04 Noyabr 2024, Bazar ertəsi

“Əkinçi”, “Şərqi rus” böyük qardaşın,

Mirzə Cəlil yol yoldaşın, sirdaşın.

Tarixinə bir güzgüdür yaddaşın.

Bu tarixin salnaməsin yazan sən!

 

Ordususan, əsgərisən Vətənin,

Basılmayan səngərisən Vətənin,

Qələm tutan əllərisən Vətənin.

Saf amalın, üzağlığın həmişə,

Bu torpağı qaldırıbdı Günəşə!

 

Hər kəlməndə elin gücü “Cəngi” var,

Dilimizin saflığı, ahəngi var,

Hər günün öz ətri, öz çələngi var.

Xalqın səsi, ruhu, qanı canı, sən!

Naxçıvanın şöhrət tacı, şanı, sən!

 

Nüfuzlu qəzet tək çəkilir adın,

Neçə-neçə qələm əhli övladın.

El içində qazanmısan səvabın.

Bu elin məktəbi, mayağı da sən,

Sinəndə boy atır, yüksəlir Vətən!

 

Tutduğun yol ulu Heydər yoludur,

Zirvələr fəth edən bir ər yoludur,

Bu yol qalibiyyət, zəfər yoludur.

Sənsən sükançısı dövrü zamanın

Səninlə yol gedir Nəqşicahanım!

 Rövşən HÜSEYNOV

 

 

 

 

 

 

 

Hörmətli Mehriban xanım! Hörmətli redaksiya! Bizim üçün yaradıcılıq məktəbi olan, birəsrlik yaşını qeyd etsə də, həmişəcavan “Şərq qapısı” qəzetinin ad günü münasibətilə Sizi və kollektivin bütün əməkdaşlarını təbrik edirik. Xuraman Məmmədova imzası ilə tanınmağımda ilk addım kimi bu qəzet bir neçə baxımdan qiymətlidir. Jurnalistlik peşəsini seçməyimdə bu qəzetin böyük rolu olub. Bu qəzetdə çalışan atamın yolunu davam etdirdiyim, gələcəyimi bu peşə ilə bağladığım üçün özümü xoşbəxt hesab edirəm. Jurnalistlik fəaliyyətimizin müəyyən dövr üçün bizim üçün əziz olan qəzetimizlə bağlı olduğu illər unudulmazdır. Bu qəzet bizim üçün bir də ona görə əzizdir ki, ailə həyatımızın təməli də bu qəzetdə qoyulub.

Muxtar respublikada aparılan genişquruculuq işlərinin müjdəçisi və bələdzisi kimi Sizinlə fəxr edir, yaradıcılıq uğurlarınızla qürur duyuruq. İnanırıq ki, “Şərq qapısı” qəzeti adına layiq olmaqla Azərbaycanın Şərqə açılan qapısı missiyasını ləyaqətlə davam etdirəcək. İnşaallah, Zəngəzur dəhlizinin bərpası ilə bu yol daha uğurlu olacaq. Sizi bir daha təbrik edir, iti qələm, uğurlu yaradıcılıq fəaliyyəti arzılayırıq!

Qucaq dolusu sevgi və hörmətlə:

 Xuraman MƏMMƏDOVA,

Azərbaycan Respublikasının əməkdar jurnalisti,

Həsən bəy Zərdabi mükafatı laureatı

 

Afət MƏMMƏDOV,

Azərbaycan Respublikasının və

Naxçıvan Muxtar Respublikasının

Əməkdar mədəniyyət işçisi

 

 

 

Səhər saat 9-a dəqiqələr qalır. İş saatı 9-da başlayanlar iş yerinə tələsirlər. Elə mən də… Budur, içində hüzura qovuşduğum, rahatlıq tapdığım ikinci evim... Dəfələrlə olub ki, qarşısında ayaq saxlayıb, üzərindəki “Şərq qapısı” qəzeti yazısını qürurla, fərəhlə izləyib, “yaxşı ki” demişəm. Çünki bu yer mənə “işləmək, yorulmaq” düşüncəsiylə gəldiyim iş yeri deyil, gördüyüm işlə mənəvi rahatlıq tapıdığım ünvandır. Doğma diyarımızın çiçəklənməsini, bugünkü inkişafını qəzet səhifələrində çələngtək toxuyan qəzet fədailəri redaksiyaya tərəf irəliləyir. Qapıdan içəri keçdikdə hamımızın “Cəlal əmi” deyə səslədiyi mühafizəçi bizi xoş əhval-ruhiyə ilə salamlayır.

Ardını oxu...

Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin orqanı olan “Şərq qapısı” qəzetinin 100 illik yubileyinin Ali Məclisin Sədri cənab Vasif Talıbovun 2021-ci il 1 iyun tarixli Sərəncamı ilə təntənə ilə qeyd edilməsi muxtar respublikada mətbuatın inkişafına göstərilən yüksək dövlət qayğısının əməli ifadəsidir.

Ardını oxu...

“Şərq qapısı” qəzetinin redaksiyasında  Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədrinin “Şərq qapısı” qəzetinin 100 illik yubileyinin qeyd olunması barədə” 2021-ci il 1 iyun tarixli Sərəncamı ilə təsdiq olunan “Tədbirlər Planı”na əsasən redaksiya tərəfindən “Şərq qapısı” qəzetinin 100 illiyi münasibətilə 1 oktyabr-30 noyabr tarixlərində elan edilən  yaradıcılıq müsabiqəsinin mükafatlandırma  mərasimi təşkil olunub. 

Ardını oxu...

“Şərq qapısı” – 100

Bu məqaləni qələmə almağa başlamazdan əvvəl nə vaxtsa oxucularımıza təqdim olunmuş bir yazımda müraciət etdiyim ümummilli liderimiz Heydər Əliyevin bu fikirlərini bir daha xatırladım: “Jurnalistika çətin sənətdir. Bunu etiraf etmək lazımdır, asan sənət deyildir. Başqa bir yerdə, başqa bir peşə sahibi gəlib öz işində oturub işləyir, müəyyən saat qurtarandan sonra evinə gedir... Amma jurnalistin iş yeri yoxdur. Qəzetin redaksiyası da jurnalistin iş yeri deyildir. Çünki o, redaksiyada otursa, elə ancaq yuxarıya baxsa, bir şey yaza bilməyəcək, fəaliyyət də göstərə bilməyəcək. Demək, jurnalist gərək daim cəmiyyətlə əlaqədə olsun, insanlarla əlaqədə olsun və müxtəlif yerlərlə təmasda olsun ki, istədiyi məlumatı ala bilsin və onların əsasında istədiyi sahədə öz məqalələrini, öz əsərlərini yaza bilsin. Bu, asan iş deyildir. Mən bunu bilirəm və öz fikrimi başqalarına da bildirmək istəyirəm. Ona görə də biz gərək jurnalistlərə kömək edək”. 

Ardını oxu...

“Çalışaq ki, fidan “Şərq qapımız” qollu-budaqlı, köklü-köməçli çinara dönsün. Bu çinarın təzə-tər yarpaqları güneyli-qüzeyli Azərbaycanımıza həzin-həzin, kövrək-kövrək nəğmələr oxusun. Azadlıq və birlik nəğmələri”...

«Şərq qapısı» qəzeti,

26 yanvar, 1990-cı il

Gələcəyin düzgün formalaşdırılması üçün bu günə tərəfsiz, qərəzsiz yanaşmaq və keçmişi daha dəqiq, daha düzgün anlamaq vacibdir. Mətbuatın məhz bu vəzifənin icrasında əvəzsiz rolu vardır. Həqiqət axtarışı zamanı mətbuat insanlara yol göstərən əsas vasitələrdən biridir. Düşüncələrin, inancların, milli mənsubluğun yaşadılmasında, qorunub saxlanılmasında mətbuat  daim cəmiyyətə kömək etmişdir.

Mətbuat hər bir cəmiyyət, eləcə də Azərbaycan cəmiyyəti  üçün inkişafın əsaslarından biri olmuşdur. “Əkinçi” qəzeti Azərbaycan xalqını maarifləndirməyə başlamış, digər mətbuat orqanları vasitəsilə baş verənlərə tənqidi yanaşmağı, milli mənsubiyyəti qorumağı, azadlıq düşüncələrinin oyanışını təmin etmişdir. Müxtəlif dövrlərdə senzuralarla tez-tez qarşılaşmasına baxmayaraq mətbuat orqanları xalqa həqiqəti çatdırmışdır. Həmin mətbuat orqanlarının varisləri hələ də fəaliyyətini davam etdirir. Bunlardan biri də Naxçıvanda fəaliyyət göstərən və mətbuat tariximizdə əsaslı rol oynayan “Şərq qapısı” qəzetidir.

Ardını oxu...

 

Azərbaycanın digər regionlarında olduğu kimi, Naxçıvanda da ziyalılar XIX əsrin ikinci yarısından etibarən Azərbaycan, Rusiya və Şərq mətbuatında iştirak etmişlər. Naxçıvan ziyalılarının mətbuatla əlaqələrinin yaranması və genişlənməsi regionda milli maarifçilik hərəkatının inkişafına müsbət təsir göstərmişdir. Yerli ziyalıların təşəbbüsü ilə dünyanın müxtəlif yerlərindən alınan “Tərcüman” (Baxçasaray), “Həblülmətin” (Kəlküttə), “Sürəyya”, “Pərvəriş” (Qahirə), “Əxtər” (Tehran), “Novoye obozreniye” (Peterburq), “Kavkaz” (Tiflis), “Tərcüman” (Baxçasaray) və sair mətbuat orqanları Naxçıvan maarifçiləri arasında geniş şəkildə oxunub müzakirə olunmuşdur. 

Ardını oxu...

“Şərq qapısı” – 100


“Şərq qapısı” ifadəsi tarixi ədəbiyyatlarda, tarixi kitablarda, adətən, ticarət mərkəzlərinin kəsişdiyi nöqtələr, inkişaf etmiş şəhərlər və dövlətlər arasında ticarətin əsas mərkəzi kimi istifadə olunub. Məhz elə biz də öz tariximizi vərəqlədikcə, Azərbaycanın iri ticarət mərkəzlərindən biri olduğunu, xüsusilə Naxçıvan şəhərinin Şərqə açılan yol – tarixi İpək yolunun üzərində yerləşməsini müşahidə edə bilərik.

Ardını oxu...

“Şərq qapısı” – 100


Regionların iqtisadi inkişaf səviyyəsi, hər şeydən əvvəl, burada mövcud olan bütün iqtisadi resursların dövriyyəyə cəlb edilməsi ilə daxili istehsal potensialının yaradılması, məşğulluğun təmini ilə ölçülür. Bu mənada, Naxçıvan Muxtar Respublikasının müasir iqtisadi inkişafında daxili ehtiyatlar hesabına yerli istehsal-iqtisadi potensialın yaradılması prioritet istiqamət kimi öz aktuallığını qoruyur. Bu gün muxtar respublikada 384 növdə məhsul istehsal olunması, 350 növdə məhsula tələbatın yerli imkanlar hesabına ödənilməsi də məhz bu istiqamətdə aparılan məqsədyönlü siyasətin nəticəsində mümkün olmuşdur. 

Ardını oxu...

“Şərq qapısı” – 100

Ön söz yerinə

Hər zaman düşünmüşəm ki, həyatımızda var olan və varlığımızı davam etdirməyimizdə rol oynayan hər nəsnənin bir həyatı vardır. Bu, anamız, atamız da ola bilər, yediyimiz-içdiyimiz də ola bilər, geyindiyimiz, gördüyümüz də ola bilər, oxuduğumuz, yazdığımız da ola bilər. Təkcə elə sadaladıqlarımdan ata-anamız bizim dünyaya gəlməyimizdə rol oynayırsa, yeyib-içdiklərimiz bioloji varlığımızın inkişafına təsir edir, geyindiklərimiz iqlimə qarşı dözümlülüyümüzü təmin edirsə, gördüklərimiz baxış pəncərəmizi formalaşdırırsa, oxuduqlarımız dünyagörüşümüzü artırırsa, yazdıqlarımız da özümüzü ifadə etməyimizə şərait yaradır. Beləcə, həyatımızda rol oynayan sadalamadığım bir çox ünsür və məqamlar bizi var olduğumuz müddətcə daha kamil bir şəxsiyyət olmağa gətirib çıxarır. Demək ki, onların da bir həyatı var.

Ardını oxu...

Həyatı jurnalistikasız təsəvvür etmək mümkün deyil. Müasir dövrdə isə çoxsaylı texnoloji vasitələrin çoxluğu informasiya mənbələrinin sayını artırsa da, peşəkar jurnalistikaya daha çox ehtiyac duyulur. Çünki informasiya peşəkarların əlində olanda cəmiyyətə daha obyektiv çatdırılır. Bu mənada, jurnalist kadrların hazırlığı dövrün ən aktual məsələlərindən biridir. Regionun mötəbər ali təhsil müəssisələrindən olan Naxçıvan Dövlət Universiteti də bu istiqamətdə fəaliyyəti ilə seçilir. Belə ki, bu il universitetdə Jurnalistika ixtisasının fəaliyyətə başlamasının 20 ili tamam olur. Elə bu yazıda da cəmiyyətdə baş verən hadisələrə düzgün yanaşmağın, obyektiv, qərəzsiz olmağın yollarını öyrədən jurnalistika kafedrasının keçdiyi şərəfli yola nəzər salmaq istədik. Müsahibimiz Naxçıvan Dövlət Universitetinin Jurnalistika və xarici ölkələr ədəbiyyatı kafedrasının müdiri, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Şəhla Şirəliyevadır.

Ardını oxu...

“Şərq qapısı” – 100

“Şərq qapısı” məktəbində təhsil alan

tələbələrdən biri kimi...

Balaca yaşlarımdan, hələ məktəbdə oxuyarkən müəllimimiz inşa yazmağı tapşıranda tükənməz sevgi ilə yazar, qələm və kağızdan heç ayrılmaq istəməzdim. Bu, heç olmasa həftədə, on gündə bir olardı. Qələm və kağız ən yaxın sirdaşım olmuşdu. Evimizdə qarşıma çıxan qəzetləri saatlarla oxumaqdan böyük zövq alar, efir qarşısında əyləşib, müxbirlərin hazırladıqları verlişlərə baxmaqdan yorulmazdım. Böyüyəndə jurnalist olmaq həvəsi ilə kökləmişdim düşüncələrimi. Lakin anamın ən böyük arzusu bacımla mənim müəllim peşəsinə yiyələnməyimiz idi. Nəhayət, anamın arzusu gerçəkləşdi, İbtidai təhsilin pedaqogikası və metodikası ixtisasına qəbul oldum. Belə bir deyim var: Sən saydığını say, görək fələk nə sayır. Niyyətim hara, mənzilim də ora oldu. Düz 14 il bundan əvvəl təhsil aldığım ali təhsil ocağından çıxıb evimizə deyil, “Şərq qapısı” redaksiyasına tərəf yollandım. Bu sahədə əldə etdiyim uğurların hər biri həyat hekayəmin başlanğıc səbəblərindən biri oldu. Mənim bu peşəyə olan vurğunluğum birə-beş artdı.

Ardını oxu...

“Şərq qapısı” – 100

Naxçıvanda media siyasəti: dünən və bu gün

Görkəmli dövlət xadimi Heydər Əliyev Naxçıvanda işlədiyi dövrdə bu diyarda informasiya blokadasını yarmaq üçün mühüm işlər həyata keçirdi, yerli və beynəlxalq media orqanları ilə əlaqələr qurulması uğrunda gərgin əmək sərf etdi. Bunun nəticəsində muxtar respublikada Azərbaycan Televiziyasının yayımı bərpa edildi, Naxçıvan dünyaya açıldı. Naxçıvan Televiziyasının yayımı və “Şərq qapısı” qəzetinin nəşri üçün sistemli tədbirlər həyata keçirildi. Ulu öndərin həyata keçirdiyi xilaskarlıq missiyasını öz səhifələrində əks etdirən “Şərq qapısı” qəzeti nəinki muxtar respublikada, eləcə də ölkəmizdə əl-əl axtarılan mətbuat orqanına çevrildi.

Ardını oxu...

“Şərq qapısı” – 100


Qəzetimizin 100 yaşını qeyd etdiyimiz bu günlərdə bir vaxtlar burada canla-başla çalışmış jurnalistləri axtarıb tapmağı özümə mənəvi borc hesab edirəm. Bugünkü müsahibim də bir vaxtlar  “Şərq qapısı” qəzetində çalışan qadın jurnalistlərimizdən biri – Ceyran Həşim qızı Nəbiyevadır (Məmmədova). O, 29 iyul 1948-ci ildə Naxçıvan şəhərində anadan olub. Orta təhsilini 1965-ci ildə Naxçıvan şəhər 2 nömrəli orta məktəbdə bitirən Ceyran xanım həmin il  Azərbaycan Dövlət Universitetinin Filologiya fakültəsinin Jurnalistika şöbəsinə daxil olub. 1969-cu ildə universiteti bitirib təyinatla “Şərq qapısı” qəzetinin Ədəbiyyat və incəsənət şöbəsinə tərcüməçi qəbul edilib, bununla yanaşı, kiçik ədəbi işçi vəzifəsini də icra edib. O, 1970-ci ildən ədəbi işçi, 1974-cü ildən isə qəzetdə müxbir vəzifəsinə keçirilib, fəaliyyətini 1996-cı ilə qədər davam etdirib. Onun publisistikasında əsas yeri Vətənə məhəbbət, incəsənət, gənc nəslin təlim-tərbiyəsi, təhsil, həyat həqiqətləri, qadın hüquqları, xalq yaradıcılığı, folklor nümunələri, gənc istedadların aşkarlanıb üzə çıxarılması və digər maraqlı mövzular tuturdu...

Ardını oxu...

“Şərq qapısı” – 100

Doğma torpağa bağlılıq insanı həmişə qürurlandıran, buna görə fəxr edib adını yaşatmağa çalışdığı ən ali duyğulardan biridir. Bu mənada, ana nəvazişi qədər səmimi olan torpaq təəssübü heç bir çətinlik qarşısında sınmadan hər bir kəsin həyatına, onun qurub-yaratmaq arzusuna məna verən ən bariz vətənpərvərlik nümunəsidir. Yaşadığı torpağın hər qarışını özünün ad-sanı kimi qorumaq isə Azərbaycan xalqının çoxəsrlik şanlı mübarizəsinin tarixində qalın səhifələrlə iz qoymuşdur. Elə birəsrlik tarixə malik “Şərq qapısı” qəzetinin səhifələrində doğma yurd yerlərimizin adını əsassız şəkildə hansısa səbəbdən dəyişdirmiş imperiyaya qarşı aparılan mübarizə kimi. 

Ardını oxu...

“Şərq qapısı” – 100

“Şərq qapısı” 1990-1993-cü illərdə Naxçıvanda geniş vüsət alan milli müstəqillik hərakatının, müstəqil milli mətbuatın formalaşması prosesinin  mətbu bayraqdarı olmuşdur


Xalqımızın böyük oğlu, dahi siyasətçi Heydər Əliyevin Moskvadan Naxçıvana qayıdaraq burada yaşayıb fəaliyyət göstərdiyi, muxtar respublikaya rəhbərlik etdiyi 1990-1993-cü illər bu il yüzillik yubileyini dövlət səviyyəsində qeyd etdiyimiz “Şərq qapısı” qəzetinin də nəşri tarixində dövlət müstəqilliyinin bərpa və bərqərar olması dövrü kimi xarakterizə edilməlidir. Məhz bu dövrdən qəzet Azərbaycanın çoxsaylı mətbu orqanları arasında birinci olaraq ölkəmizi düşdüyü bəlalardan qurtarmağın yeganə yolunun görkəmli dövlət xadimi Heydər Əliyevin yenidən siyasi hakimiyyətə qayıtmasında olduğu barədə yazılarla çıxış etmişdir. Ulu öndərin rəhbərliyi altında milli dövlətçiliyimizin bərpası ilə bağlı Naxçıvan parlamentində qəbul edilən tarixi siyasi qərarlar ilk olaraq məhz “Şərq qapısı” vasitəsilə geniş oxucu kütləsinə, ölkə ictimaiyyətinə çatdırılmışdır. Həmin illərdə dahi şəxsiyyətin maddi-mənəvi dəstəyilə qəzet böyük tirajla nəşr olunmuş, öz yayılma arealını genişləndirərək ilk dəfə coğrafi sərhədlərini xeyli aşmış, Azərbaycanın digər bölgələrində də oxunmağa başlanmışdır. Təbii ki, bu, ilk növbədə, ümummilli liderə olan tükənməz sevgidən irəli gəlirdi. 

Ardını oxu...

“Şərq qapısı” – 100

 

Ulu diyarımın ulu yazarı,
Qəlbi sözlə dolu söz xiridarı,
Ömrü xatırladır qoca çinarı,
Ruhu gənc, rüxsarı xoş lətafətlim,
Yüz yaşın mübarək, doğma qəzetim!

Şərqin qapısından verirsən soraq
Dünəndən sabaha körpü salaraq.
Gənc qələm əhlinə olmusan mayak –
İdeya məktəbim, söz səltənətim,
Yüz yaşın mübarək, doğma qəzetim!

Ağrılı-acılı günlər görmüsən,
Qəm-kədərdən söz çələngi hörmüsən,
Çətin sınaqlara sinə gərmisən,
Əyilməz, kəsərli sözüm, söhbətim,
Yüz yaşın mübarək, doğma qəzetim!

Çoxdur şərəfinə, şanına rəğbət,
Böyükdür adına, sanına hörmət,
Çün ulu öndərdən almısan qiymət,
O gündən hey artır şanın-şöhrətin,
Yüz yaşın mübarək, doğma qəzetim!

Fotolar hüsnünə vurur naxışı,
Müasir yurduma çalır alqışı,
Yazılar birliyə edir çağrışı:
“Yaşa əziz xalqım, var ol dövlətim”
Yüz yaşın mübarək, doğma qəzetim!

Milli kimliyimdən açıb söhbəti,
Deyirsən unutma keçmişi qəti,
Təbliğ eyləyirsən milli sərvəti,
Danışan tarixim, mədəniyyətim,
Yüz yaşın mübarək, doğma qəzetim!

Şairə, yazara verib qol-qanad,
Qoymursan it-bata düşə istedad,
Sözə dəyər verən, ey böyük ustad,
Getməsin heç zaman bada zəhmətin,
Yüz yaşın mübarək, doğma qəzetim!

Böyüyüb yetmisən ahıl yaşına,
“Nəvə-nəticən” də dolub başına,
Arzumdur çatasan lap min yaşına,
Ürəkdə qalmasın arzun, niyyətin,
Yüz yaşın mübarək, doğma qəzetim!

Nail ƏSGƏROV
Şeir “Şərq qapısı” qəzetinin 100 illiyi münasibətilə
keçirilən yaradıcılıq müsabiqəsinə təqdim edilir.

 

 

 

“Şərq qapısı” – 100

Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədrinin “Şərq qapısı” qəzetinin 100 illik yubileyinin qeyd olunması barədə” 2021-ci il 1 iyun tarixli Sərəncamı qədim diyarın ilk mətbuat orqanının öyrənilməsində tədqiqatçılar üçün yeni mərhələ açmışdır. Bunu nəzərə alaraq məqalədə qəzetin ilk yubiley nömrəsi haqqında bəhs etmək istəyirik.

Ardını oxu...

“Şərq qapısı” – 100

Bu il milli mətbuatımızda xüsusi yeri və rolu olan “Şərq qapısı” qəzetinin 100 yaşı tamam olur.Muxtar respublikamızın güzgüsü sayılan bu mətbu orqan Naxçıvan mətbuatının əsasını təşkil edir. Həftədə 5 dəfə 1500 tirajla nəşr olunan qəzetin təsisçisi Naxçıvan Muxtar Respublikasının Ali Məclisi və Nazirlər Kabinetidir. Muxtar respublikanın dünənini təhlil edən, bu gününün salnaməsini yaradan qəzet fəaliyyətini uğurla davam etdirir. Qəzetin baş redaktoru, Naxçıvan Muxtar Respublikasının Əməkdar jurnalisti, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru Mehriban Sultanova ilə qəzetin yaranması, fəaliyyəti, Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədrinin “Şərq qapısı” qəzetinin 100 illik yubileyinin qeyd olunması barədə” 2021-ci il 1 iyun tarixli Sərəncamından irəli gələn vəzifələrin icrası ilə bağlı həmsöhbət olduq. Maraqlı müsahibəni sizə təqdim edirik:

Mehriban xanım, ilk öncə fürsətdən istifadə edib “Şərq qapısı” qəzetinin kollektivini, daha doğrusu kollektivimizi bu möhtəşəm yubiley münasibətilə ürəkdən təbrik edərdim.

–Çox sağ olun, təşəkkür edirəm.

İstərdim ki, bu mətbu orqanının yaranması, nə üçün məhz “Şərq qapısı” adlandırılması barədə oxucularımıza məlumat verəsiniz.

–Bizim əsryarımlıq milli mətbuat tariximizin bir əsri “Şərq qapısı” qəzeti ilə bağlıdır. Muxtar respublika nə dərəcədə ölkəmizin ictimai-siyasi həyatında, dövlətçilik, milli müstəqillik uğrunda mübarizə tarixində, müstəqillik ideyalarının pərvəriş tapmasında böyük rol oynayıbsa, bu mətbuat orqanı da milli mətbuat tariximizdə həmin rola, həmin nüfuza malikdir. 1921-ci ilin noyabrında Gənclər İttifaqının orqanı olan “Cavanlar həyatı” qəzeti nəşrə başladı, bununla Naxçıvanda qəzetçiliyin təməli qoyuldu, hələ XIX əsrin 90-cı illərindən meydana gələn qəzet nəşr etdirmək ideyası, nəhayət ki, gerçəyə çevrildi. O vaxt sovet ideologiyasının təsiri altında hər hansı bir təşkilatın qəzet dərc etməsi çox çətin idi. Gənclər İttifaqının bu qəzeti nəşr etməyini yenilikçi, mütərəqqi ideyalar, gələcəyə gəncliyin gözü ilə baxmaq məramı ilə əlaqələndirmək olar. 1921-ci ilin dekabrından “Füqəra səsi”, 1922-ci ilin aprel ayından “Şərq qapısı” adı ilə nəşr edilən qəzet müxtəlif tarixi mərhələlərdə ictimai-siyasi, ədəbi-mədəni proseslərin işıqlandırılmasında, millilik və maarifçilik ideyalarının təbliğində mühüm rol oynamışdır. “Şərq qapısı” adı  böyük əhəmiyyətə malik ifadədir. Necə ki, Naxçıvan Azərbaycan üçün Şərqin qapısı hesab olunur, Türkiyə və  İranla sərhəddə yerləşən bütün Şərqə, Asiya, Avrasiyaya açılan bir qapı funksiyasını yerinə yetirirsə. buradan adını alan qəzet də mətbuat sahəsində o dəyəri, o çəkini, o funksiyanı fəaliyyətində qoruyub saxlayır. Müxtəlif ictimai-siyasi formasiyalar dövründə nəşr olunubdur. Bu qəzet Sovet-totalitar rejimin ən qatı tüğyan etdiyi zamanlarda belə millilik amilimizi, azərbaycançılıq ideologiyasını yaşatmağa və tətbiq etməyə çalışıb. İkinci Dünya müharibəsi illərində həm arxa, həm də ön cəbhədə qətiyyətlə mübarizə aparıbdır. Bu mərhələdə qəzet həm qələmi süngüyə çevirmək missiyasını uğurla yerinə yetirib, həm də faktiki olaraq qəzetin o vaxtkı baş redaktoru Hüseyn Ağrılıdan tutmuş digər əməkdaşları əsl Vətən müdafiəçisi kimi ön cəbhədə alman faşizminə qarşı döyüşüblər. O çətin şəraitdə belə qəzet yenə də öz nəşrini dayandırmayıb. Sonrakı quruculuq, bərpa dövründə də uğurla fəaliyyət göstərib. Ümummilli lider Heydər Əliyevin  hakimiyyətə gəlişindən sonra, 1969-cu illərdən müstəqillik qazandığımız dövrə qədər qəzet qayğı ilə əhatə olunubdur. Onun nəşrinə xüsusi diqqət yetirilib, böyük formatda gündəlik nəşri təmin edilib. Onu da qeyd etmək lazımdır ki, qəzetin yubileylər tarixi çərçivəsində 50 illik yubileyi ümummilli liderin rəhbərliyi ilə ən yüksək səviyyədə qeyd olunub, “Şərq qapısı” SSRİ-nin o vaxtkı ali dövlət mükafatı “Şərəf” nişanı ordeni ilə təltif edilib. Bu faktın özü qəzetin dəyərindən, çəkisindən, nüfuzundan xəbər verir. Sonrakı dövrlərdə də qeyd etdiyimiz kimi azərbaycançılıq ideologiyası, sərhəd hərəkatı, milli həmrəylik, müstəqillik uğrunda vahid məram ətrafında birləşmək, ərazi bütövlüyümüzü nəyin bahasına olursa olsun qorumaq, Sədərək döyüşlərindəki o böyük şücaət, mübarizə bütün bunlar “Şərq qapısı”nın da gündəlik həyat tarixçəsindən, nəşri tarixçəsindən keçibdir. 1990-cı ildə bunu tədqiqatlar da təsdiq edir ki, məhz elə Azərbaycanın milli müstəqil mətbuatının əsası “Şərq qapısı” qəzeti ilə qoyulubdur. 1990-cı ildə Naxçıvan Muxtar Sovet Sosialist Respublikasının Ali Soveti Moskva və Qars müqavilələrini əsas götürərək SSRİ-nin tərkibindən çıxmaq barədə qərar qəbul etdikdən sonra 20 yanvar hadisələrinə ən kəskin siyasi, real qiymət verən mətbuat orqanı məhz “Şərq qapısı” qəzeti oldu ki, həmin o tarixi qərarların dərci ilə yanaşı, qəzet öz müstəqil nəşrini də bəyan elədi. Həmin vaxt Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin müstəqil mətbuat orqanı kimi qəzetin 8 nömrəsi dərc olundu. Naxçıvanın gündəlik, çətin, ağır şəraitində öz ərazi torpaqlarını işğaldan qorumaq mübarizəsi, iqtisadi tənəzzüldən, böhrandan çıxış yolu tapmaq müstəqil nömrələrin əsas mövzusu, əsas ideyası idi.

Ulu öndər Heydər Əliyev Naxçıvana qayıdarkən ilk müsahibəsini də məhz “Şərq qapısı” qəzetinə vermiş, qəzetlə də bağlı çox dəyərli fikirlər söyləmişdi.

Bəli, ümummilli lider Heydər Əliyev ilk dəfə siyasi təqiblərdən, təzyiqlərdən, iftira və böhtanlardan uzaqlaşaraq öz doğma diyarı Naxçıvana gəldiyi, burada izdihamla qarşılandığı gündən başlamış “Şərq qapısı” qəzeti də onun fəaliyyətini addım ba addım izləmişdir. Ulu öndərin Naxçıvana gəlişindən dərhal sonra naxçıvanlılar Azərbaycana, eləcə də bütün dünyaya bəyan etdilər ki, bizim yeganə nicat yolumuz məhz ümummilli liderin ətrafında sıx birləşmək, milli həmrəylik, qətiyyət, iradə göstərməkdir. Yalnız belə yüksək siyasi təfəkkürə, qətiyyətə malik, vətənpərvər, xalqını, dövlətini taleyindən də üstün tuta və Azərbaycanın müstəqilliyini əbədi bərqərar edə bilərdi. Ümummilli liderin Naxçıvana gəlməsi ilə bütün ölkə, dünya ictimaiyyətinin, kütləvi informasiya vasitələrinin də nəzər nöqtəsi Naxçıvana yönəlmişdi. “Şərq qapısı” qəzeti isə bu proseslərin ən qaynar nöqtəsində olub. Paralel olaraq bu mətbu orqan  dünya mətbuatının, Moskva mərkəzi mətbuatının ulu öndərlə olan müsahibələrinin tərcüməsi və dərc olunmasına təşəbbüs göstərib, dahi rəhbərin heç bir mətbuat orqanının cəsarət edə bilmədiyi,  müstəqilliyimizlə, gələcək siyasi fəaliyyətilə bağlı tarixi çıxışlarını dərc edib. Naxçıvana qayıtdıqdan sonra “Daha susa bilməzdim” adlı ilk müsahibəsini də bizim qəzetə verib. O müsahibədə “Şərq qapısı”na çox yüksək dəyər verib:– “Mən “Şərq qapısı” qəzetinin təsiri altında tərbiyələnmişəm. Hələ gənc ikən burada orta məktəbdə, pedaqoji texnikumda oxuyanda müxtəlif məsələləri öyrənmək üçün “Şərq qapısı”ndan çox istifadə etmişəm. O vaxtdan nüfuzlu qəzet kimi hafizəmdə qalıb”. Ümummilli lider dəfələrlə qəzetin nəşri, jurnalistlərin fəaliyyəti ilə maraqlanıb, ən ağır iqtisadi böhran vəziyyətində, ən gərgin bir vaxtda – erməni işğalı təhlükəsi ilə üz-üzə qaldığımız vaxtda belə qəzetin fəaliyyətini təmin edib, dayanmasına imkan verməyib. Həmçinin nazirliklərə tapşırıqlar, göstərişlər verib ki, maddi təminat baxımından dəstək göstərsinlər.

İnformasiya blokadasının yarılmasında ulu öndər Heydər Əliyevin böyük rolu vardır...

Düzgün olaraq qeyd edirsiniz, ümummilli lider Heydər Əliyev mətbuata, kütləvi informasiya vasitələrinə ideoloji sahə kimi böyük dəyər verirdi və hər zaman onlara açıq idi. Ulu öndərə qarşı atılan iftira-böhtanlar onun mətbuatda cavablandırdığı müsahibələr, atdığı addım və gördüyü işlərlə təkzib edilirdi, paralel olaraq ərazi blokadasından çox informasiya blokadası məsələsinə də böyük diqqət yetirirdi. Türkiyə və İranla ilk iqtisadi tərəfdaşlıq və əməkdaşlıq, Ümid körpüsünün açılması və digər tədbirlərin qəzet səhifələrində işıqlandırılması informasiya blokadasının yarılmasına xidmət edirdi. Həmçinin ümummilli lider xalqın təkidli tələbi ilə yenidən hakimiyyətə qayıtdıqdan sonra  hər bir sahədə olduğu kimi informasiya təminatı, KİV-in inkişafı , jurnalistlərin fəaliyyətinə dövlət qayğısının göstərilməsi və digər bu kimi məsələləri daim diqqət mərkəzində saxlayıb. Eyni zamanda Naxçıvan mətbuatının da inkişafına, formalaşmasına həssaslıqla, diqqətlə yanaşıb. Bunun ən bariz nümunəsi ulu öndər Heydər Əliyevin “Şərq qapısı” qəzetinin 75 illik yubileyində ölkə başçısı kimi qəzetə təbrik teleqramı ünvanlaması idi ki, bu ölkə mətbuatı tarixində də nadir hadisə idi. Ulu öndərin muxtar respublikaya səfərləri çərçivəsində jurnalistlərlə görüşü, “Əməkdar jurnalist” fəxri adının bərpası, senzuranın ləğvi, mətbuat orqanların borclarının dövlət hesabına ödənilməsi, maddi təchizatın gücləndirilməsi həm də muxtar respublika mətbuatına göstərilən qayğı idi.

Ötən dövrdə qəzet böyük inkişaf yolu keçib. Ali Məclis Sədrinin mətbuata göstərdiyi diqqət və qayğı burada böyük rol oynayıb....

Bəli, Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin Sədricənab Vasif Talıbov siyasi fəaliyyətə başlandığı dövrdən indiyədək mətbuatı daim diqqət mərkəzində saxlayıb. Qəzetin 75 illik yubileyində jurnalistlərlə görüşü, onlara problemlərinin aradan qaldırılacağını söz verməsi  və “Əcəmi” Nəşriyyat-Poliqrafiya Birliyi üçün yeni kompleksin yaradılması,  sonrakı illərdə qəzetin 80, 85, 90 illik yubileylərinin  yüksək səviyyədə qeyd edilməsi, media qurumlarının nümayəndələri ilə müntəzəm görüşlərində tapşırıq, tövsiyələrini  verməsi, 2005-ci ildə Mətbuat Şurasının yaradılması, bu şuranın Ümümdunya Mətbuat Şuraları Assosiasiyasının üzvü kimi fəaliyyət göstərməsi, “Şərq qapısı”nın indiki binasının istifadəyə verilməsi, qəzetlərin rəngli formatla nəşrə başlanması və sair mətbuata göstərilən ən böyük diqqət və qayğıdır. Bu gün muxtar respublikada hər hansı bir rayon qəzetini götürsək poliqrafik keyfiyyət, peşəkarlıq baxımından heç də ölkə mətbuatından geri qalmır. Vaxtilə ancaq problemlərdən, çatışmazlıqdan, nöqsanlardan yazılırdı,  həm də bununla paralel olaraq mövzu qıtlığı yaşanırdı. Biz özümüzü tam xoşbəxt hesab edə bilərik ki, bu gün muxtar respublikada sosial-iqtisadi inkişaf, quruculuq-abadlıq tədbirləri, ümummilli liderin strategiyasının düzgün, dinamik şəkildə həyata keçirilməsi baxımdan proseslər elə sürətlə, bir-birinin ardınca davam edir ki, jurnalistikanı ən operativ  sahə hesab etsək, nə qədər cəhd etsək də belə yenə də o tempi müəyyən dərəcədə nizamlayıb, izləyə bilmirik. Bu jurnalistin xoşbəxtliyidir ki, hər hansı bir diyarın pis günündən yox, uğurlarından, nailiyyətlərindən, inkişafından, tərəqqisindən yazmağa kifayət qədər mövzu tapa bilir.

“Şərq qapısı” qəzetinin elektron güzgüsü hesab edilən serqqapisi.az saytının fəaliyyəti barədə də məlumat verərdiniz

Yayılma arealı, geniş imkanları, operativlik, paylaşma, münasibət, yerləşdirmək baxımından elektron media günün zərurətidir, tələbidir. Bu baxımdan qəzetimizin saytı 2012-ci ildə yaradılmış, 2019-cu ildə yenilənmişdir. Bu gün yalnız kağız formatında deyil, elektron şəkildə istənilən şəxs “Şərq qapısı” qəzeti vasitəsilə muxtar respublikamızın gündəlik həyat ritmini, inkişaf tempini, yenilikləri ictimai-siyasi prosesləri dünyanın istənilən nöqtəsindən çox rahatlıqla izləyə bilir. Bu da muxtar respublika rəhbərinin mətbuatımıza olan böyük qayğısı və dəstəyidir ki, qəzetin 100 illik yubileyinin qeyd edilməsi ilə bağlı 2021-ci il 1 iyun tarixli Sərəncamla təsdiq olunan “Tədbirlər planı”na əsasən qəzetin saytının daha da təkmilləşməsi işi hazırda tamamlanmaq üzrədir.

Mehriban xanım, gün keçdikcə “Şərq qapısı”nda gənc jurnalistlərin sıraları genişlənir. Onların fəaliyyətini necə qiymətləndirirsiniz?

Diyarımızda jurnalistikaya olan dövlət qayğısı və media siyasəti paralel şəkildə aparılır ki, bunun bir istiqamətini də gənc jurnalist kadr potensialının formalaşdırılması təşkil edir. Naxçıvan Dövlət Universitetində artıq 20 ildir ki, fəaliyyət göstərən Jurnalistika ixtisası bu sahədə mühüm rol oynayır. Bu ixtisasın məzunları bu gün jurnalistika sahəsinin ən aparıcı mövqelərində fəaliyyət göstərirlər, müxtəlif vəzifələrdə çalışırlar. Universitetdə Media Mərkəzinin fəaliyyəti ölkənin ali təhsil tarixində  analoqu olmayan hadisədir ki, burada ixtisas tələbələri üçün  hərtərəfli fundamental, praktik baza formalaşıb. Burada Media Mərkəzi adı altında radiojurnalistikanı öyrənmək baxımından “Nuhçıxan” radiosu, mətbəə-nəşriyyat işini öyrənmək üçün “Qeyrət”  mətbəəsi, televiziya jurnalistikasını öyrənmək baxımından Universitet televiziyası, qəzetçilik üslubunu öyrənmək baxımından “Yeni fikir” qəzeti, universitetin mətbuat və ictimaiyyətlə əlaqələr bölməsi jurnalist kadrların formalaşmasına ən böyük diqqətdir. Hazırda universitet televiziyası muxtar respublika üzrə yayımlanır. Bu özü həm böyük məsuliyyət, həm böyük etimad, həm də böyük təşəbbüs deməkdir ki, bütün bunlar gənc jurnalist tələbələrin çiyinləri üzərində formalaşır, inkişaf edir. Həmin jurnalist kadrlar orada yetişib, gəlib bizimlə bir sırada uğurla fəaliyyət göstərirlər. Burada Ali Məclis Sədrinin hamiliklə bağlı verdiyi tarixi sərəncamları xüsusilə qeyd etmək istərdim. Hazırda muxtar respublikanın digər KİV-ləri kimi “Şərq qapısı” qəzeti də Jurnalistika ixtisasının tələbələrinə hamilik edir. Mütəmadi olaraq tələbələrlə görüşlər, yaradıcılıq müzakirələri keçirilir, onların məqalələri “Estafet” rubrikası altında qəzetdə dərc olunur. Biz artıq o rubrikadan gələn bir tələbəni də özümüzlə əməkdaşlığa götürmüşük. Bir sözlə bu gün sıralarımızda ixtisaslı gənc jurnalistlərin çalışması qəzet üçün böyük uğur və nailiyyətdir.

Vətən müharibəsində qazandığımız möhtəşəm tarixi Qələbədən bir il ötür. Xalqımızın bu qəhrəmanlıq və şərəf tarixi “Şərq qapısı”nda necə işıqlandırıldı?

44 günlük Vətən müharibəsi nəinki “Şərq qapısı”nın, Azərbaycanın hərb və dövlətçilik tarixinə qızıl hərflərlə yazıldı. Dövlət müstəqilliyimizin əsas mayəsi, qayəsi olan ərazi bütövlüyümüzün təmin edilməsini, 30 ilə yaxın işğalda olan əraziləri xalqımıza qaytarılmasını kollektiv olaraq nəfəs qırpmadan izləmişik. Cənab Prezidentin müraciətlərini, hər bir kəndin, şəhərin, işğaldan azad olunma xəbərini müşayiət edərək silsilə yazılar, məqalələr dərc etmişik. Bu cür böyük tarixi Qələbə əldə etmək qurbanlarsız, şəhidlərsiz mümkün deyildi. Düzgün aparılan vətənpərvərlik ideologiyasının, gənclər siyasətinin bəhrəsi idi ki, Naxçıvan gəncləri heç yaşlarının da imkan vermədiyi, bir dəfə də ayaq basmadıqları, yuxularında belə təsəvvür etmədikləri  o doğma torpaqlarımız uğrunda bir azərbaycanlı kimi Dəmir yumruğa çevrilib müharibənin ən gərgin döyüş nöqtələrində, döyüşlərin başında gediblər. Kifayət qədər şəhidlərimiz olubdur. Muxtar respublikanın rəhbəri şəhidlərimizi özü şəxsən qarşılayıb, ailələrinə dərin ehtiramını bildirib, adlarının əbədiləşdirilməsi prosesi, şəhid ailələrinin sosial-məişət şəraitlərinin yaxşılaşdırılması qazilərimizin səhhəti ilə maraqlanıb. Şəhidlərimizin  müxtəlif orden və medallarla təltifi, qazilərimizin sağlamlıqlarının bərpa olunması bütün bu proseslərin  rəhbərlik səviyyəsində mütəşəkkil aparılması qəzetimizi dəbu məsələlərə operativ münasibət bildirməyə sövq edib. Bu günkü bütöv Azərbaycanımızı, həyatımızı şəhidlərimizə borcluyuq. Qəzetdə yaratdığımız “Əfsanəyə dönən ömürlər” rubrikası altında hər bir şəhdimiz haqqında oçerk, hekayə, məqalələr dərc edilir, sayta yerləşdirilir. Arzumdur ki, şəhidlərimiz haqqında yazıları kitab şəklində də nəşr edək.

Artıq bir neçə ildir, qəzetin baş redaktorusunuz. 100 yaşlı qəzeti idarə etmək çətin deyilki?

Muxtar respublikamızın bugünkü inkişaf tempində, quruculuq, tərəqqi prosesində, bütün  dünyanın diqqət mərkəzinə çevrildiyi, qonaqlı-qaralı dönəmində, siyasi-iqtisadi tərəfdaşların muxtar respublikaya meylinin artdığı bir dövrdə baş redaktor olmaq mənim üçün ən böyük şərəf və fəxarət hissidir, məsuliyyət və eyni zamanda çətinlikdir. Bu məsuliyyəti daşımaq da böyük iradə və güc tələb edir. Mən buna kollektivimizlə nail oluram. Qəzet işi elə bir işdir ki, komanda, kollektiv əməyin məhsuldur. Orada adi bir foto, xəbərin operativ şəkildəişıqlandırılması, hansısa bir məqalə, müsahibə və reportajda ideyaların əhatə olunub oxucuya çatdırılması, oxucu zövqünə, tələbinə, müasir qəzetçilik standartlarına  uyğun tərtibat işinin düzgün həyata keçirilməsi, gündəlik ritmi tutub mövzunu qruplaşdırmaq, qaydalaşdırmaq böyük zəhmət, idarə, güc tələb edir, gərginlikdir, amma mənim üçün zövqdür, böyük fəxarətdir. Hər sabah gündəlik nömrəni ilk olaraq əlimə alanda dünənki prosesləri xatırlamaqla böyük sevinc, qürur hissi ilə yenidən yaşayıram. “Şərq qapısı” qəzeti xəritəsinin “ayrı-ayrı nöqtələrində yanan işıqları” kollektivimizin əməyini də orada görür və təsəvvür edirəm.  Ali Məclis Sədrinin dəfələrlə çıxışlarında qeyd etdiyi kimi mətbuat günümüzün salnaməsidir. Qəzetimiz məhz bu nöqteyi-nəzərdən fəaliyyətini davam etdirir. Ziyalılarla, kənar müəlliflərlə əməkdaşlıq bizim üçün əsasdır. Çox sevindiricidir ki, muxtar respublika ziyalıları tərəfindən mətbuata axın müşahidə olunur. Bu, qəzetin nüfuzunun, dəyərinin, oxunaqlılıq səviyyəsinin artması deməkdir.

Gələcəklə, qəzetlə  bağlı planlarınız nədən ibarətdir?

Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədrinin “Şərq qapısı” qəzetinin 100 illik yubileyinin qeyd olunması barədə” 2021-ci il 1 iyun tarixli Sərəncamını çox böyük sevinclə qarşıladıq. Yubiley təmtəraqları çərçivəsindəyik. “Tədbirlər planı”na əsasən yubiley tədbirləri muxtar respublikamızın rayonlarında, ali təhsil ocaqlarında, yaradıcı və digər təşkilatlarda qeyd olunubdur. Müşahidə edirəm ki, ictimaiyyət, ziyalılarımız tərəfindən  adıçəkilən Sərəncam böyük rəğbətlə qarşılanır, yüksək qiymətləndirilir. “Şərq qapısı” qəzetinə verilən dəyər, yüksək münasibət özü təsdiq edir ki, bu Sərəncam muxtar respublikamızın jurnalistikasına, eyni zamanda yaradıcı mühitə, ziyalılığa, elmi-ictimai dünyagörüşə verilən yüksək qiymətdir. Bu bizim qarşımıza 100 illik yubileyə layiqli mətbu nömrələr nəşr etmək, gündəlik nömrələrdə o əhval-ruhiyyəni, auranı qoruyub saxlamaq baxımından böyük məsuliyyət qoyur.  Bu yubiley mətbuat tariximizə qızıl hərflərlə, “Şərq qapısı”nın tarixinə möhtəşəm səhifə ilə yazılacaq. Bundan sonra da zamanın nəbzini tutaraq muxtar respublikada aparılan siyasətin mahiyyətini təbliğ və təqdim etmək, tariximizin, milli dəyərlərimizin, turizm potensialının təbliği, aqrar və sənaye sahələrinin inkişaf proseslərini, ən peşəkar səviyyədə hazırlanmış jurnalistika nümunələrini oxucularımıza təqdim etməliyik. Oxucu məhəbbəti, oxucu nüfuzu, oxucu arenası bizim üçün ən böyük dəyərdir. Biz bu dəyəri, nüfuzu, sevgini, rəğbəti qoruyub saxlamalıyıq.

–Geniş və maraqlı müsahibə üçün çox sağolun, Mehriban xanım.

–Çox sağ olun.

 Güntac ŞAHMƏMMƏDLİ

 

“Şərq qapısı” – 100

“Şərq qapısı” qəzetinin yaranmasında mühüm rolu olanlar, qədim mətbuatın tarixi səhifələrini vərəqləyərkən…

Ölkəmizin ayrılmaz hissəsi olan Naxçıvan Muxtar Respublikasında çap olunan, məsuliyyətli və şərəfli yol keçmiş önəmli mətbuat orqanı olan “Şərq qapısı” qəzetinin uzun və keşməkeşli yol qət etməsi, bu qəzetin yaranmasında bir çox Naxçıvan ziyalılarının əməyinin olmasını tarixi mənbələr əsasında daha yaxşı öyrənə bilərik. Belə ki, XIX əsrin ikinci yarısından etibarən Azərbaycan, Rusiya və Şərq mətbuatında iştirak edən, Naxçıvandan olan qələm sahiblərinin o dövrün mətbuatı ilə əlaqələrinin yaranması, bu regionda milli maarifçilik hərəkatının inkişafına müsbət təsir göstərməsi gələcəkdə qocaman mətbu orqanının yaranmasına səbəb olur. Həmçinin bir çox mənbədə dünyanın müxtəlif yerlərindən alınan “Tərcüman” (Baxçasaray),“Həblülmətin” (Kəlküttə), “Sürəyya”, “Pərvəriş” (Qahirə), “Əxtər” (Tehran), “Novoye obozreniye” (Peterburq), “Kavkaz” (Tiflis) və sair mətbuat orqanlarının Naxçıvan maarifçiləri arasında geniş şəkildə oxunub müzakirə olunması, eləcə də həmin dövrə təsadüf edən “Əkinçi” qəzetinin də Naxçıvanda alınıb oxunması qeyd edilir. Eyni zamanda mətbuatla əlaqələrin genişlənməsində Məhəmməd ağa Şahtaxtlının nəşr etdirdiyi “Şərqi-Rus” qəzeti də mühüm rol oynamışdır. Cəlil Məmmədquluzadənin yaratdığı və baş redaktoru olduğu “Molla Nəsrəddin” jurnalında da Naxçıvanın qələm sahibləri fəal iştirak etmişlər. Bütün bunlar isə qədim, birəsrlik tarixi yolu qət etmiş, xalqının keçmişi ilə gələcəyi arasında körpü salan “Şərq qapısı” qəzetinin yaranmasına zəmin yaratdı.

Ardını oxu...

“Şərq qapısı” – 100

Ucudüyməli perolu qələmim,

poçt qutusu və poçtalyon Abdulla kişi

Ötən günləri xatırlayanda gözlərim önündə ilk anda məktəb illərində istifadə etdiyim ucudüyməli perosu olan qələmim canlanır. Bir də o illərdə kəndimizdəki “Kənd soveti” deyilən idarə binasının önünə vurulmuş poçt qutusu və ömrünün yeddinci on ilini yaşayan poçtalyon Abdulla kişi… Deyimmi, niyə? Ona görə ki, xatırladığım bu unudulmaz nüanslar, ömrümün ən əziz, ən mehriban illərindən qalan yadigarlardır.

Ardını oxu...

(“Şərq qapısı” qəzetinin materialları əsasında)


“Təhsil sahəsi xalqımızın bu günü, millətimizin, dövlətimizin gələcəyi üçün ən vacib bir sahədir”, – deyən ümummilli liderimiz Heydər Əliyevin siyasətinin uğurla həyata keçirildiyi muxtar respublikamızda müstəqillik illərində təhsil sahəsinin dünəni və bu gününü öyrənmək üçün 100 yaşlı “Şərq qapısı” qəzetinin 1991-2021-ci illəri əhatə edən arxiv materiallarına nəzər saldıq...

Ardını oxu...

Müstəqillik ideyaları, müstəqil dövlət quruculuğu prosesi kimi, müstəqil mətbuatın
da əsası Naxçıvanda qoyulmuşdur


1988-ci ildən etibarən Azərbaycanda baş qaldıran azadlıq hərəkatı milli şüur və təfəkkürdə bir sıçrayış yaratdığı kimi, xalqın əsas xitabət kürsüsü olan mətbuata da yeni ab-hava gətirir. Lakin uzun illər sovet senzurasının məngənəsində “boğulan” mətbuatın demokratikləşməsi, söz, mətbuat azadlığının formalaşması zaman və qətiyyət tələb edirdi. İftixarla demək olar ki, milli müstəqillik ideyaları, müstəqil dövlət quruculuğu prosesi kimi, müstəqil mətbuatın da təməli böyük dövlətçilik tarixinə malik Naxçıvan Muxtar Respublikasında ­qoyulmuşdur. 

Ardını oxu...

Tarixi yaşadan və onu gələcəyə daşıyan mühüm mənbələrdən biri də qəzetlərdir. Gündəlik həyatımızda baş verən bütün dəyişiklikləri, o cümlədən hərbi-siyasi, sosial-iqtisadi, elm, təhsil, mədəniyyət sahələrində baş verən yenilikləri ilk olaraq qəzetlərin səhifələrindən əldə edir və məlumatlanırıq. Dövlətin və millətin tərcümeyi-halını özündə əks etdirən qəzetlərin təsir imkanları geniş olmaqla, əlçatmaz sərhədləri asanlıqla aşa, insanların kütləvi xəbərləşməsi, maariflənməsi istiqamətində mühüm xidmətləri həyata keçirə bilir. 

“Şərq qapısı” qəzeti də fəaliyyəti dövründə öz nömrələrində bu şərəfli missiyanı ləyaqətlə yerinə yetirmiş, qədim Naxçıvanın beşminillik tarixini öz səhifələrində işıqlandırmış, bu işığın izi ilə addım-addım irəliləyərək tarixdə yaşamağı və bir- əsrlik ömür qazanmağı bacarmışdır.

Ardını oxu...

    

        Bu il “Şərq qapısı” qəzeti 100 yaşını qeyd edir. Naxçıvanın bir əsrlik keşməkeşli tarixinə yaxından şahidlik edən bu qocaman media qurumunun fəaliyyətinə qısaca nəzər salmaq üçün elə qəzetin öz doğma evini ziyarət etdik. Qəzetin Xəbərlər, ictimai-siyasi məsələlər və kənar müəlliflərlə iş şöbəsinin müdiri Nail Əsgərovdan aldığımız geniş müsahibəni oxucularımıza təqdim edirik.

           – Nail müəllim, əvvəla, sizi bir əsrlik mətbuat orqanının əməkdaşı kimi yubiley münasibətilə təbrik edirik. Ali Məclis Sədrinin “Şərq qapısı” qəzetinin 100 illik yubileyinin qeyd olunması ilə bağlı imzaladağı Sərəncam bu media orqanı ilə yanaşı, ümimiyyətlə mətbuata verilən dəyərdir.

Ardını oxu...

Qəzet bütün zamanlarda kütlələr arasında ən sanballı təbliğat vasitəsi kimi təsdiqlənmiş, öz sözünü deməyi bacaran, təbliğatı vasitəsilə mənsub olduğu xalqın maarifləndirilməsində, savadsızlığın, avamlığın aradan qaldırılmasında xüsusi rol oynamış, insanlara müasir dünyagörüşü bəxş etmiş, dövrün ziyalılarının üz tutduqları ocağa çevrilmiş, onların milli tərəqqi naminə yazdıqlarının ümumi kütləyə çatdırılmasında yeganə vasitə olmuşdur. Şübhəsiz ki, Azərbaycan milli mətbuatının inkişaf tarixində Naxçıvan mətbuatının özünəməxsus yeri və rolu var. Naxçıvanda ilk qəzet, bir əsr əvvəl, 1921-ci ilin payızında işıq üzü gördü. Bu qəzet son yüz ildə mövcud olmuş hər bir ictimai quruluşda Naxçıvanın salnaməsini yaradan “Şərq qapısı”dır.

Ardını oxu...

Sizə kimdən danışım, kimdən deyim, bir əsr yaşayan, bir əsrdir, xalqı ilə nəfəs alan, dil açıb oxucuları ilə danışan, çətinliklərə baxmayaraq, durmadan, dayanmadan nəşr edilən, yurdunun gözəlliklərini, keşməkeşli günlərini, bugünkü qürurverici inkişafını öz səhifələrinə köçürən “Şərq qapısı” qəzetindən. Bu yurdda yaşayan elə bir ziyalı tapılmaz ki, heç olmasa bir neçə dəfə bu yüzyaşlı “qoca” ilə rastlaşmasın.

Ardını oxu...

“Şərq qapısı” qəzeti redaksiyası “Şərq qapısı” qəzetinin 100 illiyi münasibətilə 1 oktyabr-30 noyabr tarixlərində yaradıcılıq müsabiqəsi elan edir.

Müsabiqənin keçirilməsində məqsəd

Müsabiqənin keçirilməsində məqsəd muxtar respublikanın aparıcı mətbuat orqanı olan “Şərq qapısı” qəzetinin 100 illik yubileyi ərəfəsində Naxçıvanın qədim mətbuat tarixini, “Şərq qapısı” qəzetində muxtar respublikanın sosial-iqtisadi inkişafının, turizm potensialının, ərzaq, enerji və müdafiə təhlükəsizliyinin təmin olunması sahəsində həyata keçirilən tədbirlərin, tarixi-mədəni irsimizin, elm, təhsil və səhiyyə sistemlərinin inkişafı istiqamətində aparılan işlərin, eləcə də milli dəyərlərimizin təbliği, müstəqillik illərində Naxçıvanda media siyasəti və informasiya təhlükəsizliyinin təmin olunması sahəsində görülən işləri jurnalistlərin təqdimatında geniş oxucu kütləsinə çatdırmaqdan və bu sahədəki yaradıcılıq fəaliyyətinə dəstək verməkdən ibarətdir.

Ardını oxu...

“Şərq qapısı” – 100

 

Birəsrlik tarixi olan və 100 illik yubileyinə hazırlaşdığımız muxtar respublikamızın bütün sahələrini özündə əks etdirən “Şərq qapısı” qəzetində müxtəlif dövrlərdə bir-birindən dəyişik qələm sahibləri fəaliyyət göstərmişdir. Onlardan biri də haqqında danışacağım babam Məmməd Rzayevdir.

Ardını oxu...

Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədrinin 2021-ci il 1 iyun tarixdə imzaladığı “Şərq qapısı” qəzetinin 100 illik yubileyinin qeyd olunması barədə” Sərəncamına əsasən fəaliyyətə başlamasının 100 illiyini qeyd etməyə hazırlaşdığımız “Şərq qapısı” qəzetinin işıq üzü görən ilk saylarını vərəqlədikcə orada dərc olunan məqalələrin mövzu dairəsinin çox geniş və əhatəli  olduğunu görürük. Burada əhalinin böyük əksəriyyətinin savadsız olduğu bir dövrdə insanları məlumatlandırmaq, onlara maraqlı xəbərlər çatdırmaq, maarifləndirmək məqsədilə bölgə həyatının bütün sahələrinə həsr olunmuş böyük və kiçikhəcmli məqalələr özünə yer almışdır. Savadsızlığın ləğv olunması istiqamətində işlər aparıldığı həmin dövrdə “Şərq qapısı” qəzeti öz üzərinə düşən vəzifəni ləyaqətlə yerinə yetirmiş, insanlar onun məlumatlarından yararlanmışlar. Təsadüfi deyildir ki, Azərbaycan xalqının ümummilli lideri, ulu öndər Heydər Əliyev “Şərq qapısı” qəzeti haqqında bəhs edərkən qeyd etmişdir ki, “Mən “Şərq qapısı” qəzetinin təsiri altında tərbiyələnmişəm. Hələ gənc ikən, burada orta məktəbdə, pedaqoji texnikumda oxuyanda müxtəlif məsələləri öyrənmək üçün “Şərq qapısı”ndan çox istifadə etmişəm. Qəzetiniz o vaxtdan nüfuzlu qəzet kimi hafizəmdə qalıb”.

Ardını oxu...

“Şərq qapısı” – 100

 

Bu il “Şərq qapısı” qəzetinin kollektivi olaraq çox sevincli və qürurluyuq. Ona görə ki, muxtar respublikamızın güzgüsü sayılan doğma qəzetimizin 100 yaşını qeyd edirik. Bir əsrdir, fəaliyyət göstərən qəzetimizin mənalı, bir o qədər də keşməkeşli tarixi inkişaf yoluna nəzər saldıqda, Naxçıvanda qəzetçiliyin əsasını qoyan bu mətbuat orqanının xalqımızın maariflənməsi və inkişafı yolunda yorulmadan, usanmadan sona qədər mübarizəsinin şahidi olduqda onunla bir daha fəxr edirik. Xalqımızın xilaskarı, ümummilli liderimiz Heydər Əliyevin “Mən “Şərq qapısı” qəzetinin təsiri altında tərbiyələnmişəm. Hələ gənc ikən burada orta məktəbdə, pedaqoji texnikumda oxuyanda müxtəlif məsələləri öyrənmək üçün “Şərq qapısı”ndan çox istifadə etmişəm. O vaxtdan nüfuzlu qəzet kimi hafizəmdə qalıb” fikirləri də qəzetin bütün dövrlərdə, eləcə də bu gün də muxtar respublikamızda baş verən ictimai-siyasi proseslərin, uğurla həyata keçirilən dövlətçilik siyasətinin, elm, təhsil, iqtisadiyyat, mədəniyyət, ədəbiyyat və digər sahələrdə baş verən yeniliklərin güzgüsü olduğunun və üzərinə düşən vəzifələri layiqincə yerinə yetirdiyinin bariz ifadəsidir. Məhz Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədrinin “Şərq qapısı” qəzetinin 100 illik yubileyinin qeyd olunması barədə” 2021-ci il 1 iyun tarixli Sərəncamı muxtar respublikada jurnalistika məktəbini formalaşdıran “Şərq qapısı” qəzetinin gücünün və nüfuzunun, bu mətbu orqanın əməkdaşlarının yorulmaz fəaliyyətinin məntiqi nəticəsi olmaqla, eyni zamanda bu məktəbin yetirməkdə olduğu jurnalistlər nəslinin bundan sonrakı geniş fəaliyyəti üçün də böyük bir stimuldur. Bir gənc jurnalist kimi gecəsini, gündüzünü qəzetçiliyə həsr edən jurnalistlərin əməyinə verdiyi dəyərə, göstərdiyi qayğıya görə Ali Məclis Sədrinə minnətdarlığımı bildirməyi özümə mənəvi borc hesab edirəm.

Ardını oxu...

Kütləvi informasiya vasitələrinin, həmçinin tarixi həqiqətləri xalqımıza və dünyaya təhrif olunmadan çatdıran peşəkar jurnalistlərimizin fəaliyyəti həmişə Azərbaycan dövlətinin, o cümlədən Naxçıvan Muxtar Respublikasında diqqət mərkəzində olmuş, onların fəaliyyəti hərtərəfli qayğı ilə əhatə edilmişdir. “Şərq qapısı” qəzetinin 100 illik yubileyinin qeyd olunması barədə Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədrinin Sərəncamı bunu bir daha təsdiq edir.

Ardını oxu...

Heç xatirimdən çıxmaz. İki böyük çamadan qəzetlə dolu idi. Atam hər dəfə bu çamadanı açar, yeni qəzet qoyar, bir də, sanki xəzinə qoruyurmuş kimi bağlayardı. Demək olar ki, bu proses gündəlik belə davam edərdi. Uşaq ikən bütün bunların nə olduğunu dərk etməzdim. Atam isə hər dəfə evə gələndən sonra masa arxasına keçər, sarı kağızlara elə hey nə isə yazardı. Böyüdükcə anladım ki, atam jurnalistdir. İşdən yorğun gəlməsinə baxmayaraq, sirdaş olduğu o sarı kağızlara tökülən sözlər isə çamadana yığılan qəzet səhifələrində yer alardı. Demək ki, atam o çamadanda yuxusuz gecələrinin zəhmətinin barını və nəhayətdə, doğma qəzeti – “Şərq qapısı”nı saxlayar, hifz edərdi. Fikrimdən heç jurnalist olmaq keçmədi. Müəllimlərim mənə öz peşələrini sevdirmişdilər – müəllimliyi. Elə bu ixtisasın da ardınca getdim. Lakin deyir sən saydığını say, gör fələk nə sayır. Düşünürəm ki, uşaqlıqda insan nəyi görür və təsiri altına düşürsə, o bilavasitə ruhuna sirayət edir. Beləcə, ruhum çəkib məni “Şərq qapısı”na apardı. Kim nə deyir desin, jurnalistika bir eşqdir, qurtula bilməyəcəyin bir sevgidir. Elə ki girdabına düşdün, unut çıxacağını. Fəaliyyət o vaxt bitər ki, ruhun bədənini tərk edər. Bax belə bir sevdadır əsl jurnalist olmaq. Ömürlərinin son gününədək sənətlərini yaşadan sevdalıları gördüm mən: Səxavət Kəngərlini, Sevindik Həmzəyevi, Eldar Əhmədovu, Cəfər Kərimovu, Cəfər Əliyevi, Cəlil Vəzirovu və atam Hacı Rəsulovu. Doğma qəzetimizin 100 illiyi ərəfəsində hər birini ehtiramla anırıq.

Ardını oxu...

1921-ci ildən Naxçıvanda nəşrə başlayan, Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədrinin 2021-ci il 1 iyun tarixli Sərəncamı ilə yüzillik yubileyi muxtar respublika ictimai-siyasi həyatında mühüm hadisə kimi qeyd olunan “Şərq qapısı” qəzetinin ilk müxbirlərindən biri də Seyid Səbri Mirsadıq oğlu Əsədli (1896-1974) olmuşdur. S.Səbrinin “Şərq qapısı” qəzetinin 50 illiyi münasibətilə həmin qəzetin 1971-ci il 2 iyul tarixli nömrəsində çap etdirdiyi “Yaddaşımdan bir neçə söz” adlı məqaləsində qəzetin nəşrə hazırlanma şəraiti, böyük çətinliklər bahasına varlığını qoruya bilməsi, bu işdə fəallıq göstərən şəxslərin xidmətləri və özünün müxbirliyi haqqında maraqlı məlumatlar verilmişdir.

Ardını oxu...

Sizə kimdən danışım, kimdən deyim bir əsr yaşayan, bir əsrdir xalqı ilə nəfəs alan, dil açıb oxucuları ilə danışan, çətinliklərə baxmayaraq durmadan, dayanmadan nəşr olunan yeganə mətbu orqan olan, yurdunun gözəlliklərini, keşməkeşli günlərini öz səhifələrinə köçürən “Şərq qapısı” qəzetindən. Bu yurda yaşayan elə bir ziyalı tapılmaz ki, yolu heç olmasa bir dəfə bu yüz yaşlı qoca ilə rastlaşmasın. Elə bir ziyalı yoxdur ki, onun necə deyərlər şinelindən çıxmasın. Bəli yüz ildir onun  şinelindən neçə -neçə ziyalılar çıxıb. Mənim onunla ilk tanışlığım isə 2002- ci ilə təsadüf edir. Yazdığım ilk məqaləni ya da məqalə zənn etdiyim yazımı əlimə götürüb böyük bir binanın birinci mərtəbəsinə sığdırılmış redaksiyanın kiçik pəncərələrindən bütün respublikaya yayılan nurdan pay almağa gəlmişdim.

Ardını oxu...

XX əsrin birinci yarısında yaşayıb-yaradan Əbülfəz Əli oğlu Sadıqov (1898-1956) “Əvəz Sadıq” imzası ilə Azərbaycan ədəbiyyatı və mətbuatı tarixində nasir, tərcüməçi və jurnalist kimi özünəməxsus iz buraxan tanınmış yaradıcı şəxsiyyətlərdən biri olmuşdur. Onun fəaliyyəti daha çox mətbuatla bağlı olmuş, publisistika isə yaradıcılığının mərkəzində dayanmışdır. “Kommunist”, “Şərq qapısı”, “İnqilab və mədəniyyət”, “Şərq qadını”, “Vətən yolunda” və “Kirpi”  kimi mətbuat orqanlarındakı müxbir, məsul katib və redaktorluq fəaliyyəti bu qənaətimizi əsaslandıran faktlardır. 

Ardını oxu...

Mənim atam mütaliəni sevən ziyalı bir insandır. Vaxt olub ki, ona paxıllıq etmişəm. Bu qədər işin içində necə vaxt tapır mütaliə etməyə? – deyə. Sən demə, insan sevdiyi işə hökmən zaman ayırır. Əks halda sevmir, zaman sadəcə bəhanədir.  Məsələnin mahiyyəti bu deyil, təbii ki. Mənim “Şərq qapısı” qəzetində çalışmağım üçün atam 6 il öncə çox səy göstərmişdi. Hər zaman deyirdi: Qəzetdə hansı işi görürsən gör, onun sehri səni ziyalı olmağa sövq edəcək. İstər sürücü ol, istər operator, istər korrektor ol, istər dizayner, istər mühasib ol, istər mühafizəçi, sən hökmən o qəzeti oxuyacaqsan. Çünki, üzərində zəhmətin olan hər şeyin bəhrəsini görmək zövq verir insana. Atam, əvvəllər bu sahədə çalışmışdı. Bəlkə də onun üçün bilirdi qəzetin sehrli bir aləmi olduğunu. O qəzeti mənə elə sevdirmişdi ki, sanki, o mühitə düşən kəsə sehirli dəyənək toxunur və sən ziyalı, mədəni, özünü və hisslərini sözlərlə daha düzgün ifadə edən bir insana çevrilirsən. Mən bunun mahiyyətini qəzetdə ilk dəfə məqaləm dərc edilərkən anladım. Heç unutmaram, ilk dərc olunan məqaləmi qəzet səhifəsindən saysız-hesabsız, heç yorulmadan, bəlkə də on dəfə həyəcanla oxumuşdum. Daha sonra digər müəlliflərin yazılarına nəzər salmışdım, kimin yazısı daha maraqlıdır, – deyə. Çünki, sən istəsən də, istəməsən də, insan övladına xas olan bir eqoizm var daxilində və hökmən səni digərləri ilə müqayisə etməyə məcbur edir. Bəlkə də, elə atamda da mütaliəyə sevgi qəzetdə çalışarkən yaranmışdı. Çünki, bu məndə də belə oldu. Mütaliəyə marağım uşaqlıqdan vardı əslində. Amma bunu üçün xüsusi zaman ayırmazdım, sadəcə boş zamanlarda bəlkə də atamın təkidi ilə mütaliə edərdim. Amma indi elə deyil, bu gün bu qəzet məndə mütaliəyə təkcə maraq yox, həm də sevgi yaradıb, xoş ətirli çörəyi səhərlər necə iştahla yeyiriksə, hər səhər redaksiyaya gələrkən qəzeti də eyni təşnəliklə vərəqləyir, eyni acgözlüklə oxuyuruq. Çünki, bu qəzet bizim həyat amalımızdı. Sizə ikinci bir nüansı xüsusilə qeyd etmək istərdim, insanın doğulduğu ev onun həyatına necə təsir bağışlayırsa, düşdüyü mühit, çalışdığı iş ikiqat öz təsirini göstərir. Hər gün qəzetin baş redaktorunun qəzeti öz övladı kimi əzizləyib, nazını çəkdiyini gördükdə təbii ki, hər kəs qəzet üzərində öhdəliklərini daha dərindən mənimsəyir. Hər kəs öz işinə daha sıx tellərlə bağlanır, qəzetin ən incəliklərinə belə həssaslıqla yanaşır. Çünki, hər kəs dərk edir ki, bu qəzet bizim keçmişimiz, gələcəyimiz və bu günümüzdür. Çünki, bu qəzetdə keçmişdən süzülüb gələn dəyərlərimiz, sevinclə yaşadığımız bu günümüz və xoşbəxtliyə aparan gələcəyimiz var. 100 illik qədəmin mübarək doğma qəzet!

Gülcamal Tahirova

“Şərq qapısı” – 100

“Şərq qapısı” redaksiyasının kollektivinə!

“Əkinçi” qəzeti ilə təməli qoyulan milli mətbuatımız özünəməxsus zəngin və çoxcəhətli inkişaf yolu keçmiş, xalqımızın sosial-mədəni tərəqqisində mühüm rol oynamışdır. “Şərq qapısı”qəzeti də bir əsrlik tarixi boyunca milli mətbuatımızın inkişafına böyük töhfələr vermiş, Azərbaycanın inkişafında özünəməxsus rol oynamışdır.

“Bizim ümumi məqsədimiz mətbuata daha da çox azadlıq vermək, söz azadlığını daha da geniş təmin etmək və Azərbaycanda demokratiyanı bütün sahələrdə inkişaf etdirməkdən ibarətdir”, deyən ümummilli lider Heydər Əliyevin 1998-ci ildə imzaladığı “Azərbaycan Respublikasında söz, fikir və məlumat azadlığının təmin edilməsi sahəsində əlavə tədbirlər haqqında” Fərmanı ilə kütləvi informasiya vasitələri üzərindən senzuranın götürülməsi “Şərq qapısı” qəzetinin də tarixində yeni bir səhifənin açılmasına səbəb olmuş, müstəqillik illərində inkişafının ən yüksək pilləsinə yüksəlmişdir.

Ardını oxu...

          1 iyun 2021-ci il tarixində ilhamlanıb alıram qələmi əlimə, muxtar respublika mətbuatına Ali Məclis Sədrinin növbəti qayğısının, “Şərq qapısı” qəzetinin 100 illik yubileyinin qeyd olunması barədə Sərəncamın işığında yazmağa çalışıram bu yazını. Bir əsrlik ömür kitabını vərəqlədikcə düşünürəm: Yüzlərlə, minlərlə jurnalistin yaradıcılıq yoluna nur çiləyən, gələcəyinə çıraq tutan, ulu tariximizdən, mədəniyyətimizdən, adət-ənənələrimizdən, keşməkeşli dünənimizdən, nailiyyətli bu günümüzdən, blokadalı inkişafdan, tərəqqidən, quruculuqdan, səndən, məndən, bizdən, hər birimizdən söhbət açan çinar ömürlü söz təknəsinin özündən söhbət açmaq necə də məsuliyyətli hiss, necə də ağır missiyadır...

           1921-ci il 9 noyabr tarixində dünyaya göz açan, minlərlə gözləri dünyaya açdıran doğma qəzetimizin səhifələrində nələr yer almayıb, nələr. Nələrdən danışmayıb, nələrdən yazmayıb ki bu mətbu orqan. Vərəqlədikcə hər səhifəsindən hiss edirik, duyuruq əcdadlarımızın ayaq səslərini, səyahət edirik ulu babalarımızın təxəyyül, təfəkkür dünyalarına, diqqətimizə hakim kəsilir dünənimizdə baş verənlər, öyrənirik bu günümüzün reallıqlarını, müstəqilliyimizi, inkişafı, tərəqqini hər incə detalınadək, varırıq faktlarla zəngin dolğun nəticəyə. İşıqlı sabahlara aparan yolda qarşımıza çıxan maneələri aşdığımız, közərən çıraq işığına nigaran nəzərlə baxdığımız, qəlbimizdə işıldayan ümid, inam işığından güc aldığımız, titrəyən nəfəsimizlə əsən əlimizi isitməyə çalışdığımız qaranlıq gecələrdə, gecə rəngli gündüzlərdə çəkdiyimiz əziyyətlərlə qarşılaşırıq rəngi solmuş səhifələrə nəzər saldıqca...

Ardını oxu...

“Şərq qapısı” qəzetinin yüzillik yubileyinin qeyd olunması muxtar respublikada
jurnalistikanın inkişafına növbəti dövlət qayğısıdır 

         Mətbuat hər bir xalqın milli mədəni tərəqqisinin güzgüsü, cəmiyyətin, dövlətin demokratik-hüquqi inkişafının inikasıdır, – desək, yanılmarıq. Görkəmli maarifpərvər ziyalı Həsən bəy Zərdabinin 22 iyul 1875-ci ildə nəşr etdirdiyi “Əkinçi” qəzeti ilə əsası qoyulmuş Azərbaycan milli mətbuatının çoxəsrlik inkişaf tarixinə böyük maarifçilik ənənələrinə malik doğma Naxçıvanımızın da adı qızıl hərflərlə yazılmışdır. Naxçıvanda mətbuatın birəsrlik qədim və zəngin tarixə malik olması dediklərimizi bir daha təsdiq edir. Ümumilikdə, böyük maarifçilik məktəbi, mütərəqqi ideyaların beşiyi sayılan “Şərq qapısı” qəzeti ictimai-siyasi fikir tariximizdə, milli-siyasi təfəkkürün formalaşması və inkişafında mühüm rola malikdir. 

Tarixi sərəncam işığında mətbuat salnaməmizin tarixinə bir nəzər

       Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədrinin “Şərq qapısı” qəzetinin 100 illik yubileyinin qeyd olunması barədə” 2021-ci il 1 iyun tarixli Sərəncamı bu mətbu orqanın muxtar respublikamızın ictimai-siyasi, sosial həyatındakı, bütövlükdə, Azərbaycan ictimai-siyasi fikir tarixindəki yerini bir daha aydın təsdiq edir. Sərəncamda deyilir: “1921-ci il noyabrın 9-da nəşrə başlayan qəzet Naxçıvanda maarifin, elmin və ictimai fikrin inkişafına mühüm töhfələr vermiş, peşəkarjurnalist kadrların hazırlanmasında baza rolunu oynamışdır. Ötən əsrin 70-80-ci illərində ümummilli liderimiz Heydər Əliyevin qayğısı ilə qəzetin böyük formatda nəşri təmin edilmiş, qəzetdə xalqımızın milli dəyərlərinə və mədəniyyətinə həsr olunmuş yazılar işıq üzü görmüş, 50 illik yubileyi qeyd olunmuşdur. 1990-1993-cü illərdə isə “Şərq qapısı” qəzeti görkəmli dövlət xadimi Heydər Əliyevin Azərbaycanın xilası naminə həyata keçirdiyi tədbirləri və qəbul etdiyi tarixi qərarları geniş xalq kütləsinə çatdırmış, informasiya blokadasının aradan qaldırılmasında və milli dövlət quruculuğu yolunda fəal mübarizlərdən olmuşdur

      Müstəqillik illərində “Şərq qapısı” qəzetinin maddi-texniki bazası gücləndirilmiş, yaradıcılıq imkanları genişləndirilmiş, rəngli nəşrinə başlanmış, yubileyləri dövlət səviyyəsində qeyd olunmuşdur. “Şərq qapısı” qəzeti Naxçıvanın tarixini və keçdiyi inkişaf yolunu gələcək nəsillərə çatdıran salnamədir. Qəzet bu gün də muxtar respublikanın sosial-iqtisadi və mədəni inkişafına öz töhfəsini verir”. 1921-ci ilin noyabrında Gənclər İttifaqının orqanı olan “Cavanlar həyatı” qəzetinin nəşrə başlaması ilə Naxçıvanda qəzetçiliyin təməli qoyulmuş, hələ XIX əsrin 90-cı illərindən meydana gələn qəzet nəşr etdirmək ideyası, nəhayət ki, gerçəyə çevrilmişdir. Vərəqə şəklində çap olunan “Cavanlar həyatı” qəzeti iki aya yaxın müddətdə fəaliyyət göstərmiş, 1921-ci ilin dekabrından etibarən Naxçıvanda “Füqəra səsi” adlı yeni bir qəzet nəşr olunmuşdur. 1922-ci ilin aprel ayından nəşr edilməyə başlayan “Şərq qapısı” qəzeti isə müxtəlif tarixi mərhələlərdə ictimai-siyasi, ədəbi-mədəni proseslərin işıqlandırılmasında, millilik və maarifçilik ideyalarının təbliğində mühüm rol oynamışdır.

     Ötən əsrin 70-80-ci illərində “Şərq qapısı” qəzetinin gündəlik və böyük formatda nəşri təmin edilmişdir. Qəzetin 50 illik yubileyində “Şərəf nişanı” ordeni ilə təltif olunması həmin dövrdə Azərbaycana rəhbərlik edən görkəmli dövlət xadimi Heydər Əliyevin mətbuata böyük qayğısının təzahürü idi.TarixənAzərbaycançılıq ideologiyasına, milli məfkurəyə xidmət edən “Şərq qapısı” qəzeti XX əsrin 90-cı illərinin əvvəllərində Sovetlər Birliyində nəşr olunan ilk müstəqil mətbuat orqanı kimi tarixə düşmüş, 1990-cı il 20 yanvar tarixdən etibarən səkkiz nömrəsi müstəqil çıxan qəzet milli həmrəylik, demokratiya və milli müstəqillik uğrunda mübarizədə ideoloji bayraqdar funksiyasını yerinə yetirmişdir. Ümummilli lider Heydər Əliyevin “Şərq qapısı” qəzetinin 26 iyul 1990-cı il tarixli nömrəsində dərc olunan müsahibəsi, ulu öndərin Vətənə qayıtdıqdan sonra Azərbaycan mətbuatında dərc olunmuş ilk müsahibə kimi qəzetin fəaliyyət tarixində şanlı səhifəni təşkil edir. Qəzet muxtar respublikamızda fəaliyyət göstərən görkəmli dövlət xadiminin müstəqilliyimizin bərpası və möhkəmləndirilməsi yolunda həyata keçirdiyi tədbirlərin fəal təbliğatçısı olmuşdur. 1990-1993-cü illərdə ulu öndərimiz qəzetin fəaliyyəti ilə yaxından maraqlanmış, çətin şəraitdə belə, onun nəşr olunmasını təmin etmişdir.

      Ümummilli liderin Moskvadan Naxçıvana qayıtdıqdan sonra “Şərq qapısı”na verdiyi müsahibədə dediyi bu müdrik kəlam, bütövlükdə, qəzetin tarixi dəyərini ifadə etməklə bu mətbu orqanın sonrakı fəaliyyəti boyu həyat və ideya vəsiqəsinə çevrilmişdir: “Mən “Şərq qapısı” qəzetinin təsiri altında tərbiyələnmişəm. Hələ gənc ikən burada orta məktəbdə, pedaqoji texnikumda oxuyanda müxtəlif məsələləri öyrənmək üçün “Şərq qapısı”ndan çox istifadə etmişəm. O vaxtdan nüfuzlu qəzet kimi hafizəmdə qalıb”.

Ardını oxu...

Zəngin maarifçilik ənənələrinin təsiri ilə yaranmış “Şərq qapısı” qəzetinin ilk nömrəsinin nəşr olunmasından 100 il ötür.

1921-ci il noyabrın 9-da nəşrə başlayan qəzet Naxçıvanda maarifin, elmin və ictimai fikrin inkişafına mühüm töhfələr vermiş, peşəkar jurnalist kadrların hazırlanmasında baza rolunu oynamışdır. Ötən əsrin 70-80-ci illərində ümummilli liderimiz Heydər Əliyevin qayğısı ilə qəzetin böyük formatda nəşri təmin edilmiş, qəzetdə xalqımızın milli dəyərlərinə və mədəniyyətinə  həsr olunmuş yazılar  işıq üzü görmüş,  50 illik yubileyi  qeyd olunmuşdur. 1990-1993-cü illərdə isə “Şərq qapısı” qəzeti görkəmli dövlət xadimi Heydər Əliyevin Azərbaycanın xilası naminə həyata keçirdiyi tədbirləri və qəbul etdiyi tarixi qərarları geniş xalq kütləsinə çatdırmış, informasiya blokadasının aradan qaldırılmasında və milli dövlət quruculuğu yolunda fəal mübarizlərdən olmuşdur.

Ardını oxu...

ARXİV

Noyabr 2021
Be Ça Ç Ca C Ş B
1 2 3 4 5 6 7
8 9 10 11 12 13 14
15 16 17 18 19 20 21
22 23 24 25 26 27 28
29 30 1 2 3 4 5

MÜƏLLİFLƏR

KEÇİDLƏR