Naxçıvan Muxtar Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə Şərur şəhərində kitabxana işçilərinin növbəti zona müşavirəsi keçirilib. Müşavirədə Şərur, Kəngərli, Sədərək rayonlarının mərkəzləşdirilmiş kitabxana sistemlərinin, filial-kitabxanaların əməkdaşları iştirak ediblər.
Müşavirəni giriş sözü ilə Naxçıvan Muxtar Respublikasının mədəniyyət və turizm naziri Natəvan Qədimova açaraq bildirib ki, müstəqillik illərində muxtar respublikamızda gedən mədəni yüksəliş kitabxanalara da öz təsirini göstərib. Muxtar respublikanın kitabxanaları qayğı ilə əhatə olunub. Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədrinin 19 aprel 2012-ci il tarixli Sərəncamı ilə M.S.Ordubadi adına Naxçıvan Muxtar Respublika Kitabxanasının 90 illik yubileyi dövlət səviyyəsində qeyd edilib, burada elektron kitabxana fəaliyyətə başlayıb.
Hazırda muxtar respublikamızda 2 muxtar respublika tabeli kitabxana, 8 mərkəzləşdirilmiş kitabxana sistemi və onların tabeliyində 224 filial-kitabxana fəaliyyət göstərir. Son illər muxtar respublikanın rayon mərkəzlərində və 100-dən çox kənddə kitabxanalar üçün müasir şərait yaradılıb. 2005-ci ildən başlayaraq Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin 14 yanvar 2004-cü il tarixli Sərəncamına əsasən, latın qrafikası ilə nəşr olunmuş kitablar kitabxanalara hədiyyə edilir. 2015-ci ilin statistikasına əsasən, muxtar respublikamızın kitabxanalarında kitab və jurnalların sayı 2 milyon 126 min nüsxədən çox olub ki, bunlardan da 160 mindən çox oxucu istifadə edib. Bu ilin birinci yarısında nazirliyin sisteminə daxil olan kitabxanalara 178 adda 4511 nüsxə çap məmulatı daxil olub, yeni oxucu sayı 1236 nəfər, oxucu gəlişi 30201 nəfər, kitab verilişi 411852 çap məhsulu təşkil edib.

Naxçıvan tarixi ilə bağlı oxuduğum materiallarda tez-tez qarşıma çıxan maraqlı nekropollar diqqətimi o qədər çəkdi ki, bu barədə araşdırmalar aparmağa başladım. Sonra öyrəndiklərimi oxucularla bölüşmək qərarına gəldim.
Nekropol nədir?
Nekropol (Nekropolis) arxeoloji şəhərlərdə qəbiristanlıqların və toplu məzar yerlərinin olduğu əraziyə verilən addır. Əski yunan dilində “nekros” (ölü) və “polis” (şəhər) sözlərindən yaranıb. Antik dövrdəki şəhərlərdə məzar yerlərinin günümüzdəki şəhərlərdən fərqi indiki vaxtda daha çox məskunlaşma yerlərinə uzaqda və şəhərin xaricində olan məzarların o dövrlərdə şəhərlərlə iç-içə olmasıdır.
Arxeoloji tədqiqatlar zamanı Naxçıvan ərazisində Dizə, Qarabulaq, Plovdağ və Xornu nekropolları kimi qəbir abidələri tədqiq edilib. Bundan başqa, Xaraba Gilanda yerləşən Xalı-Keşan, Mərdangöl, Muncuqlutəpə nekropollarının materialları da tarixi dövrlərin xarakteristikasını vermək üçün dəyərli mənbə rolunu oynayır. Quzey, Əbrəqunus, Ləkətağ, Göydərə, Göynük, Ərəzin, Dizə nekropolları və sair kimi neçəsi bu torpağın tarixinin qədimliyindən soraq verir.
Muxtar respublikamızda yerləşən nekropollardan ən maraqlılarının tarixinə və onlar haqqında olan tədqiqatlara diqqət yetirək.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin Mədəniyyət üzrə Elmi-Metodik Mərkəzi və Culfa Rayon Mədəniyyət və Turizm Şöbəsinin birgə təşkilatçılığı ilə rayondakı “Əlincəqala” Tarix-Mədəniyyət Muzeyinin qarşısında “Xalq yaradıcılığı günü” keçirilib.

Tədbiri giriş sözü ilə Culfa Rayon Mədəniyyət və Turizm Şöbəsinin müdiri Füzuli Hüseynli açaraq muxtar respublikamızda xalq yaradıcılığı günlərinin keçirilməsinin ənənəvi hal aldığını bildirib və belə tədbirlərin əhəmiyyətindən danışıb. Qeyd olunub ki, xalq yaradıcılığı nəsildən-nəslə ötürülərək yaşadılıb. Tarixboyu xalqımız zəngin xalq yaradıcılığını, milli dəyərlərini və adət-ənənələrini qoruyub saxlayıb.

İyunun 17-də Şərur şəhərindəki Mədəniyyət Sarayının zalında əyləşənlər içərisində mən də var idim. Səhnədə Kazım Ziya adına Ordubad Xalq Teatrının aktyorları tərəfindən Cəlil Məmmədquluzadənin “Kamança” əsəri nümayiş olunurdu. Elə ilk dəqiqələrdən tamaşaçıların rəğbətini qazanan ak­tyorlar onların diqqətlərini öz üzərlərinə çəkməyi bacarmışdılar. Elə buradaca qərara gəldim ki, Naxçıvan şəhərinə qayıdan kimi Ordubad Xalq Teatrının fəaliyyəti, keçdiyi yol barədə bir məqalə yazım. Az sonra gurultulu alqış səsləri ilə səhnədən yola salınan ak­tyorlar, görünür, bu diqqətdən razı qalmışdılar.
Sonrakı günlərin birində yolumu Ordubaddan saldım. Ordubad şəhərindəki mədəniyyət evinin binasında fəaliyyət göstərən bu sənət ocağının keçdiyi yolun tarixçəsi barədə bizi teatrın aktyoru və rejissoru Günəş Ağayeva məlumatlandırdı:

Naxçıvan Muxtar Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi 2016-cı ilin birinci yarımilində öz fəaliyyətini iş planına uyğun qurmuş, əlamətdar və tarixi günlərlə əlaqədar 183 tədbir, 162 konsert, 77 açıq dərs, 215-dən çox sərgi, 4 müsabiqə, 3 festival keçirilmişdir. Bu dövrdə muzeylərin fəaliyyətinin günün tələbləri səviyyəsində qurulması diqqət mərkəzində saxlanılmış, təhsil müəssisələri ilə muzeylər arasında 14 distant dərs keçilmiş, dərslərə muxtar respublikanın 200-dən çox ümumtəhsil, orta ixtisas və peşə məktəbi qoşulmuşdur. Hesabat dövründə muzeyləri 26 min 356-sı əcnəbi vətəndaş olmaqla, 185 min 172 nəfər ziyarət etmişdir.
Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədrinin “Ali və orta ixtisas təhsili müəssisələrində ixtisasların müvafiq təşkilatlara hamiliyə verilməsi haqqında” 2015-ci il 27 iyul tarixli Sərəncamının icrası ilə bağlı mədəniyyət işçiləri ilə 2 görüş, 2 ustad dərs, 6 açıq dərs, 3 kitab müzakirəsi, 1 görüş, 1 konfrans, 1 mühazirə keçirilmiş, tələbələrin mədəniyyət və turizm müəssisələrində təcrübə keçmələri təmin edilmişdir.

İdmançıların tarixi abidələrlə daha yaxından tanış olması məqsədilə İslam Hümbətov adına Uşaq-gənclər idman məktəbinin bir qrup idmançısının “Naxçıvanqala” Tarix-Memarlıq Muzey Kompleksinə ekskursiyası təşkil olunub.
Naxçıvan Şəhər Gənc­lər və İdman İdarəsi ilə Uşaq-gənclər idman məktəbinin birgə təşkil etdiyi tədbirdə 30-dan çox idmançı iştirak edib.
Muzeyin bələdçisi Şahnaz Əliyeva idmançılara muzey haqqında ətraflı məlumat verib.
İdmançılar muzeydə olan eksponatlarla yaxından tanış olub­lar. Onları maraqlandıran suallar muzeyin bələdçisi tərəfindən cavablandırılıb.

Ceyhun Məmmədov

Naxçıvan Muxtar Respublikasında yerləşən tarix və mədəniyyət abidələri yalnız Azərbaycan tarixi üçün deyil, həm də Yaxın Şərq və Cənubi Qafqaz tarixinin öyrənilməsi üçün əhəmiyyətlidir. Muxtar respublikamızdakı bir çox tarixi abidələr dünyada bənzəri olmayan mədəniyyət inciləridir. Belə mədəniyyət incilərindən biri də Qarabağlar Türbə Kompleksidir. Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin Sədri Qarabağlar Türbə Kompleksinin bərpası və tədqiq olunması haqqında 4 iyul 2016-cı il tarixdə Sərəncam imzalamışdır.
Qarabağlar Türbə Kompleksi orta əsr Azərbaycan memarlığının nadir sənət əsərlərindəndir. Şübhəsiz ki, belə mədəniyyət inciləri birdən-birə yaranmamış, mədəni inkişafımızın nəticəsi olmuşdur. Araşdırmalara əsaslanaraq demək olar ki, nadir konstruksiyalı memarlıq abidələri Naxçıvanda hələ Eneolit və Tunc dövrlərindən başlayaraq inşa olunmuşdur. Tədqiqatlar göstərir ki, Kəngərli rayonunun ərazisi, o cümlədən Qarabağlar kəndi Azərbaycanın dünya əhəmiyyətli tarix-mədəniyyət abidələrinin qruplaşdığı əsas regionlardan biridir.

Son illər Naxçıvanda bəşər tarixinin öyrənilməsi üçün böyük əhəmiyyəti olan xeyli yeni abidələr aşkar olunmuşdur ki, bu da Naxçıvanın tarix və mədəniyyət abidələrinin tədqiqinə dövlət qayğısının ildən-ilə artması ilə bağlıdır. Abidələrimizin tədqiqi göstərir ki, Naxçıvan müxtəlif dövrlərdə qədim mədəniyyətlərin beşiyi olmuşdur. Bu ərazi qədim insanların ehtiyac duyduğu daşduz, mis, mərgümüş, sürmə, gümüş və qızıl yataqları ilə zəngindir. Araz çayına qovuşan Naxçıvançay, Arpaçay, Əlincəçay və Gilançay vadilərinin məhsuldar torpaqları əkinçilik və maldarlıq üçün əlverişlidir.

Azərbaycan xalqının bədii təfəkkürünün parlaq və zəngin, yüzilliklər boyu keçilən inkişaf yolunun məhsulu olan, rəngarəngliyi ilə sevilən, seçilən aşıq sənəti ədəbiyyat və incəsənət xəzinəmizin qiymətli incilərindən olub, öz mahiyyəti etibarilə həmişə xalq həyatına yaxınlığı ilə seçilib, xalqın gündəlik mübarizəsi və mənəviyyatı ilə vəhdət təşkil edib. Poeziyanı, musiqini, rəqsi, ifaçılığı özündə cəmləşdirən bu incəsənət növünün orijinallığı və sadəliyi onu xalq arasında sevdirib.

Aşıq sənətinin ilkin nişanələri və ərsəyə gəlməsi haqda məlumatlar “Kitabi­-Dədə Qorqud” dastanında öz əksini tapıb. Ozanlar və onların sevimli alətləri olan qopuz haqqında dastanda geniş məlumat verilir. “Qopuz” sözünün etimologiyasına baxsaq, görərik ki, qop qədim türkcədə “ucalıq”, “yüksəklik”, uz isə “avaz”, “sehrli musiqi ahəngi” anlamını verir. Tarixi və etnoqrafik məlumatlara görə, qopuz türk xalq söyləyicilərinin, əsasən, qəhrəmanlıq nəğmələri, dastanları ifa edərkən istifadə etdikləri başlıca simli musiqi aləti olub, kütləvi şənliklərdə, toy-düyünlərdə çalınırdı. Elin müdrik ağsaqqalı Dədə Qorqud oğuznamələr söyləyir, düzüb-qoşur, gənclərə öyüd-nəsihətlər verir, qəhrəmanlıq göstərən ərənləri öyürdü. “Kitabi-Dədə Qorqud” dastanında bu alətin müqəddəsliyindən olduqca geniş söhbət açılır. Dastanda tez-tez rast gəldiyimiz sahibinin onu bir başqasına verməsinin qadağan olunması, başqa birinin əlinə dəyməsini günah hesab etməsi və sair bu kimi nümunələr onun dəyərini daha da artırır. Burada onun ilahi cəhətdən də xüsusi bir fərqliliyi diqqətə çatdırılır. Dastanda qeyd edilənlərə əsaslanaraq deyə bilərik ki, ölüm tanrısı qopuzun səsindən Qorqud atanın canını və ya o ətrafda olanların ruhunu almağa gələ bilməzmiş. Qopuz səsinin ecazkarlığı eşidildikcə Dədə Qorqud ölümdən uzaq hesab olunurmuş. Yalnız o susduqdan sonra ölüm onu yaxalaya bilir. Deyilənlərə görə, Qorqud ata öldükdən sonra onun qopuzu illərlə kədərli səslər çıxarıb.

M.S.Ordubadi adına Naxçıvan Muxtar Respublika Kitabxanasında kitabxana işi ilə bağlı seminar keçirilmişdir. Naxçıvan Muxtar Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə keçirilən seminarı nazirliyin şöbə müdiri Həsən Kərimov açmışdır.
Qeyd olunmuşdur ki, nazirlik tərəfindən keçirilən yoxlama və reydlərdə muxtar respublikanın kitabxanalarında kargüzarlıq işinin təşkilində çatışmazlıqlara rast gəlinmişdir. Seminarın məqsədi bu nöqsan və çatışmazlıqların tezliklə aradan qaldırılmasına əməli və metodik köməklik göstərməkdən ibarətdir.
Naxçıvan Muxtar Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin sektor müdiri İman Alırzayev “Kargüzarlığın aparılması və sənədlərlə iş” mövzusunda çıxış edərək bildirmişdir ki, sənədlərin qəbulu, göndərilməsi, icra edilməsi, icraçıya çatdırılması, icraya nəzarət, daxil olan sənədlərin qeydə alınması, sənədlərin, məktubların hazırlanması və tərtibi, əmrlərin hazırlanması zamanı kargüzarlıq işinin qaydalarına riayət edilməlidir.

Elimizin gözəl toy adət-ənənələri vardır ki, min illər boyu yaşayıb günümüzə gəlib çatıb. Bunlar sırasında bir adət var ki, bütün subay qızların həvəsində olduğu, bütün anaların görmək istədiyi bir mərasimdir: xınayaxdı mərasimi. Düzdür, bir müddət bu, unudulsa da, son illər bu mərasim yenidən keçirilməyə başlanılıb. Toydan bir neçə gün əvvəl qız evində gəlin köçən qıza xına yaxılır.

Bu mərasim Naxçıvanda özünəməxsus şəkildə təşkil olunur. Ordubadın bəzi kəndlərində xınayaxdı “qızbaşı” adlanır. Bununla bağlı qısa araşdırma apardıq. Xına ilə bağlı bir rəvayətdə deyilir ki, nənəsi atadan-anadan yetim qalmış bir qızı sevindirmək üçün əllərinə xına qoyardı. Hər xına qoyduqca qız əl çalıb oynayarmış. Artıq bu, adət şəklini alır. Nəhayət, qız böyüyüb ailə qurarkən əlinə xına qoyanda, yenə nənəsinin qabağında oynayanda nənəsi bu ifadəni işlədir: “Qızım, bu xına o xınadan deyil”. Naxçıvanda bu deyim hər hansı bir fikri dəyişdirmək məqsədilə də işlədilir.

Hər bir xalqın qədimliyini sübut edən onun mədəniyyətidir, tarixi abidələridir. Bu cəhətdən Naxçıvan ərazisi xüsusilə diqqəti cəlb edir. Naxçıvan diyarı antik, orta əsrlər, yeni və müasir dövr maddi-mədəniyyət nümunələri və tarixi abidələrlə zəngindir. Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədrinin “Naxçıvan Muxtar Respublikası ərazisindəki tarix və mədəniyyət abidələrinin qorunması və pasportlaşdırılması işinin təşkili haqqında” 2005-ci il 6 dekabr tarixli Sərəncamından sonra muxtar respublikada 1200-dən çox tarix və mədəniyyət abidəsi qeydə alınaraq pasportlaşdırılmışdır. Bu abidələrin içərisində qalaların özünəməxsus yeri vardır. Tədqiqatlar göstərir ki, Naxçıvan qalatipli yaşayış yerləri ilə zəngin bir diyardır.

Naxçıvan Musiqi Kolleci yarandığı gündən etibarən milli musiqimizin inkişafı sahəsində uğurlu yol qət edərək incəsənətimizin bu növünə dəyərli töhfələr bəxş etmişdir. Artıq 40 ildən çoxdur ki, muxtar respublikamızda fəaliyyət göstərən bu təhsil ocağını mədəni irsimizə gərəkli olan ixtisaslı kadrların yetişməsində, bir növ, baza hesab etmək olar. Hazırda burada çoxlu istedadlı gənc təhsil alır. Onlardan birini oxucularımızla yaxından tanış etmək istəyirəm. 

Əvvəlcə məlumat üçün bildirim ki, gənc istedadların xüsusi təqaüdə layiq görülməsi haqqında Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədrinin 30 sentyabr 2015-ci il tarixli Sərəncamına əsasən, kollecin Fortepiano ixtisası üzrə birinci kurs tələbəsi Səkinə Quliyevanın adının “Qızıl kitab”a salınmasını təhsil ocağının uğurlarından biri hesab etmək olar.

İyulun 8-də “Naxçıvan qalaları: tarixdə və günümüzdə” beynəlxalq konfransın iştirakçıları Naxçıvan Muxtar Respublikasının mədəniyyət müəssisələri, “Gülüstan” türbəsi və Əlincəqala ilə tanış olublar.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədrinin 2014-cü il 19 dekabr tarixli “Muzeylərlə əlaqələrin daha da gücləndirilməsi haqqında” Sərəncamı muxtar respublikada dövlət orqanları işçilərinin muzeylərə kollektiv gedişini təmin edib. Sərəncama uyğun olaraq muxtar respublikada fəaliyyət göstərən idman federasiyalarının məşqçi-müəllimləri, idmançıları da muzeylərimizi ziyarət edirlər.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Gənc­lər və İdman Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə Boks Federasiyasının üzvləri Naxçıvan şəhərində fəaliyyət göstərən Heydər Əliyev Muzeyində, Güləş Federasiyasının üzvləri “Əlincəqala” tarixi abidəsi və muzeyində, Basketbol Federasiyasının üzvləri isə Bəhruz Kəngərli Muzeyində olublar.

Azərbaycan öz müstəqilliyinə qovuşduqdan sonra ölkəmizin digər yerləri ilə yanaşı, Naxçıvanda da tarixi abidələrimizin tədqiqi, təbliği və bərpası həmişə dövlətimizin diqqət mərkəzində olmuşdur. Azərbaycan xalqının ümummilli lideri Heydər Əliyev demişdir: “Naxçıvanın qədim, zəngin tarixi Azərbaycan tarixinin çox parlaq səhifələrindəndir. Əgər Azərbaycanın tarixi haqqında, ümumiyyətlə, bir çox işlər görülübsə, Naxçıvanın tarixi haqqında, qədim tarixi haqqında və Naxçıvanın bir diyar kimi öyrənilməsi – həm təbiətinin, həm adət-ənənələrinin, etnoqrafiyasının öyrənilməsi barədə çox az iş görülübdür”.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədrinin imzaladığı sərəncamlar bu baxımdan muxtar respublikadakı tarix və mədəniyyət abidələrimizin mühafizə edilməsi üçün mühüm əhəmiyyətə malik olmuş, abidələrimizin beynəlxalq miqyasda təbliğinə və araşdırılmasına imkan yaratmışdır.

Müstəqillik illərində çox böyük inkişaf yolu keçən Naxçıvan Muxtar Respublikasında sistemli şəkildə həyata keçirilən genişmiqyaslı işlər içərisində Naxçıvan bölgəsinin tarixi, mədəniyyəti, iqtisadiyyatı, ümumiyyətlə, elmin bütün sahələri üzrə hazır­lanan monoqrafiya və kitabların nəşri özünəməxsus yer tutur. Bölgədə aparılan tədqiqatların nəticəsi kimi hazırlanan ümumiləşdirici əsərlərin, diqqətəlayiq monoqrafiya və kitabların böyük əksəriyyəti Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədrinin dəstəyi ilə nəşr olunaraq elmi ictimaiyyətə təqdim edilir. Yaxın günlərdə biz bu qəbildən olan bir əsərin də nəşrinin şahidi olduq. Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin Sədri yanında Bilik Fondu tərəfindən Azərbaycan tarixində xüsusi yeri və mövqeyi olan, xalqımızın məğlubedilməzlik rəmzinə çevrilən Əlincəqala haqqında Azərbaycan, rus və ingilis dillərində hazırlanan “Əlincəqala” adlı sanballı əsər “Əcəmi” Nəşriyyat-Poliqrafiya Birliyində yüksək poliqrafik səviyyədə nəşr olunaraq Azərbaycan xalqına və beynəlxalq elmi ictimaiyyətə təqdim edildi.

İyulun 5-də Şərur Olimpiya-İdman Kompleksinin foyesində Naxçıvan Muxtar Respublikası Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsinin və Şərur Rayon İcra Hakimiyyətinin təşkilatçılığı ilə istedadlı qadınların əl işlərindən ibarət sərgi-satışın açılışı olub.
Sərginin açılış mərasimində Şərur Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı İbrahim Məmmədov çıxış edərək bildirib ki, muxtar respublikamızın hər yerində olduğu kimi, Şərur rayonunda da qadınlar yüksək dövlət qayğısı ilə əhatə ediliblər. Təsadüfi deyil ki, rayonda yaşayan qadınlardan 1-i Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinə deputat, 89-u yerli özünüidarəetmə orqanlarına üzv, onlardan da 8-i bələdiyyə sədri seçilib, 1-i rayon İcra Hakimiyyəti başçısının müavini, 19-u rayonda fəaliyyət göstərən təhsil müəssisəsinin rəhbəri vəzifəsinə təyin edilib, qadınların dövlət qulluğunda, hüquq-mühafizə orqanlarında təmsilçiliyi genişlənib. Vurğulanıb ki, rayonda istedadlı qadınların üzə çıxarılması üçün müxtəlif addımlar atılır. Muxtar respublikada keçirilən müxtəlifistiqamətli tədbirlərdə rayonun qadınları fəal iştirak edir, milli dəyərlərimizin yaşadılmasına öz töhfələrini verirlər.

Naxçıvan Dövlət Film Fondunda “Azərbaycan Kinosu Günü” çərçivəsində “Hədəf Bakıdır. Hitler neft uğrunda döyüşü necə uduzdu?” sənədli filmi nümayiş etdirilib.
Filmin nümayişindən əvvəl Naxçıvan Dövlət Film Fondunun direktoru Mirakif Seyidov çıxış edərək bildirib ki, İkinci Dünya müharibəsində Azərbaycan neftinin qələbənin təmin edilməsində rolu haqqında çoxsaylı bədii əsərlər yazılsa, filmlər çəkilsə də, bu gün nümayiş etdirilən film bir neçə maraqlı fakt ortaya qoyur.
Filmdə “mühərriklər müharibəsi” adlandırılan İkinci Dünya müharibəsinin tarixinə tamamilə yeni mövqedən – neft uğrunda döyüş mövqeyindən baxılır. Müharibə zamanı Sovet İttifaqının neftə olan tələbatının 70 faizindən çoxu, benzinin 80 faizi, motor yağlarının isə 90 faizi Azərbaycanın payına düşmüşdür. Qələbənin təmin edilməsində həlledici rol oynamış tank və təyyarələrin tam əksəriyyəti Bakı neftçilərinin göndərdiyi yanacaqla hərəkətə gətirilirdi. Bakı və onun “qara qızılı” Hitlerin ələ keçirmək istədiyi ən qiymətli sərvət idi. Filmin cəlbedici cəhətlərindən biri bu günədək nümayiş etdirilməyən kinokadrların bərpa olunaraq rəngli formatda təqdim edilməsidir. Heydər Əliyev Fondunun dəstəyi ilə çəkilən film keçən il dünyanın tanınmış “National Geographic” kanalında da göstərilib. Filmin layihə rəhbəri Arzu Əliyeva, prodüseri Lui Vodevil, rejissoru Robert Maqnerotdur. Bakı Media Mərkəzi və fransız kino şirkəti “CC&C”-nin birgə çəkdiyi bu film 10 dilə tərcümə olunub, dünyanın bir çox ölkələrində nümayiş etdirilib.
Sonra filmin nümayişi olub. Film tamaşaçılar tərəfindən maraqla qarşılanıb.

Əli RZAYEV

Naxçıvan Muxtar Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi, Dövlət Televiziya və Radio Verilişləri Komitəsinin təşkilatçılığı ilə keçirilən “Xalq mahnı və təsniflərinin ifaçılıq müsabiqəsi – 2016”nın III mərhələsi Ordubad şəhərindəki mədəniyyət evində keçirilib.

Məlumat üçün bildirək ki, müsabiqənin keçirilməsində məqsəd milli musiqi mədəniyyətimizin və incəsənətimizin təbliğ edilməsi, həmçinin xalq mahnı və təsniflərinin ifaçılığı üzrə istedadlı şəxslərin aşkara çıxarılması və onların yaradıcılıq potensialının düzgün istiqamətləndirilməsidir. Müsabiqənin əsas turunun birinci mərhələsinə aprel ayının 29-da Naxçıvan şəhərində start verilib. Əsasnaməyə əsasən, müsabiqənin təşkilat komitəsi və muxtar respublikanın tanınmış incəsənət xadimlərindən ibarət münsiflər heyəti yaradılıb. Müsabiqədə iştirak edənlərə yaş həddi və təhsil məhdudiyyəti qoyulmayıb. Müsabiqədə münsiflər heyətinin üzvü olan müəllimlərin öz tələbələrinə səs verməsi məhdudlaşdırılıb. Müsabiqənin gedişində konsertə qədər iştirakçılar həftədə iki dəfə olmaqla peşəkar müəllimlərin rəhbərliyi altında ansamblla məşq edirlər. Əsas tur ayda bir dəfə olmaqla, 7 mərhələdə və hər mərhələ növbə ilə muxtar respublikanın bir rayonunda təşkil edilir. Müsabiqənin yekun konsertinin noyabr ayında Naxçıvan şəhərində keçirilməsi nəzərdə tutulub. Qaliblər yekun konsertində mükafatlandırılacaqlar.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Rəssamlar Birliyinin Bəhruz Kəngərli adına Sərgi Salonunda Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin Sədri yanında Gənclər Fondunun, Naxçıvan Muxtar Respublikası Gənc­lər və İdman Nazirliyinin, Rəssamlar Birliyinin təşkilatçılığı ilə “Naxçıvanın turizm imkanları” mövzusunda fotomüsabiqə keçirilib.
Tədbirdə Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin Sədri yanında Gənclər Fondunun icraçı direktoru Məmməd Babayev çıxış edərək bildirib ki, zəngin mədəni-tarixi irsə və əlverişli şəraitə malik olan Naxçıvan Muxtar Respublikasında turizmin əksər növlərinin inkişafı üçün geniş imkanlar mövcuddur. Hazırda muxtar respublikada iqtisadi-sosial və ekoloji tələblərə cavab verən müasir turizm sahəsi formalaşdırılıb. Turizmin inkişafında gənclərin üzərinə böyük məsuliyyət düşür.
Sonra Naxçıvan Muxtar Respublikası Rəssamlar Birliyinin sədri Ülviyyə Həmzəyeva və Naxçıvan Muxtar Respublikası Gənclər və İdman Nazirliyinin şöbə müdiri Nicat Babayev çıxış ediblər. Qeyd olunub ki, son illərdə muxtar respublikada digər sahələr kimi, turizmin inkişafı sahəsində görülən işlər də öz bəhrəsini verir. Muxtar respublikaya gələn turistlərin sayı hər il daha da artır. Foto­müsabiqənin keçirilməsində məqsəd muxtar respublikanın turizm imkanlarının təbliğ olunması, turizm imkanlarının təbliğində gənc­lərin fəallığının artırılması və istedadlı gənclərin üzə çıxarılmasıdır.
Sonda müsabiqədə ilk üç yeri tutan gənclər diplom və hədiyyələrlə mükafatlandırılıb.

Xəbərlər şöbəsi

Cəlil Məmmədquluzadə adına Naxçıvan Dövlət Musiqili Dram Teatrı yazıçı-dramaturq Həmid Arzulunun “Əlincə qalası” tarixi dramı əsasında hazırlanmış tamaşa ilə 133-cü teatr mövsümünü başa çatdırıb.

Hər kəsi sirli təbiəti ilə riqqətə gətirən Naxçıvan torpağı həm də möcüzələrlə doludur. Hər daşı, qayası özündə qədim bir tarixi mühafizə edir bu məkanın. Naxçıvan küləklərinin zümzüməsi, qayalarının məğrurluğu, torpağının bərəkəti, insanlarının ləyaqəti dillər əzbəridir.
Bu torpağın daşı-qayası min cəvahiratdan daha qiymətlidir bizim üçün. Qarlı Qapıcığın, məğrur Əlincənin, əsrarəngiz Haçadağın sinəsində böyüdüb bizi Naxçıvan.
Günəşin öz şəfəqləri ilə daha çox ziyaya qərq etmək istədiyi Naxçıvan torpağında yaşayan insanların mənəviyyatı ilə birlikdə əqli keyfiyyətləri də parlaqdır. Bəlkə də, hər sahədə parlamağı Günəşdən öyrənib bu mistik diyarın sakinləri. Naxçıvanın möcuzəvi təbiəti daim ruhumuzu oxşayır, könlümüzü riqqətə gətirir. Bu diyarı gəzib dolaşdıqca hər addımda yeni bir əfsanə, yeni bir hekayə, yeni bir tarix çıxır qarşımıza...
Belə məqamlardan olan, bu ünvanı tanıyanları heyrətdə qoyan Kəngərli rayonu ərazisində Çalxandağın ətəyində gizlənən Günorta daşının (Günortac) qəribə, bir o qədər də maraqlı tarixçəsini oxucularla bölüşmək istəyirəm.

Naxçıvan şəhərindəki “Gənclik” Mərkəzində görkəmli bəstəkar, Azərbaycan Respublikasının Xalq artisti Hacı Xanməmmədovun yaradıcılığına həsr olunmuş konsert-lektoriya keçirilib.
Tədbirin aparıcısı bildirib ki, Hacı Xanməmmədov 60 ildən artıq yaradıcılığı dövründə musiqi sənətinin bir çox janrlarında parlaq əsərlər ərsəyə gətirib. Bəstəkarın tar ilə simfonik orkestr üçün 5 “Konsert”i, iki musiqili komediyası, xalq çalğı alətləri orkestri üçün “Simfoniyetta”sı, “Azərbaycan eskizləri”, “Bayram”, “Azərbaycan” süitaları musiqi xəzinəmizi zənginləşdirən böyük yaradıcılıq nümunələridir.
O, musiqi tariximizə həm də ilk dəfə olaraq kamança və orkestr üçün “Konsert” bəstələmiş bəstəkar kimi daxil olub.
Ötən əsrin 60-cı illərində görkəmli bəstəkar bir sıra musiqili komediyalara da yaddaqalan melodiyalar bəstələyib.

Onları qorumaq hər birimizin borcudur

Bu yazını hazırlayarkən Ordubadda tarixi abidələr kimi bu gün də qorunan və istifadə edilən kəhrizlər barədə bir neçə mənbəyə müraciət etməli oldum. Mənbələrə görə, belə hidroqurğuların yaşı minilliklərlə ölçülür. Digər su mənbələrindən bir sıra üstün və fərqli cəhətlərə malik olan kəhrizlər qrunt sularını toplayıb yer səthinə çıxarmaq üçün ən qədim yeraltı su mənbələridir. 

Bu sahədə geniş tədqiqatlar aparmış kənd təsərrüfatı elmləri doktoru Əlövsət Quliyev yazır ki, həm də “qırxpillə” və ya “qırxayaq” adlanan Ordubad kəhrizləri dərinliklərindən asılı olaraq müxtəlifdirlər. Yəni “40” rəqəmi burada şərtidir. Pillələrin sayı bəzən az da ola bilər. Həmin qırxpillələrdə yer səthindən suya qədər olan məsafə səkkiz metr, bəzən daha çox olur. Qırxpillələrin özünəməxsus inşa sistemi var. Belə ki, pillələrin düzülüşü yerləşdiyi ərazinin şəraitinə və kəhrizlərin dərinliyinə görə birbaşa enən və ya döngəli, yəni 10-15 pillədən bir istiqamətini dəyişərək dolanan pillələrdir. Bu cür kəhrizlərdə həmişə 8-10 dərəcə arasında sabit istilik olur. İlin fəsillərindən asılı olmayaraq, qırxpillələrin yan divarlarında düzəldilmiş oyuqlara qoyulan müxtəlif növ ərzaqlar heç zaman xarab olmur.

“Əlincəqala” Tarix-Mədəniyyət Muzeyində muxtar respublikada fəaliyyət göstərən muzeylərin bələdçiləri üçün seminar-treninq keçirilib.
Seminar-treninqdə Naxçıvan Muxtar Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin şöbə müdiri Həsən Kərimov “Muzey bələdçisinin davranış qaydaları” haqqında çıxış edib.
Qeyd olunub ki, ötən ildən başlayaraq muzey bələdçilərinin muxtar respublikanın müxtəlif bölgələrində yerləşən muzeylərlə tanışlığı təmin edilir. Bu seminar-treninq­lərin keçirilməsində əsas məqsəd ekskursiya işinin təşkili ilə bağlı mövcud nöqsan və çatışmazlıqların aradan qaldırılması, muzey bələdçilərinin nəzəri və praktik səviyyəsinin yüksəldilməsidir.
Bildirilib ki, muxtar respublikamızda muzey fəaliyyətinin yüksək səviyyədə təşkil edilməsi üçün ardıcıl tədbirlər həyata keçirilir. Muzeylərimiz üçün yeni binaların inşa olunması, onların təmiri və maddi-texniki bazasının möhkəmləndirilməsi işin səviyyəsinin yüksəldilməsinə xidmət edir.

Azərbaycan ədəbi mühitinin ayrılmaz tərkib hissəsi olan Naxçıvan ədəbi mühiti ümumazərbaycan məkanında özünü təsdiq etdirib. Bu mühitin formalaşması prosesi uzun bir yol keçib. Azərbaycan ədəbiyyatına Cəlil Məmmədquluzadə, Hüseyn Cavid, Məmməd Səid Ordubadi kimi görkəmli korifeylər bəxş edən Naxçıvan ədəbi mühiti bu gün hərtərəfli dövlət qayğısı əhatəsindədir. Filologiya üzrə elmlər doktoru, Azərbaycan Respublikasının Əməkdar elm xadimi, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü Hüseyn Həşimli ilə söhbətimizdə bəzi suallara aydınlıq gətirməyə çalışdıq. 

– Hüseyn müəllim, söhbətimiz ədəbi tənqid barədə olacaq. Ədəbi prosesdə tənqidin rolu nədən ibarətdir?
– Bəzən ədəbi tənqid deyəndə yalnız hər hansı bədii əsəri tənqid etmək, onun nöqsanlarını göstərmək başa düşülür. Əlbəttə, ədəbi tənqidin əsas vəzifələrindən biri budur. Lakin ədəbi tənqid ədəbiyyatşünaslığın üç əsas şöbəsindən biri kimi, bütövlükdə, müasir ədəbi proseslə məşğul olur, onu təhlil edib dəyərləndirir, yeni yaranan əsərlərə obyektiv və operativ qiymət verir. Və təbii ki, bu zaman müşahidə olunan müsbət məqamları da, yol verilmiş qüsurları da əsaslandırılmış şəkildə nəzərə çatdırır. Yəni ədəbi tənqid çağdaş ədəbi prosesin yolyoldaşı olmaqla təkcə nöqsanları yox, həm də uğurları müəyyənləşdirib diqqət mərkəzinə çəkir, inkişafın meyil və istiqamətləri barədə fikir bildirir. Məşhur rus ədibi A.S.Puşkin haqlı olaraq yazırdı ki, “Tənqid ədəbiyyat və incəsənət əsərlərindəki gözəllikləri və nöqsanları açmaq elmidir”. Əsər müəllifinin gələcək yaradıcılıq axtarışlarının daha dolğun xarakter alması, təkmilləşməsi, nöqsanların aradan qaldırılması üçün ədəbi tənqidin rolu böyükdür. Tənqid ədəbi prosesə təkan verir, onun dinamik inkişafını daha da gücləndirir. Eyni zamanda ədəbi tənqid həm də oxucular üçün faydalıdır. Onlarda hər hansı bədii nümunə, ümumən, ədəbi proses barədə daha dürüst qənaətlər formalaşmasına kömək göstərir. Müxtəlif alimlər tərəfindən tənqidin “hərəkətdə olan estetika”, “ədəbiyyatşünaslığın operativ ştabı” adlandırılması da bu mənada təsadüfi deyil.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə sağlamlıq imkanları məhdud ifaçılardan ibarət “İnam” musiqi qrupu tarixi və əlamətdar günlərdə hərbi hissələrdə olur, zabit və əsgərlərlə görüşür, onlar qarşısında konsert proqramı ilə çıxış edir.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədrinin “Muzeylərlə əlaqələrin daha da gücləndirilməsi haqqında” 2014-cü il 19 dekabr tarixli Sərəncamına əsasən, muzeylərin ziyarət olunması tarixi irsimizin öyrənilməsi baxımından əhəmiyyətli və əlamətdar hadisədir. Sərəncama uyğun olaraq muxtar respublikada fəaliyyət göstərən idman federasiyalarının məşqçi-müəllimləri, idmançıları da muzeylərimizi ziyarət edirlər.

Dünən Naxçıvan Muxtar Respublikası Gənclər və İdman Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə Paralimpiya, Atıcılıq, Hava və Ekstremal İdman Növləri federasiyalarının idmançıları və məşqçiləri müvafiq olaraq Naxçıvan Dövlət Tarix Muzeyini, Ədəbiyyat Muzeyi və Hüseyn Cavidin ev-muzeyini ziyarət ediblər.

İyunun 23-də Naxçıvan Muxtar Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə kitabxana işçilərinin zona müşavirəsi keçirilib. Müşavirədə muxtar respublika tabeli kitabxanaların, Naxçıvan şəhəri, Babək, Şahbuz rayon mərkəzləşdirilmiş kitabxana sistemlərinin, filial-kitabxanaların əməkdaşları iştirak ediblər.
Müşavirəni giriş sözü ilə Naxçıvan Muxtar Respublikasının mədəniyyət və turizm naziri Natəvan Qədimova açaraq bildirib ki, zəngin mədəniyyətə və qədim tarixə malik olan Naxçıvan torpağı Azərbaycanda maarifçiliyin və kitab mədəniyyətinin inkişafına mühüm töhfələr verib. Tarixdən məlumdur ki, kitab mədəniyyətinin inkişafında kitabxanaların özünəməxsus rolu olub. Eyni zamanda görkəmli ziyalılarımızın şəxsi kitabxanaları da xalqın maariflənməsində xüsusi rol oynayıb.
Müstəqillik illərində muxtar respublikamızda gedən mədəni yüksəliş kitabxanalara da öz təsirini göstərib. Muxtar respublikanın kitabxanaları qayğı ilə əhatə olunub. Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədrinin 19 aprel 2012-ci il tarixli Sərəncamı ilə M.S.Ordubadi adına Naxçıvan Muxtar Respublika Kitabxanasının 90 illik yubileyi dövlət səviyyəsində qeyd edilib, burada elektron kitabxana yaradılıb.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Səfərbərlik və Hərbi Xidmətə Çağırış üzrə Dövlət Xidmətinin Ordubad Rayon Şöbəsi rayon Uşaq Yaradıcılıq Mərkəzi ilə birgə Azərbaycan Respublikasının Silahlı Qüvvələr Gününə həsr edilmiş ədəbi-bədii tədbir keçirib.
Ordubad Rayon Mədəniyyət Evində keçirilən tədbirin əvvəlində Uşaq Yaradıcılıq Mərkəzinin dərnək üzvlərinin Silahlı Qüvvələr Gününə həsr edilmiş yaradıcılıq sərgisinə baxış olub.
Sonra Uşaq Yaradıcılıq Mərkəzinə cəlb edilmiş məktəblilərin ifasında ulu öndər Heydər Əliyevə, Vətənə, silahlı qüvvələrimizə, dövlət rəmzlərimizə həsr edilmiş şeirlər söylənilib, mahnılar oxunub, rəqs nümunələri, səhnəciklər nümayiş etdirilib.
Ordubad Rayon İcra Hakimiyyəti başçısının müavini Fərqanə Hüseynli çıxış edərək belə tədbirlərin uşaq, yeniyetmə və gənclərin vətənpərvərlik ruhunda böyüməsində əhəmiyyətli rol oynadığını vurğulayıb.
Tədbirin sonunda vətənpərvərlik mövzusunda işlədikləri əl işlərinə görə Uşaq Yaradıcılıq Mərkəzinin bir qrup şagirdinə təşkilatçılar tərəfindən fəxri fərmanlar təqdim edilib.

Xəbərlər şöbəsi

Orta əsrlərdə Azərbaycanda, bir qayda olaraq, bütün savadlı adamlar hansı sənətin sahibi olmasına baxmayaraq, hesab edirdilər ki, yüksək savad dərəcəsinin bir göstəricisi də şeir yazmaq və xəttatlıq sənətinə yiyələnməkdir. Buna görə də o dövrdə şair və xəttat kimi şöhrət qazanmaq olduqca çətin idi. Bu çətinlik özünü xəttatlıqda daha çox göstərirdi. Bir çox ölkələrdə xeyli kitabxana və emalatxanalar vardı ki, burada da yüksək səviyyəli peşəkar xəttatlar kitabların üzünü köçürür, qəbir daşları, ziyarətgahlar və mülki binalar üçün yazı qəlibləri hazırlayırdılar. Keçmiş haqqında dəyərli məlumatların bir çoxu bu gün məhz bu peşə sahiblərinin əməyi nəticəsində əldə olunub.

Xəttatlıq nədir? Gəlin elə buradan başlayaq. Xəttatlıq və ya kalliqrafiya (yunanca gözəl xətt) təsviri incəsənətin sahələrindən biridir. Onu nəfis məktub incəsənəti də adlandırırlar. Xəttatlığın elmi anlayışı işarələrin ekspressiv, harmonik və incə zövqlə tərtibatı incəsənətidir.

Azərbaycanın qədim tarixə malik bölgələrindən biri olan Ordubad gözəl təbiəti və özünəməxsus dəyərləri ilə seçilir. Uzaq və Yaxın Şərq ölkələrini Avropa ilə birləşdirən Böyük İpək Yolunun Ordubaddan keçməsi onun hərtərəfli inkişafına böyük təsir göstərmişdir. Ordubad memarlıq abidələri, qonaqpərvər  insanları, istedadlı ziyalıları və igid oğulları ilə tarixən bura gələn səyyah və qonaqları valeh etmişdir. İlk insan məskənlərindən biri kimi də tanınan bu yurdun məstedici guşələrini sözlərlə təsəvvür etmək mümkün deyil. Təbiəti  gənclərə qüvvət, yaşlılara hikmət verən, insanda ilham yaradan nadir yurd yerlərindən biridir Ordubad. Bizim isə bu ecazkar yurda səfərimizin məqsədi buradakı digər tarixi abidələr kimi, bu gün də öz əhəmiyyətini saxlayan məscidlər barədə yazı hazırlamaq idi. 

Dünən Naxçıvan Muxtar Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə Naxçıvan Dövlət Uşaq Filarmoniyasının solistləri Rəna Mehralıyeva və Ataxan Quliyevin solo konserti olub. Konsert Naxçıvan şəhərindəki  “Gənclik” Mərkəzində keçirilib.

Konsert başlamazdan əvvəl aparıcı ötən əsrin 70-ci illərindən başlayaraq ümummilli lider Heydər Əliyevin uşaqların təhsilinə, dünyagörüşlərinin formalaşmasına və sağlamlıqlarının qorunmasına yönələn tədbirlərdən danışıb. Bildirilib ki, bu gün Azərbaycan Prezidenti cənab İlham Əliyev tərəfindən dövlət uşaq siyasəti uğurla davam etdirilir. Ölkəmizdə uşaq problemlərinin həllinə yönəldilmiş çoxsaylı dövlət proqramları qəbul edilib, gənc istedadlar üçün xüsusi təqaüdlər təsis olunub.
Naxçıvan Muxtar Respublikasının mədəniyyət və turizm naziri Natəvan Qədimova respublikada keçirilən tədbirlərdə fəal iştirak etdiyinə görə gənc xanəndələrə fəxri fərman və hədiyyələr təqdim edib.
Konsert istedadlı solistlər Rəna Mehralıyeva və Ataxan Quliyevin “Şahnaz dəsgahı”nın ifası ilə başlayıb. Geniş yayılmış kiçikhəcmli “Şahnaz” muğamının ifası istedadlı solistlərin yaradıcılıq imkanlarının genişliyini göstərib.
Onların ifasında səslənən “Arazbarı” və “Ovşarı” ritmik muğamları konsert iştirakçılarında nikbin əhval-ruhiyyə yaradıb və zəngin musiqi mədəniyyətimizin əzəmətini sərgiləyib. Hər iki istedadlı muğam ifaçısının səsləndirdikləri “Çahargah” kompozisiyası da alqışlarla qarşılanıb. Rəna Mehralıyeva və Ataxan Quliyevin solo konserti “Qarabağ şikəstəsi” kompozisiyası ilə başa çatıb. Xanəndələr Naxçıvan Musiqi Kollecinin “Buta” muğam ansamblının müşayiəti ilə ifalarını səsləndiriblər.

 Fatma Babayeva

Cəlil Məmmədquluzadə adına Naxçıvan Dövlət Musiqili Dram Teatrı yarandığı gündən indiyə qədər təkcə burda səhnələşdirilən əsərlərlə tamaşaçı rəğbəti qazanmayıb, həm də bu tamaşalarda çıxış edən istedadlı aktyorları ilə hörmət, sevgi qazanıb. Bu teatrda çox sənətkarlar həm səhnədə, həm də həyatda öz  rollarını oynayıb və  iz qoyublar. 

Hər birinin də haqqında yazılar yazılıb, məqalələr dərc olunub, tənqidi fikirlər səsləndirilib. Ancaq etiraf edək ki, dərc olunan yazılarda özünə az yer tapsa da , teatr kollektivinin və 1970-90-cı illərdə teatrın tamaşalarını izləyən teatrsevərlərin yaddaşında həmişəyaşar bir aktyor var – İsgəndər Abdullayev. Cəlil Məmmədquluzadə adına Naxçıvan Dövlət Musiqili Dram Teatrında bu aktyorun haqqında tez-tez danışırlar. Onu hamı təbəssümlə xatırlayır. 1946-cı ilin mart ayında Naxçıvanda dünyaya göz açan İsgəndər Abdullayev 1992-ci ilin martında da dünyasını dəyişib. 1970-80-ci illərdə Naxçıvan teatrında oynadığı rollar həmişə orijinal olub. Maraqlı faktlardan biri onun o zaman Mirzağa Əliyev adına Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət İnstitutunda oxuduğu illərlə bağlıdır. İmkansız ailədə doğulan İsgəndərin qeyri-adi istedadı olub. İnstitut illərində müəllimlərin diqqətini çəkib. Ancaq tez-tez tələbələrlə dava edirdi. Hətta bu hərəkətlərinə görə üç dəfə institutdan qovulub. Ancaq hər dəfə istedadına görə institutda dərs deyən aktyor, rejissor və pedaqoq Rza Təhmasib və ozamankı rektor Rahib Hüseynovun müdaxiləsi ilə yenidən bərpa edilib.

Dünən Babək Rayon Xalq Teatrı “Ezop” tamaşasını Culfa Rayon Mədəniyyət Evində ictimaiyyətə təqdim edib.
Tamaşanın nümayişindən əvvəl Naxçıvan Muxtar Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin əməkdaşı Əli Rzayev çıxış edərək bildirib ki, son illər xalq teatrlarına diqqət və qayğı artırılıb. Muxtar respublikamızda fəaliyyət göstə­rən 5 xalq teatrından 2-si son illər yaradılıb.
Naxçıvan Muxtar Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin iş planına əsasən, xalq teatrları tamaşalarını muxtar respublikanın başqa rayonlarında da göstərirlər. Bu gün Culfa rayonunda göstərilən “Ezop” tamaşasını xalq teatrı ötən illərdə Ordubad və Kəngərli rayonlarının tamaşaçılarına təqdim edib.
Bildirilib ki, 2009-cu ildə yaradılan xalq teatrı maraqlı və mövzu baxımından müxtəlif tamaşalar hazırlayıb. Bu illərdə xalq teatrının hazırladığı “Yollara iz düşür”, “İkinci səs”, “Məhəbbət nişanəsi”, “Solğun çiçəklər”, “Ana”, “Ezop”, “Yağışdan çıxdıq, yağmura düşdük”, “Xəcalət” və başqa tamaşalar maraqla qarşılanıb.
Dünya və Azərbaycan teatrlarının səhnəsində dəfələrlə tamaşaya qoyulan “Ezop” əsərinin mövzusu eradan əvvəl VI əsrdə yaşamış qədim yunan təmsilçisi Ezopun həyatından götürülüb.

Əlincəqala Naxçıvan-Marağa memarlıq məktəbinin ən gözəl nümunələrindən biri hesab olunur. Son illər aparılan araşdırmalar zamanı Əlincəqalanın tarixinə aid yeni faktlar aşkar edilmişdir. Bu faktların bir qismi Əlincəqaladan tapılan VII əsrə aid mis və gümüş sikkələrlə bağlıdırsa, digər faktlar qalanın memarlıq üslubu ilə əlaqəlidir.

Əlincəqala özünəməxsus təbiəti olan bu yerlərin əzəmətinin, mübarizliyinin rəmzidir. Qala, hər şeydən əvvəl, özünün qeyri-adi görünüşü ilə insanı heyrətə gətirir. Əlincəqalanın divarları Əlincə dağının ətəklərindən başlayaraq pillələr şəklində yuxarıya doğru ucalır və onun zirvəsini tamamilə əhatə edir. Qala divarlarının inşası üçün daşdan, bəzən isə bişmiş kərpicdən istifadə olunmuşdur. Divarların bünövrəsinə, adətən, iri yonulmuş daşlar qoyulmuşdur. Əlincəqalanın təsviri ilə bağlı müxtəlif məlumatlar verilmişdir. Bu məlumatlar bəzən anlaşılmaz olduğundan biz yeni təsvir vasitəsindən istifadə edəcəyik. Qalanın bəzən iki, bəzən isə üç qapısı olması ilə bağlı fikirlər səsləndirilib. Lakin şimal divarlardakı ehtimal olunan keçid tamamilə dağıldığından burada giriş olub-olmadığını dəqiq müəyyən etmək mümkün deyil. Ehtimal ki, bu istiqamətdən də giriş olmuşdur.

İnsanoğlu hər zaman yüksəklərə, zirvələrə can atıb. Zirvəyə gedən yolda çalışıb, çabalayıb, illərlə zəhmət çəkib, dərdə, möhnətə batıb. Ancaq uca zirvələr tez əlçatan olmayıb. Yolunu, cığırını hər kəsə tanıtmayıb. Yalnız möhkəm olanlar zirvələri fəth edib, yolları, əngəlləri mumtək əridə bilib.
...Naxçıvan torpağının gözəl bir guşəsində, buludlardan nəm alan bir dağın zirvəsində əzəmətlə ucalan bir qala var – Əlincə. Bu qalanı görüncə qəhrəman əcdadımın mübariz döyüş yolu göz önündə canlanır, atların kişnərtisi, igidlərin nərəsi qulaqlarda çınlayır.
İllər ötüb, boş qalıb uca bürclər, divarlar. İstehkamlar, səngərlər, evlər, yurdlar, qapılar. Hər əsən şimal yeli burdan bir daş qoparıb, ötən illər, əsrlər, unutqanlıq, soyuqluq tarixin daş kitabın yaddaşlardan qoparıb.
Əvvəllər Əlincəni tikib ucaldanların, ən yüksək bir zirvədə qala yaradanların məqsədi və məramı xalqı qorumaq idi. Dar günlərdə bu qala güman, pənah yeriydi, fatehlərə gözdağı, xalqa aman yeriydi. Daşa dəydi, qırıldı neçə fatehin oxu, qalanı fəth etmək oldu onlarçün xəyal, yuxu.
Ancaq bir vaxt gəldi ki, yenidən vərəqləndi unudulan keçmişim, sətir-sətir yazıldı ulu, qədim tarixim. Hər obada, hər eldə ucaldı abidələr, yeni həyat qazandı qədim daş tikililər. Əlincə də zəhmətlə yenidən ucaldıldı, məğrurluqla, qürurla zirvədə məskən saldı. Gələcək nəsillərə qala ərməğan oldu, bulanıq axan sular yavaş-yavaş duruldu.
...Tarixi yaşadanlar əbədi iz qoyublar bu torpaq üzərində. Sonsuz vətən sevgisi vardır əməllərində. Əlincə də onların bizə ərməğanıdır, tarixin yadigarı, qəhrəmanlıq, igidlik, şöhrət-şan dastanıdır.

Bu qala bizim qala,
Həmişə bizim qala.
Tikmədim özüm qalam,
Tikdim ki, izim qala.

 Səbuhi Hüseynov

Muxtar respublikamızda müxtəlif yaradıcılıq sahələri üzrə təhsil alan tələbə və şagirdlərə ustad dərslərinin keçilməsi ənənə şəklini alıb. Ustad dərslərinə naxçıvanlı təcrübəli sənətkarlarla yanaşı, paytaxt Bakı şəhərindən də sənət adamları dəvət olunurlar.

AMEA Naxçıvan Bölməsində bu mövzuda keçirilən elmi konfransı giriş sözü ilə bölmənin sədri, akademik İsmayıl Hacıyev açıb. Bildirib ki, Naxçıvan Muxtar Respublikası ərazisində yerləşən Gəmiqaya qayaüstü rəsmləri qədim Naxçıvanın Tunc və İlk Dəmir dövrü əhalisinin bədii təfəkkürünü, estetik baxışlarını və dini-ideoloji təsəvvürlərini əks etdirən qiymətli tarixi mənbələrdir. Ona görə ki, qədim Naxçıvanda o dövrdə mənəvi mədəniyyətin müxtəlif sahələri ilə yanaşı, incəsənət və piktoqrafik yazı mədəniyyəti də inkişaf edib. Bu baxımdan Gəmiqaya petroqlifləri, qayaüstü təsvirləri və piktoqrafik yazı nümunələri qədim Naxçıvanın mədəniyyət tarixini öyrənmək üçün çox dəyərli qaynaqlardır.

Qeyd olunub ki, Gəmiqaya-Qaranquş yaylağı Naxçıvanın qədim sakinlərinin əsas ov məskənlərindən biri, sonralar isə Araz sahilində, eləcə də Naxçıvançay, Əlincəçay, Gilançay vadilərində yaşamış tayfaların yaylaq yerləri olub. Elə həmin dövrlərdən buradakı qayalar üzərində insan və müxtəlif heyvan (keçi, maral, öküz, quş və sair) rəsmləri, yay-oxla keçi ovlanması səhnəsi, ayrı-ayrı işarələr və sair təsvirlər həkk edilib. Gəmiqaya təsvirlərinin və oradakı qədim yurd yerlərinin azı 5-6 min il yaşı var. Tədqiqatlar nəticəsində orada yaşamış əhalinin həyat tərzini və mədəni inkişaf yollarını izləmək mümkündür. Gəmiqaya təsvirləri 1968-ci ildən öyrənilir. Tədqiqatlar nəticəsində Naxçıvanın qədim memarlığı üçün səciyyəvi olan dairəvi planlı yurd yerləri (tikililərin divarlarının diametri 5-12 metr olub, iri və orta həcmli qaya parçalarından qurulub) və qayaüstü təsvirlər (həmin yurd yerlərinin ətrafındakı qayalar üzərindədir) aşkara çıxarılıb.

Naxçıvan Dövlət Filarmoniyasında muğam məclisi olub. Məclis başlamazdan əvvəl aparıcı bildirib ki, muğam sənəti Azərbaycan xalqının bədii yaradıcılığının və musiqi mədəniyyətinin zəngin sərvəti olmaqla nadir sənət nümunəsidir.

Qeyd olunub ki, son dövrlərdə Azərbaycan muğam sənəti xalqımızın milli sərvəti kimi bütün dünyada geniş təbliğ olunur və şöhrət qazanır. Təsadüfi deyil ki, 2008-ci ildə Azərbaycan muğamları YUNESKO-nun qeyri-maddi mədəni irs siyahısına daxil edilib.
Vurğulanıb ki, muxtar respublikamızda da muğam sənətinin yaşadılması, təbliği istiqamətində ardıcıl tədbirlər həyata keçirilir. Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədrinin “Naxçıvan Muxtar Respublikasında Xalq yaradıcılığı günlərinin keçirilməsi haqqında” 2009-cu il 7 fevral tarixli Sərəncamına əsasən keçirilən xalq yaradıcılığı günlərində zəngin folklor nümunələri ilə yanaşı, muğamlarımız da gənc nəslə aşılanır. Naxçıvan Muxtar Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin yeni layihəsi olan muğam dəsgahlarının silsilə olaraq tamaşaçılara təqdim olunması da bu istiqamətdə görülən işlərin davamıdır.
Tədbirin bədii hissəsində xanəndə və müğənnilərdən Azərbaycan Respublikasının Əməkdar artisti Qurban Qasımov, Naxçıvan Muxtar Respublikasının Əməkdar artisti Zülfüqar Mahmudov, müğənnilərdən Qəribə Həsənova, Nərmin Hüseyn­ova “Bayatı-Şiraz”ın müxtəlif şöbə və guşələrini səsləndiriblər.
Muğam ifaçılarını tarda Azərbaycan Respublikasının Əməkdar artisti Elman Əliyev, kamançada Naxçıvan Muxtar Respublikasının Əməkdar artisti Aqib Seyidov, balabanda Naxçıvan Muxtar Respublikasının Əməkdar artisti Qasım Bağırov, nağarada Naxçıvan Muxtar Respublikasının Əməkdar artisti Məmmədəli Babayev, qanunda Sevinc Babayeva, udda Sərxan Abdullayev, dəm balabanda Nihat Quliyev müşayiət ediblər.

Əli RZAYEV

Hüseyn Cavidin ev-muzeyində “Hüseyn Cavid yaradıcılığında ümumbəşəri problemlər” mövzusunda dəyirmi masa keçirilib. Tədbiri giriş sözü ilə muzeyin direktoru, Naxçıvan Muxtar Respublikasının Əməkdar mədəniyyət işçisi Bəhruz Axundov açaraq bildirib ki, zaman keçdikcə Cavid irsinə maraq daha da artır, böyük şair-dramaturqun irsinin öyrənilməsi aktuallıq qazanır. Azərbaycan ədəbiyyatında romantizm cərəyanının qüdrətli nümayəndələrindən və əsas yaradıcılarından olan Hüseyn Cavid öz əsərlərində ümumbəşəri problemlərə toxunurdu. Böyük sənətkarı həyat və insan, xeyir və şər, məhəbbət və nifrət kimi ümumbəşəri məsələlər daim düşündürürdü. Cavid hər zaman insan qüdrətinin ən ülvi duyğularını tərənnüm edirdi. Hüseyn Cavidin əsərləri həm də şəxsiyyətlərin həyatını romantik fəlsəfi mövqedən dərk etmək baxımından kamil sənət nümunəsidir.

Mədəniyyət müəssisələrində may ayında qarşıya qoyulan vəzifələr uğurla yerinə yetirilmiş, əlamətdar və tarixi günlərlə bağlı tədbirlərin keçirilməsi diqqət mərkəzində saxlanılmışdır. 

Ümummilli lider Heydər Əliyevin anadan olmasının 93-cü ildönümü ilə əlaqədar müxtəlif mədəni-kütləvi tədbirlər, şeir müsabiqələri, sərgilər təşkil edilmiş, uşaq musiqi, incəsənət və bədii sənətkarlıq məktəbləri şagirdlərinin muxtar respublika müsabiqəsi keçirilmişdir. “Naxçıvanqala” Tarix-Memarlıq Muzey Kompleksində keçirilən “Yaradıcı əllər” və “Göycə” festivallarında milli mətbəx nümunələrinin, şirniyyatların və əl işlərinin sərgi-satışı, folklor qruplarının, həmçinin Naxçıvan Dövlət Filarmoniyasının və Naxçıvan Dövlət Uşaq Filarmoniyasının çıxışları olmuşdur.
Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədrinin “Naxçıvan Muxtar Respublikasının təhsil müəssisələrində elektron təhsilin təşkili ilə bağlı əlavə tədbirlər haqqında” Sərəncamına uyğun olaraq Məhəmməd Tağı Sidqinin ev-muzeyi, Heydər Əliyev Muzeyi və Dövlət Bayrağı Muzeyi ilə muxtar respublikanın 200-dən çox ümumtəhsil, orta ixtisas və peşə məktəbi arasında interaktiv dərslər keçilmişdir. Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədrinin “Muzeylərlə əlaqələrin daha da gücləndirilməsi haqqında” Sərəncamına uyğun olaraq isə muxtar respublikada fəaliyyət göstərən 40-dan çox nazirlik, komitə və baş idarələrin kollektivləri və ali təhsil müəssisələri tələbələrinin muzeylərlə tanışlığı təmin edilmiş, ay ərzində muzeyləri 6575-i əcnəbi vətəndaş olmaqla, ümumilikdə, 31 min 449 tamaşaçı ziyarət etmişdir.

Rza Təhmasib adına Şərur Rayon Xalq Teatrı görkəmli yazıçı və dramaturq Əbdürrəhim bəy Haqverdiyevin “Ac həriflər” birpərdəli vodevili əsasında hazır­lanmış tamaşanı Kəngərli rayonunun ictimaiyyətinə təqdim edib.
Tamaşadan əvvəl Şərur Rayon Mədəniyyət və Turizm Şöbəsinin müdiri Əli Qəmbərov çıxış edərək bildirib ki, 1938-ci ildə dram dərnəyi kimi fəaliyyətə başlayan Şərur Rayon Xalq Teatrı 1981-ci ildə xalq teatrı statusu alıb. Kollektiv müxtəlif illərdə “Solğun çiçəklər”, “Vaqif”, “Ölülər”, “Tamahkar”, “Rəhmə gəl, mələyim”, “Müsyö Jordan və Dərviş Məstəli şah”, “Qısqanc ər”, “Yuxu” və başqa səhnə əsərləri ilə tamaşaçıların görüşünə gəlib. Xalq teatrı 2008-ci ildə Bakı şəhərində keçirilən xalq teatrlarının respublika müsabiqəsində “Müsyö Jordan və Dərviş Məstəli şah” tamaşası ilə II yerin diplomuna layiq görülüb. Teatr bu gün ilk dəfə olaraq Kəngərli Rayon Mədəniyyət Evinin səhnəsində görkəmli dramaturqumuz Əbdürrəhim bəy Haqverdiyevin “Ac həriflər” tamaşasını teatrsevərlərə təqdim edir. 1911-ci ildə yazılan “Ac həriflər” əsəri yetkin məzhəkədir.

Dünən Naxçıvan Dövlət Xalça Muzeyində Naxçıvan Muxtar Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə “Muzey işçilərinin peşə hazırlığının artırılması sahəsində görüləcək işlər” mövzusunda dəyirmi masa olub.
Tədbirdə Naxçıvan Muxtar Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin şöbə müdiri Həsən Kərim­ov çıxış edərək bildirib ki, Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin 2016-cı il üçün iş planına əsasən, il ərzində muzey işçilərinin peşə hazırlığının yüksəldilməsinə həsr olunmuş müxtəlif tədbirlərin keçirilməsi nəzərdə tutulub. Bu tədbirlərdən biri də il ərzində davam edəcək dəyirmi masalardır. Ötən dövr ərzində bir neçə dəyirmi masa keçirilib.
Dəyirmi masaların keçirilməsində məqsəd muzey işçilərinin peşə biliklərinin artırılması, muzey işinin daha da təkmilləşdirilməsi və iş prosesində qarşıya çıxan çətinliklərin aradan qaldırılması yollarını müzakirə etməkdən ibarətdir.
Muxtar respublikamızda muzey fəaliyyətinin yüksək səviyyədə təşkil edilməsinə göstərilən qayğının nəticəsidir ki, muzeylərin iş şəraiti yaxşılaşdırılır, yeni yaradılan muzeylər müasir memarlıq üslubunda tikilən, lazımi inventar və avadanlıqlarla təchiz edilən binalarda yerləşdirilir. Həmin muzeylərə işə götürülən bələdçilər dil kurslarına göndərilir.

Dünən Naxçıvan şəhərindəki Gənclər Mərkəzində Naxçıvan Muxtar Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə uşaq musiqi, incəsənət və bədii sənətkarlıq məktəblərinin şagirdləri arasında növbəti “Lira” musiqili-intellektual oyunu keçirilib. Qeyd edək ki, ötən ildən başlanılan “Lira” musiqili-intellektual oyunlarında muxtar respublikanın 6 uşaq musiqi, incəsənət və bədii sənətkarlıq məktəblərinin şagirdləri iştirak edirlər.

Oyun başlamazdan əvvəl Naxçıvan Muxtar Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin əməkdaşı Leyla Əlimərdanova çıxış edərək bildirib ki, nazirlik tərəfindən üçüncü dəfə təşkil olunan “Lira” musiqili-intellektual oyunun məqsədi şagirdlərin biliyinin artırılmasına, onların intellektual səviyyəsinin yüksəldilməsinə kömək göstərməkdir. Bu oyunlar xalqımızın böyük bəstəkarlarının həyat və yaradıcılığını təbliğ etmək və zəngin musiqi irsimiz haqqında təsəvvürləri genişləndirmək baxımından da əhəmiyyətlidir. Keçirilən oyunlar müəllimlər və şagirdlər tərəfindən maraqla qarşılanır. “Lira” musiqili-intellektual oyunları gələcəkdə də davam etdiriləcək. Musiqili-intellektual oyun hər dəfə bir görkəmli Azərbaycan bəstəkarının həyat və yaradıcılığına həsr olunur. Budəfəki oyun isə peşəkar Azərbaycan musiqisinin yaradıcısı və banisi Üzeyir Hacıbəyliyə həsr edilib.

Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Naxçıvan Bölməsində “Naxçıvan epiqrafik abidələrində görkəmli şəxsiyyətlər” monoqrafiyasının təqdimat mərasimi keçirilib.
Təqdimat mərasimini AMEA Naxçıvan Bölməsinin sədri, akademik İsmayıl Hacıyev açaraq monoqrafiyanın hazırlanması sahəsində görülən işlərdən danışıb. Bildirib ki, tarixin mötəbər qaynaqlarından olan epiqrafik abidələr – kitabələr özlərində çoxlu görkəmli şəxsiyyətlərin adını qoruyub saxlayıb. Bu baxımdan adıçəkilən monoqrafiya böyük elmi əhəmiyyətə malikdir. Bölmənin Tarix, Etnoqrafiya və Arxeologiya İnstitutunun direktoru, AMEA-nın müxbir üzvü Hacıfəxrəddin Səfərli tərəfindən Naxçıvan Muxtar Respublikasında indiyədək gəlib çatan müsəlman epiqrafikası abidələrinin təqdim etdiyi məlumatlar əsasında orta əsrlər dövrü Azərbaycan dövlətlərinə rəhbərlik etmiş 10 hökmdar və Naxçıvan bölgəsində yaşayıb fəaliyyət göstərmiş 97 nəfər görkəmli şəxsiyyət (dövlət xadimləri, alimlər, sənətkarlar və sair) haqqında bu dəyərli mənbənin hazırlanması gərgin və məhsuldar əməyin nəticəsində mümkün olub.
Monoqrafiyada haqqında danışılan şəxsiyyətlər qruplaşdırılıb. Kitabda bir çox şəkil və xəritə də yer alıb.
Tədbirdə bölmənin Tarix, Etno­qrafiya və Arxeologiya İnstitutunun şöbə müdiri, dosent Asəf Orucovun “Görkəmli şəxsiyyətlərin öyrənilməsində epiqrafik abidələrin rolu” mövzusunda məruzəsi, həmin institutun şöbə müdiri, dosent Emin Şıxəliyevin, institutun böyük elmi işçisi, tarix üzrə fəlsəfə doktoru Zeynəb Quliyevanın, şöbə müdiri, tarix üzrə fəlsəfə doktoru İlhami Əliyevin çıxışları dinlənilib.
Sonda müəllif monoqrafiya haqqında məlumat verib, iştirakçıların suallarını cavablandırıb, təqdimat mərasiminin təşkilatçılarına minnətdarlığını bildirib.

 Nərgiz İsmayılova

İyunun 3-də Naxçıvan Muxtar Respublikası Rəssamlar Birliyinin Bəhruz Kəngərli adına Sərgi Salonunda Ərtoğrol Cavidin xatirəsinə həsr edilmiş “Yaradan ömrün faciəvi sonluğu” adlı rəsm sərgisinin açılışı olub.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi Dövlət Televiziya və Radio Verilişləri Komitəsi ilə birgə “Xalq mahnı və təsniflərinin ifaçılıq müsabiqəsi – 2016”nın keçirilməsini davam etdirir.

Müsabiqənin keçirilməsində məqsəd milli mədəniyyətimizin və incəsənətimizin təbliğ edilməsi, xalq mahnı və təsniflərinin ifaçılığı üzrə istedadlı şəxslərin aşkara çıxarılması, istedadlı ifaçıların yaradıcılıq potensialının düzgün istiqamətləndirilməsidir. Müsabiqənin əsas turunun birinci mərhələsinə aprel ayının 29-da Naxçıvan şəhərində start verilib. Əsasnaməyə əsasən, müsabiqənin təşkilat komitəsi və muxtar respublikanın tanınmış incəsənət xadimlərindən ibarət münsiflər heyəti yaradılıb. Müsabiqədə iştirak edənlərə yaş həddi və təhsil məhdudiyyəti qoyulmayıb. Müsabiqədə münsiflər heyətinin üzvü olan müəllimlərin öz tələbələrinə səs verməsi məhdudlaşdırılıb. Müsabiqənin gedişində konsertə qədər iştirakçılar həftədə iki dəfə olmaqla peşəkar müəllimlərin rəhbərliyi altında ansamblla məşq edirlər. Əsas tur ayda bir dəfə olmaqla, 7 mərhələdə və hər mərhələ növbə ilə muxtar respublikanın bir rayonunda keçiriləcəkdir. Müsabiqənin yekun konsertinin noyabr ayında Naxçıvan şəhərində keçirilməsi nəzərdə tutulur. Qaliblər yekun konsertində mükafatlandırılacaqlar.

Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Naxçıvan Bölməsində “Eynəli bəy Sultanov: Hekayələr” kitabının təqdimat mərasimi keçirilib.
Təqdimat mərasimini AMEA Naxçıvan Bölməsinin sədri, akademik İsmayıl Hacıyev açaraq kitabın hazır­lanması sahəsində görülən işlərdən danışaraq qeyd edib ki, bölmənin elmi işçisi Elxan Məmmədovun topladığı hekayələrin nəşr olunduğu bu kitab gərgin və məhsuldar fəaliyyət sayəsində ərsəyə gəlib.