 829 hektar sahədə əkin aparılıb, 355 milyon manatdan çox kənd təsərrüfatı məhsulları istehsal edilib.
2015-ci ilin muxtar respublikamızda, eləcə də ölkəmizdə “Kənd təsərrüfatı ili” elan olunması isə aqrar sahənin istehsalçıları üçün yeni stimul olub. Torpaq mülkiyyətçiləri artıq sahələrə çıxaraq yaz əkini kampaniyasına başlayıblar. Naxçıvan Muxtar Respublikası Kənd Təsərrüfatı Nazirliyindən aldığımız məlumata görə, bu günədək 503,2 hektar sahədə yaz əkini həyata keçirilib ki, bunun 284,2 hektarı arpa, 10 hektarı buğda olmaqla, 294,2 hektarı taxıl, 10 hektarı dənli-paxlalı, 23 hektarı tərəvəz, 109 hektarı kartof, 6 hektarı bostan, 67 hektarı isə çoxillik ot bitkiləridir. Hazırda sahələrdə şum aparılması və əkin davam etdirilir.

Xəbərlər şöbəsi

Bu gün müasir rabitə sisteminin yaradılması və yeni texnologiyaların tətbiqinin genişləndirilməsi iqtisadi inkişafın təmin olunmasında başlıca amillərdəndir. Ona görə də muxtar respublikada bu məsələ diqqət mərkəzində saxlanılır, Rabitə və Yeni Texnologiyalar Nazirliyinin fəaliyyəti gücləndirilir. Ardıcıl olaraq həyata keçirilən bu tədbirlər fevral ayında da davam etdirilmiş, abonentlərə keyfiyyətli rabitə xidməti göstərilmişdir.
Ötən ay muxtar respublika rabitə işçiləri üçün əlamətdar olmuşdur. Belə ki, fevralın 27-də Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin Sədri cənab Vasif Talıbovun iştirakı ilə Babək Rayon Rabitə İdarəsinin yeni binası istifadəyə verilmişdir. Binada Rabitə İdarəsi və “Naxçıvanpoçt” Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyətinin Babək rayon filialı üçün müasir iş şəraiti yaradılmışdır. Açılış tədbirində 242 kilometrlik Sədərək-Ordubad alternativ fiber-optik kabel magistralının da təqdimatı olmuş, Babək rayon telekommunikasiya şəbəkəsi alternativ fiber-optik kabel magis­tralına qoşulmuşdur.

Muxtar respublikada cari ilin yanvar-fevral aylarında 304 milyon 134 min manatlıq Ümumi Daxili Məhsul istehsal olunmuşdur ki, bu da 2014-cü ilin yanvar-fevral ayları ilə müqayisədə 1,5 faiz çoxdur.
Hər bir nəfərə düşən Ümumi Daxili Məhsulun həcmi 2014-cü ilin yanvar-fevral ayları ilə müqayisədə 1,7 faiz artaraq 691,1 manata (840,2 ABŞ dollarına) çatmışdır.

 * * *

Muxtar respublikada yaradılan Ümumi Daxili Məhsulun tərkibində ilk yeri sənaye sahəsi tutur. Sənaye üzrə 156 milyon 909 min manat həcmində məhsul istehsal edilmişdir ki, bu da 2014-cü ilin müvafiq dövründəki göstəricini 2,3 faiz üstələmişdir.

2015-ci ilin ilk 2 ayı ərzində Naxçıvan Muxtar Respublikası Vergilər Nazirliyi və onun yerli orqanları tərəfindən muxtar respublika ərazisində operativ nəzarətin əhatə funksiyalarına daxil olan məsələlər üzrə 23 vergi ödəyicisində qanunvericiliyin pozulması faktları aşkar edilib və müvafiq tədbirlər görülüb.

İstehlakçı hüquqlarının qorunması müasir cəmiyyətimizdə mühüm əhəmiyyət kəsb edən məsələlərdən biridir. 1962-ci il martın 15-də Amerika Birləşmiş Ştatlarında “İstehlakçıların hüquqlarının müdafiəsinə dair Bəyanat” qəbul edilmişdir. Həmin tarixdən etibarən hər il martın 15-i “Ümumdünya İstehlakçı Hüquqlarının Müdafiəsi Günü” kimi qeyd olunur.

1985-ci il aprelin 9-da Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş Məclisi istehlakçıların hüquqlarının müdafiəsi üçün rəhbər prinsipləri müəyyənləşdirmiş, bu prinsiplərin qəbul olunması nəticəsində istehlakçı hüquqlarının beynəlxalq səviyyədə tanınması təmin olunmuşdur. Hər il Ümumdünya İstehlakçı Hüquqlarının Müdafiəsi Gününün qeyd edilməsi məhz dünya ictimaiyyətinin diqqətini istehlakçı hüquqlarının qorunması problemlərinin həllinə yönəltmək məqsədi daşıyır.

Nахçıvаn şəhərində fəаliyyət göstərən özəl müəssisələrdən biri də “Müasir Məkan” ət və ət məhsulları istehsalı müəssisəsidir. Bu müəssisə də dövlət qаyğısındаn bəhrələnib, müəssisəyə Sаhibkаrlığа Kömək Fоndu tərəfindən 2010-cu ilin mart ayında 260 min mаnаt dövlət mаliyyə dəstəyi göstərilib.

Naxçıvanda yol-nəqliyyat infrastrukturunun qısa tarixçəsinə nəzər salsaq, görərik ki, əvvəllər qədim diyarımızda yollar, sözün həqiqi mənasında, bərbad vəziyyətdə olub. XX əsrin 50-60-cı illərində yerli əhəmiyyətli yollarda əksər körpülər avtomobil nəqliyyatının, kənd təsərrüfatı texnikasının ağırlığı nəzərə alınmadan primitiv üsulla tikilmişdi və texniki xüsusiyyətlərinə görə dövrün tələbinə cavab vermirdi. Bəzi yerli əhəmiyyətli yollarda körpü keçidlərinin olmaması üzündən avtonəqliyyat vasitələri çayları dayaz yerlərdən keçmək məcburiyyətində qalırdılar. Bu isə həm avtonəqliyyat vasitələrinin vaxtından tez korroziyaya uğramasına, həm də vaxt və yanacaq itkisinə səbəb olurdu. 

Bütövlükdə, muxtar respublikanın yol təsərrüfatı sistemində, xüsusən yerli avtomobil yolları sistemində idarəetmə quruluşu köhnə olduğundan ümumi istifadədə olan yolların saxlanmasını, inkişafı və abadlaşdırılmasını təmin edə bilmirdi. Ötən əsrin 60-cı illərinin sonlarında muxtar respublikada darmadağın olmuş yol təsərrüfatı var idi. Ancaq ulu öndərimizin Azərbaycanın rəhbəri seçilməsindən sonra dağıdılmış infra­strukturun bərpasına başlanıldı.

Muxtar respublikada nəqliyyat infrastrukturu müasir şəhərsalma prinsiplərinə uyğun inkişaf etdirilir, sakinlərin rahatlığına xidmət edən ardıcıl tədbirlər görülür. Naxçıvan Muxtar Respublikası Nəqliyyat Nazirliyi bu istiqamətdə işləri hər ötən ay daha da genişləndirir, xidmətin keyfiyyətinin yüksəldilməsi diqqətdə saxlanılır.
Bu gün muxtar respublikada daxili sərnişindaşıma xidmətinin səviyyəsi tələbatı tam ödəyir. Hazır­da fəaliyyətdə olan 123 mar­şrut xətti üzrə hərəkət edən 297 avtobus rayon mərkəzləri və kənd­lərin hamısını əhatə edir. Ötən ay sərhəd kəndlərinə və ucqar dağ kəndlərinə işləyən marşrut avtobuslarının fəaliyyəti xüsusi nəzarətdə saxlanılmışdır. Nazirlik tərəfindən Ordubad rayonunun ucqar dağ kəndləri olan Bist, Ələhi, Xurs və Nürgüt kəndlərinə yeni marşrut açılması məqsədilə müvafiq tədbirlər görülmüş, ümumilikdə, muxtar respublikada 482 taksinin xidmətindən istifadə olunmuşdur.
Muxtar respublikanın müasir yol-nəqliyyat infrastrukturu daxili daşımalarla yanaşı, beynəlxalq əhəmiyyətli nəqliyyat hərəkətlərinin də inkişafına imkan verir. Muxtar respublika əhalisi üçün mühüm əhəmiyyət kəsb edən Bakı-Naxçıvan və Naxçıvan-Bakı istiqamətləri üzrə avtobus marşrutlarının davamlı fəaliyyəti təmin edilmişdir. Ötən ay baş tutmuş 69 reys vasitəsilə Naxçıvandan Bakıya 2 min 746, əks istiqamət üzrə isə 1930 sərnişin daşınmışdır. Beynəlxalq əməkdaşlığın inkişafı ilə əlaqədar görülən işlərin davamı olaraq, Naxçıvan-Urmiya-Naxçıvan marşrutunun fəaliyyətə başlaması üçün İran İslam Respublikasının “Həmsəfəri Tondrou” şirkətinin nümayəndələri Naxçıvana dəvət edilmiş, qarşılıqlı razılaşma əldə olunaraq müqavilə imzalanmışdır.

Muxtar respublikamızda daxili bazarın yerli ərzaq məhsulları ilə təmin olunmasında təzə meyvə-tərəvəz məhsullarının istehsalının mühüm əhəmiyyəti vardır. Əhalinin gündəlik istehlak tələbatında mühüm paya sahib olan təzə tərəvəz məhsullarının istehsal olunaraq ilboyu münasib qiymətlərə satışını təşkil edə bilmək üçün yaradılmış istixana təsərrüfatlarının bazara çıxardığı təzə tərəvəz məhsulları artıq hər bir naxçıvanlının süfrəsini bəzəyir.

Naxçıvanda istixana təsərrüfatlarının yaradılması muxtar respublikanın idxaldan asılılığının aradan qaldırılması istiqamətində həyata keçirilmiş mühüm layihələrdəndir. Ötən illərdə, xüsusən qış aylarında müxtəlif yerlərdən gətirilmiş və mənşəyi məlum olmayan tərəvəzlərin satıldığı dükan-bazarlarda yerli mal axtaran alıcılar artıq bütün qışboyu doğma Naxçıvan torpağının məhsulu olan müxtəlif tərəvəz məhsullarını almışlar.
Naxçıvan Muxtar Respublikası İqtisadiyyat və Sənaye Nazirliyindən aldığımız məlumata əsasən, hazırda Naxçıvan şəhəri, Şərur, Babək, Culfa, Kəngərli rayonlarında olmaqla, regionun müxtəlif yerlərində tərəvəz, göbələk və gül kələm istehsalı üzrə 9 istixana təsərrüfatı fəaliyyət göstərir.