Havaların isti keçməsi insanları bəzi çətinliklərlə qarşı-qarşıya qoyur. Belə vaxtlarda insanlar bəzən günvurma, bəzən də zəhərlənmədən xəstəxanalara müraciət edirlər. Ötən günlərdə qəzetimizin səhifələrində günvurma, ondan necə qorunmaq barədə oxucularımızı məlumatlandırmışdıq. Bu dəfə isə, xüsusilə də belə isti günlərdə təsadüf edilən qida zəhərlənmələri haqqında danışacağıq.

Qida zəhərlənmələri nədən baş verir və əsas əlamətləri hansılardır? Bundan necə qorunmaq olar? Və ən əsası nə üçün yay mövsümündə qida zəhərlənmələrinin sayı artır? İnsanları narahat edən bu və digər suallara aydınlıq gətirmək üçün Naxçıvan Muxtar Respublikası Gigiyena və Epidemiologiya Mərkəzinə üz tutduq. Mərkəzin Bakterioloji laboratoriyasının həkim-­laborantı Solmaz Təhməzova bu barədə danışaraq dedi ki, havalar isti keçdikdə müəyyən patogen mikroblar sürətlə çoxalır. Buna görə də yay aylarında qida zəhərlənmələrinin sayı artır. Eyni zamanda yayda bəzi mövsümi xarakterli yeməklər də zəhərlənmələrə səbəb ola bilər.
Həkim-laborantın sözlərinə görə, insanlar hər zaman eyni səbəbdən zəhərlənmir. Onlar müxtəlif bakteriyalara yoluxaraq zəhərlənirlər. Məsələn, bunlardan biri olan botulizm bakteriyaları qapalı mühitdə olan qidalarda artmağa başlayır ki, buna yoluxan insan vaxtında həkimə müraciət etməsə, zəhərlənmə hadisəsi ölümlə nəticələnə bilər. Bu halda xəstə qusma, çəpgörmə, mədə-bağırsaq sisteminin pozulması halları ilə rastlaşır. Adıçəkilən bakteriyalardan zəhərlənmə ən çox yayda müxtəlif tərəvəzlərdən, qışda isə turşulardan olur. Tərəvəzlər yaxşı yuyulmadan turşuya qoyularsa, bu, ciddi fəsadlar yaradır. Bunun üçün tərəvəzlər turşuya qoyulmamışdan əvvəl axar suda yaxşıca yuyulmalıdır. Qeyd edək ki, salmonellyoz bakteriyalarından da zəhərlənmə halları baş verir. Bu zaman xəstədə istilik qalxır, qusma, ishal halları müşahidə olunur. Bu cür zəhərlənmə insanın sinir sisteminə də mənfi təsir göstərir.

Azərbaycanın Naxçıvan Muxtar Respublikası ilə Gürcüstanın Acarıstan Muxtar Respublikası arasında səhiyyə sahəsində həyata keçirilən tədbirlərin davamı olaraq iyulun 28-də tənəffüs yolu xəstəliklərindən əziyyət çəkən acarıstanlı aztəminatlı ailələrdən olan 19 uşaq və onları müşayiət edən 9 valideyn Duzdağ Fizioterapiya Mərkəzində müalicə kursu keçmək üçün Naxçıvana gəliblər.
İyulun 31-də “Duzdağ” otelində acarıstanlı uşaqlar və valideynləri ilə görüş keçirilib.
Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Aparatının Humanitar siyasət məsələləri və ictimai təşkilatlarla iş şöbəsinin müdiri Rəhman Məmmədov Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin Sədri adından qonaqları salamlayaraq deyib ki, Azərbaycanın Naxçıvan Muxtar Respublikası ilə Gürcüstanın Acarıstan Muxtar Respublikası arasındakı ikitərəfli əlaqələr uğurla inkişaf edir. 2012-ci ildən başlayaraq həyata keçirilən qarşılıqlı rəsmi səfərlər əlaqələri yeni inkişaf mərhələsinə yüksəldib, müxtəlif istiqamətlərdə, o cümlədən səhiyyə sahəsində əməkdaşlığın əsası qoyulub. Hər il Acarıstan Muxtar Respublikasının aztəminatlı ailələrindən olan və tənəffüs yolu xəstəliklərindən əziyyət çəkən uşaqların Duzdağ Fizioterapiya Mərkəzində pulsuz müalicəsinin təşkili də bu sahədə həyata keçirilən tədbirlərin davamıdır. Bu il də bu kateqoriyadan olan uşaqların Duzdağ Fizioterapiya Mərkəzində müalicəsi üçün hər cür şərait yaradılıb.

Naxçıvan Muxtar Respublika Xəstəxanasında “İlkin tibbi yardım” mövzusunda elmi-praktik seminar keçirilib.
Muxtar respublika səhiyyə nazirinin müavini Samrat Gəncəyeva səhiyyə sisteminə göstərilən dövlət qayğısı nəticəsində bu sahənin maddi-texniki bazasının, kadr potensialının gücləndirildiyini, infrastrukturun yenidən qurulduğunu, bunun da təxirəsalınmaz tibbi yardım sahəsində mühüm irəliləyişlərə şərait yaratdığını bildirib. Qeyd edib ki, ilkin tibbi yardım hər hansı bir qəza və ya həyati təhlükə yaradan bir vəziyyətdə həkimlərin köməyi təmin edilənə qədər insan həyatının xilas olunması və ya onun vəziyyətinin daha da pisləşməsinin qarşısının alınması məqsədilə hadisə yerində mövcud imkanlarla edilən ilk müdaxilədir. Hər hansı zədə almış və ya qəfildən xəstələnmiş şəxsin həyatının xilas edilməsində və sağlamlığının bərpa olunmasında xəstəyə göstərilmiş ilk həkiməqədər yardımın böyük əhəmiyyəti vardır. Hadisə yerində bir sıra sadə tədbirləri yubanmadan həyata keçirməklə ağır fəsadların və xoşagəlməz nəticələrin qarşısını almaq mümkündür. İlk tibbi yardım zədələnmə yerində təcili göstərilməlidir. Bu yardımın məqsədi həyati təhlükəni ortadan qaldırmaq, həyati funksiyaların davam etdirilməsini təmin etmək, xəstənin vəziyyətinin pisləşməsinə imkan verməmək, yaxşılaşmanı asanlaşdırmaqdan ibarətdir.

Muxtar respublikamızda praktik tibb və ya əczaçılıq fəaliyyəti ilə məşğul olan səhiyyə mütəxəssislərinin sertifikasiya prosesi davam etdirilir.
Sertifikasiya Ali Məclis Sədrinin Naxçıvan Muxtar Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin Əsasnaməsinə edilmiş əlavə və dəyişikliklər haqqında fərmanına uyğun olaraq həyata keçirilir. Məqsəd əhaliyə keyfiyyətli səhiyyə xidmətinin göstərilməsi, praktik tibb və ya əczaçılıq fəaliyyəti ilə məşğul olan şəxslərin peşəkarlıq səviyyəsinin və peşə yararlılığının artırılmasından ibarətdir.
İyulun 24-dən start götürən sertifikasiya imtahanlarının növbəti mərhələsində orta tibb işçiləri üç gün ərzində bilik və bacarıqlarını sınayıblar.

Naxçıvan özünün nadir təbii-tarixi ehtiyatları, müasir iqtisadi inkişafı və xidmət sektorundakı keyfiyyətli servisləri ilə hər kəsin diqqətini cəlb etməkdədir. Unikal müalicəvi keyfiyyətlərinə görə dünyada tanınmış Duzdağ Fizioterapiya Mərkəzi də təklif etdiyi səhiyyə xidməti ilə muxtar respublikamıza gələn turistlərin sevimli istirahət və müalicə məkanıdır. 

Yay aylarında təbii üsullarla bronxial-astma və digər yuxarı tənəffüs yolları xəstəliklərindən müalicə olunmaq üçün Naxçıvan şəhərindən cəmi 12 kilometr məsafədə yerləşən Duzdağ Fizioterapiya Mərkəzinə müraciət edənlərin sayında bu il daha çox artım müşahidə olunur. Duzdağda göstərilən xidmətlər və pasiyentlərin təəssüratları ilə tanış olmaq üçün bu şəfa ocağına yollandıq.
Duzdağda qələbəliklə qarşılaşdıq. Buraya gələnlərin bir qismi çay-kofe xidmətindən istifadə edir, bir qismi də mərkəzin girəcəyindəki möhtəşəm günbatımı mənzərəsinə baxır, xatirə fotoşəkilləri çəkdirirdi. Növbəti gecə seansı üçün servis avtobusları ilə buraya gələnlər arasında uşaqların çoxluğu ilk baxışda diqqətimizi cəlb etdi. Bu qənaətə mərkəzin baş həkimi Zülfiyyə Həsənova ilə söhbətdə də gəldik. Əvvəlcə pasiyentlərin qəbulu və sağlamlıq vəziyyəti ilə ciddi şəkildə maraqlanan baş həkim bizimlə söhbətində vurğuladı ki, bəli, son illər mərkəzə gələnlər arasında uşaqlar üstünlük təşkil edir. Bu il də belədir. İlin əvvəlindən müalicə üçün mərkəzə gələn, təqribən, 3 minə yaxın pasiyentin üçdə ikisi uşaqlar, 200 nəfərə yaxını isə xarici ölkə vətəndaşıdır.

22 iyul – Milli Mətbuat Günü münasibətilə Akademik Zərifə Əliyeva adına Milli Oftalmologiya Mərkəzinin həkim briqadası tərəfindən “Gələcəyə sağlam baxış” devizi altında Naxçıvan Muxtar Respublika Xəstəxanasında tibbi aksiya təşkil olunub.
Tibbi aksiya zamanı Naxçıvan Muxtar Respublikasında fəaliyyət göstərən jurnalistlər, onların ailə üzvləri müayinələrdən keçiriliblər.
Akademik Zərifə Əliyeva adına Milli Oftalmologiya Mərkəzinin cərrah-oftalmoloqu Humay Bayramova bildirib ki, müraciət edənlər həkim briqadası tərəfindən müayinə olunub, xəstəlikləri aşkar edilənlərə müalicə yazılıb, həkim məsləhəti verilib. Cərrahiyyə əməliyyatına ehtiyacı olanlar isə bu həftə Akademik Zərifə Əliyeva adına Milli Oftalmologiya Mərkəzinin həkim briqadası tərəfindən əməliyyat ediləcəklər.
Müayinə olunan jurnalistlərdən Elman Məmmədov, Səməd Canbaxşıyev, Aygün Hüseynli və Ramal Məmişov belə bir nəcib aksiyanın keçirilməsinin jurnalistlərə göstərilən diqqət və qayğının növbəti ifadəsi olduğunu deyiblər. Qeyd ediblər ki, jurnalistlərin peşə xəstəlikləri sırasında göz xəstəliklərinə daha çox rast gəlinir. Bu mənada, belə bir aksiyanın keçirilməsi təqdirəlayiq haldır.

Fatma BABAYEVA

Naxçıvan Muxtar Respublikası Səhiyyə Nazirliyi irsi qan xəstəliklərindən əziyyət çəkən və qan köçürülməsinə ehtiyacı olan digər xəstələrin müalicəsində istifadə olunmaq üçün qanvermə aksiyalarının təşkilini davam etdirir. Növbəti aksiyalardan biri iyulun 18-də “Naxçıvan Dəmir Yolları” Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyətinin aparat və idarə işçilərinin iştirakı ilə Naxçıvan Diaqnostika-Müalicə Mərkəzində keçirilib.
Əvvəlcə qan bankının həkimi Məmmədəli Həsənov çıxış edərək ölkəmizdə qan köçürülməsinə ehtiyacı olan xəstələrin müalicəsinə göstərilən dövlət qayğısından, bu sahədə reallaşdırılan layihələrdən danışıb.
Sonra “Qan verək ki, can verək” devizi altında keçirilən növbəti qanvermə aksiyasına start verilib. Əvvəlcə donorlardan hepatit, QİÇS və digər yoluxucu xəstəliklərin müəyyən edilməsi üçün qan analizləri götürülərək testdən keçirilib. Bir neçə saat davam edən aksiyada 32 nəfər könüllü olaraq qan verib. Donorlardan götürülən 16 litr qanın qrupları müəyyənləşdirilərək ikili və üçlü torbalarda mərkəzin qan bankına təhvil verilib.
Hazırda qan bankında xəstələrə köçürülmək üçün kifayət qədər ehtiyat yaradılıb. Tələbatdan artıq donor qanından plazma hazırlanaraq qan bankında saxlanılacaqdır.

Naxçıvan Muxtar Respublikası
Səhiyyə Nazirliyinin mətbuat xidməti

Son zamanlar Azərbaycanla həmsərhəd ölkələrdə Krım-Konqo hemorragik qızdırma xəstəliyi ilə bağlı epidemioloji vəziyyətin gərginləşməsi respublikamızın digər bölgələrində olduğu kimi, muxtar respublika ərazisində də zəruri qabaqlayıcı profilaktik tədbirlərin həyata keçirilməsini labüd edib. Ötən ay Naxçıvan Muxtar Respublikası Səhiyyə Nazirliyində keçirilmiş kollegiya iclasında bu məsələ müzakirə edilərək müvafiq tapşırıqlar verilib.
Krım-Konqo hemorragik qızdırma xəstəliyinə qarşı mübarizə tədbirləri üçün Naxçıvan Muxtar Respublikası Gigiyena və Epidemiologiya Mərkəzi, şəhər və rayon GEM-ləri lazımi dezinfeksiya materialları ilə təmin olunublar. Naxçıvan Beynəlxalq Hava Limanında və Naxçıvan şəhərindəki Avtovağzal Kompleksində profilaktik sağlamlaşdırıcı əks-epidemik tədbirlər həyata keçirilməklə muxtar respublikaya xarici ölkələrdən daxil olan sərnişinlər üzərində vizual müşahidə təmin edilib, xəstəliyə yoluxma şübhəsi olan şəxslərin aşkar edilməsi üçün uzaq məsafədən hərarətölçən termometr sistemləri quraşdırılıb.

Əziz Əliyev adına Naxçıvan Muxtar Respublikası Mərkəzi Uşaq Xəstəxanasının həkim briqadası tərəfindən Culfa rayonunun Ərəzin kəndində uşaqlar kütləvi profilaktik tibbi müayinədən keçirilib.
Pediatr, stomatoloq, nevropatoloq, dermatoloq və laborantlardan ibarət briqada kəndin həkim ambulatoriyasında 40 nəfər uşağa tibbi xidmət göstərib, aşkar edilmiş bəzi xəstələrin əlavə müayinə və müalicəsi üçün Mərkəzi Uşaq Xəstəxanasına gəlmələri məsləhət görülüb. 50 nəfərədək valideynlə səhiyyə maarifi işi aparılıb, uşaqların sağlamlığının qorunmasında səhiyyə müəssisələri ilə valideynlərin birgə fəaliyyətinin zəruriliyi qeyd edilib, uşaqların həkim məsləhətlərinə əməl etmələrinin vacibliyi tövsiyə olunub.
Xəstələrə pulsuz dərman və sarğı materialları verilib, peyvəndlərin təqvim üzrə aparılması və dispanserizasiya işinin təşkili, tibbi sənədləşmənin düzgün həyata keçirilməsi ilə əlaqədar məntəqə işçilərinə metodik köməklik göstərilib.
Digər kəndlərdə yaşayan uşaqların da kütləvi profilaktik tibbi müayinədən keçirilməsi nəzərdə tutulub.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin mətbuat xidməti

Naxçıvan Muxtar Respublika Xəstəxanasının iclas zalında “Tibbi etika və deontologiya” mövzusunda maarifləndirici tədbir keçirilib.
Tədbirdə çıxış edən Naxçıvan Muxtar Respublikası səhiyyə nazirinin müavini Samrat Gəncəyeva bildirib ki, əhalinin sağlamlığının qorunması dövlətin öz vətəndaşlarına göstərdiyi xüsusi qayğısından irəli gəlir. Bunun həyata keçirilməsində həkimin, onun peşəkar fəaliyyətinin və mənəvi mövqeyinin böyük rolu vardır. Buna görə də həkimlərin fəaliyyətinin səmərəliliyinin artırılması, onların ictimai etimadının yüksəldilməsi üçün etik davranış qaydalarının müəyyən olunması vacib və əhəmiyyətli məsələlərdən biridir. Bütün bunlar nəzərə alınaraq bu il iyunun 29-da Naxçıvan Muxtar Respublikası səhiyyə nazirinin əmri ilə “Həkimlərin etik davranış qaydaları” təsdiq edilərək bu aydan etibarən icraya götürülüb.
Diqqətə çatdırılıb ki, bu qaydalar səhiyyə qanunvericiliyini, insan hüquqlarını, demokratik prinsipləri və ümumi etik davranışları rəhbər tutur. Odur ki, həkim öz qərar və hərəkətlərinə görə tam məsuliyyət daşıyır. Həkim öz vəzifələrini xəstənin yaşından, cinsindən, irqindən, milliyyətindən, dini əqidəsindən, sosial vəziyyətindən, siya­si baxışlarından, vətəndaşlığından və maddi vəziyyəti də daxil olmaqla başqa mənsubiyyətlərindən asılı olmayaraq yerinə yetirməlidir. Bu qaydaların tələbləri, eyni zamanda orta tibb işçilərinə də şamil olunur.

Son günlər havalar həddindən artıq isti keçir. İqlimin birdən-birə belə istiləşməsi insanların sağlamlığına mənfi təsir göstərir. Bəzən istinin təsirindən qan dövranı kəskin pozulur ki, bu da çox ağır fəsadların yaranmasına səbəb ola bilər. Bəs günvurmadan necə qorunmaq olar? Naxçıvan Muxtar Respublika Xəstəxanasının Təcili təxirəsalınmaz şöbəsinin müdiri Pəri Əliyeva ilə söhbətimiz bu mövzudadır.

– Pəri həkim, muxtar respublikamızda yay mövsümündə qızmar hava şəraiti ilə rastlaşırıq. Hər il günvurma halları ilə bağlı şöbənizə müraciət edənlər olur. Bəs bu il vəziyyət necədir?
– Bu yay artıq Naxçıvan Muxtar Respublika Xəstəxanasına 8 nəfər günvurma ilə əlaqədar müraciət edib. Ambulator müalicədən sonra onlar sağalaraq evə buraxılıblar. Bu, əvvəlki illərə nisbətən yaxşı göstəricidir. Əhalinin sosial şəraitinin yaxşılaşdırılması, yaşıllıq zolaqlarının genişləndirilməsi, yeni parkların salınması, gündən qorunma üçün avtobus dayanacaqlarının sərnişinlərin istifadəsinə verilməsi və digər amillərlə yanaşı, əhali arasında aparılan səhiyyə maarifi işi də günvurmanın azalmasında mühüm rol oynayır.

Muxtar respublikamızda iyun ayında epidemioloji vəziyyət sabit olub, zəhərlənmələr baş verməyib. İnfeksiya ocaqlarında profilaktik və epidemiya əleyhinə tədbirlər həyata keçirilib.
Yeni doğulmuş uşaqların 98,7 faizi idarəolunan yoluxucu xəstəliklərə görə peyvənd alıblar. Mövsümi xəstəliklərin və zəhərlənmələrin qarşısını almaq məqsədilə qidalanma sənayesi, kommunal, ictimai iaşə, ticarət, su təchizatı, müalicə-profilaktika müəssisələrinin rəhbərlərinə müvafiq göstərişlər verilib, su təchizatı sistemlərində, ictimai, inzibati və fərdi binalarda, məişət tullantıları qoyulan meydançalarda 32 min 130 kvadratmetr sahədə dezinfeksiya və 22 min 560 kvadratmetr ərazidə dezinseksiya tədbirləri həyata keçirilib.
Uşaq və yeniyetmə müəssisələrində, məktəblərdə monitorinqlər, eyni zamanda maarifləndirici tədbirlər aparılıb.

Yay mövsümünü Şərur, Şahbuz, Culfa və Ordubad yaylaqlarında keçirən heyvandarlara, onların ailələrinə səhiyyə xidmətinin təşkili üçün Naxçıvan Muxtar Respublikası Səhiyyə Nazirliyi 2014-cü ildən xüsusi həkim briqadaları yaradıb. Bu gün obalarda yaşayan sakinlərin zəruri dərman vasitələri, sarğı materialları ilə təminatı, səhiyyə maarifi işi aparılması, mövsümi xəstəliklər, günvurma, ilan və əqrəb sancmaları, yaralanma zamanı ilk yardım barədə tibbi məsləhətlər verilməsi həmin həkim briqadaları tərəfindən diqqətdə saxlanılır.
Naxçıvan Muxtar Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin iş planına uyğun olaraq, yay mövsümünü yaylaqlarda keçirən heyvandarlara, onların ailələrinə göstərilən səhiyyə xidməti davam etdirilir.
Ordubad Rayon Mərkəzi Xəstəxanasının terapevt, kardioloq, cərrah, stomatoloq və pediatrlardan ibarət çoxprofilli həkim briqadası Göygöl ərazisindəki yaylaqlarda məskunlaşan heyvandarlara baş çəkib. Hazırda təkcə Genyurd yaylağında 2 oba məskən salıb. Onların öhdəsində 5 min başa yaxın mal-qara, qoyun-quzu var. Çadırlarda Kəngərli rayonunun Çalxanqala kəndindən gəlmiş fermer və çobanların 38 ailə üzvü yaşayır. Briqadanın fəaliyyəti zamanı onların hamısı profilaktik tibbi müayinəyə cəlb olunub, pediatrik, kardioloji, cərrahi, stomatoloji müayinələr aparılıb. Yaylaqda arana nisbətən havaların sərin keçməsi səbəbindən obalardakı azyaşlı uşaqların bir qismində qulaqağrısı və yuxarı tənəffüs yollarının patologiyası müşahidə olunub, onların müalicəsi ilə bağlı lazımi dərmanlar verilib.
Ordubad Rayon Gigiyena və Epidemiologiya Mərkəzi tərəfindən obalarda dezinfeksiya, dezinseksiya tədbirləri həyata keçirilib.
Şahbuz Rayon Mərkəzi Xəstəxanasının həkim briqadası isə Kükü kəndi ərazisindəki Qanlıgöl yaylağında olub. Burada, əsasən, Şərur rayonunun Mahmudkənd və Kəngərli rayonunun Xok kəndlərindən gəlmiş heyvandarlar məskunlaşıblar. Terapevt, LOR, cərrah, stomatoloq və pediatrlardan ibarət həkim briqadası 18 çadırda məskunlaşan 31 nəfəri profilaktik tibbi müayinələrdən keçirib, ilkin tibbi yardım üçün dərmanlar paylanıb.
Müayinələr mövsüm boyu davam etdiriləcəkdir. 

Naxçıvan Muxtar Respublikası
Səhiyyə Nazirliyinin mətbuat xidməti

Naxçıvan Muxtar Respublikası Səhiyyə Nazirliyi Tibbi yardımın təşkili şöbəsinin baş məsləhətçi-pediatrı, Azərbaycan Respublikasının Əməkdar həkimi İbrahim Ağayevin “Əcəmi” Nəşriyyat-Poliqrafiya Birliyində yüksək poliqrafik keyfiyyətlə çap olunmuş “Yod və uşaq orqanizmi ” adlı kitabı oxuculara təqdim olunub.
Səhiyyə maarifi xarakteri daşıyan metodik vəsaitdə qeyd olunur ki, hər bir xalqın, dövlətin, ailənin ən böyük və qiymətli sərvəti uşaqlardır. Cəmiyyətin ən həssas və zərif üzvü olan uşaqların sağlamlığının qorunması onların hərtərəfli fiziki və əqli inkişafları üçün zəmin yaradır. Lakin həyatda elə element və mikroelementlər var ki, onlar da uşaqların sağlam böyüməsində böyük rol oynayır. Həmin elementlərdən biri olan yod uşaq orqanizmində bir çox faydalı funksiyaları yerinə yetirir. Qalxanvarı vəzin hazırladığı hormonlarda iştirak edir, çoxalma, boy artımı, maddələr mübadiləsi, hemoqlobinin qanda miqdarının normal səviyyədə saxlanması və digər proseslərdə çox mühüm rol oynayır.
Kitabda yod çatışmazlığının aradan qaldırılması yollarından bəhs olunur. Bildirilir ki, bu problemin həllində yodun qida ilə qəbulu əsas şərtdir. Buna nail olmaq üçün yodlaşdırılmış duzdan və yodla zəngin qidalardan istifadə etmək lazımdır. Muxtar respublikamızda duzun yodlaşdırılması sənaye üsulu ilə aparılır. Duzun tərkibində yodun miqdarına Naxçıvan Muxtar Respublikası Gigiyena və Epidemiologiya Mərkəzi tərəfindən daim nəzarət edilir.
Kitabda “Yod çatışmazlığının fəsadları”, “Hipotiteozun, kretinizmin əsas əlamətləri”, “Yod çatışmazlığının uşağın müxtəlif inkişaf dövrlərində klinikası” və digər bölmələr diqqəti cəlb edir.

Şahbuz Rayon Gigiyena və Epidemiologiya Mərkəzindən aldığımız məlumata görə, bu ilin 6 ayı ərzində 275 obyektdə 24 min 220 kvadratmetr sahədə, 53 obyektdə 9600 kvadratmetr sahədə dezinseksiya işləri görülüb. 2017-ci ilin əvvəlindən etibarən hər ay üçün monitorinq keçiriləcək obyektlərin qrafiki hazırlanıb və hər gün dövlət müəssisələrində və sahibkarlıq obyektlərində yoxlamalar aparılıb və lazımi obyektlərdə akt tərtib olunub. İctimai iaşə müəssisələrində və ərzaq satışı mağazalarında sanitar pozuntuların aradan qaldırılması üçün şifahi tapşırıqlar verilib. Şahbuz Rayon Gigiyena və Epidemiologiya Mərkəzinin əməkdaşları zoonoz infeksiyalarının yayılmaması üçün Şahbuz Rayon Baytarlıq İdarəsi ilə birlikdə əhali arasında bruselyoz, qarayara, quduzluq və digər zoonoz infeksiyalar haqqında geniş səhiyyə maarifi işləri aparıb.

Xəbərlər şöbəsi

Tibbi statistika göstərir ki, xəstələnmə və ölüm hallarının səbəbləri arasında ürək-damar sistemi xəstəlikləri dünyada birinci yeri tutur. Ölkəmizdə də insanlar həkimə ən çox ürək-damar sistemi xəstəlikləri ilə əlaqədar müraciət edirlər. Muxtar respublikamızda isə bu amil tədricən arxa plana keçməklə üçüncü yerdədir. 

Artıq Naxçıvan səhiyyəsi ürək-damar sistemi xəstəliklərinin azaldılması, fəsadların aradan qaldırılması və ölüm hallarının maksimum dərəcədə qarşısının alınmasına görə ölkə üzrə ən yaxşı göstəricilərə malikdir. Bir neçə il əvvəl Naxçıvanda yüksək səviyyəli kardiocərrahiyyə əməliyyatlarının aparılması bizə möcüzə kimi gəlirdisə, artıq iki ildir ki, açıq ürək əməliyyatlarının aparılmasında yerli mütəxəssislərin müstəqil şəkildə iştirakı səhiyyəmizin uğurlarından sayıla bilər. Profilaktika, müayinə və müalicə işlərinin təşkilində də…
Muxtar respublikada əhaliyə kardioloji xidmət kardiologiya, doğum, diaqnostika-müalicə mərkəzləri, rayon mərkəzi xəstəxanalarının kardioloji bölmə və kabinələri, Naxçıvan Muxtar Respublika, Mərkəzi Uşaq xəstəxanaları və Naxçıvan Şəhər Poliklinikasının kardioloji kabinələri tərəfindən həyata keçirilir.

Tibb fakültəsində keçirilən məzun günündə ali təhsil ocağının rektoru, AMEA-nın müxbir üzvü Saleh Məhərrəmov çıxış edərək vurğulayıb ki, Naxçıvan Dövlət Universitetinin Tibb fakültəsində 13-cü məzun gününün keçirilməsinin əlamətdar tarixə – universitetin 50 illik yubileyinə və ali təhsil ocağının ölkəmizin ali məktəblərinin reytinq cədvəli üzrə birinci yerə layiq görüldüyü ilə təsadüf etməsi fərəhləndirici haldır.
Rektor Azərbaycanda elm və təhsilin inkişafından, muxtar respublikada kadr potensialının gücləndirilməsinə göstərilən yüksək dövlət qayğısından danışıb. O, tələbələri, onların üzərində böyük əməyi olan valideyn və müəllimləri təbrik edib, məzunlara gələcək fəaliyyətlərində Naxçıvan Dövlət Universitetinin adını daim uca tutmağı və müstəqil ölkəmizin tərəqqisinə layiqli töhfələr verməyi arzulayıb.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Ağciyər Xəstəlikləri Dispanseri məktəbəqədəryaşlı uşaqlar arasında ilkin vərəmə yoluxmanın aşkarlanması üçün yüksək dağ kəndlərində Diaskintest (dəri içi allergik sınaq) müayinələrinə start verib. Ötən həftə Şahbuz rayonunun Kolanı və Biçənək kəndlərində məktəbəqədəryaşlı uşaqlar arasında Diaskintest müayinələri aparılıb.
Bu münasibətlə keçirilən tədbirdə dispanserin baş həkimi İlqar Rzayev çıxış edərək bildirib ki, vərəm gecikmiş mərhələdə qarşısı alına bilməyən xəstəlik olduğundan hər il 1,6 milyon insanın həyatına son qoyur. Lakin bu mübarizəni bir an belə dayandırmadan müəyyən sabitliyə nail olmaq mümkündür. Müasir dünya səhiyyəsində tətbiq edilən Diaskintest müayinə üsulu xəstəliyin qarşısının alınmasında yeni mütərəqqi metodlardan biridir. Vərəmin müayinə və müalicəsində əhalinin məlumatlılıq səviyyəsini artırmaq, insanlar arasında maarifləndirmə işi aparmaq da vacibdir.

Dünən Akademik Zərifə Əliyeva adına Milli Oftalmologiya Mərkəzinin peşəkar mütəxəssisləri tərəfindən Naxçıvan Muxtar Respublika Xəstəxanasında yerli oftalmoloq-həkimlər üçün maarifləndirici seminar keçirilib. Tədbiri giriş sözü ilə mərkəzin direktoru, respublikanın baş oftalmoloqu, Əməkdar elm xadimi Elmar Qasımov açıb.
Mərkəzin direktor müavini Ceyhun Nəzərli, həkim-oftalmoloqlardan Humay Bayramova, Fərəh Abduləliyeva, Müşfiq Kərimov, Xaliq Əliyev, endokrinoloq Oqtay Hüseynov və başqaları çıxış edərək bildiriblər ki, 70 ildən çoxdur, fəaliyyət göstərən bu mərkəz milli oftalmologiya elminin yaranmasına, inkişafına, ölkə əhalisinin ixtisaslaşdırılmış oftalmoloji xidmət ilə təmin edilməsinə yönəldilmiş çoxillik fəaliyyətə əsaslanır. Vurğulanıb ki, yaradılmış şərait nəticəsində Azərbaycanda oftalmoloji xidmət inkişaf etmiş ölkələrin qabaqcıl texnologiyasını tətbiq etməklə keyfiyyətcə yeni bir mərhələyə qədəm qoyub. Milli Oftalmologiya Mərkəzinin müasir avadanlıqlarla təchiz olunması, kadr potensialının gücləndirilməsi dünyada aparılan bütün növ əməliyyatların bu səhiyyə müəssisəsində də həyata keçirilməsinə şərait yaradıb. Artıq həmvətənlərimizin yüksəkixtisaslı oftalmoloji yardım üçün digər ölkələrə getməsinə ehtiyac qalmayıb.

İyunun 17-də Naxçıvan Muxtar Respublika Xəstəxanasında Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyi Milli Onkologiya Mərkəzinin yüksəkixtisaslı həkimlərinin iştirakı ilə “Onkoloji xəstə­liklərin müayinə və müalicəsinə müasir yanaşma” mövzusunda elmi konfrans keçirilib.

Ümummilli liderimiz Heydər Əliyevin 2001-ci il 4 iyun tarixli Sərəncamı ilə hər il iyunun 17-si ölkəmizdə tibb işçilərinin peşə bayramı günü kimi qeyd olunur.
Dahi şəxsiyyət həkimlik peşəsini yüksək qiymətləndirərək deyirdi: “Həkimlik sənəti dövri-qədimdən şərəfli və hörmətli sənət olmuşdur. Dünyada heç bir sənət tapa bilməzsən ki, həkimlik kimi hər bir insana lazım olsun... Özünü həkim sənətinə, insanların sağlamlığına, səhhətinə həsr edənlər ən qiymətli insanlardır”.
Son illər tibbi xidmətin müasir standartlar səviyyəsinə yüksəldilməsi, vətəndaşların sağlamlığının etibarlı təminatı məsələləri dövlətin üzərinə götürdüyü sosial öhdəliklər sırasında mühüm yer tutur.
Naxçıvan Muxtar Respublikasında səhiyyə infrastrukturunun yenilənməsi, yeni ambulator və stasionar müalicə-profilaktika müəssisələrinin yaradılması da yalnız bir məqsədə – əhalinin sağlamlığının qorunmasına xidmət edir. Dərman və tibbi ləvazimatlarla təchizat yaxşılaşdırılmış, ana və uşaqların, ahıl vətəndaşların, bütövlükdə, əhalinin hər bir təbəqəsinin sağlamlığının qorunması əsas məsələyə çevrilmişdir. Hazırda muxtar respublikada əhaliyə 228 tibb müəssisəsi tərəfindən səhiyyə xidməti göstərilir. Həmin tibb müəssisələrində 713 həkim və 2 min 107 orta tibb işçisi çalışır. Həmçinin muxtar respublikada 5 özəl tibb müəssisəsi fəaliyyət göstərir. Son illər muxtar respublikada 220-dən çox səhiyyə müəssisəsi tikilərək və ya yenidən qurularaq istifadəyə verilmişdir. İstər şəhər və rayon mərkəzlərində, istərsə də ən ucqar dağ və sərhəd kəndlərində müasir səhiyyə ocaqlarının fəaliyyət göstərməsi insan amilinə verilən qiymətin bariz ifadəsidir.

Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyi Milli Onkologiya Mərkəzinin yüksəkixtisaslı həkim briqadası iyunun 15-də Naxçıvan Muxtar Respublika Xəstəxanasında humanitar tibbi aksiya­ya start verib.
Bu tədbir ölkəmizin müxtəlif region­larında skrininq proqramı üzrə həyata keçirilir. Proqramın mahiyyəti xərçənglə mübarizə istiqamətində mərkəzin həm ölkə paytaxtında, həm də regionlarda qlobal miqyasda öz fəal iştirakını davam etdirməkdən ibarətdir. Ölkə rəhbərliyinin daim diqqət və qayğısı sayəsində Naxçıvan Muxtar Respublika Xəstəxanasının davamlı inkişafı, yüksək texnologiyalara əsaslanan texniki bazasının təkmilləşdirilməsi, cərrahiyyə blokunda yaradılmış şərait, burada müasir tibbi avadanlıq, cihaz və aparatların qurulması ən mürəkkəb cərrahi əməliyyatların aparılmasına imkan verir. Milli Onkologiya Mərkəzi əhaliyə tibbi xidmət göstərmək üçün artıq ikinci dəfədir ki, bu səhiyyə müəssisəsinin imkanlarından yararlanaraq onkoloji xəstələrin müayinə və müalicəsini təşkil edir.

Naxçıvan Muxtar Respublika Xəstəxanasında “Endokrinologiyanın aktual problemləri” mövzusunda elmi-praktik konfrans keçirilib.
Naxçıvan Muxtar Respublikası səhiyyə nazirinin müavini Samrat Gəncəyeva səhiyyə sisteminin inkişafına dövlət qayğısının artırılmasının, bu sahənin maddi-texniki bazasının, kadr potensialının gücləndirilməsinin, infrastrukturun yenidən qurulmasının digər sahələr kimi, endo­krinologiya sistemində də mühüm irəliləyişlərə şərait yaratdığını bildirib.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə yüksəkixtisaslı həkim briqadalarının Bakı şəhərindən dəvət olunaraq muxtar respublikamıza gətirilməsi və aztəminatlı ailələrdən olan xəstələrin başqa ünvanlara üz tutmadan müayinəsinin və cərrahiyyə əməliyyatlarının təşkili davam etdirilir.
Bölgədə analoqu olmayan Naxçıvan Muxtar Respublika Xəstəxanasında mövcud olan müasir tibbi avadanlıq və cihazlar, yaradılmış şərait burada mürəkkəb cərrahi əməliyyatların aparılmasına imkan verir. Yüksəkixtisaslı həkim briqadaları yerli həkimlərlə birgə hər il çoxlu sayda müayinələr, müxtəlif cərrahi əməliyyatlar aparırlar.
Akademik Zərifə Əliyeva adına Milli Oftalmologiya Mərkəzinin səyyar klinikası son iki ay ərzində Naxçıvan Muxtar Respublika Xəstəxanasında üçüncü dəfə humanitar tibbi aksiya keçirib.

Muxtar respublikamızda may ayında epidemioloji vəziyyət sabit olub, zəhərlənmələr baş verməyib. İnfeksiya ocaqlarında profilaktik və epidemiya əleyhinə tədbirlər həyata keçirilib. Yeni doğulmuş uşaqların 98 faizi idarəolunan yoluxucu xəstə­liklərə görə peyvənd olunublar. Mövsümi xəstəliklərin və zəhərlənmələrin qarşısını almaq məqsədilə müvafiq müəssisələrin rəhbərlərinə göstərişlər verilib, müəyyən ərazilərdə dezinseksiya tədbirləri həyata keçirilib.
Uşaq-yeniyetmə müəssisələri və məktəblərdə monitorinqlər, maarifləndirici tədbirlər aparılıb.
Naxçıvan Muxtar Respublikası Gigiyena və Epidemiologiya Mərkəzinin əməkdaşları tərəfindən hepatit virusu ilə yoluxmaların qarşısının alınması məqsədilə vətəndaşlarla birbaşa ünsiyyətdə olan xidmət obyektlərində monitorinqlər aparılıb və müvafiq tədbirlər görülüb.

Respublikamızda günün tələblərinə cavab verən, avadanlıqları dünya və Avropa standartlarına uyğun olan, elm və texnikanın müasir və ən yeni nailiyyətləri ilə səsləşə bilən diaqnostika-müalicə mərkəzlərindən biri də Şərq ilə Qərbin qovşağında yerləşən Naxçıvandadır. Mərkəzin fəaliyyətə başlaması ilə Naxçıvan Muxtar Respublikasında səhiyyənin tarixində yeni bir dövrün başlanğıcı qoyuldu.  

2007-ci ilin may ayında ümummilli liderimiz Heydər Əliyevin 84-cü ildönümü münasibətilə Prezident İlham Əliyevin iştirakı ilə istifadəyə verilən, öz unikal gözəlliyi və avadanlıqlarının müasirliyinə görə əvəzsiz bir sağlamlıq mərkəzi və mühüm infrastruktur obyekti olan Naxçıvan Diaqnostika-Müalicə Mərkəzi bu il fəaliyyətinin on illiyini qeyd edir. Ötən on ildə qazanılmış uğurları, bütövlükdə, Sovetlər Birliyi dövründə əldə edilmiş nailiyyətlərlə müqayisə etsək, bu nailiyyətləri Naxçıvan səhiyyə tarixində inqilab, intibah dövrü kimi qiymətləndirmək olar.
Bu möhtəşəm səhiyyə ocağı, yarandığı ilk gündən muxtar respublika rəhbərinin diqqət mərkəzində olmuş və göstərilən dövlət qayğısı sayəsində əhalinin sağlamlığı keşiyində duraraq, günü-gündən diaqnostik və müalicə arsenalının zənginləşməsi sayəsində yeni-yeni uğurlara imza atmışdır.

 Naxçıvan Muxtar Respublikası Ağciyər Xəstəlikləri Dispanserinin həkim briqadası Şərur Rayon Mərkəzi Xəstəxanasında aktiv vərəmi aşkar etmək üçün Diaskintest (dəri içi allergik sınaq) müayinə üsuluna dair seminar keçirib. 

Tədbiri giriş sözü ilə dispanserin baş həkimi İlqar Rzayev açıb. Vərəm xəstəliyinin yayılmasının qarşısının alınması, xəstəliyin diaqnostikası və müalicəsinin yaxşılaşdırılması, xəstəliklə bağlı əlilliyin və ölüm hallarının azaldılması, vərəm əleyhinə müəssisələrin maddi-texniki bazasının möhkəmləndirilməsindən danışıb. İlqar Rzayev xəstələrin vərəm əleyhinə preparatlarla davamlı təminatından, ilk tibbi yardım müəssisələrinin vərəm xəstəliyinin erkən aşkarlanmasında və müalicəsində rolundan, Naxçıvan Muxtar Respublikasında vərəmin müayinə və müalicəsi üçün görülən işlərdən ətraflı bəhs edib. O, Diaskintest allergik müayinə üsulu haqqında məlumat verərək diqqətə çatdırıb ki, vərəm gecikmiş mərhələdə qarşısı alına bilməyən xəstəlik olduğundan hər il 1,6 milyon insanın həyatına son qoyur. Lakin bu mübarizəni bir an belə dayandırmadan xəstəliyin qarşısını almaq mümkündür. Müasir dünya səhiyyəsində tətbiq edilən Diaskintest müayinə üsulu xəstəliklə mübarizədə yeni mütərəqqi metodlardan biridir. Vərəmin müayinə və müalicəsində əhalinin məlumatlılıq səviyyəsini artırmaq, insanlar arasında maarifləndirmə işi aparmaq da vacibdir.
Dispanserin bakterioloji laboratoriyasının şöbə müdiri Səbuhi Məmmədov laboratoriyanın fəaliyyəti və apardığı yeni müayinə üsulu barədə məlumat verib. Sonra bu müayinə üsulunun tətbiqi üçün təlimatlar, vərəmin profilaktikası barədə bukletlər paylanılıb.
Çıxışlar slaydlarla müşayiət olunub, dinləyiciləri maraqlandıran suallar cavablandırılıb.
Tədbirin davamı olaraq Şərur rayonunda vərəmə görə monitorinqlərə başlanılıb. 6 kənd məktəbinin şagirdlərinə Diaskintest sınaqları qoyulub. Xəstəliyə yoluxma ehtimalı olan şagirdlərin Şərur Rayon Mərkəzi Xəstəxanasında, zəruri halda isə Ağciyər Xəstəlikləri Dispanserində təkrar müayinədən keçməsi məsləhət görülüb.

Naxçıvan Muxtar Respublikası
Səhiyyə Nazirliyinin mətbuat xidməti

Naxçıvan Muxtar Respublikası Səhiyyə Nazirliyi, Bakı şəhərində fəaliyyət göstərən “Bioloji təbabət” klinikası, Bioloji Təbabət və Antihomotoksik Terapiya Cəmiyyətinin təşkilatçılığı ilə Akademik Zərifə Əliyeva adına Naxçıvan Şəhər Poliklinikasında “Bioloji təbabətin aktual problemləri” mövzusunda elmi-praktik seminar keçirilib.
Tədbiri Naxçıvan Muxtar Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin Tibbi yardımın təşkili şöbəsinin baş məsləhətçi-pediatrı, Azərbaycan Respublikasının Əməkdar həkimi İbrahim Ağayev açıb. O bildirib ki, səhiyyə sisteminin günün tələblərinə uyğunlaşdırılması, müasir tibb infrastrukturunun yaradılması muxtar respublikada həyata keçirilən sosial islahatların tərkib hissəsidir. Bunun nəticəsidir ki, istər Naxçıvan şəhərində, istərsə də ən ucqar dağ kəndlərində əhaliyə nümunəvi tibbi xidmət göstərilir. Tibb müəssisələri üçün yeni binalar tikilir, səhiyyə ocaqları müasir avadanlıqlarla təchiz edilir. Həmçinin həkimlərin peşə vərdişlərinin artırılması məqsədilə seminar və konfransların keçirilməsi diqqət mərkəzində saxlanılır. Keçirilən növbəti seminar da həmin tədbirlərin davamıdır.

Əziz Əliyev adına Naxçıvan Muxtar Respublikası Mərkəzi Uşaq Xəstəxanasının həkim briqadası Şahbuz rayonundakı Aşağı Qışlaq kəndində uşaqları kütləvi profilaktik tibbi müayinədən keçirib.
Həkim-ginekoloq, pediatr, LOR, endo­krinoloq və laborantlardan ibarət briqada kəndin həkim ambulatoriyasında 30 nəfər uşağa tibbi xidmət göstərib, onlardan bəzilərinin əlavə müayinə və müalicəsi üçün Mərkəzi Uşaq Xəstəxanasına gəlmələri məsləhət görülüb, valideynlərlə səhiyyə maarifi işi aparılıb.
Xəstələrə pulsuz dərman və sarğı materialları verilib, peyvəndlərin təqvim üzrə aparılması və dispanserizasiya işinin təşkili, tibbi sənədləşmənin düzgün həyata keçirilməsi ilə əlaqədar məntəqə işçilərinə metodik köməklik göstərilib.

Naxçıvan Muxtar Respublikası
Səhiyyə Nazirliyinin mətbuat xidməti

Naxçıvan Muxtar Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə Bakı şəhərində fəaliyyət göstərən yüksəkixtisaslı həkim briqadalarının dəvət olunaraq muxtar respublikamıza gəlməsi və aztəminatlı ailələrdən olan xəstələrin başqa ünvanlara üz tutmadan müayinəsinin və cərrahiyyə əməliyyatlarının təşkili davam etdirilir.
Naxçıvan Muxtar Respublika Xəstəxanasında qurulmuş bölgədə analoqu olmayan müasir tibbi avadanlıq və cihazlar, yaradılmış şərait burada mürəkkəb cərrahi əməliyyatların aparılmasına imkan verir. Yüksəkixtisaslı həkim briqadaları yerli həkimlərlə birgə hər il çoxlu sayda müxtəlif cərrahi əməliyyatları uğurla həyata keçirirlər.

Dispanserizasiya əhalinin sağlamlıq vəziyyətinin qorunmasında səmərəli bir üsul kimi hazırda bütün dünyada qəbul olunaraq tətbiq edilir. Profilaktik tədbirlər düzgün həyata keçirildikdə xəstəliklərin vaxtında aşkar olunması, sağalması asanlaşır, ağırlaşmaların qarşısı alınır, insanların əmək qabiliyyətləri qorunub saxlanılır, əlillik azalır. Bu məqsədlə müxtəlif yaş qruplarına, xüsusən risk qrupuna daxil olan əhali kütləvi profilaktik müayinələrə cəlb olunur.

Son illərdə insanlar arasında ürəyin işemik xəstəlikləri, hipertoniya, şəkərli diabet, onkoloji və digər xəstəliklərin sayı artdığından onlar arasında profilaktik müayinə tədbirlərinin aparılması xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Qanda xolesterinin miqdarının çoxluğu siqaretçəkmə, yüksək arterial təzyiq, şəkərli diabet, oturaq həyat tərzi, adinamiya, qeyri-düzgün qidalanma, kəskin və xroniki streslərə məruzqalma halları damarların zədələnməsinə, ateroskleroz prosesinin inkişafına səbəb olur. Beləliklə, ürək, beyin, aorta, aşağı ətraf arteriyalarında aterosklerotik düyünlər formalaşır ki, bunlar da sonradan inkişaf edərək ürəyin işemik xəstəliklərinə, beyin-qan dövranının pozulmasına, aşağı ətraf arteriyalarının tıxanmasına səbəb olur. Nəticədə, miokard infarktı, stenokardiya, insult, aşağı ətrafın qanqrenası kimi ağır xəstəliklər yaranır. Belə xəstəliklərin qarşısını vaxtında almaq məqsədilə Naxçıvan Muxtar Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin tədbirlər planına uyğun olaraq bu il mayın 1-dən 56-60 yaşlı əhalinin kütləvi müayinə tədbirləri, dispanserizasiyası aparılır.

Sığorta zəmanəti müasir cəmiyyətdə mühüm tələbatlar sırasında yer alır. Belə ki, sosial-iqtisadi inkişaf sürətləndikcə, ümumi sığorta münasibətləri dərinləşdikcə insanların rifahı yüksəlir, hər yerdə və hər zaman rast gəlinə biləcək gözlənilməz hadisələrə qarşı sığortalanmaq ehtiyacı daha da qabarıq şəkildə özünü göstərir. Müasir dünyada geniş yayılmış sığorta növlərindən biri olan icbari tibbi sığorta bu baxımdan hər bir insanın sağlamlığının qorunmasında əhəmiyyətli rol oynayır.

Ölkəmizdə və muxtar respublikamızda mütərəqqi yenilik kimi icbari tibbi sığortanın tətbiqi insanların həyat səviyyəsinin yüksəldilməsinə yönəlmiş mühüm bir addımdır. Belə ki, Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədrinin 2017-ci il 3 may tarixli Fərmanı ilə bu il iyul ayının 1-dən Sədərək rayonunda həyata keçiriləcək icbari tibbi sığortanın tətbiqi ilə muxtar respublikamızda bu vacib sahədə də işlərin genişləndirilməsinə start verilib. Fərmanda qeyd olunduğu kimi, burada məqsəd icbari tibbi sığorta sisteminin tətbiqini təmin etməklə səhiyyə xidmətlərinin səviyyəsini müasir tələblərə uyğunlaşdırmaq, əhaliyə göstərilən tibbi xidmətlərin keyfiyyətini daha da yüksəltməkdir. Bu məqsədlə həmin vəzifələrin icrası istiqamətində Naxçıvan Muxtar Respublikasında fəaliyyət göstərən aidiyyəti dövlət qurumları qarşısında konkret vəzifələr qoyulub.
Sığorta hər bir insanın qarşılaşa biləcəyi riskli hallarda ona maddi dəstək verir. Sağlamlığın bərpa olunması üçün zəruri olan tibbi xidmətlər bəzi hallarda insanların ailə gəlirlərinin həcmini dəfələrlə aşan məbləğdə xərclər tələb etdiyindən, yaranan belə çətin vəziyyət həmin şəxslərin özünün və ailəsinin maddi durumunun ağırlaşmasına səbəb olur. Bu mühüm cəhəti nəzərə alaraq bazar iqtisadiyyatı şəraitində hər bir ailə büdcəsinin qorunması, eyni zamanda səhiyyənin maliyyələşdirilməsi məqsədilə tətbiq olunan icbari tibbi sığorta sistemi, bu mənada, hər bir kəsin qarşılaşa biləcəyi maddi problemlərin həllinə kömək edən mütərəqqi təcrübədir.

Bu münasibətlə Akademik Zərifə Əliyeva adına Milli Oftalmologiya Mərkəzinin səyyar klinikasının Naxçıvan Muxtar Respublika Xəstəxanasında təşkil etdiyi humanitar tibbi aksiya da ümummilli liderin doğum günü ərəfəsində başlayıb. Həkim-oftalmoloqlar, anestezioloqlar, rezident-həkimlər, tibb bacıları və texniki heyətdən ibarət geniş səyyar briqada iki gün ərzində 170-dən çox müayinə aparıb, onlara məsləhət və tövsiyələr verib. Səyyar aksiyada göstərilən xidmətlərdən yaşlı nəslin nümayəndələri ilə yanaşı, gənclər də istifadə ediblər. Bu aksiya onlarla ailənin sevincinə səbəb olub.
Mərkəzin baş həkimi Aytən Sultanova Naxçıvan Muxtar Respublika Xəstəxanasında belə müayinələrin ayda bir dəfə olmaqla, ilboyu keçiriləcəyini bildirib.

* * *

Naxçıvan Muxtar Respublika Xəstəxanasının Şahbuz rayonunda keçirdiyi humanitar tibbi aksiyada həkim briqadasının üzvləri 57 nəfəri ambulator müayinələrdən keçirərək müvafiq tövsiyələr veriblər. Cərrahi müdaxiləyə ehtiyacı olanlar üzərində uroloji, proktoloji qiqant yırtıq, öd kisəsi əməliyyatları aparılıb. Müayinə və əməliyyatların həyata keçirilməsində həkim-cərrahlardan Cəbi İsmayılov, Səfər Qədimov, Valid Kazımov, anestezioloqlardan Bəxtiyar Hüseynov, Elsevər Ağəli­yevlə yanaşı, yerli həkim və orta tibb işçiləri də iştirak ediblər.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin iş planına uyğun olaraq may ayının 1-dən muxtar respublikanın bütün şəhər və rayonlarında 6 yaşadək uşaqların immunlaşdırma həftəsinə start verilib. Müxtəlif səbəblərə görə profilaktik peyvənd təqviminə müvafiq immunlaşdırmadan kənarda qalan uşaqlar həftə ərzində peyvəndlərə cəlb olunacaq.
Bu məqsədlə əvvəllər hər hansı səbəbdən peyvənddən yayınmış uşaqların siyahıları tərtib edilib. İmmunlaşdırma həftəsinin mütəşəkkil və yüksək səviyyədə həyata keçirilməsi üçün bütün müalicə müəssisələri, Naxçıvan Muxtar Respublikası Gigiyena və Epide­miologiya Mərkəzi, həmçinin şəhər və rayon gigiyena və epidemiologiya mərkəziləri isə soyuq zəncir prinsipinə əməl olunmaqla profilaktik peyvənd materialları ilə təmin olunublar. Məqsəd muxtar respublika ərazisində yaşayan və qeydiyyata alınan uşaqların bütünlüklə profilaktik peyvənd olunması və bununla bərabər, həmin uşaqların mövcud infeksion xəstəliklərdən qorunmasıdır. Hazırda bu iş peyvənd təqviminə uyğun davam etdirilir.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Səhiyyə Nazirliyi əhalinin sağlamlığının qorunması və tibbi xidmətin səviyyəsinin yüksəldilməsi istiqamətində fəaliyyətini aprel ayında da davam etdirib, ixtisaslı kadrların hazırlanması, yoluxucu xəstəliklərin profilaktikası, ilkin səhiyyə xidmətinin yeni tələblərə uyğunlaşdırılması diqqət mərkəzində saxlanılıb.
Akademik M.Topçubaşov adına Elmi Cərrahiyyə Mərkəzinin tərkibində olan Uşaq ürək cərrahiyyə şöbəsinin invaziv uşaq kardioloqu Elnur İmanov Naxçıvan Diaqnostika-Müalicə Mərkəzində 38 nəfərdə EXO müayinəsi aparıb. Diaqnostika-Müalicə Mərkəzinin həkim briqadası Culfa Rayon Mərkəzi Xəstəxanasında olub, 75 nəfərdə müayinələr, 63 nəfərdə müxtəlif cərrahiyyə əməliyyatları aparıb. Naxçıvan Muxtar Respublikasının təhsil müəssisələrində şagirdlərin kütləvi müayinəsi başa çatıb. 40 min 349 nəfərdə müayinə aparılıb, 5 min 887 nəfər dispanser qeydiyyata alınıb.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Səhiyyə Nazirliyi hər il yaz və payız mövsümlərində tam orta məktəblərin şagirdləri arasında profilaktika xarakterli tibbi yoxlamalar aparır.
Bütövlükdə, muxtar respublika üzrə 40 min 349 şagird tibbi müayinələrə cəlb olunub. Müayinələrin normal təşkili üçün əvvəlcədən cədvəllər tərtib olunaraq məktəblərə göndərilib. Orta məktəblərdə çalışan tibb işçiləri ilə dispanserizasiya barədə söhbətlər aparılıb, lazımi izahatlar verilib. Şagirdlər əvvəlcədən məktəb həkimi tərəfindən müayinələrdən keçirilərək qruplaşdırılıb.
Müayinələri aparmaq üçün ixtisaslı həkimlərdən ibarət briqada təşkil edilib. Şagirdlər ixtisas həkimi tərəfindən yoxlanılıb.
Əziz Əliyev adına Naxçıvan Muxtar Respublikası Mərkəzi Uşaq Xəstəxanası tərəfindən isə bu il Naxçıvan şəhərindəki tam orta məktəblərin 11 min 745 şagirdi yaz mövsümünün tibbi müayinələri ilə əhatə edilib. 1769 nəfər dispanser qeydiyyatına götürülüb. Onlar Mərkəzi Uşaq Xəstəxanasına dəvət olunub, daha ətraflı və dərin müayinədən keçirilib, xəstəliyi dəqiqləşdirilən şagirdlər üçün müvafiq konsultasiyalar, eləcə də lazımi müalicə tədbirləri təşkil olunub.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Səhiyyə
Nazirliyinin mətbuat xidməti

Aprelin 25-də Naxçıvan Muxtar Respublika Xəstəxanasında görkəmli elm xadimi, tanınmış oftalmoloq, akademik Zərifə Əliyevanın anadan olmasının 94 illiyinə həsr olunmuş “Oftalmologiyanın aktual problemləri” mövzusunda elmi-praktik konfrans keçirilib.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Səhiyyə Nazirliyi və Naxçıvan Dövlət Universitetinin Tibb fakültəsinin birgə keçirdiyi tədbirdə çıxış edən səhiyyə nazirinin müavini Samrat Gəncəyeva görkəmli oftalmoloq-alim, bənzərsiz ziyalı Zərifə Əliyevanın son dərəcə zəngin, mənalı həyat və fəaliyyətinin müxtəlif dövrlərindən danışıb. Qeyd edib ki, Zərifə xanım Əliyevanın Azərbaycanın qədim və dilbər guşəsi olan, ölkəmizə görkəmli dövlət xadimləri, tarixi şəxsiyyətlər, elm adamları bəxş etmiş bir torpaqda – Naxçıvanda doğulub boya-başa çatması hər bir naxçıvanlı üçün iftixar və qürur mənbəyidir. Zərifə xanım Əliyeva ötən əsrin 40-50-ci illərində Azərbaycanın cənub rayonlarında əhali arasında geniş yayılmış traxoma xəstə­liyinə qarşı aparılan bütün mübarizə tədbirlərində fəallıq göstərib. Bu böyük praktik iş görkəmli alimin bir sıra elmi əsərlərinin əsasını yaradıb. Sonralar akademik dünyada ilk dəfə olaraq görmə orqanının peşə patologiyasını araşdıran elmi-tədqiqat laboratoriyası yaradıb və praktik olaraq elm aləmində yeni bir istiqamətin – “peşə oftalmologiyası”nın əsasını qoyub.

Muxtar respublikamızda praktik tibb və ya əczaçılıq fəaliyyəti ilə məşğul olan səhiyyə mütəxəssislərinin sertifikasiya prosesi davam etdirilir.
Aprelin 17-dən start götürən sertifikasiya imtahanlarının növbəti mərhələsində orta tibb işçiləri beş gün ərzində öz bilik və bacarıqlarını sınayıblar.
Naxçıvan Muxtar Respublikası Səhiyyə Nazirliyində test imtahanı üçün əvvəlcədən suallar tərtib edilərək kompüterə yerləşdirilib. Azərbaycan Respublikası Tələbə Qəbulu üzrə Dövlət Komissiyasının Naxçıvan Muxtar Respublikası Regional Bölməsi nümayəndəsinin iştirakı ilə test bankından hər variant üzrə 60 sual seçilərək imtahanda iştirak edən orta tibb işçilərinə təqdim olunub, eyni zamanda yazılı olmaqla müsahibə mərhələsinin də sualları paylanılıb. Cavablandırma qaydaları izah edilib. Məxfiliyin gözlənilməsi məqsədilə müsahibə sual kartlarında imtahan verənin kod nömrəsi əksini tapıb. Naxçıvan Muxtar Respublika Xəstəxanasının elektron zalında üç saat davam edən imtahanın gedişinə imtahan-nəzarət komissiyası tərəfindən nəzarət olunub. İmtahan sual­larının test hissəsi üzrə cavab kartlarının yoxlanması kompüterlə, klinik hissəsi üzrə cavabların qiymətləndirilməsi isə mütəxəssislərin iştirakı ilə aparılıb.
İmtahanlarda 112 orta tibb işçisi iştirak edib. Sualların test hissəsi üzrə 40 və ya daha çox, klinik tapşırıq hissəsi üzrə isə 16 və ya daha çox bal toplamış 69 orta tibb işçisi sertifikasiyadan keçərək 5 il müddətində müvafiq ixtisas üzrə praktik tibb və ya əczaçılıq fəaliyyəti ilə məşğul olmaq hüququ əldə edib. 43 nəfər isə zəruri həddi keçə bilməyib. Sertifikatlaşdırma imtahanlarında uğurlu nəticə əldə edə bilməyən orta tibb işçiləri ixtisaslarına uyğun hazırlıq kurslarına cəlb olunacaqlar. Onlar altı ay müddətində iş yerləri saxlanılmaqla müvafiq peşə hazırlığı keçəcək, sonra yenidən sertifikatlaşdırma imtahanlarında iştirak edəcəklər.

Naxçıvan Muxtar Respublikası
Səhiyyə Nazirliyinin mətbuat xidməti

Əziz Əliyev adına Naxçıvan Muxtar Respublikası Mərkəzi Uşaq Xəstəxanasının həkim briqadası Kəngərli rayonundakı Böyükdüz kəndində uşaqları kütləvi profilaktik tibbi müayinədən keçirib.
Pediatr, stomatoloq, nevropatoloq, ftiziatr, endokrinoloq və laborantlardan ibarət briqada kəndin həkim ambulatoriyasında 36 uşağa tibbi xidmət göstərib, aşkar edilmiş bəzi xəstələrin əlavə müayinə və müalicəsi üçün Mərkəzi Uşaq Xəstəxanasına gəlmələri məsləhət görülüb. 42 nəfər valideynlə tibbi maarifləndirmə işi aparılıb, uşaqların sağlamlığının qorunmasında səhiyyə müəssisələri ilə valideynlərin birgə fəaliyyətinin zəruriliyi qeyd edilib.
Xəstələrə pulsuz dərman və sarğı materialları verilib, peyvənd­lərin təqvim üzrə aparılması və dispanserizasiya işinin təşkili, tibbi sənədləşmənin düzgün həyata keçirilməsi ilə əlaqədar məntəqə işçilərinə metodik köməklik göstərilib.

Naxçıvan Muxtar Respublikası
Səhiyyə Nazirliyinin mətbuat xidməti

Aprelin 20-21-də Naxçıvan Muxtar Respublikası Səhiyyə və Fövqəladə Hallar nazirliklərinin birgə təşkilatçılığı ilə Naxçıvan Muxtar Respublika Xəstəxanasında ikigünlük kompleks mülki müdafiə təlimi keçirilib.Tədbirdə mülki müdafiə qərargahının, ilk tibbi yardım dəstəsinin, ixtisaslaşdırılmış həkim yardım briqadalarının və obyekt mülki müdafiə dəstələrinin şəxsi heyətləri iştirak ediblər.
Xəstəxananın baş həkimi, mülki müdafiə rəisi Əli Ələsgərov səhiyyə müəssisəsində mülki müdafiə işinin təşkili sahəsində görülən işlərdən, ilk tibbi yardım dəstəsinin, cərrahların, mülki müdafiə qərargahının, yanğınsöndürmə, rabitə, xilasetmə, təxliyə, mühafizə, sığınacaqlarda xidmət manqalarının, radiasiya-kimya müşahidə postunun normal işi üçün yaradılan şəraitdən danışıb.
Təlimin rəhbəri, Naxçıvan Muxtar Respublikası Fövqəladə Hallar Nazirliyinin Mülki müdafiə işinin təşkili şöbəsinin rəisi, polkovnik Emin Qasımov bildirib ki, iki mərhələdə keçirilən kompleks mülki müdafiə təlimində əsas məqsəd Naxçıvan Muxtar Respublika Xəstəxanasının mülki müdafiə planında çatışmazlıqları müəyyən etmək və onların aradan qaldırılması üzrə zəruri tədbirlər görmək, təbii və texnogen xarakterli fövqəladə halların tibbi-sanitar nəticələrinin aradan qaldırılmasına cəlb olunan tibb qüvvələrinin hazırlığını yoxlamaqdır. Fövqəladə halların qarşısının alınması və nəticələrinin aradan qaldırılması üzrə vahid dövlət sistemi çərçivəsində Naxçıvan Muxtar Respublika Xəstəxanası ilə digər dövlət orqanlarının qarşılıqlı əlaqəsinin təşkilini təmin etmək də qarşıya qoyulan əsas məqsədlərdən biridir.
Təlimə Naxçıvan Muxtar Respublikası Fövqəladə Hallar Nazirliyinin Mülki müdafiə işinin təşkili şöbəsinin rəisi, polkovnik Emin Qasımov rəhbərlik edib.
Təlimdə həkim və orta tibb işçilərinin nəzəri bilikləri yoxlanılmaqla yanaşı, şərti şərait üzrə yaradılan vəziyyətlərdə, çöl-səhra şəraitində həkiməqədərki yardımın, tibbi təxliyə mərhələlərində və ixtisaslaşdırılmış həkim yardımlarının göstərilməsi, həmçinin radioaktiv, kimyəvi, bioloji (bakterioloji) zəhərlənmələr zamanı xəstəxanada görüləcək tədbirlər praktik olaraq yerinə yetirilib.

Naxçıvan Muxtar Respublikası
Səhiyyə Nazirliyinin mətbuat xidməti

Naxçıvan Muxtar Respublikası Səhiyyə Nazirliyi irsi qan xəstəliklərindən əziyyət çəkən və qan köçürülməsinə ehtiyacı olan xəstələrin müalicəsində istifadə olunmaq üçün könüllü qanvermə aksiyalarının təşkilini davam etdirir. Belə nəcib və humanitar aksiyalardan biri Naxçıvan Muxtar Respublikası Ədliyyə Nazirliyi əməkdaşlarının iştirakı ilə Naxçıvan Diaqnostika-Müalicə Mərkəzində keçirilib. 

Naxçıvan Muxtar Respublikası səhiyyə nazirinin müavini Samrat Gəncəyeva ölkəmizdə qan köçürülməsinə ehtiyacı olan xəstə­lərin müalicəsinə göstərilən dövlət qayğısından, bu sahədə həyata keçirilən layihələrdən danışıb. Qeyd olunub ki, müasir təbabətdə həkimlərin əlində çoxlu müalicə vasitələri olmasına baxmayaraq, ən ağır vəziyyətlərdə xəstələrin həyatlarının xilas edilməsi üçün əvəzsiz rol oynayan dərman donor qanıdır. Hemofiliya və talassemiya xəstələrinin müalicəsində qan komponentlərinin və preparatlarının istənilən vaxtda əlçatan olması çox vacibdir və donor qanına tələbatı artırır. Müxtəlif travma və yaralanmalar, mürəkkəb cərrahi əməliyyatlar və doğuşlar zamanı qan­ itirmələrdə, xroniki qanazlığında, qanın irsi və qazanılmış xəstəliklərində, onkoloji xəstə­liklərdə, daxili orqanların müxtəlif xəstəliklərində qandan və ya qandan hazırlanmış preparatlardan geniş istifadə olunur.
“Sən də bir həyat ver” devizi altında keçirilən qanvermə aksiyasında 18 nəfər könüllü olaraq qan verib. Donorlardan götürülən 9 litr qanın qrupları müəyyənləşdirilərək ikili və üçlü torbalarda mərkəzin qan bankına təhvil verilib. Hazırda qan bankında xəstələrə köçürülmək üçün kifayət qədər ehtiyat yaradılıb. Tələbatdan artıq donor qanından plazma hazırlanaraq qan bankında saxlanılacaqdır.

Naxçıvan Muxtar Respublikası
Səhiyyə Nazirliyinin mətbuat xidməti

Aprelin 15-də Naxçıvan Muxtar Respublikası səhiyyə nazirinin müavini Samrat Gəncəyeva və səhiyyə işçiləri akademik Zərifə xanım Əliyevanın adını daşıyan Naxçıvan Şəhər Poliklinikasında görkəmli alimin büstü önünə gül dəstələri qoyub, xatirəsini ehtiramla yad ediblər.
Sonra tədbir iştirakçıları Zərifə xanımın həyat və fəaliyyətini əks etdirən məlumatlar, fotoşəkillər və kitablarla tanış olublar.
Zəriflik və nəciblik mücəssəməsi olan Zərifə Əliyevanın xalqımız qarşısındakı xidmətləri, əhalinin sağlamlığının qorunması istiqamətində gördüyü işlər bir daha xatırlanıb.
Zərifə xanım Əliyeva dünyada ilk dəfə olaraq görmə orqanının peşə patologiyasını araşdıran elmi-tədqiqat laboratoriyası yaradıb və praktik olaraq elm aləmində yeni bir istiqamətin – “peşə oftalmologiyası”nın əsasını qoyub. Bu mənada, oftalmologiyada peşə xəstəlikləri probleminin öyrənilməsi böyük alimin adı ilə bağlıdır. Oftalmologiyanın sənaye ilə bağlı problemlərinin öyrənilməsinə həsr etdiyi fundamental tədqiqatları ona böyük şöhrət gətirib.
Böyük elm fədaisi, insanların təkcə gözlərinə yox, həm də şüuruna, taleyinə nur saçan akademik Zərifə xanım Əliyevanın xatirəsi xalqımızın qəlbində əbədi yaşayacaqdır.

Muxtar respublikamızın səhiyyə sistemində həyata keçirilən islahatların mühüm bir istiqaməti də əhaliyə göstərilən tibbi xidmətin əhatəsini genişləndirmək, bölgələrdə cərrahiyyə əməliyyatlarını təşkil etmək, müayinə və müalicə işlərini daha da yaxşılaşdırmaqdan ibarətdir. Naxçıvan Diaqnostika-Müalicə Mərkəzinin həkim və tibb işçiləri rayon mərkəzlərinin, qəsəbə və kəndlərin, eləcə də ucqar sərhəd və dağ yaşayış məntəqələrinin səhiyyə müəssisələrində yaradılmış imkanlar hesabına əhalinin tibbi müayinəsini və cərrahi əməliyyatları uğurla davam etdirirlər.

Yeni quruculuq ünvanlarından olan Culfa Rayon Mərkəzi Xəstəxanasında da bir sıra cərrahi əməliyyatların aparılması üçün lazımi şərait yaradılıb. Naxçıvan Muxtar Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin iş planına uyğun olaraq Naxçıvan Diaqnostika-Müalicə Mərkəzinin həkim və tibb işçiləri ötən şənbə günü bu səhiyyə müəssisəsində 63 cərrahiyyə əməliyyatı aparıb, əhaliyə təmənnasız tibbi xidmət göstəriblər.

Akademik Zərifə xanım Əliyeva mənalı və zəngin bir həyat yolu keçmişdir. O, qədim Naxçıvan diyarında, adlı-sanlı ziyalıların vətəni olan Şahtaxtı kəndində, görkəmli alim və siyasi xadim Əziz Əliyevin ocağında dünyaya göz açmışdır. Uşaqlıq və ilk gənclik illəri Şahtaxtıda keçən Zərifə Əliyeva bu kəndin maarifçi mühitinin işıqlı ənənələrindən faydalanmışdır.

Zərifə xanım 1942-ci ildə Bakı şəhərində orta məktəbi əla qiymətlərlə bitirərək Azərbaycan Dövlət Tibb İnstitutunun müalicə-profilaktika fakültəsinə daxil olmuş, 1947-ci ildə Azərbaycan Dövlət Tibb İnstitutunu bitirdikdən sonra oftalmoloq ixtisasını seçmişdi. Lakin Zərifə xanım bilirdi ki, oftalmoloq ixtisası üzrə kamil mütəxəssis olmaq üçün institutda aldığı təhsil kifayət etmir. Bu məqsədlə o, institutu bitirdikdən sonra Moskvaya getmiş və orada Ümumittifaq Mərkəzi Həkimləri Təkmilləşdirmə İnstitutunda məşhur alimlərin iş təcrübəsi ilə tanış olmuş, praktik vərdişlərə yiyələnmiş, oftalmoloq ixtisası üzrə mütəxəssis kimi təkmilləşmə hazırlığı keçmiş, iki ildən sonra Vətənə qayıtmışdır. 1949-cu ildən etibarən Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyi Elmi-Tədqiqat Göz Xəstəlikləri İnstitutunda elmi işçi vəzifəsində çalışmağa başlamışdır. Bununla da, onun elmi axtarışlarının, gələcək müvəffəqiyyətlərinin təməli qoyulmuşdur. O, fəaliyyət göstərdiyi Göz Xəstəlikləri İnstitutunun aspiranturasına daxil olmuş, elmi axtarışları dövründə özünə rahat yollar seçmək stereotipindən uzaq olmağa çalışaraq, vətənə, xalqa, həqiqi mənada, xeyir verə biləcək ən çətin sahələrdə özünü sınamağa can atmış və istəyinə nail olmuşdur.

Naxçıvan Muxtar Respublika Xəstəxanasında müasir dövrün yolu­xucu xəstəliklərindən olan hepatit B və C viruslarının müayinə, müalicə və profilaktikası barədə elmi-praktik konfrans keçirilib.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Səhiyyə Nazirliyi Tibbi yardımın təşkili şöbəsinin müdiri Süleyman Cəfərov tədbiri giriş sözü ilə açaraq bildirib ki, son illər yoluxucu xəstəliklərlə mübarizə və profilaktika sahəsində aparılan tədbirlər nəticəsində vaxtaşırı olaraq qonşu ölkələrdə və ümumiyyətlə, regionda müşahidə edilən epidemioloji gərginliyə baxmayaraq, muxtar respublikamızda epidemioloji sabitlik təmin edilib. Bununla yanaşı, nəzərə alınmalıdır ki, ötən əsrin sonlarından yayılmış hepatit virusları kəskin xroniki xəstəliklər törədərək insanların sağlamlığında ciddi pozuntular yaradır. Hepatit B və C virus infeksiyalarının qarşısının alınması tədbirlərinin genişləndirilməsi məqsədilə ötən il dekabrın 27-də Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisində keçirilən müşavirədə konkret tapşırıqlar verilib. Hepatit B və C virus xəstələrinin müayinəsi, müalicəsi və xəstəliklərə qarşı qorunma tədbirləri Naxçıvan Muxtar Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin kollegiyasında müzakirə olunaraq iş planına daxil edilib və xüsusi həkim komissiyası yaradılıb.

Aprelin 13-də Naxçıvan Muxtar Respublika Xəstəxanasında 17 aprel – Ümumdünya Hemofiliya Gününə həsr olunmuş tədbir keçirilib.
Xəstəxananın baş həkimi Əli Ələsgərov dünyanın 100-dən çox ölkəsində əhalini xəstəliklə bağlı məlumatlandırmaq məqsədilə bu günün hər il qeyd olunduğunu bildirib. Diqqətə çatdırılıb ki, irsi qan xəstəliyi olan bu xəstəliyin əsas səbəbləri yaxın qohumların nikahı, radiasiyalı ətraf mühit, qida və tütün məmulatlarının təsiri və digər amillərlə bağlıdır. Hemofiliya qanın laxtalanma prosesinin anadangəlmə pozğunluğu olub, təkcə həmin xəstəlikdən əziyyət çəkən şəxslərin yox, həm də cəmiyyətin problemidir. Ölkəmizdə 1500-dən çox, muxtar respublikamızda isə 68 nəfər bu xəstəlikdən əziyyət çəkir. Son illər ölkəmizdə talassemiyalı xəstələrin müalicəsinin səviyyəsi yüksəldiyi üçün ölüm faizi azalıb.
Qeyd edilib ki, Prezident İlham Əliyev tərəfindən 2005-ci ildə “Hemofiliya və talassemiyalı irsi qan xəstəliyinə düçar olmuş şəxslərə dövlət qayğısı” haqqında Fərman imzalanıb. Bununla əlaqədar əhali arasında vaxtaşırı maarifləndirmə kampaniyası həyata keçirilir. Ölkəmizdə, o cümlədən muxtar respublikamızda uğurla həyata keçirilən “Hemofiliya və talassemiya irsi qan xəstəlikləri üzrə Dövlət Proqramı” isə irsi qan xəstəliyindən əziyyət çəkənlərin həyat tərzinin yaxşılaşdırılmasına və ömürlərinin uzadılmasına xidmət edir. Proqram çərçivəsində xəstələr dərman preparatları ilə pulsuz təmin olunurlar. Eyni zamanda Naxçıvan Muxtar Respublikası Səhiyyə Nazirliyi və digər dövlət qurumları tərəfindən vaxtaşırı təşkil edilən könüllü qanvermə aksiyalarından toplanan qan irsi qan xəstəliyindən əziyyət çəkənlərin müalicəsinə sərf olunur.

Aprelin 12-də Naxçıvan Muxtar Respublikası Səhiyyə Nazirliyində Dövlət Təhlükəsizlik Xidməti və Dövlət Gömrük Komitəsi ilə dərman vasitələrinin keyfiyyəti və təhlükəsizliyinə dair birgə maarifləndirici tədbir keçirilib.
Naxçıvan Muxtar Respublikası Səhiyyə Nazirliyi əczaçılıq və dərman vasitələrinin reyestri sektorunun müdiri Hacı Əliyev “Dərman vasitələrinin dövriyyəsi, saxta dərman preparatlarının muxtar respublikaya gətirilməsinin qarşısının alınması”, Naxçıvan Muxtar Respublikası Dövlət Təhlükəsizlik Xidmətinin əməkdaşı Beytulla Fərəcov “Dərman vasitələrinin dövriyyəsində yol verilən qanun pozuntuları”, Naxçıvan Muxtar Respublikası Dövlət Gömrük Komitəsinin əməkdaşı Anar Hacıyev “Psixotrop dərman vasitələrinin dövriyyəsi” mövzularında çıxış ediblər.
Tədbirdə əczaçılıq fəaliyyətinin “Dərman vasitələri haqqında”, “Lisenziyalar və icazələr haqqında” Azərbaycan Respublikası qanunları və digər normativ-hüquqi aktlar əsasında tənzimləndiyi bildirilib. Qeyd olunub ki, muxtar respublikamızda əczaçılıq sektorunda dərman vasitələrinin idxalı ilə məşğul olan 3 müəssisə və pərakəndə satış üçün 56 əczaxana təşkilatı lisenziyalaşdırılıb.

İxtisaslı kadrların hazırlanması və beynəlxalq elmi əlaqələrin genişləndirilməsi məqsədilə Naxçıvan Tibb Kollecinin 12 nəfərdən ibarət müəllim və tələbə heyəti Türkiyə Respublikasının Ankara şəhərində yerləşən Halide Edip Mesleki və Texnik Anadolu Liseyində biraylıq təcrübə kursuna yola salınıb.
Bu münasibətlə keçirilən tədbirdə çıxış edən kollecin direktoru Sona Məmmədova Naxçıvan Muxtar Respublikası Səhiyyə Nazirliyi ilə Türkiyə Respublikasının tanınmış klinika və ali məktəbləri arasında qarşılıqlı əməkdaşlıq əlaqələrinin davamlı xarakter aldığını bildirib. Qeyd edib ki, ixtisaslı kadrların hazırlanması və beynəlxalq elmi əlaqələrin genişləndirilməsi məqsədilə Naxçıvan Tibb Kollecinin müəllim və tələbələri ötən il də Türkiyə Respublikasının Ərzurum Atatürk Universitetində və Ankara şəhərində yerləşən Halide Edip Mesleki və Texnik Anadolu Liseyində keçirilən təcrübə kurslarında ayrı-ayrı heyətlərlə təmsil olunublar. Durağan Mesleki və Texnik Anadolu Liseyi ilə də Naxçıvan Tibb Kolleci arasında tələbə mübadiləsi çərçivəsində qarşılıqlı qardaşlaşma münasibətləri yaradılıb.

İnsan sağlamlığı cəmiyyətin ən qiymətli sərvətidir

1948-ci il aprelin 7-də Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı fəaliyyətə başlamışdır. Həmin tarixdən aprelin 7-si Ümumdünya Sağlamlıq Günü kimi qeyd olunur.
Azərbaycanda səhiyyənin inkişafı ötən əsrin 70-ci illərindən başlayır. Həmin dövrdən etibarən ümummilli liderimiz Heydər Əliyevin rəhbərliyi ilə həyata keçirilən islahatlar səhiyyə sahəsinin əsaslı inkişafına səbəb olmuş, ölkəmizin bütün bölgələrində müasir xəstəxana binaları tikilərək istifadəyə verilmişdir. Müstəqillik illərində də ulu öndərin rəhbərliyi ilə səhiyyə sahəsində kompleks tədbirlər həyata keçirilmiş, bu sahənin qanunvericilik bazası təkmilləşdirilmiş, müasir səhiyyə infrastrukturu yaradılmışdır. Ulu öndərin Azərbaycana rəhbərlik etdiyi illər Naxçıvan səhiyyəsi üçün inkişaf dövrü kimi səciyyələnir. 1969-1999-cu illərdə muxtar respublikada 1156 yerlik xəstəxanalar, eləcə də poliklinika və ambulatoriyalar tikilmişdir.

Son illər əhalinin, xüsusən məktəbyaşlı uşaqların sağlamlığının qorunmasına, onların müayinə və müalicəsinə, dispanserizasiyasının təşkilinə xüsusi diqqət yetirilir.
Bu məqsədlə Naxçıvan Muxtar Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin iş planına uyğun olaraq hər il yaz və payız mövsümlərində tam orta məktəblərin şagirdləri arasında profilaktika xarakteri daşıyan dərin tibbi yoxlamalar aparılır. Bu tədbirlər “Uşaqların icbari dispanserizasiyası haqqında” 2013-cü il 5 mart tarixli Azərbaycan Respublikası Qanununun və ölkə Prezidentinin 2013-cü il 10 dekabr tarixli Sərəncamı ilə təsdiq edilən “Uşaqların icbari dispanserizasiyadan keçirilməsinə dair Dövlət Proqramı”nın tələblərinə uyğun olaraq həyata keçirilir.
Əziz Əliyev adına Naxçıvan Muxtar Respublikası Mərkəzi Uşaq Xəstəxanası tərəfindən bu il Naxçıvan şəhərinin tam orta məktəblərindəki şagirdlər müayinə ediləcəklər. Müayinələrin normal təşkili üçün əvvəlcədən cədvəllər tərtib olunaraq məktəblərə göndərilib. Orta məktəblərdə çalışan tibb işçiləri xəstəxananın Poliklinika şöbəsinə dəvət olunub, lazımi izahatlar verilib. Şagirdlər əvvəlcədən məktəb həkimi tərəfindən müayinələrdən keçərək qruplaşdırılıb.