May ayının 22-də Sədərək Rayon Prokurorluğunun təşkilatçılığı ilə rayonun Sədərək kəndində Azərbaycan Respublikasının Şəhərsalma və Tikinti Məcəlləsinə əsasən, tikintisinə icazə tələb olunmayan tikinti obyektləri, həmçinin ətraf mühitin mühafizəsi və ekoloji-hüquqi məsuliyyət məsələlərinə həsr olunmuş maarifləndirici tədbir keçirilmişdir.
Tədbirdə Sədərək rayon prokuroru, baş ədliyyə müşaviri Teymur Vəliyev “Azərbaycan Respublikasının Şəhərsalma və Tikinti Məcəlləsinə əsasən, tikintisinə icazə tələb olunmayan tikinti obyektləri” mövzusunda məruzə ilə çıxış etmişdir. Qeyd olunmuşdur ki, Azərbaycan Respublikasının Şəhərsalma və Tikinti Məcəlləsi 29 iyun 2012-ci il tarixli Qanunla təsdiq edilmiş və 2013-cü il yanvarın 1-dən qüvvəyə minmişdir. Həmin məcəllənin şəhərsalma və tikinti qanunvericiliyinin təyinatı adlanan 1-ci maddəsinin tələbinə əsasən, Azərbaycan Respublikasının şəhərsalma və tikinti qanunvericiliyi şəhərsalma və tikinti fəaliyyətinin hüquqi əsaslarını, prinsiplərini, eləcə də dövlətin, bələdiyyələrin, fiziki və ya hüquqi şəxslərin şəhərsalma və tikinti fəaliyyəti sahəsində hüquq və vəzifələrini müəyyən edir.

AMEA Naxçıvan Bölməsinin Nəbatat bağında 22 may – Beynəlxalq Biomüxtəliflik Günü ilə əlaqədar elmi konfrans keçirilib. Konfransı giriş sözü ilə açan AMEA Naxçıvan Bölməsinin sədri, akademik İsmayıl Hacıyev qeyd edib ki, biomüxtəliflik Yer kürəsində həyatın müxtəlifliyini təcəssüm etdirməklə bəşəriyyəti ekosistemlərin canlı məhsulları ilə təmin edir, başlıca həyat mənbəyi kimi davamlı inkişafa və ərzaq təhlükəsizliyinə nail olunmasında ən mühüm vasitə rolunu oynayır.

Dünən Naxçıvan Muxtar Respublikası Fövqəladə Hallar və Kənd Təsərrüfatı nazirliklərinin təşkilatçılığı ilə “Naxçıvan Aqrolizinq” Açıq Səhmdar Cəmiyyətinin texniki parkında muxtar respublika ərazisində ot-taxıl biçini dövründə yanğın təhlükəsizliyinin etibarlı təmin edilməsi və qabaqlayıcı tədbirlərin həyata keçirilməsi, biçin zamanı taxıl zəmilərində işləyəcək kənd təsərrüfatı texnikaları və aqreqatların hazırlığı ilə bağlı səyyar seminar-müşavirə keçirilmişdir.

“Şərq qapısı” qəzetinin 17 may 2014-cü il tarixli sayında Elnur Kəlbizadənin “Laçının işğalından 22 il ötür” məqaləsini, xüsusilə xalq qəhrəmanı Sultan bəy Sultanovun öz dəstəsi ilə Laçın-Zabux yolundakı bir dərədə Andranikin erməni quldur qoşununu mühasirəyə alaraq darmadağın etməsini oxuyarkən tarix elmləri doktoru, professor Şikar Qasımovun “Xalq qəhrəmanı Sultan bəy” monoqrafiyasında oxuduğum maraqlı bir məlumat xatirimdə canlandı.

Həmin məlumatdan aydın olur ki, bəhs olunan dövrdə, 90 illiyini təntənə ilə yüksək səviyyədə qeyd etdiyimiz Naxçıvan Muxtar Respublikasının yaradılması ərəfəsində Naxçıvan əhalisi həddindən artıq ağır vəziyyətdə olsa da, onlar və bölgənin erməni təcavüzündən xilas edilməsində böyük rol oynayan görkəm­li şəxsiyyətlərdən III Kalbalı xan Kəngərli Azərbaycanın çətin vəziyyətdə olan digər bölgələrinə, o cümlədən Laçına qardaş əlini uzatmış, köməklərini əsirgəməmişlər. Bunun yeganə fakt olmadığını və oxucular üçün maraq doğuracağını düşünərək həmin məlumatı olduğu kimi oxuculara çatdırmaq istəyirik.

Şərur rayonunun Dərəkənd və Yuxarı Daşarx kəndlərinin birləşdiyi ərazidəki o qədər də yüksək olmayan təpənin üzərində yerləşən bir tarixi abidə var. Abidənin yerləşdiyi ərazinin şimal-şərqində tarixi məzarlıq, şimal-qərbində isə böyük Şərur düzü yerləşir.
Min illərin tarixinə, savaşlara, zəfərlərə şahidlik edib Şərur düzü – İsmayıl Səfəvinin şah olmadan öncə son zəfərini qazandığı Şərur düzü. Şəhidlər abidəsi tarixi qədim zamanlardan süzülüb gələn bir abidədir. Abidə haqqında qaynaqlarda məlumat yoxdur.

Gömrük sahəsində hüquqpozmalara qarşı mübarizə davam etdirilir

Gömrük orqanları tərəfindən muxtar respublikaya idxal istiqamətində gətirilən malların keyfiyyətinə nəzarət olunmaqla əhalinin sağlamlığının qorunması, istehlakçıların və istehsalçıların hüquqlarının müdafiəsi, bütün hallarda malların qanunsuz dövriyyəsinə qarşı mübarizə tədbirləri cari ildə də davam etdirilir. Bu məqsədlə gömrük sərhədindən keçirilən ərzaq və qida məhsullarının keyfiyyətinə, standartlara uyğunluğuna, daşınma şəraitinə xüsusi fikir verilir, müvafiq tələblərə cavab verməyən mallar barəsində qanunvericilik çərçivəsində tədbirlər görülür.

Müstəqil Azərbaycan beynəlxalq aləmdə böyük nüfuz qazanmaqla, iqtisadi və siyasi nailiyyətlərə imza atmaqla yanaşı, ordu quruculuğu prosesində də ardıcıl uğurlar əldə etmişdir. Məhz bunun nəticəsidir ki, bu gün Azərbaycan Cənubi Qafqaz regionunun ən qüdrətli ordusuna malik güclü dövlətə çevrilmişdir. Müasir texnika və silahlarla tam təchiz olunmuş silahlı qüvvələrimiz artıq qarşıda duran bütün vəzifələri yerinə yetirməyə hazır möhtəşəm bir gücə malikdir.
Azərbaycanda ordu quruculuğu prosesi ümummilli lider Heydər Əliyevin adı ilə bağlıdır. Ulu öndəri­miz hələ Sovet İttifaqı dönəmində yüksək hərbi təhsil almış milli zabit kadrların yetişdirilməsinə xüsusi əhəmiyyət verirdi. Məhz onun ciddi səyləri nəticəsində 1971-ci ildə Bakı şəhərində gəncləri ali hərbi məktəblərə hazırlayan ilk təhsil ocağı olan ixtisaslaşdırılmış hərbi internat məktəbi açılmışdı. Bir müddət sonra bura Cəmşid Naxçıvanskinin adı verilmişdi.

Azərbaycanımızın ayrılmaz tərkib hissəsi olan Naxçıvanla Gürcüstan arasında tarixən müxtəlif əlaqələr, xüsusən də ticarət, təhsil və mədəniyyət əlaqələri olmuşdur. Tarixi mənbələrdə qeyd olunur ki, Naxçıvan xanlığının yaradıcısı olan Heydərqulu xan Kəngərli Gürcüstanın Kartli-Kaxetiya çarlığı ilə hərbi münasibətlər qurmuş, Acarıstanla Naxçıvan arasında mövcud olmuş siyasi-mədəni əlaqələr XVIII əsrin ortalarından daha da inkişaf etməyə başlamışdır.

1916-cı ilə aid sənədlərdə naxçıvanlı yazıçı Əli Səbri Qasımovun Batumidə müsəlman-qaçqın cəmiyyətinin üzvü kimi çox fəal iştirakı öz əksini tapmışdır. Hətta yazıçı öz xatirələrində yazır ki, Batumidən Trabzona qədər ərazidə yaratdığımız xeyriyyə cəmiyyətinin fondundan müsəlman qaçqınlarına müxtəlif yardımlar göstərirdik. Naxçıvanlı digər bir şair – Ələkbər Qərib də bu cəmiyyətdə təmsil olunmuşdur. Araşdırmalardan məlum olur ki, həmin illərdə həmyerlimiz polkovnik İbrahim bəy Qədimov Ərdəhan və Batumidə hərbi fəaliyyət göstərmiş, zorakılığa məruz qalan dinc müsəlmanların mənafeyini qorumuşdur. Eyni zamanda XIX əsrin sonu, XX əsrin əvvəllərində naxçıvanlı milyonçu Mirzə Heydər Nəsirbəyovun Batumi ilə yaxından ticarət əlaqələri olmuşdur.

Son 18 ildə Naxçıvanda yaşıllıq sahələrinin həcminin bir neçə dəfə artması, yurdumuzun yaşıllıqlar məskəninə çevrilməsi muxtar respublikanın hər bir guşəsində keçirilən və naxçıvanlıların vətəndaşlıq borcuna çevrilən iməciliklər nəticəsində mümkün olmuşdur. Bu sahədə görülən işlərin kəmiyyət və keyfiyyəti getdikcə yüksəlir. Mövcud problemlərin həlli istiqamətində görülən tədbirlərin davamlı xarakter alması, yeni əkilən ağacların suvarılmasında damcı üsulunun tətbiqinin genişləndirilməsi xeyli meyvə bağlarının, yaşıllıq zolaqlarının salınması ilə nəticələnmişdir.

Cari ildə də bu tədbirlər mütəşəkkilliklə davam etdirilməkdə, meyvə bağlarının, yaşıllıq zolaqlarının, gülkarlıq sahələrinin həcmi genişləndirilməkdədir.
May ayının 17-də keçirilən iməciliklər də yüksək səviyyədə təşkil olunmuşdu.
Həmin gün Naxçıvan şəhərinin sakinləri tərəfindən Uzun­oba Su Anbarı yaxınlığındakı 3 hektarlıq yeni salınmış meyvə bağında suvarma işləri aparılmış, Naxçıvan-Sədərək və Naxçıvan-Batabat magistral yolunun sağ və sol hissəsində yaşıllıqlara aqrotexniki qulluq göstərilmiş, park və xiyabanlarda təmizlik işləri aparılmışdır.

Mayın 18-də Naxçıvan Muxtar Respublikası Fövqəladə Hallar Nazirliyi Mülki Müdafiə Alayının gənc əsgərlərinin andiçmə mərasimi keçirilib. Taqımlar şəklində tribunanın önündə düzülən gənc əsgərlər əllərini üçrəngli bayrağımızın üstündəki silahın üzərinə qoyaraq Vətəni layiqincə qoruyacaqlarına, əsgəri borca şərəflə əməl edəcəklərinə and içiblər.
Mərasimi giriş sözü ilə alay komandiri, polkovnik İspəndiyar Əhmədov açıb.
Mərasimdə Naxçıvan Muxtar Respublikası Müharibə, Əmək, Silahlı Qüvvələr və Hüquq-Mühafizə Orqanları Veteranları Şurasının sədri Qara Fərzəliyev, Naxçıvan Muxtar Respublikası Yazıçılar Birliyinin sədri Asim Yadigar, bölük komandiri, baş leytenant Röyal Quliyev çıxış edərək gənc əsgərlərə xidmətdə uğurlar arzulayıblar.

Bağçaların barı gül,
Yarı qönçə, yarı gül.
Gec açıldın, tez soldun,
Açmayaydın barı, gül.
Ay Laçın, can Laçın,
Mən sənə qurban, Laçın...

Bəli, məhz xalq mahnısında deyildiyi kimi... 1992-ci ilin yazında Laçında – Kiçik Qafqaz dağlarının bu füsunkar təbiətə malik ərazilərində açılan güllər ömrünü yaşamamış soldu, erməni vandalizmi və vəhşiliyi 18 uşağın ömrünü qönçə çağında soldurdu, 31 körpə hər iki valideynini itirərək yetim qaldı, 300 nəfərdən çox insan şəhid olaraq həyatını, 103 nəfər əlil olaraq sağlamlığını itirdi. Millət olaraq isə biz o gün əzəli türk yurdu olan Laçını – Qarabağın dağlıq hissəsinə gedən yolun üzərindəki ən strateji ünvanı itirdik. Laçın əldən verilməsəydi, Qarabağın digər bölgələrinin işğalını gerçəkləşdirən ermənilərin bu ərazilərdə qalması mümkünsüz olacaqdı. Çünki Ermənistandan Qarabağa gedən yeganə və əsas nəqliyyat dəhlizi Laçındır.

Kəngərli rayonunun Qıvraq Qəsəbə Mərkəzində rayon prokurorluğunun təşkilatçılığı ilə keçirilən maarifləndirici tədbirdə Kəngərli rayon prokuroru, baş ədliyyə müşaviri Müşfiq Həsən­ovun, rayon prokurorunun köməkçisi, I dərəcəli hüquqşünas Səttar Əsgərovun çıxışları olub. Çıxışlarda təbii qazın, elektrik və istilik enerjisinin talanması zamanı inzibati və cinayət məsuliyyətinin əsasları, yol hərəkəti təhlükəsizliyi və nəqliyyat vasitələrinin istismarı qaydalarının pozulmasına görə məsuliyyət barədə söhbət açılıb.
Qeyd edilib ki, son illər muxtar respublikada həyata keçirilmiş uğurlu tədbirlər nəticəsində yanacaq-enerji kompleksinin müasir tələblərə uyğun inkişafının əsas istiqamətləri müəyyənləşdirilib, kompleksə daxil olan sənaye sahələrinin fəaliyyətinin səmərəliliyinin artırılması üçün müvafiq elmi-texniki və təşkilati işlər görülüb, enerji resurslarının istehsalı, emalı, nəqli, saxlanılması, uçotu və istehlakı üzrə mütərəqqi texnoloji tədbirlər həyata keçirilib. Həyata keçirilən tədbirlərin, bu sahəyə göstərilən dövlət qayğısının müqabilində vətəndaşlar da işə vicdanla yanaşmalı, elektrik və istilik enerjisinin talanmasına yol verməməlidirlər.
Sonda tədbir iştirakçılarını maraqlandıran suallar cavablandırılıb.

Səbuhi HÜSEYNOV

Naxçıvan Şəhər İcra Hakimiyyətində Naxçıvan Muxtar Respublikası Ədliyyə Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə bələdiyyələrin fəaliyyəti ilə bağlı maarifləndirici tədbir keçirilib. Tədbiri giriş sözü ilə Naxçıvan Şəhər İcra Hakimiyyətinin başçısı Vüqar Səfərov açıb.
Naxçıvan Muxtar Respublikasının ədliyyə naziri, II dərəcəli dövlət ədliyyə müşaviri Suliddin Əliyev çıxışında bildirib ki, ölkəmizdə yerli özünüidarə institutunun yaradılması və onlara verilən imtiyazlar xalqımızın rahat yaşayışını təmin etmək məqsədinə xidmət edir. Bu sahənin inkişaf etdirilməsi məqsədilə dövlətimiz tərəfindən qanunvericilik aktları qəbul edilir, bələdiyyələrə hüquqi yardımlar göstərilir və onlar üçün müasir iş şəraiti yaradılır. O cümlədən Naxçıvan Muxtar Respublikası Ədliyyə Nazirliyi tərəfindən mütəmadi olaraq bələdiyyələrə metodik köməkliklər göstərilir, hüquqi maarifləndirmə tədbirləri keçirilir, yerlərdə birgə seminar-müşavirələr təşkil edilir.

Azərbaycan Respublikasının Özbəkistandakı Səfirliyi tərəfindən Naxçıvan Muxtar Respublikasının yaradılmasının 90 illiyi münasibətilə məqalə hazırlanmışdır. Məqalə azculture.uz saytında yerləşdirilmiş, özbək dilinə tərcümə olunaraq darakchi.uz və sharh.uz saytlarında ixtisarla verilmişdir. Həmçinin məqalənin Özbəkistanın nüfuzlu mətbuat orqanı olan “Darakçi” jurnalının növbəti sayında nəşr olunması nəzərdə tutulmuşdur. Həmin məqalənin tərcüməsini qəzetimizin bugünkü nömrəsində oxuculara təqdim edirik.

Bir dəfə Azərbaycan regionlarından olan Naxçıvana səfər etməyi qərara aldım. Onun yerləşdiyi qapalı ərazi məni maraqlandırırdı. Ölkənin bu region ilə tək əlaqə vasitəsi hava nəqliyyatıdır. Azərbaycanın bu bölgəsi 3 dövlətlə – Araz çayı ilə İranla, Zəngəzur dağları ilə Ermənistanla və 12 kilometrdən az məsafədə Türkiyə ilə həmsərhəddir.
Elektron poçt vasitəsi ilə orda fəaliyyət göstərən bir turist ofisi ilə əlaqə yaratdım, mehmanxana, nəqliyyat və gəzinti qiymətləri barədə məlumat əldə etdim.

Aşqabat-Mary (Türkmənistan) uçuşunda olduğu kimi, buranın da yerli xətləri qəribə və sadə idi. Buradakı sərnişinlər beynəlxalq xətlərlə uçan sərnişinlərlə heç də eyni deyildir. Qafqazda və Mərkəzi Asiyada hamı yerli hava nəqliyyatından istifadə edir. Avropada belə deyil, adətən, yerli xətlərdən zəngin insanlar, iş adamları tez-tez istifadə edirlər, digər insanlar isə avtonəqliyyatdan və qatardan istifadə edirlər. Bura isə qatar nəqliyyatı ilə səyahət mövcud deyil. Hazırkı nəqliyyat vasitəsi təyyarədir. Bizimlə bərabər evlərinə qayıdan çoxlu ailələr və hətta yerli turistlər də bayramı keçirmək üçün Naxçıvana gəlirdilər və biz həmin turistlərin bəziləri ilə oteldə və bazar günü Naxçıvandan qayıdarkən təyyarədə rastlaşacaqdıq.

May ayının 14-də Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin Sədri yanında Dövlət Qulluğu Məsələləri üzrə Komissiya tərəfindən Naxçıvan Muxtar Respublikası Təhsil Nazirliyi, Naxçıvan Şəhər Təhsil Şöbəsi, Naxçıvan Muxtar Respublikası Televiziya və Radio Şurası, Mərkəzi Seçki Komissiyası və Azərbaycan Respublikası Tələbə Qəbulu üzrə Dövlət Komissiyasının Naxçıvan Muxtar Respublikası Regional Bölməsində işləyən dövlət qulluqçuları üçün “Dövlət qulluqçularının etik davranış qaydaları” mövzusunda seminar keçirilib.
Tədbiri giriş sözü ilə komissiyanın sektor müdiri Arzuman İmanov açıb. Komissiyanın şöbə müdiri Rafiq Nəcəfov çıxış edərək qeyd edib ki, 31 may 2007-ci il tarixdə “Dövlət qulluqçularının etik davranış qaydaları haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu qəbul edilib. Qanun dövlət qulluqçuları üçün etik davranış qayda və prinsiplərini, həmçinin onlara əməl edilməsi ilə bağlı hüquqi mexanizmləri müəyyən edir. Qanunun birinci maddəsində qeyd olunur ki, etik davranış qaydaları dövlət qulluqçusu statusuna malik olan bütün şəxslərə şamil edilir.

Dünən Heydər Əliyev Muzeyində Naxçıvan şəhər 12 nömrəli tam orta məktəb şagirdlərinin iştirakı ilə açıq dərs keçilib.
Açıq dərsdə məktəbin tarix müəllimi Əntiqə Həsənova “Heydər Əliyev və milli birliyimiz” mövzusunda danışaraq bildirib ki, ötən əsrin sonlarında ümummilli lider Heydər Əliyevin təşəbbüsü ilə milli birliyə çağırış ümumxalq mənafelərimizin həyata keçirilməsi naminə soydaşlarımızın Azərbaycançılıq ideyası ətrafında sıx birləşməsi prosesinin başlanğıcını qoyub. Azərbaycançılıq ideyası bir ideologiya kimi məhz müstəqillik dövründə ulu öndər Heydər Əliyev tərəfindən formalaşdırılıb. Dahi rəhbərin ölkəmizdə yenidən siyasi hakimiyyətə qayıdışı, bütün sahələrdə olduğu kimi, milli birliyin düzgün formalaşdırılması istiqamətində də yeni vəzifələrin meydana gəlməsinə və yeni işlərin başlanmasına rəvac verib. Ümummilli lider böyük inamla dünya azərbaycanlılarının bir amal və məslək uğrunda fəal mübarizə aparması işinə başlamaqla bu çətin problemi öz dühasının gücü ilə uğurla həll edib.

Bu il Azərbaycanın ayrılmaz tərkib hissəsi olan Naxçıvan Muxtar Respublikasının 90 illik yubileyi ölkə miqyasında silsilə tədbirlərlə qeyd edilir. Qədim diyarın şərəfli tarixinə bir daha nəzər yetirilir, muxtariyyət əldə etməsinin əhəmiyyəti vurğulanır, bu məkanın dövlətçiliyimizin qurulmasında oynadığı roldan geniş söhbət açılır. Naxçıvan qədim oğuz diyarıdır. Füsunkar təbiətə malik olan bu gözəl yurdumuzda tarixi, dini, memarlıq abidələrinin, toponimlərin hamısı Azərbaycan xalqına məxsusdur. Aparılan tədqiqatlar nəticəsində bir daha təsdiq edilmişdir ki, azərbaycanlılar əsrlər boyu Naxçıvan ərazisində yaşamış, yaratmış, onu düşməndən qorumaq üçün misilsiz qəhrəmanlıq nümunələri göstərmişlər. 

Dahilər yurdunun həm də qədim dövlətçilik tarixi vardır. Naxçıvan şəhəri Azərbaycan xalqının formalaşmasında, elmi-mədəni inkişafında xüsusi rol oynayan Atabəylər dövlətinin paytaxtı olmuşdur. 90 il bundan əvvəl Naxçıvana muxtariyyət statusunun verilməsi də təsadüfi deyildi. Azərbaycanın əzəli torpağı Zəngəzur Ermənistana verilmiş, beləliklə, Naxçıvan düşmən əhatəsinə salınmış, coğrafi cəhətdən Azərbaycandan ayrı qalmışdır. Düşmənlərimizin əsas məqsədi gec-tez Azərbaycanın bu qədim diyarını da zəbt edərək Ermənistana birləşdirmək idi. Lakin Azərbaycanın mərd oğulları heç vaxt buna imkan verməmişlər.

Mayın 9-da Azərbaycan Respublikasının Türkiyənin Qars şəhərindəki Baş Konsulluğunda xalqımızın ümummilli lideri Heydər Əliyevin anadan olmasının 91-ci ildönümü ilə bağlı tədbir keçirilmişdir.
Tədbir iştirakçıları ümummilli lider Heydər Əliyevin Qars şəhərindəki abidəsi önünə gül dəstələri qoymuş, xatirə şəkli çəkdirmişlər.
Sonra tədbir Qars Qafqaz Universitetinin nəzdində fəaliyyət göstərən Heydər Əliyev Mərkəzində davam etdirilmişdir. Mərkəzə ümummilli liderimizin həyat və fəaliyyətinə həsr olunmuş kitab və jurnallar, eləcə də Azərbaycan həqiqətlərini əks etdirən materiallar hədiyyə olunmuşdur.

Azərbaycanın İran İslam Respublikasının Təbriz şəhərindəki Baş Konsulluğunda ümummilli lider Heydər Əliyevin anadan olmasının 91-ci ildönümü münasibətilə rəsmi qəbul keçirilmişdir.
Rəsmi qəbulda çıxış edən Azərbaycanın Təbrizdəki Baş konsulu Əli Əlizadə ümummilli lider Heydər Əliyevin zəngin həyat və fəaliyyəti, Azərbaycan xalqı qarşısında tarixi xidmətləri barədə ətraflı məlumat vermişdir. Qeyd olunmuşdur ki, ulu öndərin gərgin siyasi fəaliyyəti nəticəsində dövlət müstəqilliyimiz qorunub saxlanılmış, haqq səsimiz dünya ictimaiyyətinə çatdırılmış, Azərbaycan sürətli sosial-iqtisadi inkişaf yoluna qədəm qoymuşdur. Heydər Əliyev siyasi xəttinin bu gün uğurla davam etdirilməsi Azərbaycanı dünyada söz sahibi olan dövlətə çevirmişdir.
Dahi şəxsiyyətin müəyyənləşdirdiyi xarici siyasət xəttinin Azərbaycanı dost və tərəfdaş ölkəyə çevirdiyini bildirən Baş konsul demişdir ki, ümummilli liderin əsasını qoyduğu Azərbaycan-İran əlaqələri bu gün yüksələn xətlə inkişaf edir. Ulu öndərin anadan olmasının 91-ci ildönümünün dost və qonşu ölkə olan İranda, o cümlədən Təbriz şəhərində böyük təntənə ilə qeyd olunması əlaqələrin inkişafının daha bir göstəricisidir.

Şərur rayonu

Müasir Azərbaycan dövlətinin memarı və qurucusu, ümummilli liderimiz Heydər Əliyevin Azərbaycana rəhbərliyi dövründə Şərur rayonunda genişmiqyaslı tikinti-quruculuq, abadlıq tədbirləri həyata keçirilmiş, ulu öndərimizin bila­vasitə rəhbərliyi və daimi nəzarəti ilə yaradılan Arpaçay Su Anbarı on minlərlə hektar əkinəyararlı sahənin suvarılmasına imkan yaratmışdır. Rayon sakinləri milli liderimizin rəhbərliyi ilə həyata keçirilən bu tədbirləri bu gün minnətdarlıq hissi ilə xatırlayırlar. Ümummilli lider Heydər Əliyev muxtar respublikaya səfəri çərçivəsində Şərur rayonunda olarkən demişdir: “Mən arzu edirəm ki, siz gələcəkdə öz işlərinizi daha da yaxşılaşdırasınız. Şərur rayonunun imkanları böyükdür. Burada yaxşı torpaqlar var, çox fədakar insanlar, sizlər varsınız. Arzu edirəm ki, buranı daha da abadlaşdırasınız, gözəlləşdirəsiniz və iqtisadiyyatınızı daha da inkişaf etdirəsiniz”.
Rayon sakinləri ulu öndərin bu tövsiyələrini layiqincə yerinə yetirməyə çalışırlar. Rayonda bir sıra infrastruktur layihələri həyata keçirilmiş, onlarla müasir bina inşa olunmuşdur.

Mayın 10-da Naxçıvan Muxtar Respublikası Milli Təhlükəsizlik Nazirliyində Azərbaycan xalqının ümummilli lideri Heydər Əliyevin anadan olmasının 91-ci ildönümünə həsr olunmuş tədbir keçirilmişdir.
Tədbir iştirakçıları əvvəlcə ulu öndər Heydər Əliyevin nazirliyin inzibati binasındakı barelyefi önünə gül dəstəsi qоyaraq оnun əziz xatirəsini ehtiramla yad etmiş, sоnra nazirlikdə fəaliyyət göstərən Heydər Əliyev Muzeyinə baxmışlar.
Nazirliyin akt zalında davam etdirilən tədbiri giriş sözü ilə açan Naxçıvan Muxtar Respublikasının milli təhlükəsizlik naziri, general-mayor Vəli Ələsgərov bildirmişdir ki, ümummilli lider Heydər Əliyev dönməz əqidəyə və tarixi uzaqgörənliyə malik şəxsiyyət kimi xalqımızın və dövlətçiliyimizin həyatında əvəzolunmaz rol oynamış, ölkəmizin xoş gələcəyinə xidmət edən tarixi uğurlara imza atmışdır.

Naxçıvanın muxtariyyət məsələsi XX əsrin 20-ci illərində bölgədə baş vermiş ictimai-siyasi hadisələrin nəticəsində meydana çıxmışdır. 1918-ci ilin may ayında Cənubi Qafqazda müstəqil respublikaların – Azərbaycan, Gürcüstan və Ermənistan respublikalarının yaranması onlar arasında ərazi-sərhəd məsələlərini həll etməyi zəruri etdi. Gürcüstan və Ermənistan Azərbaycana qarşı ərazi iddiaları irəli sürmüşlər. Xüsusilə “böyük Ermənistan” yaratmaq xülyası ilə çıxış edən Ermənistan Respublikası Azərbaycanın bir sıra tarixi torpaqlarını – Qarabağı, Zəngəzuru, Naxçıvanı və başqa torpaqları öz ərazisinə qatmaq üçün açıq mübarizəyə başlamışdır. Bu işdə onlara bir sıra dövlətlər siyasi, iqtisadi və hərbi yardım göstərirdi.

Naxçıvan şəhərindəki Heydər Əliyev Muzeyində Naxçıvan Muxtar Respublikası Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsinin təşkilatçılığı ilə “Heydər Əliyev və Azərbaycan ailəsi: nəsillərə nümunə” mövzusunda tədbir keçirilmişdir.
Əvvəlcə muzeyin direktoru Ramil Orucəliyev tədbir iştirakçılarına muzeyin ekspozisiyası haqqında məlumat vermişdir.
Tədbirdə Naxçıvan Muxtar Respublikası Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsinin sədri Ramilə Seyidovanın, Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin deputatı Yeganə Məmmədovanın, AMEA Naxçıvan Bölməsinin böyük elmi işçisi, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru Zülfiyyə İsmayılın çıxışları olmuşdur. Çıxışlarda qeyd edilmişdir ki, xalqımızın ümummilli lideri Heydər Əliyevin bütün həyatı və fəaliyyəti nəsillərə nümunə olmaqla yanaşı, ideal ailə başçısı kimi göstərdiyi örnək də misilsizdir.

Dahi insanlar zamanın fövqünə yüksələrək öz dövrlərini yaradırlar. Xalqımızın ümummilli lideri Heydər Əliyev Azərbaycan üçün belə bir şəxsiyyətdir. Siyasi tariximizin 35 ilə yaxın bir dövrü onun adı ilə bağlıdır. Buna görədir ki, ulu öndərimizin adı milli dövlətçiliyimizin simvolu kimi səslənir. Qüdrətli şəxsiyyət Heydər Əliyevin mənalı həyat yolu və fəaliyyəti tarixin sınağından şərəflə çıxmış bütöv bir idarəçilik məktəbidir. Ulu öndər Azərbaycan xalqının və dövlətinin milli maraqlarını hər şeydən uca tutan, onu ümummilli məqsədlər naminə səfərbər etməyi bacaran lider, dahi rəhbər idi.

“Mən balaca bir evdə, zəhmətkeş ailəsində bir yaz günü dünyaya göz açmışam. Anadan olanda, yəqin ki, beş-on, uzağı otuz-qırx nəfər sevinib. İndi, bəlkə də, bir o qədər qeyri-təvazökar səsləndi, amma deməliyəm ki, anam məni bütövlükdə Azərbaycanımız üçün dünyaya gətirib. Doğma, canım-varlığım qədər sevdiyim Azərbaycanım mənim qibləgahımdır. Bütün şüurlu ömrümü onun inkişafına, tərəqqisinə həsr etmişəm”. Ulu öndərimizin bu sözləri onun həyatının mənasını dəqiq ifadə edir. 1923-cü il mayın 10-da Azərbaycanın qədim Naxçıvan diyarında dünyaya göz açan ulu öndər Heydər Əliyev nəsillərə nümunə olan şərəfli ömür yolu keçmiş, daim xalqımızın rifahı naminə, Azərbaycan naminə çalışmışdır. Ümummilli liderimiz Azərbaycanı həyatının mənası hesab edirdi. Bu səbəbdən O, Azərbaycanı müqəddəs yer kimi uca tutur, azərbaycanlı olmağı ilə fəxr edir və deyirdi ki: “Azərbaycan mənim qibləgahımdır”. Sonsuz iftixar və qürur hissi ilə səslənən bu fikirlər bir dahi ömrünün manifestidir. O manifestin hansı səhifəsini çevirsək, orada Azərbaycan naminə sonsuz fədakarlıqlar görəcəyik.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi Heydər Əliyev Muzeyində ümummilli liderin anadan olmasının 91-ci ildönümünə həsr olunmuş tədbir keçirmişdir. Tədbir iştirakçıları əvvəlcə ulu öndərin abidəsi önünə gül dəstələri qoymuşlar.
Sonra tədbir muzeydə davam etdirilmişdir. Mədəniyyət və turizm naziri Sarvan İbrahimov tədbirdə çıxış edərək Azərbaycan xalqının ümummilli lideri Heydər Əliyevin həyat və fəaliyyəti haqqında danışmışdır.

1941-1945-ci illər müharibəsində Azərbaycanın mərd oğul və qızları xalqımızın ən ali keyfiyyətini – fədakarlığını, vətənpərvərliyini, sarsılmaz mərdliyini nümayiş etdirmişlər. Dəhşətli müharibənin başlandığı ilk gündən səfərbərlik elan olunmuş, on minlərlə Azərbaycan oğul və qızı döyüş cəbhəsinə könüllü göndərilmək üçün ərizə vermişdir. Arxa cəbhədə isə yaşlı kişilər və respublikanın bütün iş qabiliyyətli qadınları çalışır, xalq təsərrüfatının bütün sahələrində döyüşə gedənləri əvəz edirdilər.

1941-1945-ci illərdə 700 minə yaxın azərbaycanlı, başqa sözlə, respublika əhalisinin hər 5 nəfərindən biri cəbhəyə yollanmış, onların isə 450 min nəfəri və ya 65 faizi orden və medallarla təltif olunmuş, 130 nəfər Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adına layiq görülmüşdür. Müharibədə iştirak etmiş soydaşlarımızın təxminən yarısı həlak olmuş, azərbaycanlılardan ibarət 416-cı, 402-ci, 223-cü və 77-ci diviziyalar şərəfli döyüş yolu keçmişdir.

Bu mövzuda tədbirlər keçirilib

Mayın 7-də Yeni Azərbaycan Partiyası Naxçıvan Şəhər Təşkilatı Heydər Əliyev Uşaq-Gənclər Yaradıcılıq Mərkəzində Azərbaycan xalqının ümummilli lideri Heydər Əliyevin anadan olmasının 91-ci ildönümü və Naxçıvan Muxtar Respublikasının yaradılmasının 90 illik yubileyinə həsr olunmuş “Heydər Əliyev və Naxçıvanın muxtariyyət məsələsi” mövzusunda elmi-praktik konfrans keçirmişdir.
Konfransda “Xan Sarayı” Dövlət Tarix-Memarlıq Muzeyinin direktoru Nəzakət Əsədova “Əbədiyaşar ümummilli lider”, Naxçıvan Dövlət Universitetinin prorektoru, fəlsəfə elmləri doktoru, professor Məmməd Rzayev “Qayıdışdan doğan böyük intibah”, Yeni Azərbaycan Partiyası Naxçıvan Şəhər Təşkilatının sədri, Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin deputatı, tarix üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Elman Cəfərli “Naxçıvana muxtariyyət statusunun verilməsi”, Naxçıvan Özəl Universitetinin Humanitar fənlər kafedrasının müdiri, tarix üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Elbrus İsayev “Ümummilli lider Heydər Əliyev və Naxçıvanın muxtariyyət statusu”, Naxçıvan Özəl Universitetinin müəllimi, tarix üzrə fəlsəfə doktoru Mehman Şabanov “Ulu öndər Heydər Əliyev və Naxçıvanın ərazi bütövlüyünün qorunması” mövzularında məruzələr etmişlər.

Ulu öndər Heydər ƏLİYEV: ...Şuşa Azərbaycanın ən əziz və böyük tarixi olan bir guşəsi­dir. Şuşanı yaradanlar, Şuşa şəhərini quranlar, Şuşa qalasını tikənlər Azərbaycan torpağının sahibləri olublar və Qarabağda Azərbaycan torpağının daim qorunması, saxlanması üçün Şuşa şəhərini, qalasını yaradıblar. Bu, Azərbaycan xalqının, əcdadlarımızın yaratdığı böyük abidədir, təkcə şəhər deyil, böyük bir tarixi abidədir. Bu şəhərdə, onun ətrafında Azərbaycan xalqının bir neçə əsrlik tarixə malik böyük mədəniyyəti, mədəni irsi, qəhrəmanlıq nümunələri yaranıbdır. Şuşa təkcə şuşalılar üçün yox, bütün azərbaycanlılar üçün, vətənini, millətini sevən hər bir vətəndaşımız üçün əziz bir şəhərdir, əziz bir torpaqdır, əziz bir qaladır, əziz bir abidədir.

Tarix

Şuşa şəhərinin əsası 1756-cı ildə Azərbaycan feodal dövləti olan Qarabağ xanlığının başçısı Pənahəli xan Cavanşir tərəfindən qoyulmuşdur. O, Qarabağ xanlığını düşmən hücumlarından qorumaq məqsədilə alınmaz bir qala tikdirməyi qərara alır və Qarabağın ən səfalı guşəsində, üç tərəfdən sıldırım qayalarla əhatə olunmuş dağ yaylasında yeni qalanın bünövrəsini qoyur. Pənahəli xan qalanın şimal və şərq hissəsini yüksək hasar ilə əhatə etdirir, hasarın içərisində yeni binalar və özü üçün saray tikdirir. Yerli əhali şəhəri Pənahəli xanın şərəfinə “Pənah­abad” adlandırır. Şiş uclu dağların əhatəsində yerləşən Pənahabad əvvəllər “Şişə”, sonra isə “Şuşa” adlandırılır.

Mayın 7-də Babək Rayon İcra Hakimiyyətində Naxçıvan Muxtar Respublikası Ədliyyə Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə bələdiyyələrin fəaliyyəti ilə bağlı maarifləndirici tədbir keçirilib. Tədbiri giriş sözü ilə Babək Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı Elçin Hüseynəliyev açaraq rayonda fəaliyyət göstərən bələdiyyələr üçün yaradılan şəraitdən danışıb.
Naxçıvan Muxtar Respublikasının ədliyyə naziri, II dərəcəli dövlət ədliyyə müşaviri Suliddin Əliyev çıxışında bildirib ki, muxtar respublikada yerli özünüidarə institutunun yaradılması dövlətin öz xalqının rahat yaşayışını təmin etmək məqsədinə xidmət edir. Bələdiyyələrin fəaliyyətinin stimullaşdırılması məqsədilə nazirlik tərəfindən digər rayonlarda olduğu kimi, Babək rayonunda da son 5 ildə İcra Hakimiyyəti ilə birlikdə 17 dəfə araşdırmalar aparılıb və aşkar olunan nöqsanların aradan qaldırılması üçün bələdiyyələrə lazımi metodik köməkliklər göstərilib. Nazir qeyd edib ki, keçirilən maarifləndirici tədbirlərə, edilən köməkliklərə baxmayaraq, rayonda fəaliyyət göstərən bələdiyyələrin bir neçəsində hələ də nöqsan və çatışmazlıqlar qalmaqdadır. Vurğulanıb ki, bu gün yerli özünü­idarəetmə orqanları arasında əməkdaşlığın gücləndirilməsi, bələdiyyə qanunvericiliyinin öyrənilməsi və tətbiq edilməsi, kargüzarlıq işlərinin qanunvericiliyin tələbləri səviyyəsində qurulması günün əsas tələblərindən biridir. Buna görə də bələdiyyələr onlara göstərilən diqqət və qayğı müqabilində fəaliyyətlərini düzgün qurmalı və görülən işlər özünü əməli nəticələrlə doğrultmalıdır.
Tədbirə Babək Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı Elçin Hüseyn­əliyev yekun vurub.

Xəbərlər şöbəsi

AMEA Naxçıvan Bölməsində ümummilli lider Heydər Əliyevin anadan olmasının 91-ci ildönümünə həsr olunmuş “Zamanı qabaqlayan dahi” adlı elmi konfransı giriş sözü ilə bölmənin sədri, akademik İsmayıl Hacıyev açmışdır.
Qeyd edilmişdir ki, ümummilli lider Heydər Əliyev Azərbaycana  rəhbərliyinin birinci dövründə iqtisadi baxımdan zəif aqrar ölkə olan Azərbaycanı inkişaf etmiş sənaye ölkəsinə çevirmiş, müstəqilliyin təməlini qoymuş, 1993-cü ildən sonra isə dağılmaqda olan ölkəni xilas etmiş, Azərbaycanın müstəqilliyini qorumuş və onu sabit inkişaf yoluna çıxarmışdır.
AMEA Naxçıvan Bölməsi Tarix, Etnoqrafiya və Arxeologiya İnstitutunun direktoru, professor Fəxrəddin Səfərli “Ümummilli lider Heydər Əliyevin dövlətçilik təlimi və müasirlik” mövzusunda məruzə etmişdir.
Məruzədə bildirilmişdir ki, Azərbaycan xalqı üçün ikinci dəfə dövlət müstəqilliyinə nail olmaq şansının ideya rəhbəri də, bu dövlətin xilaskarı da, müstəqilliyin möhkəm əsaslarını yaradıb onu əbədi bir sərvətə çevirən də görkəmli dövlət xadimi Heydər Əliyev olmuşdur.

Müxtəlif mövzularda ictimai məzmun daşıyan məqalələrin dərc olunduğu “Şərq qapısı” qəzeti ölkəmizin, eləcə də dünyanın müxtəlif bölgələrində saytı vasitəsi ilə oxunmaqda və gündən-günə qəzetimizə maraq artmaqdadır. Bu, qəzetimizin elektron poçt ünvanına daxil olan yazılarda ifadə olunur. Bu günlərdə qəzetimizin elektron poçt ünvanına daxil olan yazılardan birini oxuculara təqdim edirik. Azərbaycan Tibb Universitetinin dosenti, Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü Nağdəli Zamanovun müəllifi olduğu məqalə belə adlanır:

Xalqımız bu il Azərbaycanın ayrılmaz tərkib hissəsi olan Naxçıvan Muxtar Respublikasının 90 illik yubileyini qeyd edir. Azərbaycan dövlətinin, Azərbaycançılığın formalaşması yolunda Naxçıvan amilinin rolu tam tədqiq olunmamış bir sahədir. Və bu gün bu məsələlərə aydınlıq gətirmək baxımından ulu öndərimiz Heydər Əliyevin Naxçıvanla bağlı müxtəlif auditoriyalarda səsləndirdiyi nitqlərinin araşdırılması günün vacib məsələlərindəndir. Müdrik rəhbərin söylədiyi “Naxçıvanın muxtariyyəti tarixi nailiyyətdir, biz bunu qoruyub saxlamalıyıq. Naxçıvanın muxtariyyəti Naxçıvanın əldən getmiş başqa torpaqlarının qaytarılması üçün ona xidmət edən çox böyük bir amildir. Biz bu amili qoruyub saxlamalıyıq” kəlamı müasir tarix elmi üçün geniş tədqiqat mövzusudur.

Yeni Azərbaycan Partiyası Şahbuz Rayon Təşkilatında ümummilli lider Heydər Əliyevin anadan olmasının 91-ci ildönümü münasibətilə tədbir keçirilmişdir.
Tədbiri Yeni Azərbaycan Partiyası Şahbuz Rayon Təşkilatının sədri, Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin deputatı Rizvan Məmmədov açaraq məruzə ilə çıxış etmişdir. Qeyd olunmuşdur ki, Azərbaycanın çağdaş tarixini ümummilli lider Heydər Əliyevin fəaliyyətindən kənar təsəvvür etmək mümkün deyil. Dahi rəhbər Heydər Əliyevin uzaqgörənliyi, iradə və qətiyyəti, müdrik və dərin zəkası xalqımızı xilas etmiş, xalqın itirilmiş inamını özünə qaytarmış, sabaha, gələcəyə ümidini artırmışdır.

Hər bir millətin gələcəyi yetişməkdə olan nəslin malik olduğu bilikdən, mənəviyyatından, ideyalarından və bu ideyalara sadiqliyindən, inamlarından asılıdır. Yetişən nəslin düzgün istiqamətləndirilməsi gələcəyin düzgün qurulması deməkdir. Müasir Azərbaycan dövlətçiliyinin təməl daşını qoymuş və möhkəm özülünü yaratmış dahi şəxsiyyət Heydər Əliyevin ideya dünyası onun davamçılarının yoluna həmişə işıq salacaq, Günəş kimi əbədi şölələnəcəkdir. Bu təlimin mahiyyətini, həyati zəruriliyini yetişən nəslə, ümumtəhsil məktəbləri şagirdlərinə çatdırmaq, onlara bu ideyalarla yaşamağın vacibliyini izah etmək əsas vəzifələrdəndir.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin Sədri yanında Dövlət Qulluğu Məsələləri üzrə Komissiyada “Dövlət qulluqçularının etik davranış qaydaları” mövzusunda seminar keçirilib. Budəfəki seminar Naxçıvan Muxtar Respublikası Standartlaşdırma, Metrologiya və Patent üzrə Dövlət Komitəsinin əməkdaşları üçün təşkil edilib.
Tədbiri giriş sözü ilə komissiyanın  sektor müdiri Arzuman İmanov açıb.
Seminarda komissiyanın şöbə müdiri Rafiq Nəcəfov çıxış edərək iştirakçılara dövlət qulluqçularının etik davranış qaydaları haqqında məlumat verib. Şöbə müdiri 31 may 2007-ci il tarixdə qəbul edilən “Dövlət qulluqçularının etik davranış qaydaları haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu haqqında danışıb, dövlət qulluqçuları üçün etik davranış qayda və prinsiplərindən bəhs edib. Qeyd edilib ki, bu qanun dövlət qulluqçuları üçün etik davranış qaydalarını və prinsiplərini, onlara əməl edilməsi ilə bağlı hüquqi mexanizmləri müəyyən edir. Qanun 24 maddədən ibarətdir. Vicdanlı davranış, peşəkarlıq və fərdi məsuliyyətin artırılması,  loyallıq, ictimai etimad, mədəni davranış, qərəzsizlik qanunda öz əksini tapıb.
Dövlət qulluqçularının etik davranış qaydaları barədə geniş söhbət açılan tədbirdə iştirakçıları maraqlandıran suallar cavablandırılıb.

Xəbərlər şöbəsi

May ayının 6-da Şahbuz Rayon Prokurorluğunun təşkilatçılığı ilə rayonun Ayrınc kəndində elektrik enerjisindən və təbii qazdan düzgün istifadə qaydalarına, həmçinin ətraf mühitin qorunması məsələlərinə həsr olunmuş tədbir keçirilmişdir.
Tədbirdə Şahbuz rayon prokuroru, ədliyyə müşaviri Ramiz Novruzov “Təbii qazdan və elektrik enerjisindən qanunsuz  istifadəyə görə cinayət və inzibati məsuliyyət” mövzusunda məruzə ilə çıxış etmişdir. Qeyd olunmuşdur ki, böyük dövlət qayğısı nəticəsində muxtar respublikamızda əhali fasiləsiz elektrik enerjisi və təbii qazla tam təmin olunmuşdur. Hazırda qarşıda duran başlıca vəzifə enerji resurslarından səmərəli istifadə olunmasından ibarətdir.

Mayın 5-də Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin Sədri yanında Dövlət Qulluğu Məsələləri üzrə Komissiya tərəfindən Şahbuz rayonunda “Dövlət qulluqçularının etik davranış qaydaları” və “Dövlət orqanlarında kadrlarla iş” mövzularında səhər və günün ikinci yarısında seminarlar keçirilib.
Seminarı rayon İcra Hakimiyyəti başçısının müavini Mətanət Məmmədova giriş sözü ilə açaraq tədbirin əhəmiyyətindən danışıb.
Sonra komissiyanın sədri Etibar Musayevin, şöbə müdiri Rafiq Nəcəfovun, sektor müdiri Arzuman İmanovun çıxışları olub. Çıxışlarda qeyd edilib ki, 31 may 2007-ci il tarixdə “Dövlət qulluqçularının etik davranış qaydaları haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu qəbul edilib.

Çox hörmətli Cənab Talıbov!

Sizə ünvanladığımız 07 noyabr 2012-ci il tarixli məktubumuzda Naxçıvan Muxtar Respublikasının təbiəti mühafizə və elmi təşkilatları ilə faydalı əməkdaşlığımız haqqında məlumat vermişdik. Muxtar respublikada ova qoyulmuş moratoriumun 10 ilə yaxın müddətdə fəaliyyətdə olması, xüsusi mühafizə olunan təbiət ərazilərinin yaradılması və gücləndirilməsi, yerli əhalinin məlumatlandırılması tədbirləri, təbiət komplekslərinin tədqiqi və monitorinqi artıq öz bəhrələrini verməkdədir. Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü Tariyel Talıbovun rəhbərliyi altında AMEA Naxçıvan Bölməsinin Bioresurslar İnstitutu ilə birgə əməkdaşlıq şəraitində Akademik Həsən Əliyev adına Zəngəzur Milli Parkında keçirilən biomüxtəlifliyin monitorinqi nadir və nəsli kəsilməkdə olan növlərin artım dinamikasında baş verən müsbət meyilləri göstərir. Belə ki, keçən il ərzində institut əməkdaşları tərəfindən Milli Parkda quraşdırılmış fototələlər, bütövlükdə, arealda kökü kəsilməkdə olan Qafqaz bəbirinin 3 fərdini qeydə almışdır. Bu nadir vəhşi növünə mənsub ailə cütlüyünün videokameralarla qeydə alınmasını ən böyük uğur hesab etmək olar. Bu fakt Milli Parkda onların nəslinin tezliklə artacağına ümidlər yaradır. Bəbirlə yanaşı, fototələlər “Qırmızı kitab”a düşmüş digər növlərin, o cümlədən oxlu kirpi, çöl pişiyi, vaşaq, bezoar keçisi, muflon, Xəzər uları və sairənin miqdarının artdığını da sübut edir.
Bütün bu faktlar Naxçıvan Muxtar Respublikasında Sizin tərəfinizdən həyata keçirilən təbiəti mühafizə siyasətinin düzgünlüyünü bir daha təsdiq edir.
Bizim təşəbbüslərimizi dəstəklədiyinizə görə Sizə dərin minnətdarlığımızı bildirir, bundan sonra da səmərəli əməkdaşlıq edəcəyimizə səmimi-qəlbdən ümidlər bəsləyir və gələcək nəsillər üçün ətraf mühitin qorunub saxlanılması kimi nəcib işdə Sizə uğurlar arzulayırıq.

Dərin hörmətlə,

Giorgi Sanadiradze
Ümumdünya Vəhşi Təbiəti Mühafizə Fondunun Qafqaz Təmsilçiliyinin direktoru

Bu günlərdə akademiklər İ.Ə.Həbibbəyli, İ.M.Hacıyev, əməkdaşlardan F.Y.Səfərli, Q.İ.Qədirzadə, V.B.Baxşəliyevin redaktəsi ilə qədim dövrlərdən XVIII əsrin 40-cı illərinədək “Naxçıvan tarixi”nin birinci cildi çapdan çıxmışdır. Nəşrin hazırlanmasında Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədrinin “Naxçıvan Muxtar Respublikası ərazisindəki tarix və mədəniyyət abidələrinin qorunması və pasportlaşdırılması” (6 dekabr 2005), “Naxçıvan tarixi”nin çoxcildliyinin hazırlanması ilə əlaqədar (6 avqust 2012) sərəncamları diqqəti xüsusilə cəlb edir. Bu sərəncamlardan irəli gələn vəzifələrə uyğun olaraq, ilk dəfə “Naxçıvan tarixi” çoxcildliyinin I cildi işıq üzü görmüşdür.

Naxçıvanın arxeoloji, tarix və mədəniyyət abidələri ilə zəngin diyar olduğu Qazma, Kilit, Daşqala, Ərməmməd mağaraları, II Kültəpə, Sədərək, Ovçular təpəsi, Xələc, Duzdağ, Şahtaxtı yaşayış yerləri, Oğlanqala, Çalxanqala, Govurqala, Sədərək, Qazançı və Nəhəcir qalaları, Gəmiqaya abidələri, Əshabi-Kəhf dini-tarixi memarlıq kompleksi, qala şəhərlər və müdafiə istehkamları qədimdən insanların burada yaşadığını təsdiq edir. Naxçıvan ərazisinin qədim sakinlərinin minilliklər ərzində zəngin mədəni irs qoyub getmələri, bu irsin müxtəlif tarixi qaynaqlar – maddi və yazılı abidələr əsasında öyrənildiyi göstərilir.

Ulu öndər Heydər Əliyevin anadan olmasının 91-ci ildönümü ilə əlaqədar Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası (AMEA) Naxçıvan Bölməsində “Heydər Əliyev lektoriyası”nın 59-cu məşğələsi keçirilib. 59-cu məşğələ “Heydər Əliyev və Naxçıvanın muxtariyyət məsələsi” mövzusuna həsr olunub.
Lektoriyanı giriş sözü ilə açan AMEA Naxçıvan Bölməsi Tarix, Etnoqrafiya və Arxeologiya İnstitutunun direktoru, professor Fəxrəddin Səfərli qeyd edib ki, Naxçıvanın muxtariyyətinin XX əsrin 90-cı illərində qorunub saxlanılması bilavasitə ümum­­milli lider Heydər Əliyevin adı ilə bağlıdır. Muxtariyyət statusunun beynəlxalq hüquqi əsaslı olması Naxçıvanı həm də erməni təcavüzündən qoruyub.
AMEA Naxçıvan Bölməsinin sədri, akademik İsmayıl Hacıyev “Heydər Əliyev və Naxçıvanın muxtariyyət məsələsi” mövzusunda məruzə ilə çıxış edib. O, Naxçıvana muxtariyyət statusu verilməsinin zəruri siyasi amillərindən danışıb. Bildirilib ki, çox qədim tarixə, mühüm coğrafi, siyasi strateji əhəmiyyətə malik Naxçıvana qarşı ermənilərin əsassız iddialarının qarşısının alınmasında, bu bölgənin ərazisinin toxunulmazlığında 1921-ci ildə imzalanan beynəlxalq Moskva və Qars müqavilələri mühüm əhəmiyyət kəsb edir.

Xalqımızın ümummilli lideri Heydər Əliyevin Azərbaycanda siyasi hakimiyyətə gəlişinin ilk günlərindən onun genişmiqyaslı fəaliyyətində Azərbaycan tarixi və mədəniyyətinin öyrənilməsi, öyrədilməsi, tədqiqi və təbliği məsələləri əsas yerlərdən birini tutmuş, ön planda durmuşdur. Azərbaycan tarixinin bir sıra aktual məsələlərinin, o cümlədən xalqımızın mənşəyi, dövlətçiliyimizin təşəkkülü və formalaşması, tariximizin ümumdünya tarixində yeri və sair bu kimi mühüm tarixi problemlərin hərtərəfli, dərindən, ən başlıcası obyektiv tədqiqi ulu öndər tərəfindən tarixçilər qarşısında aktual və təxirəsalınmaz vəzifə kimi qoyulmuşdu.

Tariximizə və tarix-mədəniyyət abidələrinə böyük diqqət və qayğı göstərən dahi şəxsiyyət Heydər Əliyevin birbaşa rəhbərliyi ilə ötən əsrin 70-80-ci illərində bir sıra tədbirlər həyata keçirilmiş, ilk növbədə, ən yüksək səviyyədə bu sahədə görüləcək işlərin istiqamətlərini müəyyən edən müzakirələr aparılmış, qərarlar qəbul edilmişdir. Bu cəhətdən Azərbaycan SSR Ali Sovetinin 1973-cü ilin sentyabrında keçirilən sessiyasının gündəliyinə Azərbaycan ərazisindəki mədəniyyət abidələrinin vəziyyəti və onların qorunması tədbirləri haqqında məsələnin daxil edilməsi və müzakirə olunması diqqəti cəlb edir.

Dünən Naxçıvan şəhərindəki Heydər Əliyev Muzeyində ümummilli lider Heydər Əliyevin anadan olmasının 91-ci ildönümü münasibətilə “Heydər Əliyev və Azərbaycan gəncliyi” mövzusunda açıq dərs keçilmişdir.
Naxçıvan Dövlət Texniki Kollecinin tələbələrinin iştirak etdiyi açıq dərsdə məktəbin direktoru Məhəmməd Qəribov mühazirə oxumuşdur. Qeyd olunmuşdur ki, gənclər hər bir ölkənin ictimai-siyasi və elmi-mədəni həyatında potensial qüvvə kimi tanınırlar. Ümummilli lider Heydər Əliyev də həmişə gənclərə güvənərək onlara böyük etimad göstərmişdir. Azərbaycanda gənc­lər siyasəti həmişə dövlət siyasətinin əsas tərkib hissəsi olmuş və Azərbaycan gənc­liyi dövlətin diqqət və qayğısını hər zaman öz üzərində hiss etmişdir. Dahi şəxsiyyət Heydər Əliyev ölkəmizə rəhbərlik etdiyi dövrlərdə gənclərin himayədarı olaraq sağlam düşüncəli yeni nəslin yetişdirilməsini dövlət və cəmiyyətin mühüm vəzifəsi hesab etmiş, gənclərin cəmiyyət qurucu­luğunun bütün sferalarında təmsil olunmalarına geniş imkanlar yaratmışdır.

Mayın 2-də Suraxanı rayonundakı Heydər Əliyev Mərkəzində “Naxçıvan – qədim mədəniyyət diyarı” adlı elmi konfrans keçirilmişdir.
AzərTAc xəbər verir ki, Naxçıvan Muxtar Respublikasının 90 illik yubileyinə həsr olunmuş konfransı Bakı Şəhər Mədəniyyət və Turizm İdarəsi təşkil etmişdir.
Əvvəlcə konfrans iştirakçıları ümummilli lider Heydər Əliyevin mərkəzin qarşısındakı abidəsi önünə əklil qoymuş, muzey bölməsi ilə tanış olmuşlar.
Konfrans Naxçıvan Muxtar Respublikasının sürətli sosial-iqtisadi inkişafından bəhs edən videoçarxın nümayişi ilə başlamışdır. Diqqətə çatdırılmışdır ki, bu konfrans Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin “Naxçıvan Muxtar Respublikasının 90 illik yubileyinin keçirilməsi haqqında” 2014-cü il 14 yanvar tarixli Sərəncamına əsasən keçirilən tədbirlərdən biridir.

1993-cü il dekabrın 20-də Birləşmiş Millətlər Təşkilatı Baş Məclisinin qərarı ilə may ayının 3-ü Beynəlxalq Mətbuat və Söz Azadlığı Günü elan olunmuşdur.
Müasir dövrdə mətbuat və söz azadlığı cəmiyyətin və dövlətin demokratik inkişaf göstəricisi kimi qəbul olunur. Kütləvi informasiya vasitələri – qəzetlər, jurnallar, teleradiolar, informasiya agentlikləri və informasiyanın müntəzəm formada yayıldığı digər vasitələr cəmiyyətin inkişafına ciddi təsir göstərən, onun mahiyyətini müəyyənləşdirən siyasi sistemin tərkib hissəsidir. Kütləvi informasiya vasitələri cəmiyyətdə ictimai fikri, dövlətə inamı və sosial fəallığı formalaşdırmaqla yanaşı, həm də onları istiqamətləndirir. Bu mənada kütləvi informasiya vasitələri dünyada demokratiya və informasiya azadlığının mühüm vasitəsi hesab edilir.

Naxçıvan Dövlət Universitetinin nəzdində fəaliyyət göstərən Heydər Əliyev Universitetinin növbəti məşğələsi keçirilmişdir.
“Heydər Əliyev və Naxçıvanın muxtariyyət məsələsi” mövzusunda keçirilən 182-ci məşğələni giriş sözü ilə açan universitetin rektoru, professor Saleh Məhərrəmov  ümummilli lider Heydər Əliyevin anadan olmasının 91-ci ildönümü münasibətilə universitetdə keçirilən silsilə tədbirlərdən, müstəqil Azərbaycanın qurucusu və memarı Heydər Əliyevin həyat və fəaliyyətinin, siyasi irsinin öyrənilməsi və təbliği istiqamətində qarşıda duran vəzifələrdən danışmışdır. Qeyd olunmuşdur ki, Naxçıvandakı sosial-iqtisadi tərəqqi, elm, təhsil və səhiyyənin inkişafı, əhalinin rifah halının yüksəlməsi  bir daha təsdiqləyir ki, Heydər Əliyev ideyaları ölkə başçısı və muxtar respublika rəhbəri tərəfindən uğurla davam etdirilir.
Azərbaycan tarixi kafedrasının müdiri, tarix elmləri doktoru, professor Zəhmət Şahverdiyev mövzu ilə bağlı məruzə ilə çıxış etmişdir. Qeyd olunmuşdur ki, çox qədim tarixə, mühüm coğrafi, siyasi strateji əhəmiyyətə malik Naxçıvana qarşı mənfur ermənilərin əsassız iddialarının qarşısının alınmasında, bölgənin toxunulmazlığında 1921-ci ildə imzalanan beynəlxalq Moskva və Qars müqavilələri mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Məruzədə 1992-ci ildə ümummilli lider Heydər Əliyev tərəfindən bu müqavilələrin beynəlxalq səviyyədə yenidən siyasi gündəmə gətirilməsinin zəruriliyindən də bəhs olunmuşdur.

Ötən ay muxtar respublikanın tarixinə qızıl hərflərlə yazıldı. Muxtariyyətinin 90-cı ildönümünü yaşayan Naxçıvanın keçdiyi tarixi yola ən yüksək səviyyədə tarixi-siyasi qiymət verildi. Təkcə ölkə ictimaiyyətinin deyil, ölkəmizdə fəaliyyət göstərən xarici dövlətlərin diplomatik nümayəndəliklərinin, dünyanın bir sıra ölkələrində fəaliyyət göstərən nüfuzlu kütləvi informasiya vasitələrinin də nəzərləri Naxçıvana çevrildi.
Aprel ayının ən yaddaqalan hadisəsi, ilk növbədə, cənab Prezident İlham Əliyevin Naxçıvan Muxtar Respublikasına səfəri və muxtariyyətin 90 illik təntənəli yubiley tədbirində iştirakı oldu. Dövlət başçısı Naxçıvanda görülən işləri, Naxçıvanın iqtisadi, sosial, mədəni inkişafını, hərbi gücünü yüksək qiymətləndirdi, bu qədim diyarın Azərbaycan üçün nə dərəcədə strateji əhəmiyyət daşıdığını bir daha bəyan etdi. Prezident təkcə yubiley tədbirində deyil, Nazirlər Kabinetinin 2014-cü ilin birinci rübünün sosial-iqtisadi inkişafının yekunlarına və qarşıda duran vəzifələrə həsr olunmuş iclasında da Naxçıvandan söz açdı: “Bu gün Azərbaycan Ordusunda olan texnika ən güclü ordulardan da geri qalmır. Eyni zamanda bu yaxınlarda Naxçıvanda olarkən oradakı yeni texnikanın nümayişi də göstərir ki, Naxçıvan ordusu da bu gün dünya ordularında olan ən müasir texnikaya malikdir. Artıq orada həm müasir artilleriya qurğuları, döyüş və nəqliyyat helikopterləri, tank əleyhinə qurğular, hava hücumuna qarşı qurğular, ən müasir “T-72”, “T-90” tankları və digər hərbi silah-sursat vardır, daha da artacaqdır. Biz daha da güclü olmalıyıq və olacağıq”.

“Naxçıvanın muxtariyyəti tarixi nailiyyətdir. Biz bunu qoruyub saxlamalıyıq. Naxçıvanın muxtariyyəti Naxçıvanın əldən getmiş başqa torpaqlarının qaytarılması üçün ona xidmət edən çox böyük bir amildir. Biz bu amili qoruyub saxlamalıyıq”.
Ümummilli lider Heydər Əliyevin dəfələrlə, son günlərdə isə daha tez-tez eşitdiyimiz bu müdrik fikri Naxçıvanın muxtariyyət tarixinə verilən tarixi-siyasi qiymətdir. Bu fikir Naxçıvanın muxtariyyətinin qorunub saxlanılmasının vacibliyindən əlavə, tarixi Naxçıvan torpaqlarının unudulmamasını bizə xatırladır. Elə biz də dahi öndərin bu fikrinin işığında muxtariyyətimizin 90 yaşının tamam olduğu bir ərəfədə doğma Naxçıvanın tarixi əraziləri ilə bağlı araşdırmalar aparmaq, Naxçıvanın tarixi coğrafiyasının bu maraqlı məqamlarını oxucularımıza çatdırmaq, beləliklə də, tarixi yaddaşımızı bir daha vərəqləmək məqsədilə “Tarixi Naxçıvan” rubrikası ilə yazılar hazırlamağa qərar verdik.

General-leytenant, İrəvan süvari alayının rəisi Vrangel 1853-cü il iyulun 30-da Qafqaz ordusunun baş komandanına göndərdiyi məlumatda yazırdı: “Qoşunlarımızın hədsiz igidliyi barədə əlahəzrət cənabımızın qarşısında təkrarən şəhadət verməyi özümə borc bilirəm ki, zabit və əsgərlər döyüşə həvəslə gedirlər: yüngül yaralananlar cəbhəni tərk etmir, yaralılar isə döyüş meydanında qalırlar. Tibb işçiləri elə oradaca onlara yardım göstərirlər. 18 iyul tarixli ilk məlumatımda adları çəkilən kapitan İsmayıl xandan və podporuçik Kalbalı xandan başqa, müsəlmanlardan ibarət bəy drujinasından praporşiklər Əli xan və Paşa xanın, 4 nömrəli müsəlman polkundan kapitan Hüseyn Sultanın adlarını çəkməliyəm. İsmayıl xanla Kalbalı xan hücum zamanı öz hissələrinin önündə gedərək onlara qorxmazlıq nümunəsi göstərirdilər. Onlar da döyüşlərdə bu məlumatda adları çəkilənlərlə bərabər iştirak edirdilər”.
Bu məlumatda adıçəkilən podporuçik Kalbalı xan haqqında söhbət açacağımız general-mayor II Kalbalı xan Kəngərli-Naxçıvanskidir.
General-mayor II Kalbalı xan I Ehsan xan oğlu Naxçıvanski 1824-cü ildə Naxçıvan şəhərində anadan olmuşdur. Moskvadakı Rusiya Dövlət Hərbi-Tarix Arxivində və Tiflisdəki Gürcüstan Milli Arxivində onun xidmət kitabçaları saxlanılır. Ancaq heç birində doğulduğu gün qeyd edilməmişdir.

Azərbaycan dilinin də hərtərəfli inkişafı ulu öndər Heydər Əliyevin adı ilə bağlıdır

Azərbaycan dili çox qədimlərdən formalaşmış və böyük bir inkişaf yolu keçərək günümüzə gəlib çatmışdır. Bu dil uzaq keçmişdə xalqımızın ictimai həyatında böyük nüfuz qazanmış, zəngin inkişaf mərhələləri keçmişdir. Görkəmli dövlət xadimi, dahi rəhbər Heydər Əliyev milli dilimizin inkişafına, beynəlxalq münasibətlər sisteminə yol tapmasına, zənginləşməsinə böyük əhəmiyyət verirdi. Ulu öndər həmişə Ana dilini ədəbiyyatla, mədəniyyətlə, mənəviyyatla və vətənpərvərliklə bağlayırdı. Ümummilli lider Heydər Əliyev Azərbaycan dilini millətin milliliyini saxlayan ən böyük vasitə sayırdı. Bu, danılmaz bir faktdır ki, milli dövlətçiliyin başlıca rəmzi də elə Ana dilidir.

Azərbaycana rəhbərlik etdiyi bütün dövrlərdə Ana dilinin himayədarı olmuş xalqımızın böyük oğlu Heydər Əliyev səlis, rəvan və aydın nitqi ilə həm də gözəl və dəyərli bir nümunə yaratdı. Müdrik rəhbər onu həmişə anlatmağa və şüurlara biryolluq həkk etdirməyə çalışırdı ki, dil yalnız mənəviyyat problemi, filoloji fikir məsələsi deyil, Azərbaycançılıq fəlsəfəsinin təməl problemidir. Bu səbəbdən də ulu öndər Heydər Əliyevin Ana dilimizə göstərdiyi həssas münasibətdə millətin və dövlətin taleyi dayanırdı. Çünki dil həm də şərəfli dünənimiz, qürurlu bu günümüz və gələcəkdəki əbədiliyimizdir.
“Hər bir xalqın milliliyini, mənəvi dəyərlərini yaşadan, inkişaf etdirən onun dilidir”, – deyən ümummilli liderimiz Azərbaycana rəhbərlik etməyə başladığı andan milli dilin inkişafı istiqamətində məqsədyönlü iş aparmış və bu siyasəti bütün çətinliklərə baxmayaraq, dönmədən həyata keçirmişdir. Görkəm­li dövlət xadimi mövcud tarixi təcrübəni və müasir dövrün tələblərini nəzərə alaraq mükəmməl bir dil siyasəti yürütmüşdür.

Dünən Babək rayonunda Naxçıvan Muxtar Respublikası Dövlət Miqrasiya Xidmətinin təşkilatçılığı ilə miqrasiya sahəsində hüquqi maarifləndirmə tədbiri keçirilib. Tədbiri giriş sözü ilə Babək Rayon İcra Hakimiyyətinin şöbə müdiri Vəli Vəliyev açıb.
Tədbirdə Naxçıvan Muxtar Respublikası Dövlət Miqrasiya Xidmətinin əməkdaşı Şahin Nəbiyevin, Rahib Kərimovun, Zakir Məmməd­ovun, Kənan Məmmədovun çıxışları olub. Çıxışlarda əcnəbilərin və vətəndaşlığı olmayan şəxslərin Azərbaycan Respublikasında olduğu yer üzrə qeydiyyatı, onlara Azərbaycan Respublikası ərazisində müvəqqəti və daimi yaşamaq üçün icazənin verilməsi qaydalarından danışılıb.
Qeyd edilib ki, Naxçıvan Muxtar Respublikası Dövlət Miqrasiya Xidməti səlahiyyətləri çərçivəsində miqrasiya proseslərinin təhlili, proqnozlaşdırılması və monitorinqinin təşkil edilməsi, miqrasiya sahəsində vahid informasiya sisteminin yaradılması və beynəlxalq əməkdaşlığın inkişaf etdirilməsi, əcnəbilərə və vətəndaşlığı olmayan şəxslərə müvəqqəti və daimi yaşamaq üçün icazələrin, habelə ölkə­dəolma müddətinin uzadılması, həmçinin haqqıödənilən əmək fəaliyyəti ilə məşğul olmaq üçün fərdi icazələrin verilməsi ilə məşğul olur, vətəndaşlıq məsələlərinin həllində iştirak edir.
Miqrasiya sahəsində qanunverici­liyin tələblərini pozan şəxslərin məsuliyyəti barədə də söhbət açılan tədbirdə iştirakçıları maraqlandıran suallar cavablandırılıb.

Xəbərlər şöbəsi