Muxtar respublikamız tarixi əlamətdar hadisələr və günlərlə zəngindir. Onların fövqündə dayanan 1990-cı ilin 22 iyulu isə təkcə Naxçıvanın deyil, ümumilikdə, ölkəmizin tarixində xilas, nicat, qurtuluş, özünəqayıdış günüdür. Həmin gün Moskvadan Bakıya, iki gün sonra Bakıdan Naxçıvana gələn ulu öndər Heydər Əliyev xalqın əsl xilaskarına çevrildi. Görkəmli dövlət xadiminin Naxçıvana gəlişi ilə qədim diyarımız işğal təhlükəsindən xilas edildi, ağır blokadanın yaratdığı iqtisadi tənəzzülün qarşısı alındı.
Tarixə nəzər salsaq görərik ki, respublikamızın taleyüklü məsələlərlə bağlı bütün məqamlarında ümummilli lider Heydər Əliyev xalqın yanında olmuşdur. 1969-1982-ci illərdə ulu öndər öz xalqını zamanın ən çətin sınaqlarından çıxararaq ölkənin iqtisadi, siyasi və mədəni tərəqqisini təmin etmiş, geniş vüsət alan inkişaf proseslərinə təkan vermişdir. Ona görə də 1990-cı il iyulun 22-də dahi şəxsiyyətin Naxçıvana gəlişi əhali tərəfindən sevinclə qarşılanmışdı. Məhz elə bu səbəbdən o dövrün mətbuatı yazırdı ki, əzablı və məşəqqətli günlərini yaşayan Naxçıvanı düçar olduğu ağır bəlalardan hifz etməkdən ötrü Tanrı dahi və müdrik insanı öz doğma yurduna xilaskar göndərmişdir.
O dövrdə cərəyan edən proseslər Azərbaycanı uçuruma aparırdı. Ölkədə idarəçiliyin itirilməsi, yaşayış səviyyəsinin getdikcə pisləşməsi, Ermənistanın hərbi təcavüzü və siyasi hərc-mərclik xalqımızın sabaha olan inamının tükənməsinə səbəb olmuşdu. Naxçıvana gəldikdən qısa müddət sonra – 1990-cı il sentyabrın 30-da Azərbaycan və Naxçıvan parlamentlərinə keçirilən seçkilərdə xalq ümummilli lider Heydər Əliyevin namizədliyini yekdilliklə irəli sürdü. 1990-cı ilin 17 noyabrında Naxçıvan parlamentinin yeni tərkibdə keçirilən ilk sessiyası deputatların təkidi ilə dahi şəxsiyyət Heydər Əliyevin sədrliyi ilə öz işinə başladı. Sessiyada gündəliyə çıxarılan məsələlər və qəbul edilən tarixi qərarlar, ümumilikdə, Azərbaycanın müstəqilliyinə və suverenliyinə hesablanmışdı.