Muxtar respublikada həyata keçirilən məqsədyönlü islahatlar iqtisadiyyatın hərtərəfli inkişafını təmin edib. Sosial-iqtisadi yüksəliş bu gün, ilk növbədə, əhalinin gündəlik həyatında özünü qabarıq büruzə verir. Muxtar respublika rəhbəri tərəfindən əhalinin sosial müdafiə məsələləri də daim diqqət mərkəzində saxlanılır. Həssas qrup əhalinin sosial müdafiəsinin təşkili, sığorta-pensiya sistemi üçün göstərilən xidmətlərin təkmilləşdirilməsi sahəsində atılan addımlar çoxşaxəli sosial siyasətin təzahür formalarının yalnız bir hissəsidir.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədrinin 2021-ci il 28 yanvar tarixli Sərəncamı ilə təsdiq edilmiş “2021-2025-ci illərdə Naxçıvan Muxtar Respublikasında əhalinin məşğulluğunun artırılması üzrə Dövlət Proqramı”nın icrası işaxtaranların səmərəli məşğulluğu üçün əlverişli şərait yaradıb, sosial qayğıya ehtiyacı olan ailələrin özünüməşğulluq imkanları artırılıb. Bu istiqamətdə aparılan tədbirlərin davamı olaraq Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi tərəfindən iyul ayının 12-də Kəngərli rayonunda keçirilən əmək yarmarkasında işaxtaranlara 9 dövlət, 7 özəl sektor olmaqla, ümumilikdə, 16 müəssisədən 111 boş iş yeri təqdim olunub. Əmək yarmarkasında 33 nəfər sözügedən vakansiyalar üzrə işə göndərilib, 2 nəfərin peşə hazırlığı kurslarına, 6 nəfərin isə özünüməşğulluq proqramına cəlb edilməsi üçün qeydiyyatı aparılıb.
Qeyd edək ki, növbəti əmək yarmarkası bu gün Sədərək rayonunda təşkil ediləcəkdir.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Əmək və Əhalinin Sosial
Müdafiəsi Nazirliyinin mətbuat xidməti

Muxtar respublika ərazisində ekoloji tarazlığın qorunması, əlverişli ekoloji mühitin yaradılması, insanların sağlam ətraf mühitdə yaşamasının təmin edilməsi məqsədilə uğurlu sosial-ekoloji siyasət həyata keçirilir.
İyun ayında ətraf mühitin mühafizəsi, qanunsuz ov edilməsi, meşə fondu torpaqlarından qanunsuz istifadə, ətraf mühitə atılan tullantıların normadan artıq olması hallarına qarşı mübarizə aparılması məqsədilə 12 yoxlama-reyd keçirilmiş, 2 inzibati xəta qeydə alınmış və qanunauyğun tədbir görülmüşdür.

Bu ilin iyulun 1-dən ölkəmizdə mübahisələrin barışıqla yekunlaşmasına xidmət edəcək “Mediasiya haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanunu qüvvəyə minib. Artıq əvvəllər birbaşa məhkəmələrdə baxılmalı olan müəyyən kateqoriya işlərə mediasiya prosesi çərçivəsində baxılacaq və həmin prosesi keçmədən qeyd olunan ərizələrə məhkəmələrdə baxılmasına yol verilməyəcək. Dövlətin çiyinlərinə götürdüyü böyük bir işin yeganə məqsədi ondan ibarətdir ki, mübahisələr maksimum tərəflərin qarşılıqlı razılığı ilə onların mənafeyinə uyğun olaraq birdəfəlik həll edilsin. 

Mediasiya prosesi mübahisənin həllində tərəflərin əməkdaşlığına, habelə ünsiyyət və danışığa əsaslanır. Ona görə insanlar bu prosesin mahiyyətini dərk etməli və onların tətbiqinə qarşılıqlı çalışmalıdırlar.

İnsana təbiət mənzərələrindən çox dinclik bəxş edən ikinci bir gözəllik yoxdur. Çay kənarı, göl mənzərəsi, quşların məhəbbət sədası fonunda ağacların kölgəsi, yay aylarında belə diş göynədən bulaqların ətrafı... Bəzən, sadəcə, bir gilə su şırıltısı belə insanı bütün stress və yorğunluqlardan arındırır, ruhunu təzələyir... Bu səbəbdən də, necə deyərlər, istirahət günlərinin xoş və mənalı keçməsini istəyənlər, sağlamlığının qədrini bilənlər fürsət düşdükcə özünü hansısa bir təbiət abidəsinin qucağında tapır. Gərgin iş həftəsinin ardından ötən şənbə günü fürsət bilib özümüzü ana təbiətin ağuşuna atmışdıq. Ordubadın təbiət gözəli Pəzməri şəlaləsini ziyarətimizlə bağlı olduqca gözəl təəssüratlarımızı sizinlə də paylaşmaq istədim.

Qoca Şərqin qapısı Naxçıvan ən qədim yaşayış məskənlərindən, İslam sivilizasiyasının əsas mərkəzlərindən biri, elm, mədəniyyət beşiyidir. Bu diyarın hər daşı, hər qayası canlı tarixdir və araşdırma apardıqca, daha dərinlərə vardıqca aydın görünür ki, bu tarixin içərisində möcüzələr də çoxdur. “Əshabi-Kəhf  Ziyarətgahı” Dini-Mədəni Abidə Kompleksi Naxçıvandakı möcüzələrdən biridir. 

Bunu təkcə mən demirəm, dəfələrlə buraya gələn xarici qonaqların dilindən eşitmişəm. Naxçıvan şəhərindən, təqribən, 12 kilometr məsafədə Haçadağ və Nəhəcir dağlarının arasında yerləşən bu müqəddəs ocaq tarixiliyi, dini inancların zənginliyi ilə seçilir və hər il buraya onlarla turist ziyarətə gəlir. Adı ərəb dilindən tərcümədə “mağara sakinləri” mənasını verən səcdəgahın girişi güneydən başlayıb quzey istiqamətə, dağın içərisinə doğru uzanıb gedir.

Naxçıvan Muxtar Respublikasında ailələrin hüquqlarının qorunması, sosial problemlərinin öyrənilməsi və həll edilməsi ötən ay da diqqətdə saxlanılmış, bir sıra görüş, seminar, təlim və monitorinq keçirilmişdir.
Ötən ay 1 aztəminatlı ailəyə baş çəkilmiş, onların problemləri ilə maraqlanılmış və ailəyə ehtiyaclarına uyğun köməklik göstərilmişdir. Azərbaycan Mikromaliyyə Assosiasiyası tərəfindən Amerika Birləşmiş Ştatlarının Azərbaycandakı səfirliyinin maliyyələşdirdiyi “İcma quruculuğu təşəbbüsləri proqramı” çərçivəsində “Naxçıvan Muxtar Respublikasında qadınların iqtisadi səlahiyyətlərinin artırılması” adlı layihə çərçivəsində biznes planlaşdırılması üzrə “Sahibkar ol!” təlimi keçirilmiş, təlim zamanı sağlamlıq imkanları məhdud və aztəminatlı ailələrdən olan qadınlar da daxil olmaqla, muxtar respublika üzrə 28 nəfər məşğul olmaq istədikləri fəaliyyət sahələrini qurmaq üçün layihədə iştirak edir. Layihənin sonunda 20 nəfərə sərmayə kapitalının verilməsi nəzərdə tutulmuşdur.
Özünüməşğulluğunu təmin etmiş sosial qayğıya xüsusi ehtiyacı olan şəxslərin və qadınların əl işlərinin satışına köməklik göstərilməsi məqsədilə muxtar respublikada fəaliyyət göstərən əl işləri mağazalarında, ümumilikdə, 7 qadının 123 manat dəyərində 27 əl işi satılaraq dəyəri iş sahiblərinə təqdim olunmuşdur.

Qayğı və diqqətə, həssas münasibətə həmişə ehtiyacı olan fiziki imkanları məhdud insanların sosial müdafiəsinin gücləndirilməsi dünya ictimaiyyətini düşündürən əsas məsələdir. Onların reabilitasiyasına, cəmiyyətə inteqrasiyasına mühüm sosial vəzifə olaraq yanaşılan ölkəmizdə, eləcə də onun ayrılmaz tərkib hissəsi olan muxtar respublikamızda bu qəbildən olan insanların sosial müdafiəsinin gücləndirilməsi dövlət siyasətinin mühüm istiqamətlərindən birini təşkil edir. 

Belə uşaqlara göstərilən diqqət sayəsində onların gözlə görünən məhdudiyyətləri kölgədə qalır. Bəzən qüsuruna görə valideynlərin imtina etdiyi uşağa dövlət ata-analıq edir, belə uşaqlara cəmiyyətin ağrı-acısı kimi yanaşmır, onlara sağlam vətəndaşlara bəslənən xoş münasibəti, qayğını göstərir. Çünki onlar təfəkkürün inkişafına görə normal insanlardan seçilmirlər.

Azərbaycan Həmkarlar İttifaqları Konfederasiyası tərəfindən təşkil olunan “Sağlam və təhlükəsiz əmək şəraitinin yaradılması üzrə ilin ən yaxşı müəssisəsi (təşkilatı)” adı uğrunda müsabiqədə qalib gəlmiş “Naxçıvan Dəmir Yolları” Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyəti Təhlükəsizlik İdarəsinin əməkdaşları mükafatlandırılıb. Bu münasibətlə keçirilən tədbiri giriş sözü ilə “Naxçıvan Dəmir Yolları” Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyətinin Birləşmiş Həmkarlar İttifaqı Komitəsinin sədri Eyvaz Əsgərov açaraq müsabiqənin və qazanılan uğurun əhəmiyyəti barədə ətraflı məlumat verib.

Muxtar respublikada çoxşaxəli iqtisadiyyatın formalaşdırılması və sosial sahənin inkişafı istiqamətində həyata keçirilən tədbirlər vətəndaşların sosial rifah vəziyyətinin yaxşılaşmasını təmin etmişdir. Yaradılan yeni müəssisə və iş yerləri əhalinin məşğulluğunu təmin edir, onların gəlirlərinin artmasına səbəb olur. Əhalinin rifahının yüksəldilməsini şərtləndirən bir amil də verilən sərəncamların, fərmanların, hökumətin qərarlarının muxtar respublikada vaxtında və yüksək səviyyədə icra olunmasıdır. Əhalinin sosial durumunun yüksəlməsi həm də dayanıqlı və davamlı inkişafa təminatdır. Sosial-iqtisadi sahədə görülən işlər iqtisadi islahatların dərinləşməsini və bazar iqtisadiyyatı istiqamətində müvəffəqiyyətlə irəliləməsini, əhalinin həyat səviyyəsinin dinamik olaraq yaxşılaşmasını təsdiq edir.

Muxtar respublika kəndlərinin füsunkar təbiət mənzərələri həyata keçirilən quruculuq tədbirləri ilə vəhdət təşkil edir. İndi hansı səmtə üz tutsan, kənd yaşayış məntəqələrində, ancaq rahat yollarla, müasir memarlıq üslubunda ucaldılan binalarla və şübhəsiz, gözəl təbiət mənzərələri ilə qarşılaşacaqsan. Bu da turizmin inkişafında başlıca amillər sırasındadır. Şahbuz rayonunun ucqar dağ kəndi olan Ağbulaq da geniş turizm potensialına malik olan yaşayış məntəqələrindən biridir. Kəndin təmiz havası, saf suyu, ekoloji təmiz məhsulları və əlverişli iqlim şəraiti burada turizmin inkişafı üçün böyük imkanlar açmışdır. Ağbulaq İstirahət Mərkəzi malik olduğu zəruri infrastruktura görə ilin hər fəslində burada asudə vaxt keçirmək istəyənlər üçün belə, şərait vəd edir. Mərkəz kənd turizminin tətbiq olunduğu ilk məkan kimi diqqəti çəkir. Həmin mərkəzin yerləşdiyi bu kənd gözəl mənzərəsi, flora və faunasının zənginliyi ilə seçilir.

Naxçıvan Şəhər Nəqliyyat İdarəsində 2021-ci ilin 6 ayı ərzində taksi xidməti üzrə nümunəvi sərnişindaşıma xidməti göstərən sürücülərin mükafatlandırılması ilə bağlı tədbir keçirilib. Tədbiri giriş sözü ilə Naxçıvan Muxtar Respublikası Dövlət Nəqliyyat Xidmətinin rəisi Əli Hüseynəliyev açaraq bildirib ki, muxtar respublikada əhali sayının artması avtomobil nəqliyyatı ilə sərnişindaşıma xidmətinin günün tələbləri səviyyəsində qurulmasını şərtləndirir. Hazırda muxtar respublika üzrə 313 avtobus, 496 taksi olmaqla, ümumilikdə, 800-dən artıq avtonəqliyyat vasitəsilə sərnişinlərə nümunəvi xidmət göstərilir. Dövlət Nəqliyyat Xidməti tərəfindən mütəmadi olaraq nümunəvi xidmət göstərən, eləcə də ucqar dağ və sərhəd kəndlərinə işləyən sürücülərin fəaliyyətləri qiymətləndirilir, onlara lazımi köməklik göstərilir.
Sonra 2021-ci ilin 6 ayı ərzində nümunəvi sərnişindaşıma xidməti göstərən 20 sürücüyə qiymətli hədiyyələr təqdim olunub. Mükafatlandırılan sürücülərdən Fuad Mürsəlov yaradılan şəraitə, göstərilən qayğıya görə bütün sürücülər adından dövlətimizə minnətdarlıq edib.

Xəbərlər şöbəsi

Vətənin bütövlüyü, torpaqlarımızın azadlığı uğrunda şəhidliyə yüksəlmiş igid eloğullarımızın ömür yolu hər birimizə, xüsusən də gənclərimizə böyük örnəkdir. Canından, qanından keçərək şəhid olmaq isə ən böyük şərəf və qürurdur. Onların bizə əmanət qoyduqları ailələrinə dövlətimiz tərəfindən bu gün yüksək səviyyədə diqqət və qayğı göstərilir. Elə bu qayğının daha bir nümunəsidir ki, 26 İyun – Silahlı Qüvvələr Günündə Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali   Məclisinin Sədri şəhid ailələri ilə görüşüb, 13 şəhid ailəsinə mənzillərin açarlarını təqdim edib. Həmin ailələrdən 2-si Şahbuz rayonunda yaşayır. 

Füsunkar təbiəti, zəngin flora və faunası ilə daim bu yurda üz tutanları özünə heyran qoyan Naxçıvanımız həm də geniş turizm infrastrukturuna sahibdir. Ötən illər ərzində bu sahədə məqsədyönlü addımların atılması turizm potensialının yaxşılaşdırılması, istirahət zonalarının yaradılması istər yerli, istərsə də əcnəbi turistlərin buraya axınını sürətləndirir. Bu mənada, son dövrlər Ağbulaq İstirahət Mərkəzi ən populyar ekoturizm məkanlarından birinə çevrilib. 

Naxçıvan Muxtar Respublikası Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi, Mədəniyyət Nazirliyi, Ailə Qadın Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsi və Gənclər Fondunun birgə təşkilatçılığı ilə 26 İyun – Silahlı Qüvvələr Günü münasibətilə şəhid və qazi övladları ilə görüş keçirilib.

Görüş şəhidlərin xatirəsinin bir dəqiqəlik sükutla yad edilməsi ilə başlanılıb. Tədbiri giriş sözü ilə açan Naxçıvan Muxtar Respublikası Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi naziri Nicat Babayev bildirib ki, hazırda ölkəmizdə sosial siyasətin əsas istiqamətlərindən biri də şəhid ailələrinin, Qarabağ müharibəsi iştirakçılarının sosial müdafiəsidir. Muxtar respublikada bu istiqamətdə bir sıra tədbirlər həyata keçirilir,ölkəmizin suverenliyi və ərazi bütövlüyü uğrunda canından keçən şəxslərin əziz xatirəsi daim yad edilir, onların ailə üzvlərinin maddi-məişət şəraiti yaxşılaşdırılır. Nazir əlavə edib ki, Vətən müharibəsi zamanı torpaqlarımızın azad olunmasında qəhrəmanlıq göstərmiş şəxslərə xüsusi diqqət və qayğı ilə yanaşılır, onlar üçün qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş imtiyazlar və müavinətlərin icrası təmin olunur, bu istiqamətdə yeni sosial dəstək proqramları həyata keçirilir. Bununla yanaşı, ölkəmizin ərazi bütövlüyü və suverenliyi uğrunda gedən döyüşlərdə sağlamlığını itirmiş insanlara müvafiq əlillik dərəcələrinin təyin olunması diqqət mərkəzində saxlanılır.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Fövqəladə Hallar Nazirliyinin xüsusi qurğularla təchiz edilmiş yanğınsöndürmə avtomobilləri vasitəsilə Naxçıvan şəhərində avtomobil yolları və səkilər daxil olmaqla 850 min m2 sahə, eləcə də təyin olunmuş dezinfeksiya qrupları tərəfindən səhiyyə müəssisələri, uşaq bağçaları, idarə, müəssisə və təşkilatların ətrafı, ticarət mərkəzləri dezinfeksiya edilmişdir.

Muxtar respublikada ərzaq təhlükəsizliyinin təmin olunmasında mühüm mövqeyə sahib olan heyvandarlığın inkişafı diqqət mərkəzində saxlanılır. Bu inkişafı təmin edən amillərdən biri də heyvanların yaylaqlara aparılmasıdır.
Heyvanlar yaylaqlara aparılarkən çalışmaq lazımdır ki, onların sağlamlığı pozulmasın və qısa müddətdə təyin olunmuş yerə çatdırılsın, habelə heyvanlar arasında tələfat baş verməsin. Bunun üçün bir sıra şərtlərə əməl olunmalıdır. Belə ki, bir yerdən başqa yerə yoluxucu xəstəliklərə görə sağlam olan təsərrüfatlardakı heyvanlar köçürülməli, xəstə və arıq heyvanların sağlamlarla birlikdə köçürülməsinə yol verilməməlidir. Köçürüləcək heyvanlar əvvəlcə klinik müayinədən keçirilməli, lazımi baytarlıq-sanitariya tədbirləri və peyvəndlər aparılmalı, köçə hazır olmayan arıq, axsaq, qoca heyvanlar seçilərək sürüdən ayrılmalıdır.

Ağbulaq İstirahət Mərkəzi muxtar respublikamızda ilk kənd turizm infrastrukturunun yaradıldığı məkandır. Bu gün Naxçıvan-Şahbuz turizm marşrutunun Şahbuz-Ağbulaq istiqaməti üzrə səyahətə çıxan turistlər bir anda təbiət gözəllikləri ilə insan əli möcüzələrinin vəhdətinin, insan rifahına xidmət edən bütöv bir rekreasiya-istirahət kompleksinin cazibəsinə düşürlər. Bölgənin füsunkar təbii şəraiti, dəniz səviyyəsindən hündürlüyü, həmçinin bitki örtüyü və canlı aləmi ərazinin hər yerində müxtəlif istirahət proqramları təşkil etməyə hərtərəfli şərait yaradır. Ağbulaq kəndində aparılmış geniş infrastruktur yenilənməsi işləri yerli sakinlərin rahat yaşayışı ilə bərabər buraya gələn turistlərin də mənalı istirahətinə tam imkan verir. Ona görə də müxtəlif yaş və məşğuliyyət kateqoriyasından asılı olmayaraq, buraya gələn turistləri bir-birindən maraqlı istirahət günləri gözləyir. 

Naxçıvan Şəhər Nəqliyyat İdarəsində taksi fəaliyyəti ilə sərnişindaşıma xidməti göstərən sürücülərlə “Turizmin inkişafında taksi fəaliyyətinin rolu” mövzusunda seminar-müşavirə keçirilib. Tədbirdə Naxçıvan Muxtar Respublikası Dövlət Nəqliyyat Xidmətinin sektor müdiri Natiq Həsənov çıxış edərək bildirib ki, turizmin inkişaf etdirilməsi üçün nəqliyyat xidmətinin yüksək səviyyədə təmin olunması, nəqliyyat vasitələrinin tam nəzarətdə saxlanılması bir vəzifə kimi qarşıya qoyulub, “2018-2022-ci illərdə Naxçıvan Muxtar Respublikasında turizmin inkişafına dair Dövlət Proqramı”nın müvafiq bəndində turistlərə xidmət göstərən nəqliyyat vasitələrinin təklif etdiyi xidmətlərin təkmilləşdirilməsi ilə bağlı aid təşkilatlara tapşırıqlar verilib. Həmin tapşırıqlara uyğun olaraq muxtar respublikada sərnişindaşıma fəaliyyəti göstərən sürücülərin muzey günlərinin qrafiki tərtib olunub, qrafikə əsasən sürücülərin muzeylərdə məlumatlandırılması işi təşkil edilib.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Fövqəladə Hallar Nazirliyinin təşkilatçlılığı ilə “Azərxalça” Açıq Səhmdar Cəmiyyətinin Naxçıvan Filialında “Mülki müdafiə, fövqəladə hallardan qorunma və yanğın təhlükəsizliyinin təmin olunması günümüzün zəruri tələbidir” mövzusunda maarifləndirici tədbir keçirilib.
“Azərxalça” Açıq Səhmdar Cəmiyyətinin Naxçıvan Filialının direktoru Rövşən Abbasov belə maarifləndirici tədbirlərin vacibliyini vurğulayıb və tədbirin əhəmiyyəti barədə iştirakçılara məlumat verib.

Təmir-bərpa və yenidənqurma işlərindən sonra müasir görkəmə gətirilən Uzunoba İstirahət Mərkəzində növbəti çimərlik mövsümü münasibətilə açılış mərasimi keçirilib. Mərasimdə Naxçıvan Muxtar Respublikasının Gənclər və İdman naziri Azad Cabbarov və Naxçıvan Şəhər İcra Hakimiyyətinin başçısı Mirsənani Seyidov çıxış ediblər. Çıxışlarda bildirilib ki, isti yay günlərində yerli sakinlərin və qədim diyara gələn turistlərin istirahətinin səmərəli təşkili üçün müvafiq tədbirlər görülür, yeni xidmət sahələri və istirahət guşələri istifadəyə verilir. Belə istirahət yerlərindən biri də Uzunoba Su Anbarında yaradılan çimərlikdir. Çimərlik istirahət zonasında su və digər idman növləri üzrə yarışların, eləcə də gənclərin iştirakı ilə müxtəlif tədbirlərin keçirilməsi üçün hər cür şərait yaradılıb.

Naxçıvan Muxtar Respublikasında ailə, qadın və uşaq hüquqlarının qorunması may ayında da diqqətdə saxlanılmış, bununla bağlı olaraq bir sıra seminar, təlim, monitorinq keçirilmişdir.
Azərbaycan Mikromaliyyə Assosiasiyası tərəfindən Amerika Birləşmiş Ştatlarının Azərbaycandakı səfirliyinin maliyyələşdirdiyi “İcma Quruculuğu Təşəbbüsləri Proqramı” çərçivəsində “Naxçıvan Muxtar Respublikasında Qadınların İqtisadi Səlahiyyətlərinin Artırılması” adlı layihənin icrasına başlanılmışdır. Layihə çərçivəsində maliyyə savadlılığı üzrə “Gələcəyini planlaşdır” təlimi keçirilmiş, təlimlər zamanı sağlamlıq imkanları məhdud və aztəminatlı ailələrdən olan qadınlar da daxil olmaqla, muxtar respublika üzrə 27 qadının iştirakı təmin edilmiş, 20 nəfərə sərmayə kapitalının verilməsi nəzərdə tutulmuşdur.

Bu gün ekoloji problemlərin həlli sahəsində dövlət orqanları ilə yanaşı, bələdiyyələrin də üzərinə mühüm vəzifələr düşür. Belə ki, yerli ekoloji proqramların qəbul və icra edilməsi bələdiyyələrin səlahiyyət dairəsindədir. “Bələdiyyələrin statusu haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununda qeyd olunur ki, yerli ekoloji proqramların qəbulunda məqsəd dövlətin həyata keçirdiyi ekoloji proqramlarda nəzərdə tutulmayan və ya onlara əlavə olaraq yerli əhəmiyyətli ekoloji təmizlik məsələlərinin həllinə elə yerli əhalinin hamılıqla cəlb edilməsidir. Həmin proqramlara yerli şəraitdə mövcud olan ekoloji tarazlığın qorunub saxlanılması, bələdiyyə ərazisinin abadlaşdırılması, məişət tullantılarının yığılması, nəql edilməsi və emalı, suyun, havanın, torpağın hər cür çirklənmədən qorunması ilə bağlı tədbirlər daxil edilməlidir.

Yerli ekoloji proqramların qəbul və icra olunması məqsədilə bələdiyyələr “Bələdiyyələrin daimi və başqa komissiyaları haqqında” Əsasnamənin təsdiq edilməsi barədə” Azərbaycan Respublikasının Qanununa uyğun olaraq yerli ekoloji məsələlər üzrə daimi komissiya yaradırlar. Həmin daimi komissiya yerli ekoloji proqramların layihələrini hazırlayır. Qeyd edək ki, qanunvericiliyə görə bələdiyyə üzvü eyni vaxtda bir neçə daimi və ya başqa komissiyanın üzvü ola bilər.

Naxçıvan Muxtar Respublikasının Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi, Səhiyyə nazirliklərinin, Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsinin və Kəngərli Rayon İcra Hakimiyyətinin birgə təşkilatçılığı ilə Kəngərli rayonunun Xok kəndində yaşayan aztəminatlı Cəfərovlar ailəsinə baş çəkilib. Ailə ilə görüş zamanı adıçəkilən təşkilatların əməkdaşları bildiriblər ki, dövlətimiz tərəfindən aztəminatlı ailələrə daim diqqət və qayğı göstərilir, əhalinin həyat səviyyəsinin yaxşılaşdırılması, aztəminatlı, xüsusi qayğıya ehtiyacı olan ailələrin sosial təminatlarının gücləndirilməsi və yoxsulluğun azaldılması istiqamətində ardıcıl olaraq tədbirlər həyata keçirilir.
Görüş zamanı uşaqlar həkim müayinəsindən keçirilib, ailənin problemləri ilə maraqlanılıb, ehtiyaclarına uyğun koməklik göstərilib.
Sonda ailə üzvləri onlara göstərilən diqqət və qayğıya görə minnətdarlıqlarını bildiriblər.

Naxçıvan Muxtar Respublikası
Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri
üzrə Dövlət Komitəsinin mətbuat xidməti

Naxçıvan Muxtar Respublikasında ailə, qadın və uşaq hüquqlarının qorunması may ayında da diqqətdə saxlanılmış, bununla bağlı olaraq bir sıra seminar, təlim, monitorinq keçirilmişdir.
Azərbaycan Mikromaliyyə Assosiasiyası tərəfindən Amerika Birləşmiş Ştatlarının Azərbaycandakı səfirliyinin maliyyələşdirdiyi “İcma Quruculuğu Təşəbbüsləri Proqramı” çərçivəsində “Naxçıvan Muxtar Respublikasında Qadınların İqtisadi Səlahiyyətlərinin Artırılması” adlı layihənin icrasına başlanılmışdır. Layihə çərçivəsində maliyyə savadlılığı üzrə “Gələcəyini planlaşdır” təlimi keçirilmiş, təlimlər zamanı sağlamlıq imkanları məhdud və aztəminatlı ailələrdən olan qadınlar da daxil olmaqla, muxtar respublika üzrə 27 qadının iştirakı təmin edilmiş, 20 nəfərə sərmayə kapitalının verilməsi nəzərdə tutulmuşdur.

Son illər muxtar respublikamızda davamlı və sabit iqtisadi inkişaf sosial sahədə qarşıya qoyulan vəzifələrin uğurla həyata keçirilməsinə imkan verir. İqtisadi sahədə əldə olunan nailiyyətlər, ilk növbədə, əhalinin sosial vəziyyətinin yaxşılaşdırılmasına, onların həyat səviyyəsinin yüksəldilməsinə təsir edir.
2021-ci ilin ilk 5 ayı ərzində müvafiq orqan tərəfindən məcburi dövlət sosial sığorta haqlarının toplanması üzrə Naxçıvan Muxtar Respublikası Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun xəzinə hesabına 46 milyon 19 min 800 manat vəsait daxil olmuşdur ki, bu da proqnoz üzrə nəzərdə tutulmuş vəsaitdən 1 milyon 829 min 800 manat və ya 4,1 faiz çoxdur. Sahibkarlara dövlət dəstəyinin, yeni müəssisə və iş yerlərinin yaradılmasının nəticəsidir ki, qeyri-büdcə sektorundan məcburi dövlət sosial sığorta haqları üzrə daxilolma 11 milyon 240 min manatdan artıq olmuşdur. Naxçıvan Muxtar Respublikası Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun büdcəsinin gəlirlərinin nəzərdə tutulan proqnozdan artıq yerinə yetirilməsi muxtar respublikada iqtisadiyyatın davamlı inkişafına görə mümkün olmuşdur. Bu da, nəticə etibarilə, əhalinin sosial müdafiəsini, əmək pensiyalarının və məcburi dövlət sosial sığortahaqqı hesabına müavinətlərin hər ay vaxtında maliyyələşməsinin təminatıdır.

Muxtar respublikada həyata keçirilən məqsədyönlü tədbirlərin davamlı inkişafı əhalinin bütün təbəqələrinin, həmçinin əmək pensiyaçılarının rifah halını yüksəltmiş, onların sosial müdafiəsini gücləndirmişdir.
Naxçıvan Muxtar Respublikası Dövlət Sosial Müdafiə Fondu tərəfindən ötən ay ərzində əmək pensiyaçılarına pensiya ödənişinin maliyyələşdirilməsi üçün müvafiq tədbirlər həyata keçirilmiş, 15 milyon 601 min manat vəsait pensiyaçıların plastik bankomat kart hesablarına köçürülmüş və ya yerlərdə poçt bölmələri vasitəsilə ödənilmişdir. Eyni zamanda əhaliyə məcburi dövlət sosial sığorta haqları hesabına müavinətlərin ödənilməsi də diqqətdə saxlanılmış, həmin şəxslərə 337 min manat vəsait ödənilmişdir.

Dağlar arxasında üç dost...

­

Zinət

Vətənin hər qarışını gəzməkdən yorularmı insan? Yorulmadan, usanmadan Azərbaycanın döyünən ürəyi Naxçıvanın hər guşəsini qələmin gücü ilə vəsf etməkdir məqsədimiz. Səhər saat 5... Bir neçə gündür, hazırlaşdığımız səfərin həyəcanını yaşayırıq. Bir tərəfdən uzaq yol, digər tərəfdən o yol boyunca görəcəyimiz mənzərələr və alacağımız təəssüratlar barədə düşünürdük. Çünki bu mövsümdə hər yaşayış məntəqəsi, hər yol kənarı başqa bir rəngə, al-əlvanlığa bürünmüş olur. Və Naxçıvanın iqliminə bələd olanlar bilirlər ki, bu mənzərəni hər mövsümdə görmək mümkün deyil. Yayın qovurucu istisi yaxınlaşdıqca çöllər öz qızılı libasını geyinib yenidən yağış mövsümünü gözləməyə başlayır. Ona görə də təbiətin zümrüd donlu, rəngarəng naxışlı halını görmək üçün yaz fəslində səfərlər etmək daha məqsədəuyğundur...

Muxtar respublikada ekoloji tarazlığın qorunması, əlverişli ekoloji mühitin yaradılması, insanların sağlam ətraf mühitdə yaşamasının təmin edilməsi məqsədilə uğurlu sosial-ekoloji siyasət həyata keçirilir.
May ayında ətraf mühitin mühafizəsi, qanunsuz ov, meşə fondu torpaqlarından istifadə, ətraf mühitə atılan tullantıların normadan artıq olması hallarına qarşı mübarizə aparılması məqsədilə 11 yoxlama-reyd keçirilmiş, 2 inzibati xəta qeydə alınmış və qanunauyğun tədbir görülmüşdür. Muxtar respublikamızın təbiətinin qorunması üçün inzibati tədbirlərlə yanaşı, əhali arasında ekoloji-hüquqi maarifləndirmə tədbirləri də icra edilmişdir. Bu məqsədlə Şərur rayonunun Mahmudkəndində ətraf kəndlərin də nümayəndələrinin iştirakı ilə ekoloji-hüquqi maarifləndirmə tədbiri keçirilmişdir.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi tərəfindən aprel ayında həyata keçirilmiş özünüməşğulluq tədbirləri çərçivəsində muxtar respublika üzrə 28 sosial qayğıya ehtiyacı olan ailə müəyyənləşdirilib və 13 nəfərin hər birinə 2 baş iribuynuzlu, 7 nəfərin hər birinə 20 baş xırdabuynuzlu, 4 nəfərə miniyerşumlayan aqreqat, 3 nəfərə 10 yeşik arı ailəsi, 1 nəfərə isə miniotbiçən verilib. Özünüməşğulluğu təmin edilmiş şəxslərdən 4 nəfərini şəhid ailəsi, 2 nəfərini müharibə veteranı, 2 nəfərini isə gənclər təşkil edib. Eyni zamanda təsərrüfatlarını nümunəvi şəkildə inkişaf etdirdiyinə görə, 1 nəfər həvəsləndirmə tədbirlərinə cəlb edilib.

Amerika Birləşmiş Ştatlarının Azərbaycandakı Səfirliyinin maliyyələşdirdiyi “İcma Quruculuğu Təşəbbüsləri Proqramı” çərçivəsində Naxçıvan Muxtar Respublikasının Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsi və Azərbaycan Mikromaliyyə Assosiasiyası tərəfindən icra olunan “Naxçıvan Muxtar Respublikasında Qadınların İqtisadi Səlahiyyətlərinin Artırılması” layihəsinin icrası ilə bağlı təlimlər davam edir. Növbəti təlim “Sahibkar ol!” mövzusunda keçirilib.

Yanğın gözlənilməz hadisə kimi bir çox sahələrdə baş verə bilər. Hər birimiz üçün arzuolunmayan yanğın insanlara çox ciddi ziyan vuracaq amillərə malikdir. İllərboyu zəhmət çəkərək qurduğumuz evin, evdəki mülkiyyətin, digər avadanlıqların yanaraq məhv olmasını kimsə istəyərmi? Əlbəttə ki, yox. Ona görə də yanğın təhlükəsizliyinin təmin edilməsində həm nazirliyin aidiyyəti qurumlarının, həm də vətəndaşların üzərinə mühüm vəzifələr düşür. Buna görə də nazirlik tərəfindən aparılan maarifləndirmə tədbirləri böyük əhəmiyyət daşıyır.
Bildiyimiz kimi, muxtar respublikamızın iqtisadiyyatında kənd təsərrüfatı aparıcı rola malikdir. Ərzaq təhlükəsizliyinin təmin edilməsi kimi vacib bir vəzifə məhz bu sahə tərəfindən icra olunur.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Təhsil Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə Heydər Əliyev Uşaq-Gənclər Yaradıcılıq Mərkəzində 1 iyun-Uşaqları Beynəlxalq Müdafiə Gününə həsr olunmuş muxtar respublika məktəbdənkənar təhsil müəssisələrinin dərnək üzvlərinin əl işlərindən ibarət sərgi-satış təşkil edilib.

1 iyun – Uşaqları Beynəlxalq Müdafiə Günü dünyanın əksər ölkələrində olduğu kimi, Azərbaycan Respublikasında da qeyd edilir.
Ölkəmizdə dövlət uşaq siyasətinin formalaşması və inkişafı ümummilli lider Heydər Əliyevin adı ilə bağlıdır. Müstəqil Azərbaycanın inkişafını uşaqların düzgün yetişdirilməsində görən ulu öndər deyirdi: “Mənim üçün ən əziz nemət Azərbaycanın uşaqlarıdır, Azərbaycanın gəncləridir. Çünki Azərbaycan Prezidenti kimi mən bu gün haqqında yox, Azərbaycanın böyük gələcəyi haqqında düşünürəm. Azərbaycanın gələcəyi də Azərbaycanın gənclərindən və uşaqlarından asılıdır”.

Azərbaycan  cəmiyyəti həmişə uşaqlara məhəbbətlə yanaşıb, onların sağlam və gümrah, eyni zamanda savadlı və vətənpərvər böyümələri üçün hər cür şərait yaratmağa çalışıb, necə deyərlər, hər şeyin yaxşısını uşaqlara verib. Uşaq ailənin, xalqın, dövlətin ən qiymətli sərvətidir.  Bu qiymətli sərvəti fiziki və mənəvi cəhətdən  sağlam, cəmiyyətə  faydalı vətəndaş, Vətənə sadiq övlad  kimi böyütmək  çətin və məsuliyyətli olduğu qədər də şərəflidir. Əgər gələcəyimizi bu günün uşaqlarına əmanət ediriksə, onların  düzgün tərbiyə olunması, hansı ideyalara qulluq etməsi hər birimizi ciddi düşündürməlidir. Ona görə də uşaqlara  hər zaman diqqət və qayğı  göstərilir, onların  düzgün tərbiyə olunmalarına, qarşılaşdıqları problemlərin aradan qaldırılmasına, hərtərəfli təhsil almalarına dövlət səviyyəsində nəzarət edilir. Axı  uşaqlar dövlətin gələcəyi, dayağıdır.

Uşaqlar xalqın ən qiymətli sərvəti, cəmiyyətin gələcəyidir. Bu gələcəyin möhkəm təməllər üzərində qurulması uşaqların sağlam və cəmiyyətə faydalı vətəndaş kimi böyüdülməsindən əhəmiyyətli dərəcədə asılıdır. Ümummilli liderimiz Heydər Əliyevin dediyi kimi: “Uşaqlar bizim gələcəyimizdir, gələcəyimizi nə cür tərbiyə edəcəyiksə, ölkəmizin, millətimizin, dövlətimizin sabahı bundan asılı olacaqdır”.
Naxçıvan Muxtar Respublikasında dövlət uşaq siyasəti özünün ən parlaq dövrünü yaşayır. “O cəmiyyət möhkəmdir ki, o dövlət inkişaf edərək irəli gedir ki, o xalq xoşbəxt gələcəyə malikdir ki, orada uşaqlara qayğı var”, – deyən Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin Sədri cənab Vasif Talıbovun rəhbərliyi ilə həyata keçirilən irimiqyaslı tədbirlərin mərkəzində dayanan ən mühüm faktor məhz uşaqların təhsili, asudə vaxtlarının səmərəli təşkili və sağlamlıqlarının qorunmasıdır. Ali Məclis Sədrinin 2018-ci il 9 oktyabr tarixli Sərəncamı ilə təsdiq edilmiş “Naxçıvan Muxtar Respublikasında uşaqların icbari dispanserizasiyadan keçirilməsinə dair 2018-2022-ci illər üçün Dövlət Proqramı”nın da məqsədi uşaqlara göstərilən tibbi xidmətlərin keyfiyyətini yüksəltməklə, onlar arasında xəstələnmənin, sağlamlıq imkanlarının məhdudluğunun və ölüm səviyyəsinin azaldılmasından ibarətdir.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Ekoloji Tərbiyə Mərkəzinə cəlb olunmuş məktəblilərdə təbiətə maraq oyatmaq, onun həyat üçün zəruri elementlərlə zənginliyini aşılamaq, təbiəti qorumağın hər bir insan üçün xeyirxah bir iş olduğunu çatdırmaq məqsədilə müxtəlif tədbirlər həyata keçirilir. Belə tədbirlər, adətən, təbiətin qoynunda təşkil olunur.
Növbəti tədbir 22 may – Beynəlxalq Biomüxtəliflik Günü ilə əlaqədar keçirilib. Belə ki, mərkəzin dərnək üzvləri Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Naxçıvan Bölməsinin Bioresurslar İnstitutunun Nəbatat bağı ərazisində ekskursiyada olublar.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsi “Ailə dəyərlərimiz film və fotolarda” mövzusunda VI muxtar respublika yaradıcılıq müsabiqəsi elan edir.
Müsabiqədə iştirak etmək istəyən telejurnalist və rejissorlar, ali və orta ixtisas təhsil müəssisələrinin tələbələri, həvəskar və professional fotoqraflar öz film və fotolarını şəxsiyyət vəsiqələrinin surəti və müvafiq anket ilə birlikdə 2021-ci il 30 sentyabr tarixədək Naxçıvan Muxtar Respublikası Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsinə təqdim etməlidirlər.

Fərdi uçot sistemi müasir sığorta-pensiya sisteminin aparıcı komponenti olmaqla, hər bir sığortaolunan haqqında məlumatların uçotunun təşkili və aparılmasına, işləyən əhalinin əmək pensiyası və digər sosial müdafiə hüquqlarına malik olması üçün pensiya kapitalının formalaşdırılmasına şərait yaradır. Bu sistemin formalaşdırılmasında əsas məqsəd ödənilən məcburi dövlət sosial sığorta haqları ilə pensiya məbləği arasında birbaşa qarşılıqlı əlaqənin yaradılmasından ibarətdir. Vətəndaşlar fərdi uçot sistemində qeydiyyata alınmaqla, onlara uçot dövründə daimi sosial sığorta nömrəsi ilə fərdi şəxsi hesab açılır.

Dünən Amerika Birləşmiş Ştatlarının Azərbaycandakı Səfirliyinin maliyyələşdirdiyi, Naxçıvan Muxtar Respublikası Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsi və Azərbaycan Mikromaliyyə Assosiasiyası tərəfindən icra olunan “İcma Quruculuğu Təşəbbüsləri Proqramı” çərçivəsində “Naxçıvan Muxtar Respublikasında Qadınların İqtisadi Səlahiyyətlərinin Artırılması” adlı layihəsinin icrası ilə əlaqədar tədbir keçirilib.

Sədərək rayonunun Heydərəbad Qəsəbə İnzibati Ərazi Dairəsiüzrə Nümayəndəiyininakt zalında rayon üzrə fəaliyyət göstərən uşaq müəssisələrinin, o cümlədən ümumtəhsil məktəbləri, məktəbəqədər və məktəbdənkənar təhsil müəssisələrinin rəhbər şəxslərinin iştirakı ilə sanitar-gigiyenik vəziyyəti ilə bağlı maarifləndirici seminar keçirilmişdir.Tədbiri giriş sözü ilə açan Sədərək Rayon İcra Hakimiyyəti başçısının müavini Mahirə Adnayeva tədbirin mahiyyəti və əhəmiyyəti barədə seminar iştirakşılarına ətraflı məlumat vermişdir. Sonra Naxçıvan Muxtar Respublikasının Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsi Aparatının rəhbəri Eltun Həziyev tədbirin keçirilməsinin zəruriliyindən bəhs edərək bildirmişdir ki, muxtar respublikada fəaliyyət göstərən dövlət uşaq müəssisələrində il ərzində Naxçıvan Muxtar Respublikası Nazirlər Kabineti yanında Yetkinlik Yaşına Çatmayanların İşləri və Hüquqlarının Müdafiəsi üzrə Komissiyanın ekspert qrupu tərəfindən monitorinqlər keçirilir. Bu baxımdan bu gün keçirilən maarifləndirici seminar həmin müəssisələrdə sanitar-gigiyenik normaların daha da təkmil təmin olunmasını, aparılan işlərin daha da yüksək səviyyədə görülməsi və onların həyata keçirilmə metodlarını aşılamaqdan ibarətdir.

Muxtar respublika ərazisində yerləşən səhiyyə müəssisələri şəhid ailələrinə və qazilərə yüksək səviyyədə səhiyyə xidmətinin göstərilməsini davam etdirirlər.
Bu humanitar tədbirdə “Naxçıvan Muxtar Respublika Xəstəxanası” publik hüquqi şəxsi fəal rol oynayır. Belə ki, mart ayının 15-dən may ayının 1-dək şəhid ailələrindən 35 nəfər müalicə üçün xəstəxanaya müraciət edib. Onlardan 32 nəfər ambulator, 3 nəfər isə stasionar müalicə alıb.