Naxçıvan Muxtar Respublikası Dövlət Vergi Xidməti və onun yerli qurumları tərəfindən iyun ayında muxtar respublika ərazisində fəaliyyət göstərən ticarət, iaşə, xidmət və digər sahələrdə yoxlama və monitorinqlər davam etdirilib, 3 vergiödəyicisində qanunvericiliyin pozulması faktları aşkar olunub. Belə ki, operativ vergi nəzarəti tədbirləri zamanı 1 şəxsin vergi orqanlarında uçotda durmadan fəaliyyət göstərməsi, 2 vergiödəyicisinin isə “Fərqlənmə nişanı” olmadan avtomobil nəqliyyatı ilə sərnişindaşıma ilə məşğul olması faktları aşkarlanıb və həmin şəxslər barəsində qanunamüvafiq tədbirlər görülüb. Həmçinin vergidənyayınma və dövriyyənin gizlədilməsi hallarına qarşı mübarizə məqsədilə 1 vergiödəyicisində xronometraj metodu ilə müşahidə aparılıb və müşahidəyədək olan dövriyyə ilə müqayisədə artım qeydə alınıb, nəticədə, qanunvericiliyə uyğun olaraq müəyyən olunmuş əlavə vergi məbləğinin büdcəyə ödənilməsi təmin edilib.

Naxçıvan Muxtar Respublikası
Dövlət Vergi Xidmətinin mətbuat xidməti

Muxtar respublikada müasir suvarma sistemlərinin quraşdırılması və suvarma suyundan səmərəli istifadə olunmasına nəzarət həyata keçirilir, su təsərrüfatı sistemlərinin istismarının yaxşılaşdırılması diqqət mərkəzində saxlanılır.
Əkin sahələrinin suya olan tələbatını ödəmək üçün iyun ayında bir sıra tədbirlər görülmüş, su istifadəçilərinə 50,2 milyon kubmetr su verilmiş, bunun müqabilində 41 min 998 hektar torpaq sahəsi suvarılmış, 8 kilometr beton və torpaq kanal, 24 kilometr ara arxlar və 6 kilometr kollektor lildən təmizlənmiş, 11 kilometr uzunluğunda yeni suvarma boru xətti çəkilmişdir. Qeyd olunan dövrdə Şərur, Babək və Sədərək rayonlarında, ümumilikdə, 153,7 hektar torpaq sahəsində qrunt sularının səviyyəsi aşağı salınaraq şoranlaşmanın qarşısı alınmışdır.

Yaşı yüzilliklərin bağrını dələn çinarları, nostalji duyğuların cövlan etdiyi, qədim, maraqlı, klassik quruluşlu məhəllələri ilə seyrinə dalanları sehrinə salan, barlı-bəhərli bağları ilə şöhrət tapan, adı dilləri, bərəkəti elləri bəzəyən Ordubadda hansı evin qonağı olsan, bir-birindən ləziz təamlarla zəngin süfrə açılar qarşında. Qonaqpərvərliyin simvolu sayılan o süfrəyə nələr düzülər, nələr. Saymaqla bitməyən təbii məhsullar, yağ, pendir, bal, mürəbbə, paxlava, şorqoğal, şəkərbura, ballı qayğanaq və bir də ordubadlıların olmazsa olmazlardan hesab etdiyi, brend adını qazanan limon. Hələ rayon mərkəzində qocaman çinarların kölgəsində qurulan çay məkanından yolunu salsan, lap əntiqə olar. Bu zaman əlavə təmtərağa lüzum da qalmayacaq, bölgənin büllur kimi saf havasında elə armudu stəkanda çay, qənd, bir də təbii, dillər əzbəri Ordubad limonu kifayətdir ki, bu çay süfrəsi ətrafında vaxtın mənalı, söhbətin şirin, xoş əhvali-ruhiyyədə keçsin...

Bu gün haqqında söhbət açacağımız məkan muzey kimi fəaliyyət göstərməsə də, 2017-ci ildən Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədrinin müvafiq Sərəncamının icrası ilə bağlı ziyarət olunan obyektlər siyahısına daxil edilən Naxçıvan Biznes Mərkəzidir. Mərkəzin həmin siyahıya salınması heç də təsadüfi deyil. Çünki Naxçıvan Biznes Mərkəzini ziyarət etməklə yerli istehsal məhsullarımız, istehsalçı şirkətlər, iri holdinqlər, ailə təsərrüfatları, bir sözlə, muxtar respublika iqtisadiyyatı haqqında ətraflı məlumat əldə etmək olar. Bu “muzeyin” eksponatları isə yerli istehsal məhsullarıdır desək, yanılmarıq.

Bura Babəkdir. Hər il geniş abadlıq-quruculuq işlərinin aparıldığı, 76 mindən çox əhalinin yaşadığı, ən ucqar dağ və sərhəd kəndlərində şəhər rahatlığının hökm sürdüyü, yeni iş yerlərinin, emal və istehsal sahələrinin yaradıldığı, aqrar sektorun dinamik inkişaf etdiyi rayon qədim Naxçıvan torpağının sosial-iqtisadi həyatında mühüm pay sahibidir. 2021-ci ilin ötən dövrü ərzində əldə olunmuş nailiyyətlər, rayonun quruculuq xəritəsinin daha da genişlənməsi bu iri yaşayış məntəqəsinə göstərilən davamlı dövlət qayğısının daha bir ifadəsidir.

İyulun 2-də “Naxçıvan Meyvə-Tərəvəz Məhsulları” Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyətinin soyuducu anbarı istifadəyə verilib.
Tədbirdə çıxış edən Naxçıvan Muxtar Respublikasının İqtisadiyyat naziri Tapdıq Əliyev bildirib ki, müasir dövrdə etibarlı ərzaq təminatı hər bir ölkənin iqtisadi sabitliyinin və sosial dayanıqlılığının başlıca şərtlərindən biridir. Məhz buna görə də muxtar respublikamızda əhalinin ərzaq məhsulları ilə etibarlı təminatı iqtisadi strategiyanın əsas komponenti kimi diqqət mərkəzində saxlanılır, bu istiqamətdə qəbul edilmiş mühüm Dövlət proqramları ilə konkret inkişaf istiqamətləri müəyyənləşdirilib. Ötən dövr ərzində kompleks tədbirlər çərçivəsində yeni emal müəssisələrinin yaradılması, məhsul istehsalçılarına dövlət maliyyə yardımlarının göstərilməsi, istehsal olunan məhsulların saxlanılması və satışının təşkilinə şərait yaradılması, yeni satış bazarlarının təşviqi bu sahədə iqtisadi aktivliyi əhəmiyyətli dərəcədə artırıb.

Muxtar respublikada quruculuq tədbirlərinə start veriləndən qədim diyarımızın kənd yaşayış məntəqələri öz simasını əsaslı surətdə dəyişib. Hər il ayrı-ayrı ünvanlarda müxtəlif təyinatlı obyektlər inşa olunur, mövcud obyektlər yenidən qurulur, onların maddi-texniki bazaları gücləndirilir.

Muxtar respublikada həyata keçirilən məqsədyönlü tədbirlərin nəticəsi olaraq aqrar sektorun bütün sahələrində ciddi irəliləyişə nail olunmuş, bütün növ kənd təsərrüfatı, o cümlədən heyvan mənşəli məhsulların istehsalı davamlı artmış, məhsul bolluğu yaradılmışdır. Baytarlıq təbabəti sahəsində görülən işlər, yeni heyvandarlıq təsərrüfatlarının yaradılması, əlverişli yem bazası və ixtisaslı kadrlarla təminat heyvandarlığın inkişafına yeni imkanlar yaratmışdır.

Cari ilin yanvar-may aylarında 14 heyvandarlıq təsərrüfatının yaradılması, 5 heyvandarlıq təsərrüfatının genişləndirilməsi başa çatdırılmış, 10 heyvandarlıq təsərrüfatının yaradılması, 1 heyvandarlıq kompleksinin yenidən qurulması və 3 heyvandarlıq təsərrüfatının genişləndirilməsi davam etdirilmişdir. Bank və kredit təşkilatları tərəfindən cari ilin yanvar-may aylarında bu sahəyə 6 milyon 11 min 700 manat kredit verilmişdir ki, bu da bir il öncəki göstəricidən 55,8 faiz çoxdur.

İyunun 18-də Naxçıvan Muxtar Respublikasında ilk dəfə olaraq yeni Külək-Günəş Hibrid Elektrik Stansiyası istifadəyə verildi. Elektrik enerjisinə olan tələbatın 50 faizdən çoxunun bərpa olunan enerji mənbələri hesabına ödənilən muxtar respublikada yeni tip stansiyanın quraşdırılması həm də qədim diyarda innovativ layihələrin həyata keçirilməsi baxımından diqqət çəkir. 

Məlum olduğu kimi, külək enerjisi bərpa olunan enerji olaraq son dövrlər geniş yayılıb. Xüsusilə külək enerjisi digər alternativ enerji mənbələri olan günəş, hidroenergetika, geotermal və biokütlə enerjisindən özünün maya dəyərinə, ekoloji təmizliyinə və tükənməzliyinə görə ən sərfəlisi hesab olunur. Həmçinin külək qurğularının inşasına ənənəvi elektrik stansiyalarının qurulmasına nisbətən daha az vaxt sərf olunur. Bundan başqa, külək, əslində, istənilən ölkənin malik olduğu daimi təbii enerji mənbəyidir. Külək enerjisindən istifadə olunması energetikanın daha tez inkişaf edən sahələrindən biridir. Təsadüfi deyil ki, hazır­da Danimarka, Portuqaliya, Avstraliya, İrlandiya, İspaniya və Almaniya kimi ölkələrdə bu tip enerji mənbələrindən istifadə daha geniş yayılıb.

Naxçıvan Muxtar Respublikası İqtisadiyyat Nazirliyi muxtar respublikada fəaliyyət göstərən kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalçılarının nəzərinə çatdırır ki, tələbatdan artıq istehsal etdikləri meyvə və tərəvəz məhsullarını soyuducu anbarlara sata və ya icarə əsasında saxlaya bilərlər. Məhsulların tədarükünə 2021-ci il 15 iyul tarixdən başlanılacaq və dəyəri “Naxçıvan Meyvə-Tərəvəz Məhsulları” Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyəti tərəfindən nağd formada ödənilməklə aşağıdakı qiymətlərlə qəbul olunacaqdır:

Məlumat üçün bildirilir ki, məhsulların mövsümi istehsal dövrünü nəzərə alaraq daxili bazarın qorunması, istehsalçıların stimullaşdırılması və anbarların fəaliyyətinin tənzimlənməsi məqsədilə tədarük dövrü kartof məhsulu üzrə iyul ayının 15-dən və digər məhsullar üzrə isə məhsulların tam yetişmə dövrünə uyğun olaraq həyata keçiriləcəkdir. Həmçinin istehsalçıların nəzərinə çatdırılır ki, aşağıdakı siyahıda qeyd olunmuş soyuducu anbarlara tələbatdan artıq istehsal etdikləri meyvə və tərəvəz məhsullarını sata və ya anbarların boş qalan həcmləri qədər məhsulların icarə əsasında saxlanılmasını həyata keçirə bilərlər.

Hələ orta əsrlərdə səyyahların “meyvə cənnəti” adlandırdıqları Naxçıvanda meyvəçilik əhalinin əsas məşğuliyyət sahələrindən biridir. Münbit torpaq-iqlim şəraiti burada müxtəlif meyvələrin yetişdirilməsinə, bol və yüksəkkeyfiyyətli məhsul əldə etməyə imkan verir. Sağlam qidalanmada mühüm rol oynayan, zəngin vitaminli meyvələrə muxtar respublikamızın hər bir bölgəsində rast gəlmək olar. Belə bölgələrimizdən biri də vaxtilə ümummilli lider Heydər Əliyevin “Azərbaycanın incisi” adlandırdığı Ordubad rayonudur. Bağlar diyarı kimi tanınan bu bölgəmiz ta qədimdən dadlı-tamlı meyvələri ilə xüsusilə seçilib və hətta bir neçə xarici ölkədə həmin meyvələrlə sərgilərdə iştirak edib. Başlıca məşğuliyyət sahəsi kimi meyvəçilik bu gün də Ordubadda inkişaf etdirilir.

Muxtar respublikamızda bu istiqamətdə həyata keçirilən tədbirlər bəhrələrini verməkdədir

Bu il də muxtar respublikanın torpaq mülkiyyətçilərinin çəkdikləri zəhmət hədər getməyib. Günü-gündən yetişdirilib ərsəyə gətirilən kənd təsərrüfatı məhsulları dükan-bazarlarımızı, ticarət obyektlərimizi zənginləşdirməkdədir. Bu zənginliyi yaradan insanlar onlara göstərilən dövlət qayğısının davamlı olduğunu görərək həvəslə çalışır, daha çox məhsul istehsal etməyə səy göstərirlər. 

Naxçıvan Muxtar Respublikası İqtisadiyyat Nazirliyinin nəzdində fəaliyyət göstərən “İstehlak Mallarının Ekspertizası Mərkəzi” Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyətinin Mərkəzi Qida Sınaq Laboratoriyası ən müasir avadanlıqlarla yüksəkkeyfiyyətli xidmət göstərir. Həmin laboratoriyada ərzaq məhsullarının keyfiyyət və təhlükəsizlik göstəricilərinin milli və beynəlxalq standartların tələblərinə uyğun olaraq müayinələri aparılır.

“2021-2025-ci illərdə Naxçıvan Muxtar Respublikasında meyvəçiliyin və tərəvəzçiliyin inkişafı üzrə Dövlət Proqramı”nın icrası ilə əlaqədar ötən ay Şərur rayonu ərazisində 474,6 hektar meyvə bağı və 100,71 hektar meşə zolağı plana alınaraq xəritələşdirilmişdir.
“Naxçıvan Muxtar Respublikasında ailə təsərrüfatlarının inkişafı ilə bağlı Tədbirlər Planı”na uyğun olaraq Culfa rayonunun Əbrəqunus, Şahbuz rayonunun Qızıl Qışlaq kənd­lərində ailə təsərrüfatlarında əkinlərin əkin atlaslarına əsasən keçirilməsinə nail olunması və torpaqlardan səmərəli istifadə edilməsi məqsədilə muxtar respublikanın aid qurumlarının birgə təşkilatçılığı və rayon İcra Hakimiyyəti başçılarının yerlərdəki nümayəndələrinin, bələdiyyələrin, torpaq mülkiyyətçilərinin, istifadəçilərinin və icarəçilərinin, o cümlədən ailə və fermer təsərrüfatlarının nümayəndələrinin iştirakı ilə maarifləndirici tədbirlər keçirilmişdir.

Naxçıvan Muxtar Respublikasında həyata keçirilən sosial-iqtisadi islahatlar elektron ticarətin inkişafına da müsbət təsir göstərmişdir ki, nəticə etibarı ilə istehlakçılar tərəfindən ölkəmizin digər bölgələrindən, eləcə də xaricdən məhsul sifarişində və daşınmasında  intensivlik artmışdır. Bütün bunlar isə muxtar respublikada karqo şirkətlərinə  yaradılan şəraitin hesabına  məhsulların sifarişinin və daşınmasının sərfəli olması ilə əlaqədardır.  Eyni zamanda, onlayn alış-verişin rahatlığı, vaxta qənaət və çeşid bolluğu kimi faktorlar da eelektron ticarətin inkişafını sürətləndirən amillərdəndir.  Məhsulların daşınması isə karqo şirkətləri tərəfindən həyata keçirilir. Həmçinin, karqoların üstün cəhətlərindən biri də yaşayış yeri üzrə sifariş verən hər bir kəsin sadəcə kuryer xidmətindən yararlanaraq, bağlamalarının bir başa istənilən ünvana çatdırılmasıdır. Elektron ticarətin inkişafı  rəqabətin artması ilə yanaşı, eyni zamanda  yeni karqo şirkətlərinin yaranmasına da zəmin yaradır.

İyunun 24-də Ukrayna-Azərbaycan İşgüzar Şurasının yaradılması haqqında Kiçik və Orta Biznesi İnkişafı Agentliyi “KOBİA” və Ukraynanın Ticarət və Sənaye Palatası arasında saziş imzalanıb və şuranın ilk iclası keçirilib. KOBİA və Ukraynanın Ticarət və Sənaye Palatasının təşəbbüsü ilə yaradılmış şurada iqtisadiyyatın müxtəlif sahələrində fəaliyyət göstərən 70-dən çox iş adamı və dövlət qurumlarının nümayəndələri təmsil olunub.

Sənaye hər bir ölkədə iqtisadiyyatın aparıcı sahəsi hesab olunur. Milli iqtisadiyyatımızın hazırkı dövründə mövcud sənaye imkanlarından maksimum yararlanmaq, dinamik məhsul istehsalında dayanıqlılığı təmin etmək məqsədilə yeni istehsal müəssisələrinin yaradılması qarşıda duran əsas vəzifələrdəndir. Cari ilin yanvar-may aylarında iqtisadiyyatın əsasını təşkil edən sənayenin inkişaf etdirilməsi üçün rəqabətqabiliyyətli müasir istehsal sahələrinin yaradılması, sənayenin infrastruktur təminatının yaxşılaşdırılması sahəsində mövcud layihələrin icrası davam etdirilmiş, bu istiqamətdə stimullaşdırıcı tədbirlər həyata keçirilmişdir. Bu sahədə mühüm malların istehsalının təmini muxtar respublikada sənayenin iqtisadiyyatda xüsusi çəkisini qoruyub saxlamışdır. Təsadüfi deyil ki, Naxçıvanda yaradılan ümumi daxili məhsulun tərkibində ilk yeri sənaye sahəsi tutur. Bu ilin beş ayı ərzində sənaye üzrə 459 milyon 458 min 500 manat həcmində məhsul istehsal edilmişdir ki, bu da 2020-ci ilin müvafiq dövründəki göstəricini 1 faiz üstələmişdir.

Muxtar respublikamızda bu istiqamətdə həyata keçirilən tədbirlər bəhrələrini verməkdədir

Bu il də muxtar respublikanın torpaq mülkiyyətçilərinin çəkdikləri zəhmət hədər getməyib. Günü-gündən yetişdirilib ərsəyə gətirilən kənd təsərrüfatı məhsulları dükan-bazarlarımızı, ticarət obyektlərimizi zənginləşdirməkdədir. Bu zənginliyi yaradan insanlar onlara göstərilən dövlət qayğısının davamlı olduğunu görərək daha həvəslə çalışır, daha çox məhsul istehsal etməyə səy göstərirlər. 

Həyata keçirilən tədbirlərin ifadəsi kimi, qeyd etmək yerinə düşər ki, cari ilin ilk rübündə muxtar respublikada 31 milyon 270 min 400 manatlıq kənd təsərrüfatı məhsulları istehsal olunub. Bu isə əvvəlki illə müqayisədə 4,2 faiz çox deməkdir. Bəhs olunan dövrdə kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalı ilə məşğul olanlara dövlət qayğısı davam etdirilib, onlara, ümumilikdə, 4 milyon 156 min 800 manat məbləğində kredit verilib. Bu da 2020-ci ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 15,7 faiz çox deməkdir.

Muxtar respublikada aparıcı əkinçilik sahəsinə çevrilən taxılçılığın inkişafı və bu istiqamətdə kompleks tədbirlərin keçirilməsi diqqət mərkəzində saxlanılır. “Naxçıvan Aqro­lizinq” Açıq Səhmdar Cəmiyyətinin xətti ilə müasir kənd təsərrüfatı texnikaları və texnoloji avadanlıqlar gətirilir, meliorasiya-irriqasiya işləri aparılır, taxılçılara güzəştli şərtlərlə kreditlər verilir, onlar yüksək reproduksiyalı toxum sortları ilə təchiz olunur, taxıl anbarları qurulur və ya mövcud olan anbarların sahələri genişləndirilir. Ona görə də ilbəil əkin sahələri genişləndirilir, məhsul istehsalı artır, daxili bazarın yerli taxılla təminat səviyyəsi gücləndirilir.

Əhalinin sağlamlığının və alıcılıq qabiliyyətinin qorunub saxlanılması, keyfiyyətli yerli məhsulların istehsalının təşviqi Naxçıvan Muxtar Respublikası Antiinhisar və İstehlak Bazarına Nəzarət Dövlət Xidmətinin qarşısına qoyulmuş mühüm və təxirəsalınmaz vəzifələrdəndir.

May ayında da məhsul göstəricilərinin texniki normativ-hüquqi aktların, standartların və texniki şərtlərin tələblərinə uyğunluğu diqqətdə saxlanılmış, ümumilikdə, məhsul nümunələrinin 91 halda, o cümlədən qida məhsullarının 77 halda keyfiyyət göstəriciləri üzrə laboratoriya sınağı aparılmış və bu istiqamətdə nöqsan aşkar edilməmişdir.
Yüksəkkeyfiyyətli bal və digər arıçılıq məhsulları gəlirliliyinə və faydalılığına görə aqrar sahədə mühüm yer tutur. Ötən ay Kəngərli rayonunun Çalxanqala, Şahbuz rayonunun Sələsüz kəndlərində arıçılıq məhsulları istehsalçıları ilə maarifləndirmə xarakterli görüşlər keçirilmiş, müvafiq standart üzrə bal məhsulunun tərkibində saxarozanın və nəmliyin yolverilən həddinə dair məlumatlar çatdırılmışdır.

Muxtar respublikanın yaşayış məntəqələrinin və istehsal sahələrinin təbii qazla təminatını həyata keçirmək üçün Naxçıvan Muxtar Respublikası Qaz İstismar Xidmətində təsdiq olunmuş iş planına əsasən ardıcıl tədbirlər görülür.
May ayında muxtar respublikanın şəhər və rayonlarından daxil olan müraciətlərə əsasən “Naxçıvanqaz Servis” Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyəti tərəfindən 83 mənzil və müxtəlif təyinatlı obyektlər qazlaşdırılmışdır ki, bunun 81-i əhali, 2-si qeyri-əhali abonentdir.

Muxtar respublikada 2021-ci ilin yanvar-may aylarında 1 milyard 24 milyon 906 min 300 manatlıq ümumi daxili məhsul istehsal olunmuşdur ki, bu da 2020-ci ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 0,4 faiz çoxdur.
Hər bir nəfərə düşən ümumi daxili məhsulun həcmi 2020-ci ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 1,3 faiz artaraq 2218,9 manata çatmışdır.

***

Muxtar respublikada yaranan ümumi daxili məhsulun tərkibində ilk yeri sənaye sahəsi tutur. Sənaye üzrə 459 milyon 458 min 500 manat dəyərində məhsul istehsal edilmişdir ki, bu da 2020-ci ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 1 faiz çoxdur.

Muxtar respublikanın bütün bölgələrində, o cümlədən sərhəd bölgəsi Sədərək rayonunda taxıl biçininə başlanılıb.

 2021-ci ilin məhsulu üçün Sədərək rayonunda 2 min 291 hektar sahədə taxıl əkilib. Bu günə qədər 525 hektar sahədən 1883 ton taxıl tədarük olunub. Sahələrdə əkinin şırım üsulu ilə aparılması, normalara uyğun gübrə verilməsi taxılın vegetasiya dövründə daha yaxşı inkişafına və məhsuldarlığın artmasına səbəb olub.

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2006-cı il 12 iyun tarixli Sərəncamına əsasən hər il iyunun 20-si Qaz Təsərrüfatı İşçilərinin Peşə Bayramı Günü kimi qeyd olunur.
Ümummilli liderimiz Heydər Əliyev ötən əsrin 70-ci illərindən başlayaraq ölkəmizdə enerji təhlükəsizliyinin təmin edilməsi sahəsində mühüm qərarlar qəbul etmiş, yaşayış məntəqələrinin qazlaşdırılması istiqamətində kompleks tədbirlər görülmüşdür. 1980-ci ildə Naxçıvan Muxtar Respublikasına yüksəktəzyiqli qaz xətti çəkilmiş, yaşayış məntəqələrinin 52 faizi mavi yanacaqla təmin edilmişdir. Lakin ötən əsrin 90-cı illərində Ermənistanın işğalçılıq siyasəti nəticəsində muxtar respublika blokada vəziyyətinə düşmüş, bütün kommunikasiya xətləri kəsilmiş, o cümlədən qazın ötürülməsi dayandırılmışdı. Uzun fasilədən sonra 2005-ci ildə Naxçıvan Muxtar Respublikasına təbii qazın verilməsi bərpa edilmiş və yaşayış məntəqələri tam qazlaşdırılmışdır. Hazırda muxtar respublikada 91 min 817 qaz istehlakçısı vardır ki, bundan 88 min 989-u əhali, 2828-i isə qeyri-əhali abonentdir.

Naxçıvan Muxtar Respublikasında gömrük infrastrukturunun yenilənməsi və maddi-texniki bazanın müasir tələblər səviyyəsində qurulması istiqamətində həyata keçirilən tədbirlərin davamı olaraq Sədərək Gömrük Sərhəd-Buraxılış Məntəqəsi üçün inşa olunan müasir kompleksdə son tamamlama işləri başa çatıb. Ölkəyə giriş istiqamətində 15 metr hündürlüyündə bayraq dirəyi quraşdırılıb, kompleksin girişində Azərbaycan və ingilis dillərində müasir görkəmdə “Gömrük” sözləri yazılıb. Keçid zolaqları və dayanacaq yerləri üzrə asfalt örtük üzərində xətləmə və işarələmə işləri görülüb,  abadlıq və yaşıllaşdırma işləri başa çatdırılıb.

Sərhəd və gömrük xidmətinin yüksək səviyyədə təşkilinə imkan verəcək kompleksdə inzibati bina, sürətli keçid üçün VİP və CİP xidmətləri binası, yüklərin rəsmiləşdirilməsi binası, kinoloji xidmət, yoxlama-baxış sistemləri bölməsi, yeməkxana və yardımçı tikililər yerləşir. Kompleksin ümumi sahəsi 104 min kvadratmetrdir.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin mütəxəssisləri Naxçıvan Şəhər İcra Hakimiyyətinin əməkdaşları ilə birgə Naxçıvan şəhər Əliabad qəsəbəsində ailə təsərrüfatı başçıları, aqrar sahədə fəaliyyət göstərən hüquqi və fiziki şəxslərin iştirakı ilə bu sahənin inkişafı üçün qəbul olunmuş Dövlət proqramlarında qarşıya qoyulmuş vəzifələrin icrası istiqamətində müşavirə keçirilib. Müşavirəni Naxçıvan Şəhər İcra Hakimiyyətinin əməkdaşı Anar Axundov açıb.

Qədim Naxçıvan torpağı yeraltı və yerüstü sərvətləri, əvəzolunmaz nemətləri ilə zəngindir. Bu diyarın havası, suyu, torpağında bitən bitkiləri, necə deyərlər, dərdlərə dərman, qəlblərə məlhəmdir. Bir sözlə, Tanrı bu diyara bir-birindən dəyərli, faydalı qazıntılar bəxş edib. Bu nemətlər arasında duzun xüsusi yeri var.
Duz istehsalı Naxçıvanın tarixən özünəməxsus məşğulluq sahələrindən biridir. Daim Naxçıvan duzuna böyük tələbat olmuş, duzumuz dünyanın müxtəlif ölkələrinə göndərilmişdir. Əvvəllər Duzdağda duz açıq üsulla çıxarılırdısa, XX əsrin əvvəllərindən duzun sənaye üsulu ilə hasilatına başlanılmışdır. 1990-cı illərin sonunadək duz sənaye üsulu ilə çıxarılıb emal edilsə də, şaxtada və sexlərdə mövcud olan texnoloji avandanlıqlar müasir tələblərə cavab vermirdi. Nəticədə, duz çıxarılarkən səmərəlilik aşağı olur, normadan artıq itkilərə yol verilir, yüksəkkeyfiyyətli xörək duzu istehsal etmək mümkün olmurdu.

Muxtar respublikada suvarma mövsümünün mütəşəkkil keçirilməsi diqqət mərkəzindədir. Əkin sahələrinin suya olan tələbatını ödəmək üçün may ayında bir sıra tədbirlər görülmüş, 15 kilometr beton və torpaq kanal, 20,4 kilometr ara arxlar, 8 kilometr kollektor lildən təmizlənmiş, 5 kilometr yeni suvarma boru xətti, 1,1 kilometr yeni qapalı drenaj xətti çəkilmişdir.
Torpaq sahələrini sel sularının zərərli təsirindən qorumaq üçün Arpaçay və Sirab selovlarında, Arpaçay sol sahil kanalı ərazisində, ümumilikdə, 900 metr selə qarşı istiqamətləndirici bənd salınmışdır.
Muxtar respublikanın mövcud su anbarlarında cari ilin əvvəlindən 229,4 milyon kubmetr su ehtiyatı toplanmış, su istifadəçilərinə may ayı ərzində 64,6 milyon kubmetr su verilmiş, bunun müqabilində 54 min hektar torpaq sahəsi suvarılmışdır.

Şərur rayonunda tədarük edilən meyvə və tərəvəz məhsulunun bir hissəsi hərbi hissələrə milli ordumuzun əsgərlərinə göndərilir.

Tədqiqatlarda müasir yanaşma üsullarının tətbiqinə üstünlük verilir

Torpaq insan həyatında mühüm əhəmiyyət kəsb edən təbii ehtiyat, bir sıra təsərrüfat sahələrinin inkişafında qiymətli sərvətdir. Ona görə də torpağın qayğısına qalınmalı, bütün insanlar onu göz bəbəyi kimi qorumalıdır. Dövlətimiz də torpaqların qorunması üçün məqsədyönlü tədbirlər həyata keçirir. Belə tədbirlərin tərkib hissəsi kimi aparılmış torpaq tədqiqatlarının hamısı bu qiymətli sərvətin qorunmasına və münbitliyinin artırılmasına xidmət edib və etməkdədir.

Füzuli beynəlxalq hava limanında uçuş-enmə zolaqlarında işlər sentyabrın 5-nə kimi tamamlanacaq və ilk test uçuşu həyata keçiriləcək

AZAL-ın nümayəndəsi Valeh Əmiraslanov Füzulidə jurnalistlərə açıqlamasında bildirib ki, hava limanının tikintisi yanvar ayının 14-dən başlamışdı:

“Bu müddətə kimi geniş füzelajlı hava gəmilərinin qəbul olunması üçün uzunluğu 3 km, eni 60 metr olan uçuş zolağının torpaq yatağı tamamlanıb, hazırda isə asfalt-beton örtüklü layın tikintisi, sahəsi 60 min kvadrat metr olan, 8 hava gəmisini saxlaya biləcək peronun tikintisinin torpaq yatağı tamamlanmaq üzrədir. Teminal binasında dəmir-beton konstruksiyası işləri 100 faiz tamamlanıb, dəmir-metal konstruksiyanın quraşdırılması həyata keçirilir, italiya istehsalı olan dam örtüyü sifariş verilib və Azərbaycana gətirilib, fasad elementləri Türkiyədən sifariş verilib və gətirilmək üzrədir.

Hava hərəkətinin idarə edilməsi üçün qüllənin tikintisinin dəmir-beton konstruksiya hissəsinin quraşdırılması davam edir və bir həftəyə tamamlanacaq. Avadanlıqlar hamısı Avropa istehsalıdır, testdən keçirilib və Bakıya gətirilib. Sahədə isə beton özüllərin hazırlanıb quraşdırılmasına bu ayın sonundan başlanılacaq. Uçuş-enmə zolaqları sentyabrın 5-nə kimi tamamlanacaq və ilk test uçuşu həyata keçiriləcək”.

Füzuli beynəlxalq hava limanında uçuş-enmə zolaqlarında işlər sentyabrın 5-nə kimi tamamlanacaq və ilk test uçuşu həyata keçiriləcək

AZAL-ın nümayəndəsi Valeh Əmiraslanov Füzulidə jurnalistlərə açıqlamasında bildirib ki, hava limanının tikintisi yanvar ayının 14-dən başlamışdı:

“Bu müddətə kimi geniş füzelajlı hava gəmilərinin qəbul olunması üçün uzunlu 3 km, eni 60 metr olan uçuş zolağının torpaq yatağı tamamlanıb, hazırda isə asfalt-beton örtüklü layın tikintisinə, sahəsi 60 min kvadrat metr olan, 8 hava gəmisini saxlaya biləcək peronun tikintisinin torpaq yatağı tamamlanmaq üzrədir. Teminal binasənda dəmir-beton konstruksiyası işləri 100 faiz tamamlanıb, dəmir-metal konstruksiyanın quraşdırılması həyata keçirilir, italiya istehsalı olan dam örtüyü sifariş verilib və Azərbaycana gətirilib, fasad elementləri Türkiyədən sifariş verilib və gətirilmək üzrədir.

Hava hərəkətinin idarə edilməsi üçün qüllənin tikintisinin dəmir-beton konstruksiya hissəsinin quraşdırılması davam edir və bir həftəyə tamamlanacaq. Avadanlıqlar hamısı Avropa istehsalıdır, testdən keçirilib və Bakıya gətirilib. Sahədə isə beton özüllərin hazırlanıb quraşdırılmasına bu ayın sonundan başlanılacaq. Uçuş-enmə zolaqları sentyabrın 5-ə tamamlanacaq və ilk test uçuşu həyata keçiriləcək”.

Gənclər arasında maliyyə savadlılığının artırılması, eləcə də bank və sığorta sistemində karyera qurmağı arzulayan tələbələrə dəstək olmaq məqsədilə cari il mart ayının 3-də “Naxçıvanbank” və “Naxçıvansığorta” ASC-lər və Naxçıvan Dövlət Universitetində, mart ayının 4-də isə “Naxçıvan” Universitetində “Bankçılıqda ilk addım və sıgortanın mahiyyəti” adlı müsabiqə xarakterli təlim olub.
Təlimdə “Naxçıvanbank” və “Naxçıvansığorta” ASC-nin peşəkar heyəti müxtəlif mövzulara toxunaraq tələbələri bank və sığorta sektoru ilə tanış edib, onlara bir sıra praktik biliklər və tövsiyələr verib. Layihənin müzakirə xarakterli ikinci hissəsində isə əvvəlcə tələbələrin sualları cavablandırılıb, onların dinləmə, analiz və nitq qabiliyyətini dəyərləndirəcək suallar ünvanlandırılıb. Təlimin sonunda 200 iştirakçı arasından fərqlənən 15 tələbə seçilərək “Naxçıvanbank” və “Naxçıvansığorta” ASC-də 15 günlük praktik təcrübə keçmək şansı əldə edib.

Naxçıvan Muxtar Respublikasının Maliyyə Nazirliyi yanında Maliyyə Tədris Mərkəzində hüquq-mühafizə orqanlarında çalışan maliyyə və mühasibatlıq işçilərinin iştirakı ilə “Büdcə təşkilatlarında uçot və hesabat” adlı təlim keçirilib. Təlimə Naxçıvan Muxtar Respublikası Prokurorluq, Hərbi Prokurorluğu, Fövqəladə Hallar Nazirliyi, İnzibati Məhkəmə, Ağır Cinayətlər Məhkəməsi və Ali Məhkəmədə çalışan 12 mütəxəssis cəlb olunub.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Dövlət Vergi Xidməti və onun yerli vergi qurumları tərəfindən may ayında da muxtar respublika ərazisində fəaliyyət göstərən ticarət, iaşə, xidmət və digər sahələrdə yoxlama və monitorinqlər davam etdirilib, 4 vergiödəyicisində qanunvericiliyin pozulması faktları aşkar olunub. Belə ki, operativ vergi nəzarəti tədbirləri zamanı 3 vergiödəyicisinin “Fərqlənmə nişanı” olmadan avtomobil nəqliyyatı ilə sərnişin daşıması, 1 vergiödəyicisində uçot məlumatlarında olan dəyişikliklərlə bağlı məlumatın verilməməsi faktları aşkarlanıb və həmin şəxslər barəsində qanunamüvafiq tədbirlər görülüb. Həmçinin vergidənyayınma və dövriyyənin gizlədilməsi hallarına qarşı mübarizə məqsədilə 2 vergiödəyicisində xronometraj metodu ilə müşahidələr aparılıb və müşahidəyədək olan dövriyyə ilə müqayisədə artım qeydə alınıb, nəticədə, qanunvericiliyə uyğun olaraq müəyyən olunmuş əlavə vergi məbləğinin büdcəyə ödənilməsi təmin edilib.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Dövlət Vergi
Xidmətinin mətbuat xidməti

Bu gün inkişaf etmiş ölkələrdə özəl sektorun əsası ailə təsərrüfatları və belə təsərrüfatların özəyini təşkil edən ailə biznesi üzərində qurulub. Ailə təsərrüfatlarının yaradılması və inkişafı yeni istehsal müəssisəsi yaratmadan məşğulluq problemlərini həll etdiyindən və əhali gəlirlərinin artmasına müsbət təsir göstərdiyindən son illərdə muxtar respublikamızda da ailə təsərrüfatlarının inkişafı istiqamətində sistemli tədbirlər həyata keçirilir. Belə təsərrüfatlara dəstək məqsədilə güzəştli kreditlər ayrılır, “Ailə təsərrüfatı məhsulları” festivalları və yarmarkaları keçirilir, müvafiq dövlət qurumları tərəfindən ailələrdə istehsal olunan məhsulların qablaşdırılmasına, satışına köməkliklər edilir. Bir sözlə, son bir neçə il ərzində muxtar respublikada ailə təsərrüfatı institutunun formalaşması üçün lazımi şərait yaradılıb. 

Bu gün dünyanın iqtisadi baxımdan inkişaf etmiş ölkələrinin hər biri dayanıqlı enerji təhlükəsizliyinə malikdir. Xüsusilə enerji istehsalında bərpa olunan mənbələrdən istifadə edilməsi bu gün dünya enerji sektorunda yeni seqment kimi hər gün öz əhəmiyyətini daha da artırmaqdadır. Təsadüfi deyil ki, ABŞ, Almaniya, Finlandiya, Norveç, Danimarka, Yaponiya və Çin kimi ölkələr bu sahədə qabaqcıl yer tuturlar. Ölkəmizin və onun ayrılmaz tərkib hissəsi olan Naxçıvan Muxtar Respublikasının  təbii-coğrafi şəraiti və iqlim qurşaqları da bərpa olunan enerji mənbələrindən istifadənin mümkünlüyünü aktual məsələ kimi önə çıxarıb. Son illərdə bu sahədə ciddi addımlar atılıb, müxtəlif həcmli enerji istehsal edən obyektlər istifadəyə verilib. 

Naxçıvan Biznes Mərkəzində “Sahibkarlıq fəaliyyətinin idarə olunmasında mühasibat uçotunun rolu və beynəlxalq standartların tətbiqinin zəruriliyi” mövzusunda seminar-treninq keçirilib.
Naxçıvan Muxtar Respublikasının Maliyyə Nazirliyi yanında Maliyyə Tədris Mərkəzi və Naxçıvan Muxtar Respublikası Sahibkarlar Konfederasiyasının təşkilatçılığı, Naxçıvan Muxtar Respublikasının İqtisadiyyat Nazirliyi və Naxçıvan Muxtar Respublikasının Dövlət Vergi Xidmətinin dəstəyi ilə keçirilən tədbiri giriş sözü ilə Maliyyə Tədris Mərkəzinin direktoru Mehriban İmanova açaraq muxtar respublikada sahibkarlığın inkişafı üçün yaradılan şəraitdən, bu sahədə əldə olunan uğurlardan danışıb.

Yay fəslinin isti günlərini yaşadığımız bir vaxtda əhalinin sağlamlığının qorunması və qida təhlükəsizliyi məsələləri daha böyük aktuallıq kəsb edir. Belə ki, özünəməxsus qayğıları olan bu fəsildə insanlar Günəşin yandırıcı şüaları ilə yanaşı, həm də qida zəhərlənmələrindən qorunmağa məcbur olurlar. Çünki bu fəsildə ərzaq məhsulları daha tez keyfiyyətini itirir və insanların sağlamlığı üçün təhlükə yaradır.
Qeyd etmək lazımdır ki, yeyinti məhsullarının keyfiyyətinə təsir edən bir çox amillər mövcuddur. Bu baxımdan onların keyfiyyət göstəriciləri dəqiq təyin olunmalı, məhsulların daşınması, lazımi şəraitdə saxlanılması, qablaşdırılması, markalanması, etiketlənməsi zamanı müvafiq dövlət standartlarının və normativ-texniki sənədlərin tələblərinə əməl edilməlidir.

Müasir dövrümüzdə texnologiyadan istifadənin ildən-ilə artması banklar tərəfindən təklif edilən xidmətlərin çeşidliliyinin çoxalmasına səbəb olur. Bu sahədə formalaşan rəqabət mühiti rəqəmsal ödəniş vasitələrinin də fərqli növlərinin ortaya çıxmasına imkan yaradır. Təklif edilən xidmətlərdən səmərəli istifadə nəticəsində fiziki və hüquqi şəxslər maliyyə hesablaşmalarını rahatlıqla həyata keçirirlər.

26-27 may 2021-ci il tarixlərində Naxçıvan Muxtar Respublikasının Maliyyə Nazirliyi yanında Maliyyə Tədris Mərkəzində təşkil olunan iki günlük təlimə muxtar respublikada fəaliyyət göstərən müxtəlif təşkilatlardan 12 nəfər maliyyə-mühasibatlıq işçisi cəlb olunub.

Gündəliyə uyğun olaraq Mərkəzin direktoru Mehriban İmanova keçirilən təlimlər haqqında ümumi məlumat verərək təlimin əsas məqsədinin muxtar respublikanın dövlət büdcəsindən maliyyələşən təşkilatlarında Beynəlxalq  Mühasibat Uçotu Standartlarına əsasən maliyyə-mühasibat işinin aparılması, müasir tələblərə uyğun olaraq maliyyə hesabatlarının hazırlanması və bu sahədə mütəxəssislərin biliklərinin artırılması olduğunu bildirib.

Azərbaycanda kənd təsərrüfatını inkişaf etdirmək və ərzaq təhlükəsizliyinə nail olmaq ümummilli liderimiz Heydər Əliyevin ölkəyə rəhbərlik etdiyi hər iki  dövrdə prioritet vəzifə kimi qarşıya qoyulmuş, aqrar sahənin inkişafına xüsusi diqqət yetirilmişdir. Təkcə onu xatırlatmaq kifayətdir ki, Müstəqil Dövlətlər Birliyi məkanında ilk dəfə olaraq aqrar islahat Azərbaycanda ulu öndərimizin rəhbərliyi ilə aparılmışdır.

Aqrar sahə həmişə olduğu kimi, bu gün də ölkəmizdə diqqət mərkəzindədir. Bu sahənin inkişafının vacibliyini və əhəmiyyətini qeyd edən Prezident cənab İlham Əliyev demişdir: “Kənd təsərrüfatı ilə bağlı məsələlər xüsusi diqqət tələb edir. Çünki bu sahə həm məşğulluqdur, həm inkişafdır, həm də ixracdır”.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədrinin 2019-cu il 9 avqust tarixli Sərəncamı ilə “2019-2022-ci illərdə Naxçıvan Muxtar Respublikasında rəqəmsal ödəniş xidmətlərinin tətbiqinin və nağdsız hesablaşmaların genişləndirilməsi üzrə Dövlət Proqramı” təsdiq edilib və həyata keçirilməsi üçün müvafiq dövlət orqanlarına tapşırıqlar verilib.
Naxçıvan Muxtar Respublikası Dövlət Vergi Xidməti və Mərkəzi Bankın Naxçıvan Muxtar Respublikası İdarəsinin birgə təşkilatçılığı ilə nağdsız ödənişlərin üstünlükləri mövzusunda maarifləndirici tədbirlər keçirilib.

Bahar həyatın əlvan tonunu gün keçdikcə dəyişir. Bağ-bağçalarımız müxtəlifrəngli gül-çiçəklərlə bəzənir. Hər bitki, hər çiçək özünəməxsusluğu ilə seçilir. Bir gül var ki, gözəlliyi, ətri ta uzaqlardan hamımızı valeh edir. Bu, qızılgüldür. Bəs qızılgülü digər güllərdən qiymətli edən təkcə ətridirmi? Bu suala cavab tapacağıq.

Müasir dövrdə ölkəmizin sərhədlərinin etibarlı müdafiəsindən tutmuş iqtisadi-mədəni həyatın bütün sahələrinədək özünün möhkəm güclü konsepsiyasını ortaya qoymuş Azərbaycan Respublikası enerji təhlükəsizliyi sahəsində də dünya liderləri ilə bir sırada əmin addımlarla irəliləməkdədir.

1995-ci ildən fəaliyyətə başlayan “Cahan Holdinq” Kommersiya Şirkətlər  İttifaqında istehsal müəssisələrinin lazımi fəaliyyətinə böyük diqqət göstərilir. Bu sahədə görülən işlərin bir qismini də belə müəssisələrin satış mərkəzlərinin yeni ofis bürolarının yaradılmasıdır. Həyata keçirilən tədbirlərin davamı kimi, “Cahan Sənaye Kompleksi” MMC-nin Bakıdakı Satış Mərkəzinin yeni “Magna” ofisi istifadəyə verilib.

Nərimanov rayonu 2096-cı məhəllə, 507-ci küçə/16 ünvanında yerləşən ofidə müştərilərin qəbulu və onlara  xidmət göstərilməsi üçün lazımı şərait yaradılıb. Burada işçi müzakirələrin aparılması üçün 20 nəfərlik konfrans zalı və işçilər üçün xidmət otaqları mövcuddur. Həmçinin “Magna” rəngləri və stendləri ilə dizayn edilmiş konfrans zalında şirkətin satış nöqtələri haqqında məlumatlar yerləşdirilib.  

Yeni ofisin istifadəyə verilməsi müştərilərlə daha yaxından münasibət qurulmasına, eyni zamanda onlara yüksəkkeyfiyyətli xidmət göstərilməsinə imkan verəcəkdir.

“Cahan Holdinq” Kommersiya Şirkətlər  İttifaqın mətbuat xidməti

Azərbaycan Ordusunun 2020-ci il sentyabrın 27-də işğalçı Ermənistan silahlı qüvvələrinə qarşı əks-hücum əməliyyatında əldə etdiyi möhtəşəm qələbə təkcə işğal altında olan torpaqlarımızın qaytarılması ilə deyil, həm də regionda yeni reallıqların yaradılması ilə nəticələndi. Hərbi əməliyyatların başa çatdırılması ilə bağlı Azərbaycan, Rusiya və Ermənistan liderlərinin birgə imzaladıqları bəyanatda ən mühüm məqamlardan biri də bölgədəki iqtisadi və nəqliyyat əlaqələrinin bərpa olunmasıdır. Xüsusilə Naxçıvan Muxtar Respublikası ilə Azərbaycanın qərb rayonlarını birləşdirən yeni dəhlizin inşasının təmin edilməsi siyasi tərəfləri ilə bərabər, böyük iqtisadi əhəmiyyəti ilə də seçilir. 

Mühüm coğrafi mövqedə yerləşən ulu yurdumuz Vətənimizin ən qədim meyvəçilik regionlarından biri hesab edilir. Əlverişli oroqrafik xüsusiyyətlərə və torpaq-iqlim faktorlarına malik olan diyarımızda Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclis Sədrinin müvafiq sərəncamları ilə təsdiq edilmiş meyvəçiliyin və tərəvəzçiliyin inkişafı üzrə Dövlət proqramlarının uğurlu icrası nəticəsində meyvəçilik sahəsində yüksək göstəricilərə nail olunub. Mart ayının 12-də Ali Məclisin Sədri cənab Vasif Talıbov “2021-2025-ci illərdə Naxçıvan Muxtar Respublikasında meyvəçiliyin və tərəvəzçiliyin inkişafı üzrə Dövlət Proqramı”nın təsdiq edilməsi haqqında Sərəncam imzalayıb.