Muxtar respublikamızda sağlamlıq imkanları məhdud 18 yaşınadək uşaqların sosial müdafiəsinin gücləndirilməsi, onların cəmiyyətə inteqrasiyası, habelə asudə vaxtlarının səmərəli təşkili daim diqqət mərkəzində saxlanılır.
Müasir informasiya texnologiyalarının imkanlarından istifadə etməklə mütəmadi olaraq bu kateqoriyadan olan uşaqların zehni inkişafına, dünyagörüşünün artmasına zəmin yaradan intellektual oyunlar təşkil edilir. Məhdud Fiziki İmkanlılar üçün Naxçıvan Regional İnformasiya Mərkəzində bu istiqamətdə növbəti tədbir təşkil edilib. Belə ki, sağlamlıq imkanları məhdud 18 yaşınadək 21 uşağın iştirakı ilə intellektual və kinekt oyunlar üzrə yarış keçirilib. Yarışda üç qrupa bölünən sağlamlıq imkanları məhdud uşaqlar üç mərhələdə yarışıblar. İki mərhələdə yarış iştirakçıları kompüter vasitəsilə “çətin basketbol” və “almaz məntiqi” oyunları, üçüncü mərhələdə isə “dağ silsiləsi” kinekt oyunu üzrə qabiliyyət və bacarıqlarını nümayiş etdiriblər.
Hər mərhələnin qalibinə mükafat, yarışın digər iştirakçılarına isə həvəsləndirici hədiyyələr təqdim edilib.

Naxçıvan Muxtar Respublikası
Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin mətbuat xidməti

“Mədəniyyət” anlayışı kifayət qədər mürəkkəbdir və o, hər bir insanın dünyaya gəldiyi gündən ömrünün sonuna qədər ona çatmaq üçün bütün mənalı fəaliyyətini sərf etdiyi bir hədəfdir. Mədəniyyətə məhz ona görə belə yanaşmaq da mümkündür ki, o, cəmiyyətdə insanın qarşısına qoyduğu bütün istiqamətlərdəki inkişafın son nəticəsi, onun yekun bir qiymətləndirmə meyarıdır.
Sosial həyatın müxtəlif sahələrində – təhsil, səhiyyə, incəsənət, mətbuat, rabitə, idman, sağlamlıq, ticarət, məişət xidməti, sərnişin nəqliyyatı, turizm, rekreasiya kimi fəaliyyət sahələrində nümunə göstərilən bir çox ölkələrə çox vaxt qısa bir adla mədəni inkişaf səviyyəsi yüksək yerlər kimi də qiymət verilir. Ona görə də mədəniyyətə, sadəcə, hər hansı bir tamaşa, konsert, sərgi tədbiri və ya bunları təqdim edənlərin məsləyi kimi deyil, eyni zamanda cəmiyyətdə hər kəsin öz həyatı boyu görmək istədiyi və bunun üçün də yerinə yetirməli olduğu yüksək dəyərlər sistemi kimi də yanaşmalıyıq. Başqa sözlə, cəmiyyətin idarə olunmasındakı mövcud iqtisadi, sosial və inzibati mexanizmlərdən daha üstün olan bir vasitə vardır ki, bu da hamının qəbul edib hörmətlə yanaşdığı ümumi mədəni normalar məcmusudur. Bu məcmu hər bir fərdin həyat və fəaliyyəti boyunca daim ona əməl etməli olduğu davranış nümunələrindən ibarətdir.

Torpaq və iqlim xüsusiyyətlərinə görə, Naxçıvan heyva bitkisinin yaxşı inkişafı, bol məhsul verməsi üçün də səciyyəvi region sayılır. Heyva almakimilər yarımfəsiləsinə mənsub çoxillik bitkidir.
Heyva ağacı işıqlı və münbit şərait yaradıldıqda 5-8 metrədək boy atır. Çiçəkləri əvvəlcə çəhrayı rəngdə olur, tozlanma üçün həşaratları cəlb edir, tozlandıqdan sonra solğunlaşıb ağ rəngə çevrilir. Dünyaya Yunanıstandan – onun əsl vətəni Sidoniya torpağı olduğundan “Sidoniya” adı ilə hələ eramızdan 700 il əvvəl yayılmışdır. Olduqca zəngin vitamin tərkibli, xoş ətirli meyvələri ilə yanaşı, yarpaqları da müalicəvi əhəmiyyətə malikdir. Yetişib saralmış meyvələrinin tərkibində 2-15 faizə qədər şəkər, 2 faizədək alma, limon turşuları, ətirsaçan efirli maddələr, pektin, karotin, dəmir duzları vardır. Yayılmış sort və populiyasiyalarına görə bu meyvənin turş, turşməzə, kəmşirin, şirin (el arasında “şəkər heyva”) olan cırdam, sarı heyva, həmçinin öz torpağımızda məşhur əndəmic sortları vardır. Alıcılar daha çox ətirli əndəmic heyva sorağında olurlar.

Cəmiyyət inkişaf edib, insanların rahat həyat və fəaliyyəti təmin olunduqca bir sıra mühüm iqtisadi münasibətlər də özünün yeni təkmilləşmə mərhələsinə qədəm qoyur. İnkişafa doğru atılan hər addım insan həyatının rahat və təhlükəsiz keçməsi üçün zəruri olan məsələlərin tam və zamanında həll olunmasına xidmət edir. Əgər bu günün işini sabaha qoymamaq inkişafın mühüm bir tezisidirsə, sabahın risklərini də bu gündən zəmanət altına almaq insanın həyat və fəaliyyətinin təhlükəsizliyinin təmin olunmasına xidmət edən mühüm bir çağırışdır. Bu cəhətdən sığorta fəaliyyətinin insanların sosial müdafiəsindəki rolu şəksizdir. Muxtar respublikamızda həyatın bütün sahələrində olduğu kimi, sığorta işinin də təkmilləşdirilməsi istiqamətində görülən bütün məqsədyönlü tədbirlərin müsbət sosial səmərəsi bu gün bunları deməyə əsas verir.

Oxucu ilə görüşmək, üzbəsurət olmaq, ürəyimdə tutduqlarımı ona çatdırmaq böyük məsuliyyət tələb edir, nədən ki, qəzetimizin səhifələrini açıb yazıların başlıqlarına və bir də sondakı imzaya nəzər yetirənlər üçün hər şey aydın olur. O şərtlə ki, qəzetin daimi oxucusudur, hər bir nömrəni günbəgün izləyir. Və mən də növbəti kəndimiz barədəki gördüklərimi, eşitdiklərimi bu vərəqlərə köçürərkən ilk cümləni dönə-dönə yazıb-qaraladım və nəhayət, belə qərara gəldim ki, bu yazımı ötən yazımın son cümləsindən başlayım. Həmin cümlə Şahbuz rayonunun ucqar dağ kəndi olan Keçili haqqında idi. Cümlədə deyilirdi: “Dünənimizdən bu günümüzə, bu günümüzdən sabahımıza və neçə-neçə sabahlara aparan yolum hələ qarşıdadır. Oxucuya tanıtdırıb çatdıracağım hələ nə qədər kəndlərimiz var”.

Naxçıvan şəhər 8 nömrəli tam orta məktəbin kollektivi ilə Naxçıvan Muxtar Respublikası Vergilər Nazirliyinin və Mərkəzi Bankın Naxçıvan Muxtar Respublikası İdarəsinin əməkdaşlarının görüşü keçirilib. Tədbirin keçirilməsində məqsəd nağdsız ödənişlərin üstünlükləri haqda pedaqoji kollektivin maarifləndirilməsi olub.
Tədbirdə muxtar respublika Vergilər Nazirliyinin əməkdaşlarından Mirhüseyn Seyidovun, Mübariz Əhmədovun, Rəşad Əli­yevin, Mərkəzi Bankın Naxçıvan Muxtar Respublikası İdarəsinin əməkdaşı Elçin Əli­yevin çıxışları olub. Çıxışlarda qeyd edilib ki, nağdsız ödənişlərin bir çox üstünlükləri var. Əvvəla, kart vasitəsilə edilən bütün əməliyyatların dəqiq uçotu aparılır. Yəni kart sahibi ondan istifadəyə dair məlumatları istənilən anda əldə edə bilər. Təcrübə göstərir ki, nağd alış-verişlə müqayisədə kartla alınan malları geri qaytarmaq daha asandır. Bundan başqa, plastik kartlardan istifadə təhlükəsizdir. Son illər muxtar respublikada POS-terminal şəbəkəsinin əhəmiyyətli dərəcədə genişlənməsinə və kart sahiblərinin sayının bir neçə dəfə artmasına baxmayaraq, kartların mövcud infrastrukturunun imkanlarından lazımi səviyyədə istifadə olunmur. Bununla belə, əminliklə demək olar ki, yaxın gələcəkdə muxtar respublikada da plastik kartlardan istifadəyə münasibət dəyişəcək və nağdsız ödənişlərin sayı ildən-ilə artacaqdır.

Şahbuz rayonunda “Vətəndaşlıq vəziyyəti aktlarının dövlət qeydiyyatının və notariat hərəkətlərinin aparılması zamanı qanunvericiliyin tələbləri” mövzusunda seminar-müşavirə keçirilib. Naxçıvan Muxtar Respublikası Ədliyyə Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə şəhər, qəsəbə və kənd inzibati ərazi dairələri üzrə nümayəndələrin iştirak etdiyi seminar-müşavirəni giriş sözü ilə rayon İcra Hakimiyyəti başçısının müavini Ələddin Ağayev açıb.
Naxçıvan Muxtar Respublikası Ədliyyə Nazirliyinin Təşkilat-nəzarət şöbəsinin rəisi, kiçik ədliyyə müşaviri Emin Səfərov çıxış edərək “Vətəndaşlıq vəziyyəti aktlarının dövlət qeydiyyatının və notariat hərəkətlərinin aparılması münasibətlərini tənzimləyən qanunvericilik” mövzusunda danışıb.

Kəngərli rayonunun Xok kəndində “Ailələrdə sağlam həyat tərzinin aşılanması, reproduktiv sağlamlıq, erkən və qan qohumluğu nikahlarının fəsadları” mövzusunda keçirilən tədbiri rayon İcra Hakimiyyəti başçısının müavini Səxavət Həsənov açaraq belə tədbirlərin əhəmiyyətindən danışıb.
Naxçıvan Muxtar Respublikası Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsinin sədri Ramilə Seyidova çıxış edərək bildirib ki, milli-mənəvi dəyərlərimizin mənimsədilməsində qadının rolu danılmazdır. Ailədə qadın tərbiyə verən, əxlaq aşılayan, övladlarına milli-mənəvi dəyərləri öyrədən olmaqla bərabər, həmçinin ailənin bütövlüyünü qoruyub saxlamaq missiyasını həyata keçirən simadır. Komitə sədri vurğulayıb ki, Azərbaycan qadınının daşıdığı bu vəzifələri gələcəkdə bu günün qızlarının yerinə yetirəcəyi təbii bir haldır. Buna görə də valideynlər qız övladlarının təlim-tərbiyəsinə daha həssaslıqla yanaşmalıdırlar.
Çıxışda qan qohumluğu və erkən nikahların doğurduğu fəsadlara da toxunulub. Qeyd olunub ki, qadınlar belə nikahların bağlanılmasına imkan verməməlidirlər. Qadın bir valideyn olaraq uşaqlarını zərərli vərdişlərdən çəkindirməli, zəhmətsevərliyi, düzgün davranış qaydalarını onlara öyrətməlidir.
Tədbirdə Naxçıvan Muxtar Respublikası Vəkillər Kollegiyasının sədr müavini Arif Ağayev, Naxçıvan Muxtar Respublikası Doğum Mərkəzinin həkim-ginekoloqu, tibb üzrə fəlsəfə doktoru Gültəkin Əliyeva çıxış ediblər.
Sonda tədbir iştirakçılarını maraqlandıran suallar cavablandırılıb, onlara maarifləndirici broşürlər və kitabçalar paylanılıb.

Naxçıvan Muxtar Respublikası
Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsinin mətbuat xidməti

Az qalmışdı ki, Şərura çataq, şəhərin uzun illər bundan əvvəlki miskin görkəmi yadıma düşdü. Rayonun bu mənzərəsini yaxşı xatırlayıram. Əslən bu rayondan olduğum üçün yaşımın bu vədəsinə kimi hər həftə, hər ay Şərura getmişəm. Ona görə də Şərurun dünənini və bu gününü müqayisə etmək mənim üçün heç də çətin deyil.
Ötən əsrin 90-cı illərinin əvvəllərində Şərurun şəhər olmağı yalnız adında idi. Nə yolları yol idi, nə də küçələri. Piyadalar üçün gediş-gəliş yollarını zəbt edən primitiv köşkləri, yöndəmsiz, köhnə tikililəri rayon sakinləri yaxşı xatırlayırlar. Kəskin şaxtalı-çovğunlu qışın gəlişi qayğıları daha da artırırdı. Uzun qış gecələri dözülməz olurdu. Bu saatlarda şəhər zülmətə bürünürdü. Heç yadımdan çıxmaz. Təxminən, 1994-cü il idi. Qonşuluqda yaşayan ailələrdən biri Naxçıvan şəhərinə köçürdü. Həmin gün valideynlərimizin etdiyi söhbəti indi də yaxşı xatırlayıram. Qonşu Tünzalə xala burada vəziyyətin dözülməz olduğunu, çörək pulu qazanmağın çətinliklərini və gün-güzəranlarının getdikcə pisləşdiyini ürəkağrısı ilə anama danışaraq tez-tez ah çəkirdi. O səhnəni yəqin ki, unuda bilməyəcəm. İndi hər dəfə o küçədən keçəndə istər-istəməz o evə tərəf boylanıram. Uşaqlıq xatirələrimin yaşadığı bu ünvanı bugünkü görkəmdə görəndə gözlərimə inanmıram. Sanki bu küçə elə bu gün gördüyüm kimi olub – uzun illər bundan əvvəl uçuq-sökük evin yerində, necə deyərlər, saray ucaldılıb. Tünzalə xalagil neçə illər əvvəl doğma Şərur torpağına qayıdaraq burada özlərinə yaxşı şərait yaradıblar.

Bu mövzuda tədbir keçirilmişdir

25 noyabr – Qadın Zorakılığına Qarşı Beynəlxalq Mübarizə Günü ilə əlaqədar Naxçıvan Muxtar Respublikası Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsində ali və orta ixtisas təhsili müəssisələri tələbələrinin iştirakı ilə “Məişət zorakılığı ailə dəyərlərimizə ziddir” mövzusunda tədbir keçirilmişdir.
Tədbiri giriş sözü ilə Naxçıvan Muxtar Respublikası Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsi sədrinin müavini Aytən Məmmədova açaraq “Məişət zorakılığı – ailə institutumuza təhlükə mənbəyi kimi” mövzusunda çıxış etmişdir. Ailələrdə baş verən problemlərdən söz açan Aytən Məmmədova məişət zorakılığının müxtəlif təzahürlərindən,  ailədaxili münaqişələrdən, onların fəsadlarından danışmışdır. Bildirmişdir ki, statistika və sorğular onu göstərir ki, dünyanın bir çox ölkələrində məişət zorakılığı və xüsusən də gender əsaslı məişət zorakılıqları hələ də davam etməkdədir. Lakin digər ölkələrlə müqayisədə bu problem ölkə­mizdə genişmiqyaslı deyil, muxtar respublikamızda isə demək olar ki, yox dərəcəsindədir.

Ələhi, Xurs və Nürgüt kəndlərində bir gündə 8 obyekt istifadəyə verilib

Yazıya giriş

Ordubad rayonunun Ələhi, Xurs və Nürgüt kəndləri rayonun Gəmiqaya qolu üzərində yerləşir. Bu qol rayondakı 4 istirahət və turizm zonasından biridir və yay aylarında ilin 4 fəslini də bu zonada müşahidə etmək mümkündür. Adıçəkilən yaşayış məntəqələrində noyabr ayının 12-də yeni sosial obyektlər istifadəyə verilib. Həmin kəndlərə üz tutmağımız bu ünvanlarda yaşayan insanlarla görüşmək, göstərilən dövlət qayğısı müqabilində onların ürək sözlərini eşitmək idi. Yol boyu düşüncələrimə hakim olan isə bu idi ki, 20 ildən artıqdır, blokada şəraitində yaşayan, qısa müddət ərzində 10 illərə bərabər inkişaf və tərəqqi yolu keçən bir məmləkətdə yaşayan insanlar dünənimizlə bu günümüz arasında olan əsaslı dəyişiklikləri necə dəyərləndirirlər? Belə inkişaf onların həyat tərzində özünü necə göstərir? Bu suallara getdiyimiz yaşayış məntəqələrində cavab tapmağa çalışdıq.

 Naxçıvan şəhərinin Heydər Əliyev prospektindən görünüş

Torpağa bağlılıq, yurd sevgisi kimi hisslər hər bir insana xas olan ən yüksək keyfiyyətlərdən hesab olunur. Dədə-babadan bizim camaat arasında tez-tez işlədilən “Biz bir dərənin suyunu içirik” kəlməsi də insanların yurd-yuvaya olan bağlılığından yaranan, yüzillərlə qaynayıb qovuşmuş həmvətənlərin qarşılıqlı məhəbbətinin su qədər sadə və səmimi dillə ifadəsidir. Səyahətsevərlər yaxşı bilirlər: doğma Vətəndən uzaqda, bir yol qovşağındakı təsadüfi bir görüşdə insanların bir-birinə xoş gələn ana dili, yurdunun şirin ləhcəsi qədər digər bir duyğunu düşünmək çətindir. Amma, əslində, insanın burnunun ucunu göynədən hisslər də bundan sonra başlayır: istər uzun illər Vətəndən ayrı yaşayan, istərsə də bircə həftəlik səyahətə çıxan insanlara doğma yurdunun şirinliyini yenidən daddıra biləcək nəsə təklif etsən, bu, onlara dünyanın ən dəyərli hədiyyəsi olar. Ana torpağın ətrini, suyunun dadını özündə saxlayan, saf, təmiz yurd nemətləri dostların yaddaşında bütün hədiyyəlik əşyalardan daha dərin təəssürat yaradacaqdır.

Culfa rayonunun Yaycı kəndində “Ailələrdə sağlam həyat tərzinin aşılanması, reproduktiv sağlamlıq, erkən və qan qohumluğu nikahlarının fəsadları” mövzusunda tədbir keçirilmişdir. Tədbiri Culfa Rayon İcra Hakimiyyəti başçısının müavini Allahverdi Qasımov açmışdır.
“Ailədə sağlam həyat tərzinin aşılanmasında qadının əsas rolu” mövzusunda Naxçıvan Muxtar Respublikası Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsinin sədri Ramilə Seyidova çıxış edərək bildirmişdir ki, qadının ailədə rolu böyükdür. Bu gün Azərbaycan ailələrində milli dəyərlərimizin qorunmasında qadının rolu əvəzsizdir. Bütün bunlarla yanaşı, qadının – ananın müqəddəs bir vəzifəsi də var ki, bu, onun ailədə sağlam həyat tərzi aşılamasıdır. Qadınlarımız nəsillərarası münasibətin qorunub saxlanmasına, ailələrdə böyüyən övladlarının bütün əxlaqi keyfiyyətlərə yiyələnməsinə, torpağına, elinə bağlılıq ruhunda tərbiyəsinə çalışmalı, qan qohumluğu, erkən nikahlara qəti olaraq qarşı çıxmalı, buna şərait yaratmamalıdırlar.

Zehni inkişafında və nitqində qüsurlar olan uşaqların sosial reabilitasiyalarının həlli məqsədilə bu il noyabr ayının 4-də Məhdud Fiziki İmkanlılar üçün Naxçıvan Regional İnformasiya Mərkəzində defektoloji bölmə yaradılmışdır. Mərkəzdə defektologiyanın loqopediya sahəsi üzrə (düzgün nitq tərbiyəsi) iş təcrübəsi olan mütəxəssislərin və zehni inkişafında, həmçinin nitqində qüsurlar olan uşaqların iştirakı ilə Sumqayıt şəhərindəki evdə təhsil məktəbinin defektoloq-loqopedi Tərlan Tərlanov tərəfindən bir həftə davam edən təlim-məşğələ keçilmişdir.
Qeyd edilən tədbirlərin davamı olaraq, mərkəzdə distant məşğələlərin keçilməsinə başlanılmışdır. Təlim-məşğələnin təşkilində əsas məqsəd müvafiq kateqoriyadan olan sağlamlıq imkanları məhdud uşaqların reabilitasiyası sahəsində mütəxəssislərin iş təcrübəsini daha da artırmaqdır. Məşğələdə zehni inkişafında və nitqində qüsurlar olan uşaqların da iştirakı təmin olunmuşdur.
Qeyd edək ki, distant məşğələlərin hər həftənin üçüncü və dördüncü günlərində keçilməsi nəzərdə tutulmuşdur.

Naxçıvan Muxtar Respublikası
Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin mətbuat xidməti

Naxçıvan Muxtar Respublikası Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi yanında Dövlət Sosial Təminatı Xidmətindən aldığımız məlumata görə, qurum 2013-cü ilin ilk doqquz ayı ərzində qarşıya qoyulmuş vəzifələri yerinə yetirməyə səy göstərib.
Xidmət tərəfindən aztəminatlı ailələrin sosial müdafiəsi, ahıl və sağlamlıq imkanları məhdud şəxslərin sosial-tibbi reabilitasiyası, texniki bərpa vasitələri və protez-ortopediya məmulatları ilə təminatı, eyni zamanda onların sanatoriya və kurortlarda müalicələrinin təşkili, cəmiyyətə inteqrasiyaları, habelə asudə vaxtlarının səmərəli təşkili istiqamətində tədbirlər görülüb. Bu dövrdə bütün növ müavinətlərə və ünvanlı dövlət sosial yardımına 8 milyon 677 min 994 manat vəsait sərf olunub.

İnsanlar hər zaman sağlam yaşamağın, ağrısız-acısız ömür sürməyin marağında olublar. Ancaq bu cür həyatı yaşamaq çox az insanlara nəsib olub. Səbəb isə indiyədək tək və dəyişilməz olaraq qalır: Ana Təbiətdən aralı düşmək. Ədəbiyyatsevərlər bu yerdə belə ifadə işlətməyi sevirlər: “Təbiət insanı cəzalandırır”. Mənsə təbiəti heç zaman “cəzaverən” kimi qəbul edə bilmirəm. Sadəcə, insan etdiklərinə görə özü özünü cəzalandırır, həm də bunu istəmədən.

Sağlam həyat tərzi bəşəriyyəti hər zaman düşündürüb. Elə buna görədir ki, indiyədək bununla bağlı dünyanın müxtəlif ölkələrində yüzlərlə elmi əsərlər yazılıb, saysız-hesabsız araşdırmalar aparılıb. Yeganə gəlinən nəticə yenə də ondan ibarətdir ki, təbiətlə məsafəni nə qədər uzaqlaşdırsan, bir o qədər də əziyyət çəkəcəksən. Bu fikrin kökündəsə belə bir fəlsəfi sual durur: “Təbiətdən yaranan (torpaqdan, sudan) təbiətdən necə aralı düşə bilər?” Fikrimizi belə bir sadə misal üzərində izah etməyə çalışaq. Avtomobili insan ixtira edib və düzəldərkən də onun “qidasının” benzin, yağ və sudan ibarət olacağını düşünərək mühərrikin hərəkət funksiyasını ona görə tənzimləyib. İndi təsəvvür edək ki, həmin avtomobil bir müddət sonra benzindən “imtina edir”. İşləmək üçün daha “yaxşı qidalar” “tələb etməyə” başlayır. Sizcə, bu, mümkündürmü? Uzağa getməyək, avtomobilə aldığımız benzinin tərkibinə az miqdarda fərqli bir maye qarışdırsaq belə, o, hərəkət edə bilməyəcək. Bəziləri fikirləşəcək ki, bu, avtomobildir – cansız əşyadır, burada hər şey insan əli ilə yaradılıb, başqa cür də ola bilməz.

Azərbaycan Respublikasında və onun ayrılmaz tərkib hissəsi olan Naxçıvan Muxtar Respublikasında bütün sahələrdə olduğu kimi, əhalinin sosial müdafiəsi sahəsində də bir sıra uğurlu islahatlar aparılmış və təkmil sığorta-pensiya sistemi formalaşdırılmışdır.
Fərdi uçot sisteminə əsaslanan yeni sığorta-pensiya sistemi işləyən vətəndaşların Dövlət Sosial Müdafiə Fonduna ödəmiş olduqları məcburi dövlət sosial sığorta haqlarına əsasən, pensiya təyinatını özündə əks etdirir. Bu məqsədlə dövlət və özəl müəssisələrdə çalışan işçilər, həmçinin fərdi sahibkarlıqla məşğul olan fiziki şəxslər və mülkiyyətində kənd təsərrüfatına yararlı torpaq payı olan torpaq mülkiyyətçiləri Naxçıvan Muxtar Respublikası Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun yerli orqanları tərəfindən qeydiyyata alınmış, onlara sosial sığorta şəhadətnamələri verilmiş və onlar üçün fərdi şəxsi hesab açılmışdır. 2006-cı il 1 yanvar tarixdən həmin kateqoriyadan olan vətəndaşların (sığortaolunanların) ödəmiş olduqları məcburi dövlət sosial sığorta haqları onların fərdi şəxsi hesablarında toplanır. Sığortaolunanlar pensiyaya çıxanda həmin toplanmış məcburi dövlət sosial sığorta haqlarından onlara pensiya təyinatı aparılır. Sığortaolunanlara təyin olunan pensiyanın məbləği onların fərdi şəxsi hesablarında olan məcburi dövlət sosial sığorta haqlarının məbləğindən və sığorta stajlarından asılıdır. Bunlar nə qədər çox olarsa, sığortaolunanın pensiyası da ona uyğun çox olacaqdır.

Naxçıvan şəhərindəki yaşayış binalarında hal-hazırda  istismarda olan liftlərin qış mövsümündə də fasiləsiz fəaliyyəti üçün hazırlıq işləri başa çatmaq üzrədir. Hazırda müxtəlif ünvanlar üzrə yaşayış binalarında 35 lift fəaliyyət göstərir. Heydər Əliyev prospektində, “Qoçüstü”, “Çənlibel” və “Əlincə” məhəllələrinin ərazisindəki yaşayış binalarındakı liftlərin hamısı işlək vəziyyətdədir. Onların texniki istismar qaydalarına ciddi riayət olunur, bu qurğulardan sakinlərin təhlükəsiz istifadəsinə xüsusi diqqət yetirilir.
Bu barədə məlumat qəzetimizə Naxçıvan Şəhər Lift Təmiri və İstismarı İdarəsindən daxil olub. İdarənin müdiri Mehman Sadiqovun bildirdiyinə görə, 33 əməkdaşı olan idarənin bütün kollektivi liftlərin qışa tam hazırlığı işlərinə cəlb edilib. Belarusiya istehsalı olan liftlərin quraşdırıldığı binaların ərazisində bu qurğuların fasiləsiz fəaliyyətini təmin edən lift-nəzarət məntəqələri fəaliyyətdədir. Liftlər yay mövsümündə saat 8⁰⁰- dən 22⁰⁰-yə qədər işləyirdisə, qış mövsümündə hava şəraiti ilə əlaqədar olaraq bu müddət saat 23⁰⁰-dək uzadılıb.

Xəbərlər şöbəsi

Naxçıvan Muxtar Respublikası Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsi Şərur rayonundakı Dəmirçi Kənd Mərkəzində “Ailələrdə sağlam həyat tərzinin aşılanması, reproduktiv sağlamlıq, erkən və qan qohumluğu nikahlarının fəsadları” mövzusunda tədbir keçirmişdir. Tədbiri Şərur Rayon İcra Hakimiyyəti başçısının müavini Minurə Hüseynli açmışdır.
“Ailələrdə sağlam həyat tərzinin aşılanmasında qadının əsas rolu” mövzusunda çıxış edən Naxçıvan Muxtar Respublikası Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsinin sədri Ramilə Seyidova bildirmişdir ki, ailədə insanın şəxsiyyət və ehtiramının, fiziki sağlamlığının qorunması düzgün qurulmalıdır. Əgər bir ailədə hörmət, sevgi hökm sürərsə, şübhəsiz ki, bu ailəni heç bir problem və çatışmazlıq sarsıda bilməz. Ailədə səmimi münasibətin, hörmətin, mehribanlığın yaranmasına səbəb olan amillərdən ən başlıcası ailə üzvlərinin gözəl əxlaqa sahib olmalarıdır. Ailənin möhkəmlənməsi, uzun­ömürlü olması qadınlarımızdan çox asılıdır. Sağlam həyat tərzi, ailə qurarkən gənclərin ailənin mahiyyətini anlaması və buna hazır olmaları vacibdir. Bunun üçün, hər şeydən əvvəl, valideynlər, xüsusilə də analar uşaqlarını zərərli vərdişlərdən çəkindirməlidirlər.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi yanında Dövlət Əmək Müfəttişliyi Xidmətindən aldığımız məlumata görə, xidmət tərəfindən bu ilin ilk 9 ayı ərzində əməyin mühafizəsi ilə bağlı 167 istehsal müəssisəsi və tikinti sahəsində nəzarət həyata keçirilib, əməyin mühafizəsi ilə bağlı mövcud nöqsanların aradan qaldırılmasına dair 28 halda icrası vacib göstərişlər verilib. 9 halda inzibati xəta hadisəsinə yol vermiş şəxslərin inzibati məsuliyyətə cəlb olunaraq 9500 manat məbləğində cərimələnməsinə dair qərar verilib, əməyin mühafizəsi qaydalarının pozulması ilə bağlı 61 işçi tikinti sahəsindən müvəqqəti uzaqlaşdırılıb. 82 işçi isə işin xarakterinə uyğun fərdi mühafizə vasitələri ilə təmin edilib. Əmək qanunvericiliyinin tələblərinə əməl olunmasına nəzarət həyata keçirilən zaman aşkar olunan nöqsanların aradan qaldırılmasına dair 25 halda icrası məcburi göstəriş verilib. İki özəl müəssisədə inzibati xəta hadisəsinə yol verən şəxslər inzibati məsuliyyətə cəlb olunaraq onların 6000 manat məbləğində cərimələnmələrinə dair qərar qəbul edilib.

Müstəqil Azərbaycanın xilaskarı və qurucusu, ümummilli liderimiz Heydər Əliyevin siyasi kursunun  bütün sahələrdə müvəffəqiyyətlə davam etdirilməsi, hərtərəfli şəkildə həyata keçirilməsi Vətənimizi və xalqımızı böyük səadətə qovuşdurmuşdur. Azərbaycan Respublikası hazırda dünyanın ən sürətlə inkişaf edən dövlətləri sırasında öncül mövqedədir.
Azərbaycanın ayrılmaz tərkib hissəsi olan Naxçıvan Muxtar Respublikasının timsalında bu yüksəliş daha parlaq və əzəmətli görünür. Blokada şəraitinin yaratdığı çoxsaylı çətinliklərə baxmayaraq, ulu diyarımız yüksək templə tərəqqi edir, yeniləşir, müasirləşir. Hər gün qədim Naxçıvanın abadlaşması, yenidən qurulması salnaməsinə təzə səhifələr yazıldığı kimi, əhalinin maddi rifah halının daha da yaxşılaşdırılması, onlara göstərilən hərtərəfli və ardıcıl dövlət qayğısının geniş vüsət alması istiqamətində də ciddi, sistemli işlər görülür, böyük layihələr uğurla reallaşdırılır.

13 noyabr – Beynəlxalq Gözdən Əlillər Günü münasibətilə Naxçıvan Muxtar Respublikası Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə Naxçıvan şəhərində və muxtar respublikanın rayonlarında tədbirlər keçirilib.
Məhdud Fiziki İmkanlılar üçün Naxçıvan Regional İnformasiya Mərkəzində keçirilən tədbirdə çıxış edən əmək və əhalinin sosial müdafiəsi naziri Cavid Səfərov bildirib ki, muxtar respublikamızda məhdud fiziki imkanlı, o cümlədən görmə qabiliyyəti məhdud şəxslərə göstərilən müxtəlif növ sosial xidmətin səviyyəsi yüksəldilib, onların cəmiyyətə inteqrasiya olunmaları istiqamətində həyata keçirilən tədbirlər intensiv xarakter alıb. Belə ki, Məhdud Fiziki İmkanlılar üçün Naxçıvan Regional İnformasiya Mərkəzində görmə qabiliyyəti məhdud şəxslərin informasiya texnologiyalarına yiyələnmələri, təhsil almaları üçün hər cür şərait yaradılıb. Mərkəzdə onlar üçün brayl əlifbası ilə çap olunmuş çox sayda kitab və audio kitabxana mövcuddur.
Qeyd edək ki, həmin gün muxtar respublikanın bütün rayon mərkəzlərində Beynəlxalq Gözdən Əlillər Günü münasibətilə tədbirlər keçirilib. Bu tədbirlərdə, ümumilikdə, görmə qabiliyyəti məhdud olan 300 şəxsə sovqat təqdim olunub.
Tədbir iştirakçıları onlara göstərilən diqqət və qayğıya görə dövlətimizə minnətdarlıqlarını bildiriblər.

Naxçıvan Muxtar Respublikası
Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin mətbuat xidməti

Vətəni sevmək Vətən naminə yaşamaq, ona xidmət etməkdir. Bunun üçün hər bir kəs sahib olduğu peşəsinin, sənətinin öhdəsindən layiqincə gəlməyə çalışmalı, bu işi Vətəninə, vətəndaşına xidmət naminə vicdanla yerinə yetirməlidir. Bir sözlə, fəhlə də, həkim də, alim də öz əməyi ilə Vətəninin şöhrətini yüksəldə bilər; kifayətdir ki, ürəkdə məhəbbət, istək, təəssübkeşlik hissləri olsun. Bəs bu keyfiyyətlərə necə sahib olmaq olar? Bunun üçün zaman və məkan anlayışları əhəmiyyət kəsb edirmi? Sualların cavabı birmənalı deyil. Çünki insanı əsl vətəndaş kimi yetişdirmək elə bir ali məqsəddir ki, burada zaman və məkandan söhbət gedə bilməz. Öz uşağını tərbiyəçi yanına gətirmək istəyən valideyndən uşağın yaşı soruşulur. Valideyn cavab verir: – İki. Bu məqamda tərbiyəçinin dedikləri, fikrimizcə, bütün dövrlər üçün aktualdır: – İki il yubanmısınız.

İslam aləmində bərəkət və bolluq ayı kimi tanınan aylardan biri də Məhərrəm ayıdır. Bu ay da Allahın rəhmətinə çatmaq üçün edilən duaların qəbul olunduğu ay kimi bilinməkdədir. Buna görə Məhəmməd Peyğəmbər Məhərrəm ayını “Allahın ayı” olaraq ifadə etmişdir.
Məhərrəm ayının 10-cu günü “Aşura günü” adlanır. “Aşura” sözünün bir mənası da “on” deməkdir. Bu gündə Uca Yaradanın on Peyğəmbərinə on növ ərməğanı olmuşdur. Ona görə də Aşura gününün Allah qatında ayrıca bir yeri vardır. Bunu “Qurani-Kərim”in “Fəcr” surəsinin ikinci ayəsindəki “On gecəyə and olsun” ifadəsinin təfsirindən də öyrənməkdəyik. Allah-Taala bu gecələrə and içərək onların üstünlüyünü və bərəkətini bildirmişdir. Allahın bu gündə on Peyğəmbərinə on ərməğanı bunlardır:

Müasir insan həyatını avtomobillərsiz təsəvvür etmək mümkün deyildir. Belə ki, təqribən yüz əlli illik bir inkişaf dövründən sonra avtomobilqayırma sənayesi elə bir səviyyəyə gəlib çatmışdır ki, artıq bütün dünyada hər kəs orta hesabla gününün müəyyən bir hissəsini avtomobil nəqliyyatında keçirməklə bir yerdən başqa bir yerə sürətli və rahat hərəkətini təmin edir. Beləliklə, gündən-günə daha çox istifadə olunan avtomobillər müasir dövrümüzün sürət, komfort, rahatlıq, bir çox hallarda isə moda və göstəriş vasitəsinə çevrilmişdir.
Bütün bunlarla yanaşı, avtomobillər həm də potensial bir risk mənbəydir. Hər yerdə sayı sürətlə artan avtomobil nəqliyyatı vasitələrindən istifadə ilə hərəkət zamanı yaranan risklərin minimumlaşdırılması üçün nə qədər infra­struktur yenilənməsi, ciddi qayda-qanun, cərimə və cəzalar tətbiq olunsa da, görülən bütün tədbirlər baş verə biləcək hadisələrin hamısının qarşısını ala bilmir.

Havaların soyuması insanların istiliyə olan tələbatını artırır və nəticədə, müxtəlif isidici cihazlardan və sobalardan istifadə edilməsi zərurəti yaranır. Həmin avadanlıqlardan düzgün istifadə edilmədikdə və ya qeyri-standart sobalardan istifadə olunduqda dəm qazından zəhərlənmə halları baş verir.     
Dəm qazı yanacaq məhsullarının natamam yanması nəticəsində əmələ gəlir. Bu qaz iysiz və rəngsiz olduğundan hiss edilmir. Qapalı şəraitdə daha təhlükəli olur. Dəm qazı ilə zəhərlənmə zamanı bu əlamətlər özünü büruzə verir: gözlər yaşarır, başağrısı, başgicəllənmə müşahidə olunur. Getdikcə zəiflik, ürəkbulanması, quru öskürək, hafizənin keyləşməsi başlayır. Qıcolma tutmaları və nəhayət, tənəffüs mərkəzinin iflici nəticəsində ölüm baş verir.

Muxtar respublikamızda məhdud fiziki imkanlıların tibbi və sosial reabilitasiyalarının təşkili, onların cəmiyyətə inteqrasiya olunması daim diqqət mərkəzindədir. Bu kateqoriyadan olan insanlara göstərilən xidmətlər günbəgün genişləndirilir və təkmilləşdirilir.
Bu istiqamətdə həyata keçirilən tədbirlərin davamı olaraq, oktyabrın 29-dan Məhdud Fiziki İmkanlılar üçün Naxçıvan Regional İnformasiya Mərkəzində daktilo əlifbası üzrə distant dərslərin keçilməsinə başlanılıb. Həftənin II və V günləri keçilən dərslər Bakı şəhərindəki sağlamlıq imkanları məhdud uşaqlar üçün 3 nömrəli respublika xüsusi internat məktəbinin müəllimi tərəfindən tədris olunur. Dərslərdə internet vasitəsilə uşaqlara hərf, heca, söz və cümlənin əl barmaqlarının hərəkəti ilə oxunması, eyni zamanda mimika və hərəkətlərlə özünüifadə bacarığını formalaşdıran təlimlər keçilir.

Əhalinin məşğulluğu istiqamətində muxtar respublikada məqsədyönlü tədbirlər həyata keçirilir. Naxçıvan Muxtar Respublikasında əmək ehtiyatlarından daha effektiv istifadə etmək və əhalinin səmərəli məşğulluğunu təmin etmək məqsədilə “Naxçıvan Muxtar Respublikasında Məşğulluq Strategiyasının həyata keçirilməsi üzrə Dövlət Proqramı (2007-2010-cu illər)” təsdiq edilib və bu pro­qram uğurla icra olunub. Əhalinin məşğulluğunun təmin olunmasında Naxçıvan Muxtar Respublikası Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi yanında Dövlət Məşğulluq Xidməti də mühüm rol oynayır. Son 5 ildə məşğulluq mərkəzləri tərəfindən keçirilən əmək yarmarkalarında 4304 nəfər işlə təmin olunub, 140 nəfər peşə hazırlığı kurslarına, 462 nəfər haqqı ödənilən ictimai işlərə cəlb edilib. Cari ilin ötən dövrü ərzində şəhər və rayonlarda 4 dəfə əmək yarmarkaları keçirilib. Bu yarmarkalara, ümumilikdə, 437 müəssisə və təşkilat tərəfindən 2824 boş iş yeri çıxarılıb, 904 nəfər peşə və ixtisasına uyğun işlə təmin olunub, 7 nəfər peşə hazırlığı kurslarına, 95 nəfər ictimai işlərə cəlb edilib. 2007-2013-cü illərdə təhsil işçiləri üçün təşkil edilən əmək yarmarkalarında 946 nəfər müxtəlif təhsil ocaqlarındakı vakant yerləri tutub. 2009-   2013- cü illərdə səhiyyə sahəsində çalışmaq istəyənlərdən 114 nəfəri müvafiq əmək yarmarkaları vasitəsilə iş tapa bilib.

Kəngərli rayon Çalxanqala kənd tam orta məktəbinin binası

Bu barədə Naxçıvan Muxtar Respublikası Dövlət Baş Sığorta Agentliyindən məlumat verilib. Ödənişlər “İcbari sığortalar haqqında” Qanunun müddəalarına əsasən aparılıb. Avtomobil nəqliyyatı sahiblərinin mülki məsuliyyətinin icbari sığortası üzrə zərər çəkmiş üçüncü şəxslərin əmlakına və həyatına dəymiş zərərin məbləğinin ödənilməsi məqsədilə 5 vətəndaşa sığorta ödənişi həyata keçirilib.
Naxçıvan şəhər sakini Məhəmməd Dövlətovun vərəsəsinə 5 min manat sığorta məbləği ödənilib. Naxçıvan şəhər sakini Müseyib İsmayılova “VAZ-21074” markalı maşınına dəymiş zərərə görə 1540 manat, Naxçıvan şəhər sakini Əkbər Heydərova “Hundai Accent” markalı maşınına dəymiş zərərə görə 2750 manat, Bakı şəhər sakini Cavid Qafarova “Hundai Elantra” markalı maşınına dəymiş zərərə görə 3771 manat, Naxçıvan şəhər sakini Şahin Abdullayevə “VAZ-2107” markalı maşınına dəymiş zərərə görə 1981 manat ödənilib.

Xəbərlər şöbəsi

Tarixi abidələr bu yurdun qədimliyindən soraq verir

Naxçıvan torpağı özünün tarixi və memarlıq abidələri ilə zəngindir. Bu torpaqda insan yaşayışının neçə minillik tarixini özündə yaşadan Qazma, Gəmiqaya, Kültəpə, Oğlanqala və sair kimi qədim yaşayış məskənlərindən – arxeoloji abidələrdən tutmuş ta bu günümüzün memarlıq incilərinədək uzanan siyahıda iki mindən çox maddi-mədəniyyət nümunəsi var. Və bu abidələr içərisində, təbii ki, orta əsrlərdə yaranan və bütün Şərq aləmində tanınan Naxçıvan memarlıq məktəbinin yadigarları da az deyil.
Bu memarlıq inciləri sırasında dini abidələr də çoxluq təşkil edir. Buraya, əsasən, məscidlər, xanəgahlar, mədrəsələr daxildir.
Bəhs olunan abidələr içərisində Parçı imamzadəsi də var. Bu abidə orta əsrlərə aid ziyarətgahdır. Abidə Xanlıqlar kəndinin şimal hissəsində yerləşir. Günbəzli böyük binadan ibarət olan imamzadənin mərkəzi salonunda bir qəbir var. Deyilənlərə görə, vaxtı ilə qəbrin üzərində kitabə olub. Abidənin üzərində sonralar türbə ucaldılıb. Memarlıq-konstruktiv əlamətlərinə görə Parçı imamzadəsi 16-17-ci əsrlərə aid edilir.

“Oğlumun nağılları və yaxud bizim həqiqətlərimiz” silsiləsindən üçüncü nağıl

Növbəti nağıl-həqiqətin ilk cümlələri axşam işdən evə qayıdanda öz-özünə yarandı. Qapını açıb içəri keçməyimlə oğlum əlimdəki çantaları alıb öz otağına qaçdı və bir neçə dəqiqədən sonra üzgün olaraq yanıma qayıtdı. Nə baş verdiyini anlamışdım. Ona söz verdiyim oyuncağı almaq tamam yadımdan çıxmışdı. Sabah mütləq alacağıma inandırandan sonra balacanın kefi bir az düzəldi...
...Həmin hadisənin ən yaxşı tərəfi isə uşaqlıq illərimi geri gətirməsi olmuşdu. Uşaqlıq oyunlarımız, oyuncaqlarımız, daha doğrusu, oyuncaqsız uşaqlığımız gözlərimin önündə canlanmışdı.

“Naxçıvan Muxtar Respublikası sakinlərinin əmək hüquqlarının qorunması, əmək, məşğulluq və əhalinin sosial müdafiəsi sahəsində səmərəli tədbirlərin həyata keçirilməsi, işçilərin maddi, sosial, mənəvi və digər həyati tələbatlarının ödənilməsi sosial-iqtisadi siyasətin əsas prioritet istiqamətini təşkil edir. Həyata keçirilən tədbirlər nəticəsində muxtar respublikada səmərəli işgüzarlıq mühiti formalaşdırılıb,  investisiya fəallığı daha da artırılıb, insan kapitalının yüksək inkişaf səviyyəsi təmin edilib”. Bu fikirlər dünən Naxçıvan şəhərindəki “Gənclik” Mərkəzində keçirilən növbəti əmək yarmarkasında səsləndirilib.

Ölkəmizdə əhalinin məşğulluğunun təmin olunması, yeni iş yerlərinin yaradılması, yoxsulluğun səviyyəsinin daha da aşağı düşməsi üçün mümkün olan bütün vasitələrdən istifadə edilir. Şərur rayonunda keçirilən növbəti əmək yarmarkasında bu barədə geniş danışılmışdır.
Şərur Şəhər Mədəniyyət Sarayının qarşısında təşkil olunan tədbiri giriş sözü ilə açan rayon Məşğulluq Mərkəzinin direktoru Məmməd Məmmədov demişdir ki, əmək yarmarkaları işaxtaran vətəndaşların bu probleminin həllində mühüm vasitədir. Cari ilin aprel, iyun və avqust aylarında üç dəfə yarmarka keçirilmiş, bu yarmarkalara, ümumilikdə, 726 boş iş yeri çıxarılmış, 133 nəfər işlə təmin olunmuşdur. Bu gün keçirilən əmək yarmarkasına isə 19 özəl və dövlət müəssisəsindən 272 boş iş yeri çıxarıldığını bildirən mərkəzin direktoru belə tədbirlərin gələcəkdə də davam etdiriləcəyini vurğulamışdır.
Tədbirdə işaxtaran vətəndaş Ülkər Bağırova çıxış edərək yeni iş yerlərinin yaradılması üçün dövlətimiz tərəfindən keçirilən tədbirləri ölkə vətəndaşlarına göstərilən qayğı kimi dəyərləndirmişdir.
Şərur Rayon İcra Hakimiyyəti başçısının müavini Rövşən İsgəndərov bildirmişdir ki, muxtar respublikamızda insan amilinə qayğı prioritet vəzifəyə çevrilmişdir. Bu, əhalinin bütün təbəqələrinin sosial vəziyyətinin yaxşılaşdırılması istiqamətində həyata keçirilən tədbirlərdə özünü bir daha göstərir. Qeyd olunmuşdur ki, bu istiqamətlərdə muxtar respublikada, eləcə də Şərur rayonunda görülən işlər təqdir edilir.
Mədəniyyət Sarayının foyesində işini davam etdirən əmək yarmarkasında 33 nəfərə işə qəbul olunmaq üçün göndəriş verilmişdir.

Cəfər ƏLİYEV

Bu yerlərə təbiətin bir az misgilli vədəsində gəldim, nədən ki, dünənə qədər sinəsinə lalədən, bənövşədən, nərgizdən, min-min şəfalı otlardan bəzək-düzək vuran dağ döşləri saralıb-soluxmuşdu. Heç səhər-axşam bu döşlərə, yastanlara səpələnən, gün batanda kənd həyətlərində badyaları, sərnicləri südlə aşırıb-daşıran qoyun-quzu sürüləri, inək naxırları da gözə dəymirdi. Hər tərəf sarı rəngə boyanmışdı. Bir qədər aralıda nəhəng cəviz ağaclarının altında gizlənən kənd evləri görünürdü. Zirvəsinə baxanda papaq düşürən dağların yalçın qayalarının altından süzülüb üzə çıxan su sızıntıları ağ sicim kimi üzüaşağı sallanır və dərənin dibi ilə axan çaya qovuşurdu. Avtomobilimiz irəlilədikcə mənzərə də dəyişirdi, qənşərdəki Üç qardaş, Camal qalası, Ərəci dağları kəndi doğma balası, övladı kimi ana məhəbbəti ilə ovucunda, qucağında saxlayırdı, amma bu bala şıltaq uşaqlar kimi bu ovuca, bu qucağa sığıb-sığışmaq istəmirdi. Yaraşıqlı evlər dağ döşləri boyu cərgələnir və adama elə gəlirdi ki, bu sıralar, cərgələr artdıqca-artacaq, lap zirvəyə qədər çatacaqdır.

Naxçıvan Muxtar Respublikasında dövlətin himayəsi ilə bütün sahələr kimi, informasiya və kommunikasiya texnologiyaları sektoru da sürətlə inkişaf edir. Bunun nəticəsidir ki, hazırda əhalinin nəinki telefon rabitəsi, hətta bütün multimedia və informasiya texnologiyalarına çıxışı təmin olunmaqdadır. Naxçıvan Muxtar Respublikası Rabitə və İnformasiya Texnologiyaları Nazirliyi tərəfindən müasir texnologiyaların tətbiqi və milli rabitəmizin yeni texnologiyalar əsasında qurulması daim diqqət mərkəzində saxlanılır. Bu istiqamətdə aparılan işlərin davamı olaraq, Naxçıvanın telekommunikasiya şəbəkəsi yeni nəsil NGN (Next Generation Networking) texnologiyası əsasında yenidən qurulur.

Babək Rayon Məşğulluq Mərkəzinin keçirdiyi növbəti əmək yarmarkasını giriş sözü ilə mərkəzin direktoru Qurban Tarverdiyev açaraq bildirmişdir ki, əhalinin yeni iş yeri tapması üçün ən çevik formalardan sayılan əmək yarmarkalarının keçirilməsi daim diqqət mərkəzində saxlanılır. Məşğulluq Mərkəzinin əməkdaşları rayondakı idarə, müəssisə və təşkilatlarla, sahibkarlıq subyektləri ilə sıx əlaqə saxlayır, boş iş yerləri haqqında məlumatlar toplayır və həmin yerləri əmək yarmarkalarında işaxtaran vətəndaşlara təqdim edirlər.
Babək Rayon İcra Hakimiyyəti başçısının müavini Səlvər Hacıyev çıxış edərək əhalinin sosial rifahının gücləndirilməsi, yoxsulluğun azaldılması, məşğulluğun artırılması istiqamətində həyata keçirilən tədbirlərdən danışmışdır.
Tədbirdə işaxtaran vətəndaş Ceyhun Hacıyev çıxışında məşğulluğun təmin olunması üçün əmək yarmarkalarının sərfəli metod kimi əhəmiyyətini vurğulamış, yeni iş yerlərinin yaradılması üçün dövlətimiz tərəfindən keçirilən tədbirləri ölkə vətəndaşlarına göstərilən qayğı kimi dəyərləndirmişdir.
İşaxtaran vətəndaşlara yarmarkada 14 təşkilatdan 96 boş iş yeri təqdim edilmiş, 24 nəfərə işə göndəriş verilmişdir.

Xəbərlər şöbəsi

Şəhər mövzusu maraqlı olduğu kimi, həm də rəngarəng və mürəkkəbdir. Şəhərdə yaşayan, yaxud kənddə yaşayıb şəhərlə sıx əlaqələri olan hər bir kəs bilir ki, şəhər, hər şeydən əvvəl, onun üçün müasirlik və mədəniyyət, işgüzar mühit deməkdir. Şəhərdə yaşayıb, onun gözəlliklərini duya bilən insanlar 10-15 günlüyə kəndə, sakit bir guşəyə gəlib rahatlıq tapsalar da, növbəti günlərdə yenə də şəhərin qaynar həyatına qayıtmaq istəyirlər. Çünki təbiəti etibarı ilə insan sosial-mədəni inkişafda öz yerini axtaran yeganə varlıqdır.

Son zamanlar, xüsusən də təbiətlə sıx ünsiyyət tələbatının artdığı bir dövrdə kəndlərə, kənd həyat tərzinə marağın çoxalmasına baxmayaraq, şəhərlər həmişəki kimi öz üstünlüyünü qorumaqdadır. Şəhərlə kənd arasındakı fərq aradan qaldırıldıqda iri şəhərlərdən tutmuş ən ucqar kənd­lərə qədər ölkənin hər yerində bütün cəmiyyətin yaşaya bildiyi bir sosial-mədəni mühit formalaşır. Bu gün muxtar respublikamızda bu mühit uğurla formalaşdırılmaqda, şəhər mədəniyyəti regionun ən ucqar kəndlərində belə, duyulmaqdadır.

Bu mövzuda Şahbuz rayonunda konfrans keçirilmişdir

Şahbuz Rayon İcra Hakimiyyəti başçısının müavini Mətanət Məmmədova konfransı açaraq belə tədbirlərin keçirilməsinin əhəmiyyətindən danışmışdır.
“Ailə dəyərlərinin yeniyetmə və gənclər arasında təbliği” mövzusunda çıxış edən Naxçıvan Muxtar Respublikası gənclər və idman nazirinin müavini Mirməcid Seyidov bildirmişdir ki, dövlətin həyata keçirdiyi gənclər siyasəti çoxşaxəlidir və gənc ailələrin sosial müdafiəsinin gücləndirilməsinə, milli dəyərlərimizin qorunub saxlanılmasına hesablanmışdır. Yeniyetmə və gənclərin Vətənə məhəbbət, Azərbaycan xalqının tarixinə, mədəni irsinə, ailə dəyərlərinə hörmət ruhunda tərbiyə olunması, sosial müdafiəyə ehtiyacı olan gənclərin, o cümlədən gənc ailələrin problemlərinin həll edilməsi, onların sağlamlıqlarının qorunması muxtar respublikada gənclər siyasətinin əsas prioritetləridir.
“Müasir ailə modeli – ailədaxili münasibətlərin tənzimlənməsi əsas faktor kimi” mövzusunda çıxış edən Naxçıvan Muxtar Respublikası Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsi aparatının rəhbəri Zeynal Hümbətov bildirmişdir ki, yeni ailə həyatı qurmuş gənclərin xalqımızın ailə dəyərlərini qoruyub saxlaması, ailədaxili münasibətləri düzgün tənzimləməsi, öz övladlarını milli-mənəvi ruhda tərbiyə etməsi çox vacibdir.

Muxtar respublikamızda məhdud fiziki imkanlı vətəndaşların sağlamlıqlarının qorunması, tibbi-sosial problemlərinin həlli istiqamətində davamlı olaraq müvafiq tədbirlər həyata keçirilir.
22-24 oktyabr tarixlərində Naxçıvan Muxtar Respublikası Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi tərəfindən protez-ortopediya məmulatlarına və texniki-bərpa vasitələrinə ehtiyacı olan 67 nəfər məhdud fiziki imkanlıya, 26 nəfər ahıla və sağlamlıq imkanları məhdud 8 nəfər uşağa növbəti səyyar xidmət göstərilib.
Tibbi-texniki heyət məhdud fiziki imkanlıların evlərinə gedərək onların ehtiyacları ilə maraqlanıb, 11 nəfərdən protez və ortez sifarişləri qəbul olunub, 8 nəfərin protezləri təmir edilib, 3 nəfərə protez-ortopediya məmulatları verilib. Bundan başqa, 2 nəfər əlil arabası, 10 nəfər eşitmə aparatı, 35 nəfər isə müxtəlif növ məmulatlar olmaqla, 47 nəfər texniki-bərpa vasitələri ilə təmin edilib.
Qeyd edək ki, cari ilin ötən dövrü ərzində nazirlik tərəfindən, ümumilikdə, 184 nəfər məhdud fiziki imkanlı vətəndaşa protez-ortopedik xidmət göstərilib, 389 nəfərə müxtəlif texniki-bərpa vasitələri  verilib.

Naxçıvan Muxtar Respublikası
Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin mətbuat xidməti

Dünən Culfa şəhərində növbəti əmək yarmarkası keçirilib. Tədbiri giriş sözü ilə açan Culfa Rayon Məşğulluq Mərkəzinin direktoru Ramiz Allahyarov muxtar respublikada əhalinin məşğulluğunun təmin olunması istiqamətində son illər həyata keçirilən məqsədyönlü tədbirlərdən danışıb. Qeyd olunub ki, şəhər və rayonlarımızda fəaliyyət göstərən məşğulluq mərkəzləri öz işlərini təmsil etdikləri bölgələrdə idarə, müəssisə və təşkilatlarla əlaqəli şəkildə quraraq boş iş yerləri haqqında məlumatlar toplayır, əmək yarmarkalarında həmin iş yerlərini qeyri-məşğul vətəndaşlara təqdim edirlər. Culfa Rayon Məşğulluq Mərkəzi də fəaliyyətini bu istiqamətdə qurub. Ötən illərdə mərkəzə müraciət edən yüzlərlə vətəndaş əmək yarmarkaları vasitəsilə özünə daimi iş yeri tapıb.

Bu yaşayış məntəqəsinin turizm imkanları bir qədər də genişlənib

Mədəniyyət yoldan başlanır

İlin qızılı fəsli payızı son illər muxtar respublikamızda daha yüksək ovqatla yaşayırıq. Bu dövr erkən yazdan əkin sahələrində, meyvə bağlarında yetişdirilən məhsulun, ruzi-bərəkətin tədarük edilən çağıdır. Odur ki, insanlar payız fəslini həm də bolluq fəsli hesab edirlər. Digər cəhətdən, son illərdə istifadəyə verilən müxtəliftəyinatlı yeni obyektlərin açılış mərasimləri də daha çox bu dövrə təsadüf edir. Necə deyərlər, bayram bayrama qarışır.
Şahbuz rayonunun ucqar dağ və sərhəd yaşayış məntəqəsi olan Kükü kəndinə yolumuz belə günlərin birində düşdü. Bilirdik ki, bir neçə gün əvvəl – oktyabr ayının 12-də  Küküdə bayram sevinci yaşanıb. Şahbuz şəhərindən kəndə gedən yolun yenidənqurmadan sonra açılışı olub, yaşayış məntəqəsində yeni sosial obyektlər istifadəyə verilib. Qədim tarixə malik olan bu yurd yeri müasir Azərbaycan kəndinə çevrilib.

Kəngərli rayonunda növbəti əmək yarmarkası keçirilib. Yarmarkaya 12 təşkilatdan 62 boş iş yeri təqdim olunub.
Tədbirdə rayon Məşğulluq Mərkəzinin direktoru Məzahir Rüstəmov çıxış edərək muxtar respublikada əhalinin məşğulluğu istiqamətində həyata keçirilən tədbirlərdən danışıb. Bildirilib ki, vətəndaşların işlə təmin olunması sahəsində mühüm əhəmiyyət kəsb edən tədbirlərdən biri də muxtar respublikanın bütün bölgələrində, eləcə də Kəngərli rayonunda hər il bir neçə dəfə keçirilən əmək yarmarkalarıdır. Yarmarkalara hazırlıq dövründə görülən işlər, xüsusilə işəgötürənlərlə birgə əməkdaşlıq münasibətləri bu mühüm aktiv məşğulluq tədbirində əhəmiyyətli rol oynayır.
Kəngərli Rayon İcra Hakimiyyəti başçısının müavini Səxavət Həsənov çıxış edərək bildirib ki, əmək yarmarkaları işaxtaranların sosial müdafiəsinin gücləndirilməsinə zəmin yaradır.
İşaxtaran vətəndaş Şəlalə Həsənova əmək yarmarkalarının təşkilini muxtar respublikada insan amilinə göstərilən diqqət və qayğı kimi dəyərləndirib.
Sonra tədbir iştirakçıları əmək yarmarkasına çıxarılmış boş iş yerləri barədə məlumat alıblar. Həmin gün 14 nəfərə işə qəbul edilmək üçün göndəriş verilib.
Belə tədbir dünən Şahbuz rayonunda da keçirilib, əmək yarmarkasına 15 təşkilatdan 135 boş iş yeri təqdim olunub, 15 nəfərə göndəriş verilib.

Xəbərlər şöbəsi

Naxçıvan Muxtar Respublikasında iqtisadiyyatın müxtəlif sahələrində çalışan işçilərin sağlam və təhlükəsiz əmək şəraiti ilə təmin olunması, əməyin mühafizəsi üzrə mütəxəssislərin hazırlanması, onların biliklərinin artırılması məqsədilə mütəmadi olaraq maarifləndirici tədbirlər həyata keçirilir.

İşəgötürənlərin müraciətlərini nəzərə alaraq, Naxçıvan Muxtar Respublikası Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə “Cahan Holdinq” Kommersiya Şirkətlər İttifaqının və Naxçıvan Şəhər Abadlıq və Təmir-Tikinti İdarəsinin tabeliyində olan istehsal və tikinti sahələrində əməyin mühafizəsi, sağlam və təhlükəsiz əmək şəraitinin yaradılması sahəsində işçilərin biliklərinin artırılması məqsədilə seminarlar keçirilib.
Seminar iştirakçılarına müəssisələrdə əmək qanunvericiliyinin tələblərinə, əməyin mühafizəsinin normaları və qaydalarına əməl edilməsi, fərdi və kollektiv mühafizə vasitələrindən düzgün istifadə olunması, iş yerlərində işçilərin sağlamlığına mənfi təsir göstərən, peşə xəstəliyinə zəmin yaradan amillər haqqında, habelə baş verən bədbəxt hadisə və peşə xəstəlikləri nəticəsində peşə-əmək qabiliyyətinin itirilməsi hallarından işçilərin icbari sığortalanması ilə bağlı  məlumat verilib, onları maraqlandıran suallar cavablandırılıb.
Sonda seminar iştirakçılarına əməyin mühafizəsinə dair yaddaş kitabçaları təqdim edilib.
Hazırda belə tədbirlər muxtar respublikanın digər istehsal və tikinti müəssisələrində davam etdirilir.

Naxçıvan Muxtar Respublikası
Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin mətbuat xidməti

Oktyabrın 17-də Naxçıvan Biznes Mərkəzində Yoxsulluqla Beynəlxalq Mübarizə Günü münasibətilə tədbir keçirilib.
Tədbiri Naxçıvan Muxtar Respublikasının iqtisadi inkişaf naziri Famil Seyidov açaraq muxtar respublikada yoxsulluğun azaldılması istiqamətində həyata keçirilən tədbirlərdən danışıb. Vurğulanıb ki, sahibkarlığın inkişafı, əlverişli biznes mühitinin yaradılması muxtar respublikada iqtisadiyyatın davamlı və tarazlı inkişafını sürətləndirib.  İqtisadi tərəqqinin əsas təməl prinsiplərindən olan sahibkarlıq mühitinin genişləndirilməsi diqqət mərkəzində saxlanılıb, fəaliyyət sahəsindən asılı olmayaraq, güzəştli kreditlərin verilməsi həyata keçirilib. Görülən işlərin nəticəsində muxtar respublikada Ümumi Daxili Məhsulun həcminin dinamik artımına zəmin yaranıb, yeni iş yerlərinin açılmasına nail olunub.

Yoxsulluq tarixən bəşəriyyəti narahat edən əsas sosial problemlərdən biri olmuşdur. Bu səbəbdən də 1992-ci il  dekabrın 22-də Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş Assambleyası hər il oktyabrın 17-nin “Yoxsulluqla Beynəlxalq Mübarizə Günü” kimi qeyd olunması barədə qərar qəbul etmişdir.
Hər bir ölkədə yoxsulluğun aradan qaldırılması həyata keçirilən dövlət siyasətinin prioritet istiqaməti kimi xarekterizə olunur. Ötən əsrin 70-ci illərindən başlayaraq ümummilli liderimiz Heydər Əliyev Azərbaycanın iqtisadi inkişafının sürətləndirilməsini, sosial sahədə dinamik inkişaf tempinin təmin edilməsini diqqət mərkəzində saxlamış, əhalinin rifah halının yaxşılaşdırılması istiqamətində ardıcıl tədbirlər görülmüşdür. Müstəqilliyimizin ilk illərində ölkəni bürüyən siyasi böhran və iqtisadi tənəzzül əhalinin həyat səviyyəsinin aşağı düşməsinə səbəb olmuş, nəticədə, Azərbaycanda yoxsulluq səviyyəsi yüksəlmişdir. Lakin 1993-cü ildə ümummilli lider Heydər Əliyevin ölkə rəhbərliyinə qayıdışından sonra Azərbaycan yenidən 1969-cu ildən başlanan intibah və tərəqqi yoluna qədəm qoymuş, əhalinin sosial problemlərinin həlli, başlıcası isə yoxsulluq səviyyəsinin azaldılması sahəsində ardıcıl tədbirlər görülmüş, dövlət proqramları qəbul olunaraq icra edilmişdir. Ulu öndərin 2003-cü il 20 fevral tarixli Fərmanı ilə təsdiq olunmuş “2003-2005-ci illər üçün Azərbaycan Respublikasında yoxsulluğun azaldılması və iqtisadi inkişaf üzrə Dövlət Proqramı” bu sahədə görülən işlərin miqyasını daha da artırmışdır.

Muxtar respublikamızda son illərdə həyata keçirilən məqsədyönlü tədbirlər nəticəsində nail olunmuş sosial-iqtisadi inkişaf region əhalisinin normal həyat tərzinin təmin edilməsində başlıca stimul kimi dəyərləndirilir. İnkişafın bəhrələrini həyatımızın bütün sahələrində görmək mümkündür. Muxtar respublikada demoqrafik vəziyyətə nəzər salsaq, bunun bir daha şahidi olarıq. 1 sentyabr 2013-cü il tarixə muxtar respublikada əhalinin sayı bir il öncəyə nisbətdə 9023 nəfər və ya 2,1 faiz artaraq 433252 nəfər təşkil etmişdir. 2013-cü ilin yanvar-avqust aylarında 7082 körpə doğulmuşdur ki, bu da 2012-ci ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 144 nəfər çoxdur.

Muxtar respublikamızda ahıl insanların tibbi-sosial problemlərinin həlli daim nəzarətdə saxlanılır, onların sağlamlığına xüsusi diqqət göstərilir. Naxçıvan Muxtar Respublikası Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin nəzdində fəaliyyət göstərən Tibbi-Sosial Ekspert Komissiyasının həkimləri ənənəyə sadiq qalaraq oktyabrın 10-da Ahıllar evində olublar. Onlar sakinləri müayinədən keçirib, xəstə­liklərin qarşısının alınması və vaxtında müalicə edilməsi üçün onlara tibbi məsləhətlər veriblər. Bundan başqa, ehtiyacı olan ahıllar müvafiq texniki bərpa vasitələri ilə təmin olunublar.

Xəbərlər şöbəsi

Avqustun 24-də Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisində 2013-2014-cü ilin payız-qış mövsümünə hazırlıq və qarşıda duran vəzifələrlə əlaqədar keçirilən müşavirədə muxtar respublika Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi qarşısında qoyulan vəzifələrdən biri də hərbi hissələr üçün yun corabların toxunmasının davam etdirilməsidir. Verilmiş tapşırığın icrasına müvafiq olaraq, nazirlik tərəfindən cari ilin sonuna kimi 5000 cüt yun corabın toxunaraq hərbi hissələrə təhvil verilməsi nəzərdə tutulub.
Oktyabrın 2-də Naxçıvan Muxtar Respublikası Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi tərəfindən “N” hərbi hissəyə 1567 cüt corab təhvil verilib.
Tədbirdə Naxçıvan Muxtar Respublikası Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi yanında Dövlət Məşğulluq Xidmətinin rəisi Sevindik Vəliyev çıxış edərək dövlətimizin ordumuza göstərdiyi qayğıdan danışıb. O vurğulayıb ki, bu yun corabları Naxçıvan Muxtar Respublikası Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi ilə bağlanmış müqavilə əsasında fiziki imkanları məhdud və ahıl vətəndaşlarımız toxuyublar. Bu tədbir həmçinin onların maddi vəziyyətlərinin yaxşılaşmasına xidmət edir. İlin sonunadək 3433 cüt yun corab toxunaraq hərbi hissələrə təhvil veriləcək.
Naxçıvan Qarnizonunun zabiti Mirqiyas Rüstəmov komandanlıq adından bu tədbirin təşkilatçılarına minnətdarlığını bildirib.

Naxçıvan Muxtar Respublikası
Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin mətbuat xidməti