XVl-XVll əsrlərdə Azərbaycanın bir çox bölgəsində, xüsusilə Naxçıvanda əhali arasında geniş yayılmış, öz zəngin görünüşüylə gözoxşayan tikmə üsullarından biri də güləbətin tikmə üsuludur.
Güləbətin tikmə üsulu bahalı və ağır, sıx toxunuşlu parça üzərində tətbiq olunur. Parça üzərində qızılı və gümüşü saplar həm tikilmə texnikası, həm də gözoxşayan naxış oriyentallığıyla insanda estetik zövq yaradır. Bu tikmə üçün seçilən parça növü adətən mahud və ya tirmə olurdu. Güləbətin tikmə üçün saplar fərqliliyi ilə seçilir, bu saplarla işləmək xüsusi sənətkarlıq tələb edir. Saplar əyirmə və eşmə nəticəsində alınır, qızılı və gümüşü sapların özəyi ipək, adi iplik və kətan, yalnız üst təbəqəsi qızılı və gümüşü olur.
Güləbətin tikmə növünün bir neçə üsulu vardır. Doldurma tikmə sənəti muxtar respublikamızda daha çox yayıldığından, bu özəllik güləbətində də öz əksini tapır. Çünki ən geniş yayılmış üsul sadə və qabarıq doldurma üsuludur. Güləbətin tikmənin əsas xüsusiyyəti onun böyük və siluetli olmasıdır.
Həmin dövrdə, əsasən, milli geyimlərdə, xüsusən Naxçıvan xanımlarının geyindiyi üst geyimlərində və qadın baş geyimi olan araqçınlarda daha çox təsadüf olunur. Bu da keçmişdən xanımlarımızın yüksək zövqə sahib olduğundan xəbər verir.
Qədimdə Naxçıvanda hər bir nişanlı qız öz cehizliyi üçün güləbətin tikmə üsulu ilə işlənmiş müəyyən əşyaları əl əməyi, göz nuru ilə bəzəyirdi (örtüklər, yastıqlar, daraqqabı, canamazlar və sair).
Naxçıvan Dövlət Universitetinin İncəsənət fakültəsinin gənclərin mənəvi tərbiyəsində, istedadlı musiqiçilərin yetişdirilməsində mühüm rolu var. Milli, eləcə də dünya klassik musiqilərini tələbələrə yüksək səviyyədə tədris edən, onun sirlərini gələcək nəsillərə çatdıran İncəsənət fakültəsi ötən illər ərzində uğurlu bir yol keçib.
Düşünün, ən son nə zaman bir kitab və yaxud bir jurnal oxumusunuz? Ümumiyyətlə, gündəlik oxuma vərdişiniz sizi qane edirmi, yoxsa mütaliəniz yalnız “instagram”, “facebook” və digər sosial şəbəkələrdə paylaşılan kiçik mülahizələrdən ibarətdir? Bəs kitab oxumağın faydalarını bilsəydiniz necə? O zaman da belə əhəmiyyətsiz yanaşardınızmı mütaliəyə? 
Ordubad Rayon Gənclər və İdman İdarəsi və Təhsil Şöbəsinin birgə təşkilatçılığı ilə Uşaq-gənclər idman məktəbinin bir qrup idmançısının “Tariximizi tanıyaq və tanıdaq” devizi altında akademik Yusif Məmmədəliyevin ev-muzeyinə ekskursiyası təşkil edilib.
Muxtar respublikamızda Milli Musiqi Günü ilə bağlı tədbirlər davam edir. Bu münasibətlə Naxçıvan Dövlət Filarmoniyasının Xalq Çalğı Alətləri Orkestrinin Naxçıvan şəhərindəki “Gənclik” Mərkəzində konserti olub. 
Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin Sədri Vasif Talıbovun “Eynəli bəy Sultanovun 150 illik yubileyinin keçirilməsi haqqında” 2016-cı il 15 fevral tarixli Sərəncamı eynəlibəyşünaslığın yenidən canlanması üçün yeni bir stimul oldu. Bu sərəncamdan irəli gələn vəzifələrin yerinə yetirilməsi üçün muxtar respublikamızın elm, təhsil və mədəniyyət müəssisələri səfərbər oldular, müxtəlif tədbirlər planı tərtib edilərək onların reallaşdırılması işinə başlanıldı.
Naxçıvan – qoca Şərqin ilk qədim insan məskəni. Sivilizasiyaların kəsişdiyi və intibahın yüksəldiyi ulu yurd yeri, min illərin gərgin və qarışıq məqamlarının şahidi olan müqəddəs türk torpağı. Hər daşında, hər qayasında hələ açılmayan nə qədər sirlər gizlənib. Torpaq laylarının altında hələ nə qədər açılmayan mətləblər var. Bu yurdun – Nuh Peyğəmbərin xeyir-dua verdiyi insanlarının nicata çatdığı məkan, Qorqud əmanəti, Əcəmi yadigarı Naxçıvanın bir memarlıq məktəbi olduğunu sübut edən faktlar sırasında memarlıq nümunələri də vardır. Belə zəngin memarlıq nümunələri arasında təmizliyin, paklığın, mədəniyyətin simvolu olan hamamlar xüsusi yer tutur. Ümumiyyətlə, Şərq xalqlarının qədim inancları arasında suya etiqad, suyun ilahiləşdirilməsi zaman-zaman ön planda dayanıb. Suyun həyat enerjisi olması ilə yanaşı, onun paklaşdırmaq, saflaşdırmaq xüsusiyyəti ilə bağlı inanclar da Şərq mədəniyyətinin tərkib hissəsi olub. 
Naxçıvan Muxtar Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin 18 sentyabr – Milli Musiqi Günü ilə bağlı təsdiq etdiyi tədbirlər qrafikinə uyğun olaraq muxtar respublikanın paytaxtında və rayon mərkəzlərində, o cümlədən uşaq musiqi, incəsənət, bədii sənətkarlıq məktəblərində konsertlər təşkil olunur. Eyni zamanda Milli Musiqi Günü ilə bağlı dahi bəstəkar Üzeyir Hacıbəylinin həyat və yaradıcılığından bəhs edən “Uzun ömrün akkordları” bədii filminin və musiqimizlə bağlı sənədli filmlərin nümayiş etdirilməsi, musiqi tariximizlə bağlı mühazirələrin oxunması nəzərdə tutulub.
Hər bir xalq özünün milli və mənəvi dəyərləri, adət-ənənələri ilə yaşayır və tanınır. Odur ki, bu sərvətlərin qorunub gələcək nəsillərə ərməğan olunması mühüm rol oynayır. Azərbaycan xalqı da tarixən qədim, eyni zamanda zəngin milli və mənəvi dəyərlərə malik olub. Bədii irsimizin daşıyıcısı olan xalq yaradıcılığı da əsrlər boyu formalaşıb və daha da inkişaf edərək bu günümüzə gəlib çatıb. 
Naxçıvan şəhərinin Heydər Əliyev prospekti ilə Təbriz küçəsinin kəsişdiyi yerdə – “Zaviyə” məhəlləsində tarixi-memarlıq abidəsi kimi tanınan Zaviyə-Mədrəsə binası əvvəllər məscid kimi fəaliyyət göstərib.
Musiqi sənəti hər bir xalqın mədəniyyət tarixinin tərkib hissəsini təşkil edir. Bu sənətin kamala yetməsində başlıca rol oynayan musiqi alətlərinin yaranması da, təbii ki, çox qədim dövrlərə gedib çıxır. Musiqi alətləri ilk əvvəllər ibtidai formada olub, insan cəmiyyətinin sonrakı mərhələlərində mədəniyyətin, musiqi və ifaçılıq sənətinin inkişafı ilə əlaqədar böyük bir təkamül yolu keçib. Musiqi alətlərinin meydana gəlməsi ilə bağlı bir sıra fərziyyələr mövcuddur. Belə ehtimal olunur ki, ilk əvvəl onlar siqnal alətləri rolunu oynayıb, bu və ya digər dərəcədə ibtidai insanın əmək prosesi ilə bağlıdır. Lakin arxeoloji qazıntılar sübut edir ki, hələ insan cəmiyyətinin erkən inkişaf mərhələsində sırf estetik funksiyaları yerinə yetirən musiqi alətləri də mövcud olmuşdu. Bəzi musiqi alətlərimiz öz qədim forması ilə bu günümüzə gəlib çıxdığı halda, bəziləri inkişaf prosesi keçərək xeyli dəyişib. 
Bu günlərdə muxtar respublikamızda intellektual gələcəyimizin daha mükəmməl şəkildə formalaşdırılmasına hesablanmış mühüm bir addım atıldı. Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin Sədri cənab Vasif Talıbovun 2017-ci il 28 avqust tarixli Sərəncamı ilə “Oxunması zəruri olan kitabların Siyahısı”nın təsdiq edilməsi təkcə muxtar respublikamızın deyil, ölkəmizin təhsil işçiləri, tanınmış ziyalıları tərəfindən alqışlarla qarşılandı. Hər kəs həmin siyahıda yer alan 30 kitabın hamısının mükəmməl seçim olduğu qənaətini bölüşdü. Çünki bu kitablar gənc nəsildə vətənpərvərliyin, tarixə, milli köklərə bağlılığın formalaşdırılmasına əsaslı təsir göstərəcək ideoloji mənbələr rolunu oynayır, onların kənar təsirlərdən qorunması üçün dünyagörüşünü zənginləşdirir, dövlətə, dövlətçiliyə, Vətənə, xalqa bağlılıq hisslərini aşılayır. 
Naxçıvan Dövlət Xalça Muzeyində keçirilən görüşü giriş sözü ilə muxtar respublikanın mədəniyyət və turizm naziri Natəvan Qədimova açaraq bildirib ki, muzey işinin inkişaf etdirilməsində Naxçıvan Muxtar Respublikasının Ali Məclisi Sədrinin imzaladığı çoxsaylı sərəncamlar mühüm rol oynayıb. “Naxçıvan Muxtar Respublikasının təhsil müəssisələrində elektron təhsilin təşkili ilə bağlı əlavə tədbirlər haqqında” 2014-cü il 20 iyul tarixli Sərəncamına əsasən təhsil müəssisələri ilə muzeylər arasında interaktiv əlaqələr təşkil olunur, məktəb muzey şəbəkələri vasitəsilə onlayn dərslər keçilir. Nazir “Ali və orta ixtisas təhsili müəssisələrində ixtisasların müvafiq təşkilatlara hamiliyə verilməsi haqqında” 2015-ci il 27 iyul tarixli Sərəncamın icrası istiqamətində görülən işlərdə də danışıb. Qeyd edib ki, Ali Məclis Sədrinin muzeylərlə əlaqələrin gücləndirilməsi haqqında 2014-cü il 19 dekabr tarixli Sərəncamı muzeylərlə əlaqələrin qurulmasında mühüm rol oynayıb. 
Qədim Naxçıvan torpağı canlı təbiət muzeyi, görkəmli şəxsiyyətlərin vətəni, Nuh Peyğəmbərin ayağı dəyən torpaq, müqəddəs bir məkandır. Gəmiqaya ilə başlayan belə müqəddəslik ünvanlarını Naxçıvanın bir sıra yerlərində görmək olar. Onlardan biri və ən mühümü Əshabi-Kəhf ziyarətgahıdır. Naxçıvan şəhərindən 12-13 kilometr məsafədə yerləşən bu müqəddəs məkan inanclara görə, daha çox mənəvi təmizlənmə və Allaha yaxınlaşma yeridir. Aşağıdan yuxarıya doğru ziyarət edərək qalxan insan dünyəvi aləmdən ayrılır, sanki rəbbani məqama daxil olur, özünü bağışlanmışlardan sayır. 
Avqustun 25-də Naxçıvan Dövlət Filarmoniyasında tanınmış müğənni, Azərbaycan Respublikasının Xalq artisti Əzizağa Məmmədovun 60 illik yubileyi münasibətilə tədbir keçirilib.
Muxtar respublikada rəssamlıq sahəsində xüsusi istedada malik olan çox sayda gənc rəssam var. Bu gün onların əsərləri muxtar respublikada, eləcə də ölkə miqyaslı sərgilərdə uğurla nümayiş etdirilir. Bu əsərlər peşəkarlar, eləcə də həvəskar rəsmsevərlər tərəfindən maraqla qarşılanır.
Xalq yaradıcılığının əsas növlərindən biri olan tikmə qadınların min bir əziyyətlə, həvəslə ərsəyə gətirdiyi bir sənətdir. Bu sənət sayəsində saya üzərində rəngli saplarla xəyali təsvirlər yaradılıb, min bir çalarlı təbiət gözəlliyi əks etdirilib. Məhz buna görə də tikməni “lifli rəssamlıq” da adlandırırlar. Təsviri sənətdə olduğu kimi, tikmələr də müxtəlif növ və üsullara malikdir. Müxtəlif bədii vasitələrlə portret, mənzərə, natürmort və sair tablolar, ornamental əsərlər yaradılıb. Bu sənətin hikməti onun ecazkarlığında, açılmayan səhifələrindədir.
Tarixin öyrənilməsində insanların yaşadığı dövrlərin təyin edilməsi, məişəti, istifadə etdikləri əmək alətləri haqqında məlumatlar, arxeoloji abidələrin tədqiq olunması böyük əhəmiyyət kəsb edir. Ölkəmiz müstəqillik əldə etdikdən sonra bu sahəyə diqqət artırılmış, tariximizin elmi əsaslarla öyrənilməsinə qayğı ilə yanaşılmışdır.
Azərbaycanın mədəniyyət mərkəzi olan Naxçıvan əsrlər boyu zəngin irsimizi qoruyub yaşadan, Şərq memarlığının möhtəşəmliyini, türk-islam mədəniyyəti nümunələrini özündə əks etdirən tarixi abidələri ilə zəngindir. Belə abidələrdən biri, tarixi VIII əsr bundan əvvələ söykənən, Əcəmi qüdrətinin ilk bəhrəsi olan Yusif Küseyir oğlu türbəsidir. 
Muxtar respublikamızda xalq teatrlarının fəaliyyəti üçün lazımi şərait yaradılır. Artıq bir neçə rayonda fəaliyyət göstərən xalq teatrları regionun mədəni həyatında fəal çıxışları ilə diqqəti çəkir. 
Azərbaycan xalqı özünün çoxəsrlik tarixi boyunca zəngin mədəniyyət yaradıb. Qədim xalq sənəti növlərindən biri də Mis dövründən qalma misgərlikdir. Tarixi mənbələrə görə, miladdan əvvəl VI minillikdə mis əldə edildikdən sonra ondan müxtəlif əşyalar hazırlanıb. Bir sənət kimi onun təşəkkülü artıq orta əsrlərdə böyük şəhərlərin misgərlik mərkəzinə çevrilməsinə gətirib çıxarıb.
Psixoloqların yeni tədqiqatlarının nəticələrinə görə, uşaqlar maraqlı oyun prosesində əldə etdikləri bilikləri daha yaxşı mənimsəyirlər. Söhbət təkcə akademik biliklərdən yox, həm də mənəvi-etik məsələlərdən gedir. Uşaqlar səhnədə personajlarla birgə həyəcan keçirərək rolları aktyorlarla birgə yaşayır və həyati vəziyyətlər onların şüurunda həkk olunur. 
XIX əsrin sonu, XX əsrin əvvəlləri tarixə Azərbaycanda maarifçiliyin intibah dövrü kimi daxil olmuşdur. Həmin dövrdə qədim Naxçıvan diyarı da Azərbaycana çoxlu görkəmli şəxsiyyətlər, vətənpərvər övladlar bəxş etmişdir. Vətənini sevən, yaşadığı torpağa bağlı olan vətənpərvər övladlardan biri də Mirbağır Mirheydər oğlu Mirheydərzadə olmuşdur. Anadan olmasının 140 illiyi tamam olan bu maarifpərvər ziyalı mənalı həyatının 15 ilə yaxın bir dövrünü Naxçıvanda muzey quruculuğu işinə həsr etmişdir. 
Azərbaycan folklorundakı uşaq oyunları uşaqların fiziki və əqli inkişafında böyük rol oynamaqla yanaşı, həm də onlara bir çox müsbət keyfiyyətlər, gözəl vərdişlər aşılayır. Uşaq folkloru ayrıca bir istiqamət kimi müxtəlif alimlər tərəfindən toplanmış, bu və ya digər dərəcədə tədqiq və nəşr olunmuşdur. 
Adil Babayev adına Naxçıvan Muxtar Respublika Uşaq Kitabxanası tərəfindən şəhərimizdəki Təbriz küçəsində yerləşən 1 nömrəli yaşayış binasının həyətində balaca oxucular üçün mütaliə günü təşkil edilib. Tədbir Azərbaycanın Xalq şairi Mirvarid Dilbazinin anadan olmasının 100 illiyi münasibətilə keçirilib.
Rəssamlar təkcə rəsm əsərləri çəkən insanlar deyil, onlar həyatdakı hər görüntüdə belə, bir gözəllik axtaran, bu gözəlliyi yeddi rəngin harmoniyası ilə kətana köçürən sənətkarlardır. Haqqında söhbət açacağım Azərbaycan Respublikasının Əməkdar rəssamı Telman Abdinov da belə rəssamlardandır.
Yurdumuzun şanlı tarixinə adını qızıl hərflərlə yazmış elə nəsillər, sərkərdələr olub ki, onlar öz mərdliyi, igidliyi ilə vətənimizin müstəqilliyinə, ərazi bütövlüyünə misilsiz töhfələr veriblər. Hələ ötən əsrin 20-30-cu illərində milli hərbi kadrların yetişdirilməsində, vətənimizin müdafiə qüdrətinin möhkəmləndirilməsində xüsusilə sərkərdələrimizin danılmaz xidmətləri olub. Azərbaycanın hərb tarixində görkəmli rol oynamış belə sərkərdələrdən biri də Cəmşid Naxçıvanskidir. O, milli hərb tariximizə 6 general bəxş edən Kəngərli nəslindəndir. Bu tayfadan yetişən yüksəkrütbəli hərbi xadimlər – Ehsan xan, Kalbalı xan, İsmayıl xan, Hüseyn xan, Cəfərqulu xan Cəmşid Naxçıvanskinin həyatında mühüm rol oynayıb.
Azərbaycan kino sənəti əlamətdar hadisələrlə zəngin özünəməxsus inkişaf yolu keçmiş və xalqımızın mədəni-mənəvi həyatında mühüm rol oynamışdır. Ölkəmizdə onun yaranma tarixi XIX əsrdən etibarən cərəyan edən maarifçilik hərəkatının, dünyəvi teatrın və mətbuatın inkişafı ilə sıx bağlıdır. 
İnsan övladının əl əməyi bütün dövrlərdə əvəzsiz rol oynayıb, xüsusən də qədim el sənəti kimi formalaşaraq bu günümüzədək yol gələn dəmirçilik kənd təsərrüfatı işlərində mühüm əhəmiyyətə malik olub. Dəmirçi nağıl və dastanlarımızda da baş qəhrəmanlara öz müsbət ideyalarını gerçəkləşdirməkdə yardımçı olan müsbət obraz kimi təsvir edilib.
Naxçıvan teatr sənətinin inkişafına böyük töhfələr verən, yaratdığı maraqlı, dolğun rolları ilə tamaşaçı sevgisi qazanan aktyorlardan biri də Azərbaycan Respublikasının Xalq artisti Şirzad Abutalıbovdur. O, hələ kiçik yaşlarından teatra maraq göstərib. Səhnə onun üçün əlçatmaz zirvə, sirlərlə dolu bir məkan idi. Zaman keçdikcə özü də bu məkanın sakini oldu.
...Bu evi kəndin o zaman ən varlı adamlarından olan Hacı Məhəmməd tikdirib. Onun Arazın üstündəki körpünün yanında dükanı vardı. İrandan mal gətirib satardı. O dövrdə bu cür 6-7 otaqlı, ikimərtəbəli belə mülk tikdirmək hər kəsin işi deyildi. Bu binanın qarşı tərəfində də 4-5 otaqlı bir ev tikdirmişdi. Ancaq sonradan həmin evin otaqlarını sökdülər. 20 sota yaxın ərazisi var bu həyətin. Görürsünüz də, binanın fasadındakı “prikaz” mətni, rusca hərbi şüarlar sovet əsgərlərindən qalma yadigarlardır. Evin birinci giriş qapısı üzərindəki daş kitabədə oyularaq həkk olunmuş beşguşəli ulduz, “1909” və ərəb qrafikası ilə əski əlifbaya uyğun hərflərlə sözlər yazılıb. Tərcüməsini bilmirəm, indiyə qədər bura baxanlar çox olub. Ancaq onu bilirəm ki, bu ikimərtəbəli ev 1901-ci ildə tikilib. İkinci mərtəbəyə qalxan pilləkənlər də böyük sal daşlardan yonularaq düzəldilib. Ağsaqqallarımız belə rəvayət edirlər ki, burada o dövrdə dəmir yolunun tikintisində çalışan yunanlar işləyiblər. Hacı Məhəmməd onlara yaxşı pul verirmiş, yerli adamlardan da işləyənlər varmış. Allah sovetlərin evini yıxsın, heç qoymadılar Hacı bu evdə rahat yaşasın. Sovet hakimiyyəti qurulandan sonra bu binanı rus hərbçilərinin yerləşdirildiyi komendaturaya çevirdilər (bəzi məlumatlara görə isə II Dünya müharibəsi dövründə sovet qoşunlarının İrana dislokasiya olunmuş hissələri müvəqqəti burada yerləşdirilib). Hacını isə evini tərk etməyə məcbur etdilər. Müharibədən sonrakı dövrlərdə bu ikimərtəbəli ev gah dövlət idarəsi, gah da uşaq bağçası kimi istifadə olundu. Nəhayət, 1975-ci ildə Hacı Məhəmmədin oğlu bu ata mülkünü bizə satdı. Biz isə burada 2004-cü ilə qədər yaşadıq. İndi isə gördüyünüz kimi heç kim yaşamır...
El-el gəzib, dildən-dilə düşüb, könüllərə su səpib, ruhu qanadlandırıb, elimizdə, ulusumuzda yaranan mahnı-oyunlar. Qanad açıb, işıq saçıb, yer üzünə səs-soraq salan bu mahnıların hər birinin öz rəngi, öz ahəngi var. Hər kəlməsi ürəklər fəth edən, könüllər oxşayan həmin mahnı-oyunlar dildə-dodaqda gəzib, sazda-sözdə ötüb, nəğmə olub dilləri bəzəyib: 
