20 oktyabr Energetiklər Günüdür

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin 2004-cü il 13 oktyabr tarixli Sərəncamına əsasən hər il oktyabrın 20-si ölkəmizdə “Energetiklər Günü” kimi qeyd edilir.
Azərbaycanda elektroenergetikanın inkişafına ümummilli lider Heydər Əliyevin rəhbərliyi ilə ötən əsrin 70-ci illərindən başlanmış, enerji sisteminin sürətli inkişafını təmin etmək məqsədilə mühüm tədbirlər görülmüşdür. Müstəqillik illərində də ölkəmizdə ulu öndərin rəhbərliyi ilə enerji təhlükəsizliyinin təmin olunması istiqamətində ardıcıl tədbirlər görülmüşdür.

2019-cu ilin sentyabr ayında Naxçıvan Muxtar Respublikası Vergilər Nazirliyi və onun yerli vergi orqanları tərəfindən muxtar respublika ərazisində fəaliyyət göstərən ticarət, iaşə, xidmət sahələrində yoxlama və monitorinqlər aparılmış, 2 vergiödəyicisində qanunvericiliyin pozulması faktları aşkar edilmiş və müvafiq tədbirlər görülmüşdür. Keçirilən nəzarət tədbirləri zamanı 1 şəxsin “Sadələşdirilmiş vergi üzrə sabit məbləğin ödənilməsi haqqında qəbz” almadan sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olduğu aşkarlanmış və həmin şəxs barəsində qanuna­müvafiq tədbirlər görülmüşdür. Həmçinin vergidənyayınma və dövriyyənin gizlədilməsi hallarına qarşı mübarizə məqsədilə 1 vergiödəyicisində xronometraj metodu ilə müşahidə aparılmışdır.
Vergilər Nazirliyi tərəfindən müvafiq icra hakimiyyəti orqanları ilə birgə aparılmış araşdırmalar zamanı 241 yeni əmək müqaviləsinin bağlanmasına nail olunmuşdur.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Vergilər Nazirliyinin
mətbuat xidməti

Dünya birjalarında neftin qiyməti ucuzlaşır.

Londonun ICE (“InterContinental Exchange Futures”) birjasında “Brent” markalı neftin bir barrelinin qiyməti 0,51 dollar geriləyərək 58,93 dollar, Nyu-Yorkun NYMEX (“New York Mercantile Exchange”) birjasında “Light” markalı neftin bir barrelinin qiyməti isə 0,50 dollar ucuzlaşaraq 52,86 dollar təşkil edib.

Xəbərlər şöbəsi

Cari ilin yanvar-sentyabr aylarında Azərbaycan ilə Belarus arasında idxal-ixrac əməliyyatlarının həcmi 145,3 milyon ABŞ dolları olub.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Dövlət Meliorasiya və Su Təsərrüfatı Komitəsinin tabe təşkilatları tərəfindən payız-qış mövsümünə ­hazırlıq, torpaq sahələrinin suvarma suyu ilə təmin olunması, əhalinin içməli su təchizatının yaxşılaşdırılması, yeni torpaq sahələrinin əkin dövriyyəsinə qatılması üçün 2019-cu ilin sentyabr ayında da işlər davam etdirilmiş, sudan ­səmərəli istifadəyə nəzarət artırılmışdır.

Muxtar respublikada torpaq istifadəçiliyi sahəsində aşkar olunmuş qanun pozuntularının aradan qaldırılması, mülkiyyət hüquqlarının dövlət qeydiyyatına alınması və elektron kadastr məlumat bazasının təkmilləşdirilməsi 2019-cu ilin sentyabr ayında da Daşınmaz Əmlak və Torpaq Məsələləri üzrə Dövlət Komitəsi tərəfindən diqqətdə saxlanılmışdır.

Ötən ay 15 ailə təsərrüfatına məxsus qeyri-yaşayış obyekti, həyət­yanı təsərrüfat binaları və təsərrüfat fəaliyyəti ilə əlaqədar icarəyə götürülmüş torpaq sahələri üzərində hüquqlar dövlət qeydiyyatına alınmışdır. Ordubad və Culfa rayonlarında ailə təsərrüfatları ilə görüşlər keçirilmiş, əkin atlaslarına uyğun əkinlərin aparılması və torpaqlardan səmərəli istifadə ilə bağlı maarifləndirmə işi görülmüşdür.

Doqquz ayda xam neft və bitumlu minerallardan alınan xam neft məhsullarının ixracı ölkənin ümumi ixracının 75,79 faizini, təbii qaz 12,18 faizini, neft məhsulları isə (2710 mal kodu üzrə) 2,33 faizini təşkil edib.

Babək rayonu aqrar sahənin dinamik inkişaf etdiyi bölgələrdən biri kimi tanınır. Görülən kompleks tədbirlər nəticəsində gələn ilin bol məhsulunun əsasını qoymaq üçün şum qaldırılması, toxum səpini və əkilmiş sahələrin suvarılması istiqamətində həyata keçirilən işlər davam etdirilir.
Yaradılan şəraitin nəticəsi kimi 2019-cu il üçün Naxçıvan Muxtar Respublikası üzrə ən çox taxıl əkini Babək rayonunda aparılıb.

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin 2005-ci il 7 oktyabr tarixli Sərəncamı ilə hər il oktyabrın 13-ü ölkəmizdə dəmiryolçuların peşə bayramı kimi qeyd edilir.
Dəmir yolu təsərrüfatının sürətli inkişafı dövrü ümummilli liderimiz Heydər Əliyevin Azərbaycana rəhbərlik etdiyi illərə təsadüf edir. O dövrdə ümummilli liderimizin şəxsi təşəbbüsü ilə dəmir yolu nəqliyyatında əsaslı dəyişikliklərə başlanıldı. Dahi rəhbərin dəmir yoluna verdiyi böyük əhəmiyyət, onun inkişafına göstərdiyi qayğı qısa zamanda öz bəhrəsini vermiş, yeni stansiyalar və vağzal binaları inşa olunmuşdu. Əgər 1969-cu ilə qədər dəmir yolunda 159 stansiya var idisə, qısa müddətdə onların sayı 176-ya çatmışdı. Bu dövrdə çəkilmiş yeni dəmir yolu xətlərinin uzunluğu 482,8 kilometrə, elektrikləşdirilmiş sahənin uzunluğu isə 1284 kilometrə çatdırılmışdır.

İqtisadiyyatın inkişafında standartlaşdırmanın rolu ildən-ilə artmaqdadır. Standartlaşdırmanın əsas məqsədi istehsalın səmərəliliyinin artırılmasından, istehlakçılara çatdırılan məhsul və xidmətlərin keyfiyyətinin yüksəldilməsindən, təhlükəsizlik normalarının daha da təkmilləşdirilməsindən, ətraf mühitin qorunmasından və ticarətdə texniki maneələrin aradan qaldırılmasından ibarətdir.

Dünya birjalarında neftin qiyməti yenidən bahalaşıb.

Londonun ICE (“InterContinental Exchange Futures”) birjasında “Brent” markalı neftin bir barrelinin qiyməti 0,75 dollar artaraq 59,85 dollar, Nyu-Yorkun NYMEX (“New York Mercantile Exchange”) birjasında “Light” markalı neftin bir barrelinin qiyməti isə 0,62 dollar bahalaşaraq 54,17 dollar təşkil edib.

AZƏRTAC

Cəmiyyətin tələbatlarının artdığı və eyni zamanda da məhdud  resursların daha da qiymətli hala gəldiyi bir dövrdə iqtisadi artımın sabit dinamikasını  təmin etmək, uğurlu sahibkarlıq subyektlərinin yeni biznes ideyaları ilə buna imkan yaratmaq müasir dünya iqtisadiyyatının əsas problemlərindəndir. Klassik mənada ənənəvi biznes və idarəçilik üsullarından yeni startap layihələrinə keçid də bu baxımdan sərt qlobal iqtisadi rəqabətin və cəmiyyətin dərinləşən sosial­-humanitar imperaitlərindən irəli gələn bir çağırışdır. Muxtar respublikamızda da startap layihələrinin dəstəklənməsi gənclərin fəal yaradıcı biznes hərəkatına qoşulması üçün ən əlverişli zamanın gəldiyinin bir göstəricisidir. 

Startap böyük biznesə gedən yoldakı ilk parlaq ideyadır. Bu yoldakı hər bir uğurlu gəncin motivasiya vasitəsi isə şübhəsiz, təhsildən başlayır. Məhz innovativyönlü təhsillə ərsəyə gələn insanların gözündə yaşadığımız planet həmişəkindən daha kiçik, onun sakinlərinin mədəni tələbatları isə sonsuzdur. Bunu ödəyə bilmək üçün gerçək mənada əsl təhsil alıb özünə, ailəsinə və dövlətinə faydalı əməyi ilə xidmət etmək istəyənlər üçün isə indi meydan həmişəkindən daha genişdir. Xüsusən ölkəmizdə və muxtar respublikamızda azad bazar iqtisadiyyatı münasibətlərinə keçidlə sahibkarlıq fəaliyyəti üçün əlverişli şəraitin yaranması, bu sahədə yenilikçi olan hər bir kəsə ciddi dövlət dəstəyinin göstərilməsi yeni dövrdə startapçılıq sahəsində də insanların daha cəsarətli olmasına gətirib çıxarıb.

Ötən günlərdə “Naxçıvanqala” Tarix-Memarlıq Muzey Kompleksində keçirilən ənənəvi “Arıçılıq məhsulları – bal festivalı”nda iştirak edirdim. Bölgələrimizdə fəaliyyət göstərən ailə təsərrüfatçılarının festivala çıxardıqları tonlarla, çeşid-çeşid, keyfiyyətli bal və digər arıçılıq məhsullarının sorağına muxtar respublika sakinləri ilə yanaşı, yerli və xarici qonaqlar da gəlmişdilər. Həmsöhbət olduğum turistlər diyarımızın müasir inkişafı, təmiz havası, turizm imkanları və keyfiyyətli məhsullarından razılıqla danışırdılar. Bunun nəticəsidir ki, bal istehsalçılarının istifadə etdikləri məhsullar bir zamanlar alıcısını gözləyirdisə, indi bu məhsulların satışa çıxarılması üçün geniş imkanlar mövcuddur. Hətta Naxçıvan balının sorağına xarici ölkələrdən də gəlirlər. Elə buna görə də festivala çıxarılan balın, demək olar ki, hamısı satılır. Türkiyəli turistlərdən biri ilə söhbət zamanı dedi ki, hər il bu festivalın keçiriləcəyi günü səbirsizliklə gözləyirəm. Bu festivalların əksəriyyətində olub illik bal tədarükümü artıq buradan əldə edirəm. 

Elektrik enerji mübadiləsinin yaxşılaşdırılması, ixrac imkanlarının artırılması məqsədilə Azərbaycandan qonşu İran və Gürcüstan dövlətləri arasında yüksəkgərginlikli elektrik verilişi xətləri çəkilir.

“Azərenerji” ASC-nin İctimaiyyətlə əlaqələr və media mərkəzindən AZƏRTAC-a bildirilib ki, Gürcüstan ilə elektrik enerjisi mübadiləsində etibarlılığı artırmaq və daha çox elektrik enerjisi ixrac etmək, o cümlədən Gürcüstandan tranzit Avropa bazarına çıxış imkanlarını daha da artırmaq məqsədilə 330 kilovoltluq “Ağstafa-Qardabani” hava xətti 44 kilometr məsafədə, 2 dövrəli variantda yenidən qurulur. Layihə üzrə qurulacaq 162 ədəd dayaqdan 124 ədədi artıq quraşdırılıb. Hava xəttinin 10 kilometr hissəsində naqillər və 13 kilometr hissəsində optik kabel asılıb.

Azərbaycan Dünya İqtisadi Forumunun (DİF) “Qlobal rəqabətqabiliyyətlilik indeksində” 141 ölkə arasında 58-ci yeri tutur. Bu indeks 12 “dayaq qrupu”nun birləşdiyi 103 iqtisadi və sosial göstəricini ehtiva edir. Nəticədə, Azərbaycan 100 mümkün baldan 62,7 bal toplayıb. Həmin indeks üzrə 61,3 bal toplayan Ermənistan siyahıda 69-cu, habelə 60,6 bal toplayan Gürcüstan 74-cü yerdədirlər. Göründüyü kimi, ölkəmiz bu göstərici üzrə də Cənubi Qafqazda liderdir.

İqtisadi inkişafın təmin olunmasında nəqliyyat sahəsi mühüm rol oynayır. Muxtar respublikada bu sahənin inkişafı istiqamətində həyata keçirilən məqsədyönlü siyasət müasir nəqliyyat sisteminin yaradılmasını təmin etməklə yanaşı, ümumi inkişafı da sürətləndirmişdir.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədrinin diqqət və qayğısı nəticəsində muxtar respublikamızın bölgələrində, o cümlədən Culfa rayonunda quruculuq tədbirləri intensiv şəkildə həyata keçirilir. Bu çərçivədə  rayonun dəmiryol təşkilatlarını birləşdirən “Naxçıvan Dəmir Yolları” Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyətinin Culfa Yük və Sərnişin Daşımaları İdarəsində də xeyli abadlıq və quruculuq işləri yerinə yetirilib. Hazırda Yük və Sərnişindaşıma İdarəsində yeni vaqon təmir sexi inşa olunur. “Naxçıvan Dəmir Yolları” Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyətinin nasazlıqlar yaranan vaqonları artıq başqa ­ölkələrə göndərilməyib bu binada təmir olunacaq.

Pərakəndəçilik sektorunu əbəs yerə biznesin aynası adlandırmırlar. Çünki bu sektor istehsalçı ilə istehlakçını görüşdürən, tələb və ehtiyacları tənzimləyən, keyfiyyətli məhsulu tanıdan, brendə çevirən, keyfiyyətsiz məhsulu isə bazardan çıxaran böyük bir sektordur. 

Bu gün dünyada istehsal olunan məhsulların keyfiyyətindən tutmuş rəqabət bazarının formalaşmasınadək, reklam bazarının inkişafından yerli məhsulların brendləşməsinə qədər müxtəlif prosesləri pərakəndəçilik sektoru tənzimləyir və nəzarətdə saxlayır. Digər tərəfdən, pərakəndəçilik sektoru həm də istehsalçılara birbaşa məhsulu necə istehsal etməyi diktə edən bir sahədir. Məhz bu sahənin ortaya qoyduğu nəticələrlə sahibkarlar bazarın tələbini anlayır, hansı məhsulu nə zaman və necə satışa təqdim etməyi planlaşdırırlar. Bir sözlə, həyatımızda baş verən yenilikləri, ilk olaraq bizə bu sektor çatdırır. Buna görə də pərakəndəçilik bütün dünyada bazar iqtisadiyyatının özəyi olaraq qəbul edilir.

Vergi və digər ödənişlərin vaxtında və tam şəkildə büdcəyə ödənilməsi əhalinin rifah səviyyəsinin daha da yaxşılaşdırılmasına və muxtar respublika iqtisadiyyatının hərtərəfli inkişafına təkan verir.
Ötən dövr ərzində vergi intizamının və vergi mədəniyyətinin formalaşması, vətəndaşlarda vergi qanunvericiliyinə hörmətlə yanaşmaq və əməl etmək bacarığı öz müsbət nəticələrini verməkdədir. Belə ki, sentyabr ayı ərzində Naxçıvan Muxtar Respublikası Vergilər Nazirliyi üzrə müəyyənləşdirilmiş proqnoz 113,5 faiz icra edilib. Daxil olmuş vəsaitlərin mənbəyinə gəldikdə isə onların 31 faizi dövlət, 69 faizi isə özəl sektorun payına düşüb. Özəl sektor üzrə daxilolmalar ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 4,3 faiz artıb.

Taxılçılıq muxtar respublikada kənd təsərrüfatının ən vacib sahələrindən biridir. Diyarımızın torpaq­-iqlim şəraiti bu vacib sahənin inkişafı üçün əlverişlidir. Odur ki, intensiv becərmə texnologiyalarına üstünlük verməklə əkin sahələri ilbəil genişləndirilir.
Sədərək rayonunda da bu sahənin inkişafına maraq getdikcə artır. Bu qiymətli məhsulun ərsəyə gətirilməsində zəngin təcrübə toplayan, hərtərəfli qayğı ilə əhatə olunan rayonun taxılçıları qazanılan uğurdan ruhlanaraq gələn ilin bol məhsulunun əsasını qoymaq üçün səy və bacarıqlarını əsirgəmir, taxıl əkininə ciddi hazırlaşırlar.

“Cahan Tabak Beynəlxalq” Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyəti 2006-cı ildən “Cahan Holdinq”Kommersiya Şirkətlər İttifaqının bir müəssisəsi olaraq Naxçıvan Muxtar Respublikasında fəaliyyətə başlayıb.
Ölkəmizin iqtisadi inkişafında mühüm rol oynayan və yerli siqaret istehsalı müəssisəsi olmağı hədəfləyən “Cahan Tabak Beynəlxalq” MMC Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2017-ci il 10 avqust tarixli Sərəncamı ilə təsdiq edilmiş “Azərbaycan Respublikasında tütünçülüyün inkişafına dair 2017-2021-ci illər üçün Dövlət Proqramı”na uyğun olaraq tütünçülüyün inkişaf etdirilməsi, yerli siqaret istehsalı və ixracı sahələrində bir sıra tədbirlər həyata keçirib.

Ölkə iqtisadiyyatının dinamik inkişafını xarakterizə edən sahələrdən biri də kənd təsərrüfatıdır. Muxtar respublikada kənd təsərrüfatı üzrə həyata keçirilən tədbirlər, qəbul edilmiş dövlət proqramlarının uğurlu icrası aqrar sahənin hərtərəfli inkişafına şərait yaradır.
Muxtar respublikada aparılan məqsədyönlü siyasət nəticəsində əkinəyararlı torpaq sahələrinin əkin dövriyyəsinə qatılması, yeni suvarma sistemlərinin qurulması, suvarmada mütərəqqi üsullardan istifadə, əkinçilərə və fermerlərə subsidiyaların və güzəştli şərtlərlə kreditlərin verilməsi aqrar sahənin obyektiv inkişafı ilə yanaşı, ərzaq təhlükəsizliyinin təmin olunmasına və kənd təsərrüfatı ilə məşğul əhalinin sayının artmasına səbəb olub.

Dünya birjalarında neftin qiyməti bahalaşıb.

Londonun ICE (“InterContinental Exchange Futures”) birjasında “Brent” markalı neftin bir barrelinin qiyməti 0,46 dollar artaraq 59,35 dollar, Nyu-Yorkun NYMEX (“New York Mercantile Exchange”) birjasında “Light” markalı neftin bir barrelinin qiyməti isə 0,66 dollar bahalaşaraq 54,28 dollar təşkil edib.

Azərbaycan Turizm Bürosu ölkəmizin turizm potensialının təbliği və tanıdılması istiqamətində hər kəsdən dəstək gözləyir.

Dövlət Turizm Agentliyindən bildirilib ki, Azərbaycanın turizm brendi “Azerbaijan: Take Another Look” (Azərbaycan: Bir daha bax) “Dünyada turizm sahəsində çəkilən ən yaxşı film və tanıtım çarxı” müsabiqəsində iştirak edir.

Sentyabrın 28-29-da “Naxçıvanqala” Tarix-Memarlıq Muzey Kompleksində növbəti “Arıçılıq məhsulları-bal” festivalı keçirilmişdir.
Muxtar respublikanın bölgələrindən 323 arıçının iştirak etdiyi festivala 13 min 774 kiloqram süzmə bal, 2873 kiloqram şan bal, 442 kiloqram mum, 183 kiloqram vərəmum, 48 kiloqram çiçək tozu, 45 kiloqram güləm, 1090 qram arı südü, 189 litr bal arağı, 55 litr bal şərbəti və digər məhsullar ­çıxarılmışdır.

İyul ayında Türkiyə Azərbaycandan 900 milyon kubmetrədək təbii qaz idxal edib.

Bu barədə Türkiyənin Enerji Bazarını Tənzimləmə Təşkilatı (EPDK) məlumat yayıb. Bildirilir ki, iyulda Türkiyənin Azərbaycandan idxal etdiyi qazın həcmi iyunla müqayisədə 250 milyon kubmetrədək artıb. Azərbaycan iyulda Türkiyənin ən çox qaz idxal etdiyi ölkələr sırasında Rusiyadan (1,1 milyard kubmetr) sonra ikinci olub.

Bu ilin yanvarında Türkiyə 808,3 milyon kubmetr, fevralda 683,2 milyon kubmetr, martda 772,4 milyon kubmetr, apreldə 724,8 milyon kubmetr, mayda 770 milyon kubmetr, iyunda 650,6 milyon kubmetr, iyulda isə 899,9 milyon kubmetr Azərbaycan qazı alıb. Yeddi ayda qardaş ölkənin Azərbaycandan təbii qaz idxalının həcmi 5 milyard 310 milyon kubmetr təşkil edib.

Qeyd edək ki, keçən il Türkiyəyə Azərbaycandan 7 milyard 527 milyon kubmetr təbii qaz ixrac olunub.

Türkiyə Azərbaycandan təbii qazı Cənubi Qafqaz Boru Kəməri (CQBK) (Bakı-Tbilisi-Ərzurum) və TANAP-la idxal edir. 2006-cı ilin sonlarında istismara verilən CQBK hazırda Azərbaycan, Gürcüstan və Türkiyəyə “Şahdəniz” qazını çatdırır. Bu ilik 6 ayında CQBK və genişləndirilən Cənubi Qafqaz Boru Kəmərinin (CQBKG) birgə gündəlik orta ötürücülük gücü 28 milyon kubmetrdən çox olub. Yarım ildə CQBK ilə bağlı fəaliyyətlərə təqribən 20 milyon dollar əməliyyat və 24 milyon dollar isə əsaslı xərclər sərf edilib. Kəmərin iki operatoru var – BP şirkəti CQBK obyektlərinin tikintisi və istismarı üzrə məsul texniki operatoru, SOCAR isə CQBK-nın biznes icrası üzrə məsul kommersiya operatorudur.

İnsanlar hələ lap qədimdən Tanrının təbiətə bəxşişi, ən işgüzar canlı kimi bildiyimiz arıların məhsulu olan balı qida kimi sevib, arıçılıqla məşğul olub və onların sirli-möcüzəvi aləmini maraq və diqqətlə izləyiblər. Hətta arıların həyatından bəhs edən kitablar da yazılıb.

Sentyabrın 28-29-da Naxçıvanda Arıçılıq məhsulları-bal festivalı keçiriləcək.

Festivalda muxtar respublikanın müxtəlif bölgələrində arıçılıqla məşğul olan ailə təsərrüfatları, sahibkarlar arıçılıq məhsulları ilə iştirak edəcəklər. “Ən yaxşı arıçılıq məhsulları-bal” nominasiyası üzrə müsabiqə təşkil ediləcək, çeşid müxtəlifliyi və keyfiyyət göstəricisinə I, II və III yerlərin qalibləri seçiləcək.

Festival zamanı Naxçıvan Muxtar Respublikasında bu sahənin tarixi, son illər arıçılığın inkişafı ilə bağlı geniş məlumat veriləcək. Musiqi kollektivləri tərəfindən konsert proqramı təqdim ediləcək. Tədbirə qatılacaq yerli sakinlər və qonaqlar üçün əl işlərinin sərgi-satışı da nəzərdə tutulub.

Bu il ölkə Prezidentinin müvafiq sərəncamlarına əsasən minimum əməkhaqqı, bütün növ pensiyalar və dövlət strukturlarında çalışan işçilərin vəzifə maaşları artırılmışdır. Eyni zamanda Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin Sədri tərəfindən də əməkhaqlarının artırılması ilə bağlı sərəncamlar imzalanmışdır.
Ölkə Prezidentinin və Ali Məclis Sədrinin müvafiq sərəncamlarından irəli gələn vəzifələrin icrası Naxçıvan Muxtar Respublikası Maliyyə Nazirliyi tərəfindən diqqətdə saxlanılmış, əməkhaqlarının artımla ödənilməsi üçün vaxtında operativ tədbirlər görülmüşdür. Belə ki, muxtar respublika üzrə tarifləşmələr yenilənmiş, müəssisə və təşkilatların ştat cədvəllərinin layihələri hazırlanaraq aidiyyəti üzrə göndərilmişdir.
Hazırda bu sahədə bütün zəruri işlər başa çatdırılmış, muxtar respublikada əməkhaqlarının sentyabr ayından başlayaraq artımlarla ödənilməsinə nail olunmuşdur.

Naxçıvan Muxtar Respublikası
Maliyyə Nazirliyinin mətbuat xidməti

Bu gün muxtar respublikada insanların uzunömürlü və sağlam həyat yaşaması istiqamətində mühüm tədbirlər həyata keçirilir. İnsan inkişafı üzrə aparılan uğurlu siyasət, səmərəli məşğulluğun təmin edilməsi, səhiyyə xidmətlərinin düzgün təşkili, keyfiyyətli ərzaq və içməli su təminatı əhali artımına müsbət təsir göstərir.
Həyata keçirilən tədbirlərin nəticəsi olaraq muxtar respublikada əhalinin sayı 2000-ci ilin sonuna nisbətən 26,1 faiz artaraq 1 iyul 2019-cu il tarixə 458 min nəfərə yaxın olmuşdur. Müqayisə olunan dövrdə 1 yaşadək uşaq ölümlərinin azalması da əhali artımını təmin etmişdir. Belə ki, 2000-ci ildə muxtar respublikada hər 1000 diri doğulan hesabı ilə 1 yaşa qədər ölən uşaqların sayı 11,2 nəfər təşkil etmişdirsə, 2018-ci ildə bu göstərici 2,3 nəfər olmuşdur.

Muxtar respublikamızda yaradılmış soyuducu anbar təsərrüfatı payız-qış aylarında əhali istehlakında mühüm paya malik olan yerli meyvə və tərəvəz məhsullarının münasib qiymətlərlə satışa çıxarılmasına imkan verir.
Bundan əlavə, soyuducu anbarlar, əsasən, diyarımızda yetişdirilən meyvə-tərəvəz hesabına doldurulduğundan aqrar sahənin inkişafına, istehsalçıların öz işini genişləndirməsinə stimul yaradır. Belə ki, soyuducu anbarlar muxtar respublikamızın, demək olar ki, bütün rayonlarında olduğundan bu, meyvə-tərəvəz məhsullarının daşıma xərclərinin və müvafiq olaraq satış qiymətlərinin də aşağı salınmasına təsir edir.

Ordubad şəhərinin mərkəzində zirzəmi ilə birlikdə 8 mərtəbəli yaşayış binası inşa olunur. Naxçıvan Muxtar Respublikası Dövlət Şəhərsalma və Arxitektura Komitəsinin Ordubad Rayon İdarəsi tərəfindən ucaldılan bina 28 mənzildən ibarət olacaq.

Azərbaycan neftinin qiyməti ucuzlaşır.

“Azeri Light” markalı neftin bir barrelinin qiyməti 1,77 dollar geriləyərək 65,11 dollar təşkil edib.

Qeyd edək ki, Azərbaycan neftinin bir barrelinin qiyməti 2001-ci ilin dekabrında minimuma enərək 19,15 dollar, 2008-ci ilin iyulunda isə maksimuma yüksələrək 149,66 dollar olub.

Sentyabrın 25-də “Ordubad rayonu, Azadkənddə su təchizatı sisteminin qurulması” layihəsinin icrasının başa çatması münasibətilə keçirilən tədbirdə Ordubad Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı Elşad Məmmədov çıxış edib. Bildirib ki, son illərdə ölkə rəhbərinin və Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədrinin diqqət və qayğısı sayəsində rayonda hərtərəfli inkişaf təmin edilib. Ordubad şəhəri və kəndlər abadlaşıb, müasir obyektlər, inzibati və yaşayış binaları tikilərək istifadəyə verilib, yol, elektrik, qaz, rabitə, su və digər infrastruktur sahələri yenilənib, rahat yaşayış üçün hər cür şərait yaradılıb. İş yerləri açılıb, məşğulluq təmin edilib, əhalinin rifah halı yüksəldilib. Hazırda Ordubad şəhərində yeni içməli su və kanalizasiya sistemləri qurulur, yeni obyektlər inşa olunur, abadlıq işləri aparılır.

Ruzi-bərəkət fəsli olan qızılı payız yenə yurdumuza qədəm qoyub. Havalar soyumaqda, təbiət yaşıl donunu dəyişməkdədir. Qədim diyarımızda bütün fəsillər gözəldir. Yayın sonu, payızın əvvəlləri bəzən bir-birinə bənzəsə də, bu dövrün özünəməxsus özəllikləri var. Belə günlərin birində yolumuz Şərur rayonunun Muğanlı kəndinədir. 

Muxtar respublikada daşınmaz əmlakın qeydiyyatı və torpaqların elektron uçotunun aparılması avqust ayında da Daşınmaz ­Əmlak və Torpaq Məsələləri üzrə Dövlət Komitəsi tərəfindən diqqətdə saxlanılmışdır.
Ötən ay 20 ailə təsərrüfatına məxsus fərdi yaşayış evi, qeyri-yaşayış obyekti, həyətyanı təsərrüfat binaları və təsərrüfat fəaliyyəti ilə əlaqədar icarəyə götürülmüş torpaq sahələri üzərində hüquqlar dövlət qeydiyyatına alınmışdır. Şərur, Şahbuz, Kəngərli və Sədərək rayonlarında ailə təsərrüfatçıları ilə görüşlər keçirilmiş, maarifləndirmə işi aparılmışdır.
Şahbuz rayonunda 1083 daşınmaz əmlak obyekti plana alınmışdır. Şahbuz rayonunun Badamlı, Türkeş və Şada bələdiyyələrinin sərhəd xəritələrinə dair müvafiq yerquruluşu sənədləri elektron variantda hazırlanmışdır. Babək rayonunun Zeynəddin kəndində torpaqlardan səmərəli istifadə və onların mühafizəsinə dair monitorinqlər və aşkar olunmuş torpaqlardan qanunsuz istifadə faktlarının aradan qaldırılması istiqamətində işlər davam etdirilmişdir.
Avqust ayında 480 daşınmaz ­əmlak obyekti dövlət qeydiyyatına alınmış, 372 texniki sənəd hazırlanmış, yeni yaranmış 63 daşınmaz əmlak obyektinə ünvan verilmişdir. Naxçıvan şəhəri üzrə 4 küçədə ünvan lövhələri və giriş nömrə nişanlarının quraşdırılması məqsədilə aparılan dəqiqləşdirmə işləri başa çatdırılmışdır. 67 torpaq sahəsinin plan-ölçüsü dövlət kadastr kitablarında qeydiyyata alınmışdır. Komitənin səyyar xidmət qrupu tərəfindən muxtar respublika üzrə 8 yaşayış məntəqəsində 60 vətəndaşın müraciətinə baxılmışdır.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Daşınmaz Əmlak və Torpaq
Məsələləri üzrə Dövlət Komitəsinin mətbuat xidməti

“Azərikimya” İstehsalat Birliyində keçən il ümumilikdə 366,41 min ton xammal emal edilib.

AZƏRTAC xəbər verir ki, bu barədə SOCAR-ın “Davamlı inkişaf üzrə illik hesabat”ında deyilir.

Hesabata görə, SOCAR üzrə 2018-ci il ərzində xaricə ixrac olunan avtomobil benzini, dizel yanacağı və digər məhsulların miqdarı isə 1 milyon 532,96 min ton olub.

Avqustda Azərbaycanda ticarət əməliyyatlarının həcmi ümumilikdə 2 milyard 200 milyon 452 min ABŞ dolları olub.

Dövlət Gömrük Komitəsindən AZƏRTAC-a verilən məlumata görə, ticarət əməliyyatlarının ümumi həcminin 948 milyon 260 min dolları idxalın, 1 milyard 252 milyon 192 min dolları isə ixracın payına düşür.

Muxtar respublikada 2019-cu ilin yanvar-avqust aylarında 1 milyard 803 milyon 670 min 400 manatlıq ümumi daxili məhsul istehsal olunmuşdur. Bu, 2018-ci ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 1,4 faiz çoxdur.
Hər bir nəfərə düşən ümumi daxili məhsulun həcmi 2018-ci ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 1,9 faiz artaraq 3945 manat olmuşdur.

Milli iqtisadiyyatımızın hazırkı dövründə mövcud sənaye imkanlarından maksimum yararlanmaq, dinamik məhsul istehsalında dayanıqlılığı təmin etmək məqsədilə yeni istehsal müəssisələrinin yaradılması qarşıda duran əsas vəzifələrdəndir. Çünki yeni istehsal müəssisələri yerli məhsul istehsalını stimullaşdırmaqla bərabər, daxili bazarın idxal məhsullardan qorunması, məşğulluğun təmin olunması kimi məsələlərə də öz müsbət təsirini göstərir. Bu mənada, yeni yaranan müəssisələrə dövlət tərəfindən hərtərəfli dəstək verilir, onların fəaliyyətlərinin təmin olunması üçün lazımi şərait yaradılır. Belə müəssisələrdən biri də Naxçıvan şəhərində fəaliyyət göstərən “Azelektrod” Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyətində yeni yaradılmış boya istehsalı sahəsidir.

2019-cu ilin muxtar respublikada “Ailə təsərrüfatları ili” elan olunması diyarımızda müxtəlif təsərrüfat sahələrində çalışanlar üçün yeni imkanlar açıb. Bu gün Şahbuz rayonunda da müxtəlif sahələr üzrə ailə təsərrüfatları fəaliyyət göstərir. Təsərrüfat sahiblərinə növbəti qayğının nümunəsi olaraq rayon mərkəzindəki Heydər Əliyev prospektində ailə təsərrüfatı məhsullarının sərgi-satışı təşkil olunub.

Aqrar sahənin dinamik inkişaf etdiyi Babək rayonunda müxtəlif profilli ailə təsərrüfatları mövcuddur. Cari ilin “Ailə təsərrüfatları ili” elan olunması isə bölgədə yeni belə təsərrüfatların yaradılmasına, mövcud olanların isə fəaliyyətlərini genişləndirmələrinə imkan verir. Nehrəm kəndindən olan Elşən Əliyev də nümunəvi ailə təsərrüfatçılarından biri kimi tanınır. O, bu işə başladığı ilk illərdə qarpız əkinini həyata keçirib. Cari təsərrüfat ilində isə 3 hektarlıq qarpız əkini sahəsindən 45 tona yaxın məhsul tədarük edib. Bu rəqəm Elşən Əliyevin təsərrüfatçılıq təcrübəsində hələlik rekord həddir.

Azərbaycanda kombaynlar vasitəsilə kütləvi pambıq yığımına başlanılıb.

Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin İctimaiyyətlə əlaqələr və informasiya təminatı şöbəsindən Salyan rayonunun Maraşlı kəndində kütləvi pambıq yığımına start verilməsinə həsr olunmuş tədbir keçirilib. Kənd Təsərrüfatı naziri İnam Kərimov, Salyan Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı Sevindik Hətəmov, Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi Aparatının nümayəndələri, rayon icra hakimiyyəti strukturlarının məsul şəxsləri, nazirliyin tabeli qurumlarının, Dövlət Aqrar İnkişaf Mərkəzlərinin rəhbərləri və pambıqçı fermerlərin iştirak etdiyi tədbirdə 2 kombaynla yığım prosesinə start verilib.

Bu ilin 8 ayında Azərbaycanın ən çox məhsul ixrac etdiyi İslam Əməkdaşlıq Təşkilatına üzv ölkələr sırasında ilk üçlükdə Türkiyə, Əfqanıstan və Misir qərarlaşıb. Türkiyəyə ixracın dəyəri 1 milyard 739 milyon 92 min dollar, Əfqanıstana 64 milyon 569 min dollar, Misirə isə 39 milyon 995 min dollar təşkil edib.

Dövlət Gömrük Komitəsinə istinadla xəbər verir ki, hər üç ölkəyə məhsul ixracımız artıb. Belə ki, ötən ilin yanvar-avqust aylarına nisbətən ixracın dəyəri Türkiyəyə 655 milyon 734 min dollar, Əfqanıstana 11 milyon 932 min dollar, Misirə isə 38 milyon 826 min dollar artıb.

Qeyd edək ki, faiz göstəricinə görə Misirə ixracın dəyərində ən çox artım müşahidə olunub.

Sentyabrın 28-i və 29-da Naxçıvanda  “Arıçılıq məhsulları-bal” festivalı keçiriləcək. 

Festival zamanı Naxçıvan Muxtar Respublikasında bu sahənin tarixi, son illər arıçılığın inkişafı ilə bağlı geniş məlumat veriləcək. Musiqi kollektivləri tərəfindən konsert proqramı təqdim ediləcək. Tədbirə qatılacaq  yerli sakinlər və qonaqlar üçün əl işlərinin sərgi-satışı da nəzərdə tutulub. 

Festivalda “Ən yaxşı arıçılıq məhsulları-bal” nominasiyası üzrə müsabiqə təşkil ediləcək, çeşid müxtəlifliyi və keyfiyyət göstəricisinə I, II və III yerlərin qalibləri seçiləcək.  

İstehlakçıların hüquqlarının müdafiəsi hər zaman dövlətin prioritet istiqamətlərindən biri olmuşdur və son illər bu sahədə əhəmiyyətli işlər görülməkdədir. İstehlakçıların qanunvericiliklə müəyyən edilmiş hüquqlarının qorunmasında dövlət tərəfindən həyata keçirilən tədbirlərlə yanaşı, ticarət, ictimai iaşə, məişət və digər növ xidmət sahələrində fəaliyyət göstərən sahibkarların da üzərinə böyük vəzifələr düşür.