Muxtar respublikada 2021-ci ilin yanvar-iyul aylarında 1 milyard 603 milyon 721 min 600 manatlıq ümumi daxili məhsul istehsal olunmuşdur ki, bu da 2020-ci ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 0,4 faiz çoxdur.

Dövlət proqramı icra olunur

Qədim tarixi keçmişə malik olan baytarlıq təbabəti bütün dövrlərdə öz aktuallığını qoruyan və gündəlik həyata təsirini davamlı olaraq göstərən  sahələrdən biridir. Uzun inkişaf yolu keçmiş bu sahə heyvan xəstəliklərinə qarşı mübarizə ilə yanaşı, insan sağlamlığının qorunması və ərzaq təhlükəsizliyinin təmin edilməsində də önəmli rol oynayır. 

Müasirləşən kəndlərimiz

Təbiətlə bağlı material hazırlamaq üçün şəhərdən dağ kəndlərimizə yolum düşəndə özümü cəmi bir neçə kilometr aralıdakı başqa bir yurd yerinə gedirmiş kimi deyil, tamamilə ayrı bir aləmə düşmüş kimi hiss edirəm.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi 2021-ci ilin iyul ayında da fəaliyyətini nazirliyin illik iş planının və Dövlət proqramlarının icrası istiqamətində həyata keçirmişdir. Nazirliyin əməkdaşları tərəfindən muxtar respublikada taxıl biçininin qısa müddətdə başa çatdırılması, biçin zamanı baş verə biləcək fəsadların tez bir vaxtda aradan qaldırılması barədə sahibkarlara və ailə təsərrüfatı üzvlərinə maarifləndirici məsləhətlər verilmişdir. Ötən ay meyvə və üzüm bağlarında, bostan-tərəvəz sahələrində xəstəlik və zərərvericilərə qarşı mübarizə tədbirlərinin aparılması istiqamətində maarifləndirmə tədbirləri davam etdirilmiş, iqtisadi cəhətdən səmərəli olan tütün bitkisinin aqrotexniki qaydalara uyğun becərilməsi istiqamətində təsərrüfat sahibləri ilə görüşlər keçirilmişdir.

Naxçıvan Muxtar Respublikasında həyata keçirilən çoxşaxəli iqtisadi inkişaf strategiyasının əsas məqsədlərindən biri də sənaye məhsulları istehsalı ilə tarazlı inkişafa, o cümlədən yerli istehsal və əmək potensialından səmərəli istifadə etməklə ixracyönümlü məhsul istehsalına nail olmaqdan ibarətdir. Buna görə də mövcud sənaye imkanlarından maksimum yararlanmaq, məhsul istehsalında dayanıqlılığı təmin etmək məqsədilə yeni istehsal müəssisələrinin yaradılması qarşıda duran əsas vəzifələrdəndir. Son illərdə muxtar respublikada müasir sənaye müəssisələrinin yaradılması, yerli xammala əsaslanan yeni məhsulların istehsalı bu sahədə dinamik inkişafı təmin edib.

Müasir dövrdə günü-gündən yeniləşən Azərbaycanımızın Naxçıvan Muxtar Respublikası özünün hazırkı sürətli inkişaf dövründə ötən hər ili sosial-iqtisadi həyatda əldə olunan mühüm nailiyyətlərlə başa vurur. Bu illərdə uğurla həyata keçirilən regionların sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət proqramları əsasında muxtar respublikanın sosial-iqtisadi strategiyasına uyğun olaraq bir sıra mühüm qərarlar qəbul edilmiş, müsbət nəticələr  əldə olunmuşdur. Qeyd edək ki, ölkədə əhalinin etibarlı ərzaq təminatı sosial dayanıqlığın, iqtisadi sabitliyin və hərbi gücün başlıca meyarıdır. Bu baxımdan  muxtar respublikada əhalinin ərzaqla təmin olunmasına xüsusi diqqət yetirilir. 

Naxçıvanda kənd təsərrüfatının əsas qollarından biri olan taxılçılıq sahəsində son illər mühüm nailiyyətlər əldə olunub. Dövlət tərəfindən torpaq mülkiyyətçilərinə taxıl əkininə görə subsidiyaların və gübrələrin verilməsi, texnika və texnoloji avadanlıqların lizinq yolu ilə sahibkarlara satılması, mütərəqqi suvarma metodlarından istifadə, uzun illər əkilməyən torpaq sahələrinin yenidən əkin dövriyyəsinə daxil edilməsi təsərrüfatçıların əkinçiliyə marağını daha da artırıb.

Naxçıvanda kənd təsərrüfatının əsas qollarından biri olan taxılçılıq sahəsində son illər mühüm nailiyyətlər əldə olunub. Dövlət tərəfindən torpaq mülkiyyətçilərinə taxıl əkininə görə subsidiyaların və gübrələrin verilməsi, texnika və texnoloji avadanlıqların lizinq yolu ilə sahibkarlara satılması, mütərəqqi suvarma metodlarından istifadə, uzun illər əkilməyən torpaq sahələrinin yenidən əkin dövriyyəsinə daxil edilməsi təsərrüfatçıların əkinçiliyə marağını daha da artırıb.

Muxtar respublikanın digər rayonları kimi, Ordubad rayonunda da hər bir sahədə inkişaf tempi artır. Aparılan abadlıq və quruculuq işləri çərçivəsində əhalinin müasir rabitə xidmətləri ilə əhatə olunması istiqamətində işlər davam etdirilir.

Muxtar respublikamızda həyata keçirilən tikinti-quruculuq və yenidənqurma tədbirləri əhaliyə göstərilən xidmətlərin keyfiyyətinin artırılmasında müstəsna rol oynamaqdadır. Bu işlər cari ildə də müxtəlif istiqamətləri əhatə edir.

Dövlət proqramı icra olunur

Naxçıvan Muxtar Respublikasında müasir dövrün çağırışlarına uyğun iqtisadi sistemin formalaşdırılması əsas inkişaf istiqamətlərindən birini təşkil edir. Rəqəmsal ödəniş xidmətlərinin əhatə dairəsinin genişləndirilməsi məqsədilə həyata keçirilən tədbirlər əhalinin, sahibkarların və dövlət qurumlarının gündəlik fəaliyyətinin asanlaşdırılmasına şərait yaradır. Yeni innovativ ödəmə sistemlərinin tətbiqi maliyyə sabitliyinin təmin olunması sahəsində görülən işlərin səmərəsini artırır.

Yüzillik mətbuat arxivimizdən bu günə

Yer kürəsində canlı həyatın səbəbkarı olan Günəş işığı enerjisindən necə istifadə olunması bəşəriyyətin bütün mədəni inkişaf mərhələlərində insanları düşündürmüşdür. Yetər ki, yaşadığımız yerdə bol günəşli günlər, açıq səma və bundan istifadə üçün istək olsun. Elə “Şərq qapısı” qəzetinin 18 oktyabr 1969-cu il sayında dərc olunmuş “Naxçıvan MSSR-də Günəş enerjisindən istifadə edilməsi haqqında” başlıqlı yazıda olduğu kimi. Mövzuya akademik yanaşma səviyyəsində qələmə alınmış yazıda Naxçıvanın bu bölgədəki çox güclü Günəş enerjisi potensialı müqayisəli təhlil olunaraq o dövrün texnoloji imkanları ilə konkret elmi-praktik təkliflər də irəli sürülür.  

İnkişaf edən bölgələrimiz

Kəngərli Naxçıvanın çoxəsrlik qədim tarixini və zəngin mədəniyyət ənənələrini özündə yaşadan rayonlarımızdandır. Bu qədim bölgə Naxçıvanın tarixində, dövlət idarəçiliyində mühüm yer tutmuş Kəngərli tayfalarının əsas yaşayış məskəni kimi tanınır və 17 il bundan əvvəl Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədrinin təşəbbüsü ilə yaradılan yeni rayona “Kəngərli” adının verilməsi tariximizə, onun yetirdiyi şəxsiyyətlərə böyük qiymətin göstəricisidir. Digər tərəfdən iki inzibati rayon və iki xarici ölkə ilə həmsərhəd olan Kəngərli rayonu muxtar respublikanın mühüm aqrar və sənaye müəssisələrinin cəmləşdiyi bir bölgədir.

İnkişaf edən bölgələrimiz

Çox sevdiyim bir atalar sözü var: Bağa baxarsan, bağ olar, baxmazsan, dağ... Bir də bu müdrik sözü tərsindən oxuyaq: Dağa baxarsan, bağ olar, baxmazsan, viran... Bağı bağ kimi saxlamaq üçün qulluq kifayət edər, dağı bağa çevirməksə, adi qulluqla mümkün deyil, bunun üçün sonsuz sevgi, müdriklik və torpağa bağlılıq gərəkdir. 17 il bundan öncə boş çöllük ərazidən başqa bir nəsnəyə rast gələ bilməyəcəyimiz bu günün çıraqban Kəngərlisi həmin sonsuz sevginin, müdrikliyin və torpağa bağlılığın nəticəsi kimi “dünyaya gəlib”...

 Hər bir ölkədə iqtisadiyyatın aparıcı sahələrindən birini kənd təsərrüfatı təşkil edir. Aqrar sektor istər əhalinin məşğulluğunun artırılması, istər ərzaq təhlükəsizliyinin təmin olunması, istərsə də sənaye sahəsinin xammal təchizatı baxımından olduqca mühüm əhəmiyyətə malikdir. Kənd təsərrüfatının önəmini xarakterizə edən əlamətlərdən biri də ondan ibarətdir ki, bu sahədə istehsal və emal olunan məhsulların çeşidi artdıqca idxaldan asılılıq da azalır. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin dediyi kimi: “...Qoyulan investisiyalar, aparılan islahatlar, verilən subsidiyalar, kənd təsərrüfatına elmi yanaşma öz nəticəsini verməkdədir. Əminəm ki, gələcək illərdə kənd təsərrüfatı dayanıqlı şəkildə inkişaf edəcək və beləliklə, həm məşğulluğun, eyni zamanda kənd təsərrüfatı ixracının artırılmasına xidmət göstərəcək”.

Muxtar respublikanın yaşayış məntəqələrinin və istehsalat sahələrinin təbii qazla təminatını həyata keçirmək üçün Naxçıvan Muxtar Respublikası Qaz İstismar Xidmətində təsdiq olunmuş iş planına əsasən ardıcıl tədbirlər görülür. 

Muxtar respublikada qışa ciddi hazırlaşmaq, payız-qış mövsümündə əhalinin tələbatını tam ödəmək üçün görülən tədbirlərin sırasında əhalini təzə meyvə-tərəvəzlə təmin etməyə imkan verən soyuducu anbarların gücündən tam istifadə olunması, bazarda bolluq yaradılması xüsusi yer tutur. Eyni zamanda bu anbarların hər biri yeni iş yerlərinin açılması ilə bərabər, əhalinin meyvə-tərəvəz məhsullarına olan tələbatının ödənilməsində mühüm rola malikdir.

Muxtar respublikada daşınmaz əmlakın qeydiyyatı və torpaqlardan istifadəyə nəzarət 2021-ci ilin iyul ayında da Naxçıvan Muxtar Respublikasının Daşınmaz Əmlak və Torpaq Məsələləri üzrə Dövlət Xidməti tərəfindən diqqətdə saxlanılmışdır.

Xalqımızın ümummilli lideri Heydər Əliyev yolunun uğurla davam etdirildiyi doğma diyarımız Naxçıvan işğalçı Ermənistanın hərbi təcavüzü nəticəsində ölkənin əsas hissəsindən ayrı düşərək iqtisadi və nəqliyyat əlaqələri baxımından blokada şəraitində yaşamağa məhkum edilməsinə baxmayaraq, ölkədə həyata keçirilən genişmiqyaslı quruculuq prosesində həmişə fəal iştirak edib. Bunun nəticəsidir ki, iqtisadi inkişafın və sosial tərəqqinin təmin olunmasında mühüm rol oynayan nəqliyyat sektoru da hərtərəfli qayğı ilə əhatə olunub, məqsədyönlü tədbirlər həyata keçirilib, müasir avtomobil yolları salınıb, hava və dəmir yolu nəqliyyatının infrastruktur təminatı yaxşılaşdırılıb. Diyarımızda ən perspektivli sahələrdən biri  sayılan nəqliyyatın vəziyyəti barədə Naxçıvan Muxtar Respublikasının Dövlət Nəqliyyat Xidmətinin Nəqliyyatın təşkili və idarə edilməsi sektorunun aparıcı məsləhətçisi Saleh Həsənovla həmsöhbət olduq:  

Muxtar respublika ərazisində ekoloji tarazlığın qorunması, əlverişli ekoloji mühitin yaradılması, insanların sağlam ətraf mühitdə yaşamasının təmin edilməsi məqsədilə uğurlu sosial-ekoloji siyasət həyata keçirilir. Bu işlərin davamı olaraq iyul ayında ətraf mühitin mühafizəsi, qanunsuz ov edilməsi, meşə fondu torpaqlarından qanunsuz istifadə, ətraf mühitə atılan tullantıların normadan artıq olması hallarına qarşı mübarizə aparılması məqsədilə 15 yoxlama­-reyd keçirilmiş, 4 inzibati xəta qeydə alınmış və qanunauyğun tədbir görülmüşdür.

İqtisadiyyatın ayrılmaz hissəsi olan kənd təsərrüfatının sürətli inkişafının nəticəsidir ki, muxtar respublikada ümumi daxili məhsulda bu sahənin payı ildən-ilə artır. Kənd təsərrüfatında reallaşdırılan genişmiqyaslı islahatların sayəsində muxtar respublikada bəzi məhsullar üzrə məhsuldarlığın artırılması və idxalın yerli istehsalla əvəzlənməsi sahəsində müsbət nəticələr əldə olunmuşdur.

Muxtar respublikada müasir suvarma sistemlərinin quraşdırılması və suvarma suyundan səmərəli istifadə olunmasına nəzarət həyata keçirilir, su təsərrüfatı sistemlərinin istismarının yaxşılaşdırılması diqqət mərkəzində saxlanılır.

Naxçıvanın təbii-iqlim şəraiti aqrar istehsalın digər sahələri ilə yanaşı, arıçılığın inkişafı üçün də əlverişli imkanlar açır. Təbii resurslarla yanaşı, bu sahəyə dövlət dəstəyinin göstərilməsi nəticəsində arı ailələrinin sayı artırılır, məhsuldarlıq yüksəldilir, bal istehsalı və satışı genişləndirilir. Arıçılıqda məqsəd digər kənd təsərrüfatı sahələrində olduğu kimi ən az xərclə ən yüksək mənfəət əldə edilməsidir.

Dünya yaranandan bəri insan övladı əvvəlcə məişətdə daş, ağac əmək alətlərindən istifadə edibsə, sonralar bütün sahələrdə intibahın baş verməsi, əkinçiliyin, maldarlığın, sənətkarlığın, ticarətin inkişafı tuncdan, gildən əşyaların hazırlanmasına səbəb olub. Lakin həmin əmək alətlərinin dayanıqlığının azlığı, tez sıradan çıxması daha bərk materiala ehtiyacı yaradıb və nəticədə, yüksək dözümlülüyü ilə seçilən dəmir insan həyatına sirayət edib. Qolunun gücü ilə dəmiri əyərək müxtəlif formalara salan, bununla da kəndlinin əl əməyini xeyli yüngülləşdirən insanlar isə el arasında “dəmirçi” adlandırılıb. Antik dövrdən etibarən dəmirçilər dəmirdən kənd təsərrüfatı işlərində geniş istifadə olunan xış, kotan, balta, bel, kürək, dəhrə, dəryaz, oraq, çəkic, kərki, bıçaq və digər əşyalar düzəldiblər.

Muxtar respublikada iqtisadi və sosial sahələrdə həyata keçirilən tədbirlər davamlı inkişafı təmin etməklə yanaşı, əhalinin səmərəli məşğulluğuna da yeni imkanlar yaratmışdır. Son dövrlər geniş vüsət almış tikinti-quruculuq işləri, istifadəyə verilən yeni istehsal və xidmət sahələri, təhsil, səhiyyə, mədəniyyət müəssisələri, müasir avtomobil yolları və digər infrastruktur obyektləri bu sahədə görülən işlərin əhatə dairəsini daha da genişləndirmişdir.

Sahələrdən 103 min 372 ton məhsul götürülüb

Daha bir təsərrüfat ilinin ən qayğılı dövrünü yaşayırıq. Muxtar respublikanın aqrar sahə ilə məşğul olan sahibkarları, ailə təsərrüfatları, torpaq mülkiyyətçiləri erkən yazdan indiyə qədərki dövrün uğurla keçdiyini bildirirlər. Bunu dükan-bazarlarımızdakı, kənd təsərrüfatı məhsullarının satış yarmarkalarındakı bolluq da təsdiq edir. Təbii ki, təsərrüfat ilinin başa çatmasına hələ çox var və sahələrdən məhsul tədarük olunmaqdadır. Ancaq ilin ilk və ən qiymətli məhsulunun toplanılması uğurla başa çatdırılıb. Yüksək nəticəyə nail olunub. Bu isə o deməkdir ki, süfrələrimizin şahı, ən müqəddəs nemət olan çörək üçün çəkilən zəhmət hədər getməyib.

Son dövrlərdə Avroasiya məkanında gedən sürətli inteqrasiya prosesləri, xüsusən ötən ilin payızında müzəffər Azərbaycan Ordusunun şanlı qələbəsindən sonra bölgədə yaranmış əlverişli geosiyasi vəziyyət və qardaş Türkiyənin Naxçıvanla qonşu vilayətlərində yaradılan və genişləndirilməsi planlaşdırılan nəqliyyat-kommunikasiya şəbəkəsi Avropanın ən qərbindən Asiyanın ən şərq nöqtəsinədək fasiləsiz dəmir yolu xəttinin istifadəyə verilməsi ideyasını reallığa doğru gerçəkləşdirməkdədir. Tarixən Şərqin qapısında alınmaz qala kimi dayanmış qədim Naxçıvan da özünün inkişaf səviyyəsi və mühüm tranzit imkanları ilə, bu mənada, dünyanın iri strateji araşdırma mərkəzlərinin diqqətindədir. 

İstehsal və xidmət sferasının bütün sahələrində müasir keyfiyyət standartlarının tətbiqinə nail olmaq muxtar respublikada həyata keçirilən sosial-iqtisadi inkişaf siyasətinin mühüm tərkib hissəsidir. Bu çərçivədə əhalinin sağlamlığının və alıcılıq qabiliyyətinin qorunub saxlanılması, keyfiyyətli yerli məhsulların istehsalının təşviqi Naxçıvan Muxtar Respublikası Antiinhisar və İstehlak Bazarına Nəzarət Dövlət Xidmətinin qarşısına qoyulmuş mühüm və təxirəsalınmaz vəzifələrdəndir. Bu istiqamətdə həyata keçirilən tədbirlər cari ilin iyul ayında da davam etdirilmiş, məhsulların keyfiyyət göstəricilərinin standartlara uyğunluğu diqqətdə saxlanılmışdır.

Kənd təsərrüfatının inkişaf etdirilməsi və bu sahədə mövcud problemlərin mütərəqqi həlli yollarının işlənib hazırlanması məqsədilə qəbul olunmuş “2021-2025-ci illərdə Naxçıvan Muxtar Respublikasında meyvəçiliyin və tərəvəzçiliyin inkişafı üzrə Dövlət Proqramı”nın uğurlu icrası muxtar respublika əhalisinin meyvə-tərəvəz məhsullarına olan tələbatını, əsasən, yerli istehsal hesabına ödənilməsini təmin etmişdir.

     Ölkəmizdə, eləcə də muxtar respublikada uğurla həyata keçirilən dövlət gənclər siyasəti və bu sahədə görülən ardıcıl tədbirlər öz davamiyyətini qorumaqdadır.

Naxçıvan Muxtar Respublikasında əmlak və torpaq idarəçiliyinin müasir əsaslarla qurulması Daşınmaz Əmlak və Torpaq Məsələləri üzrə Dövlət Xidməti tərəfindən diqqətdə saxlanılıb, xidmətin fəaliyyət sahələri üzrə işlər uğurla icra edilməkdədir.

Ölkəmizdə həyata keçirilən hərtərəfli sosial müdafiə tədbirləri, xüsusilə əhalinin məşğulluğunun təmin olunması istiqamətində aparılan islahatlar, reallaşdırılan layihələr, yeni iş yerlərinin açılması Prezident cənab İlham Əliyevin “Azərbaycanda həyata keçirilən siyasətin mərkəzində vətəndaş dayanır” dəyərli fikrinin bariz təzahürü və əməli nəticəsidir.

Muxtar respublikamızda meyvəçilik ənənəvi, eyni zamanda əsas kənd təsərrüfatı sahələrindən sayılır. Tərkibi müxtəlif vitaminlərlə zəngin olan meyvələrin insan orqanizminə faydalarını və meyvə ağaclarının ətraf mühitə ekoloji, estetik təsirini nəzərə alsaq, bu sahənin nə qədər əhəmiyyətli olduğunu görərik. Bu səbəbdən meyvəçilik uzun illərdən bəri Şərur rayonunda da insanların əsas məşğuliyyət növü olub və onların güzəranını təmin edib. Həmin meyvələr içərisində şaftalı xüsusi yer tutur. Rayonda bu meyvəni əkib-becərənlər çoxdur. Bu meyvəyə “hülü” də deyirlər. Rayonun bütün kəndlərində, ən çox isə Aşağı Daşarx, Danyeri, Yuxarı Daşarx, Oğuz, Xanlıqlar, Zeyvə, Düdəngə, Siyaqut kəndlərində yetişdirilir. Burada şaftalı bağlarının sahəsi ilbəil genişləndirilir. Artıq bir neçə müddətdir ki, məhsul yığımına başlanılıb. Naxçıvan-Sədərək avtomobil yolundan keçənlər, yolboyu istədikləri təsərrüfatdan bu ətirli meyvədən də alıb, dadına baxa bilirlər.

Bunu ötən 6 ayda əldə olunan uğurlar da təsdiq edir

Son illərdə Naxçıvan Muxtar Respublikasının ictimai-siyasi həyatında, sosial-iqtisadi və mədəni inkişafında heç bir dövrlə müqayisə edilməyəcək hərtərəfli inkişafa nail olunub. Zaman etibarilə o qədər də böyük olmayan müddət ərzində əldə edilmiş bu uğurlar Naxçıvanın necə əzmlə və mətin addımlarla irəlilədiyini göstərir. Bu isə onu söyləməyə əsas verir ki, muxtar respublikamızda ümummilli liderimiz Heydər Əliyevin quruculuq, yeniləşmə siyasəti uğurla davam etdirilir. 

Tarixin bütün dövrlərində hər bir dövlətin qarşısında duran və bu gün də öz aktuallığını qoruyub saxlayan ən vacib vəzifələrdən biri əhalinin ərzaq məhsulları ilə etibarlı təminatıdır. Məhz buna görə də ölkəmizdə, eləcə də muxtar respublikamızda ərzaq təhlükəsizliyinin gücləndirilməsi məsələsi daim diqqət mərkəzində saxlanılır, bu istiqamətdə mühüm tədbirlər həyata keçirilir. 

Naxçıvan şəhərində şəhərdaxili marşrutlarda əhalinin rahat və təhlükəsiz hərəkətini təmin etmək məqsədilə yeni avtobuslar alınaraq muxtar respublikaya gətirilib, rayon mərkəzlərinə və bütün kəndlərə iritutumlu və rahat avtobuslarla gediş-gəliş təmin edilib, müasir avtovağzal binaları, avtomobil parkları istifadəyə verilib. Cari ildə də bu tədbirlər davam etdirilir.Belə ki,hazırda Naxçıvan şəhərində 400 yerlik avtomobil parkının, Şərur şəhərində avtovağzal binasının tikintisi uğurla icra olunur.
Muxtar respublikada nəqliyyatın əsas sahələrindən olan dəmir yolunun inkişafı üzrə də mühüm tədbirlər həyata keçirilir, infrastruktur yenidən qurulur. Belə ki, son illərdə vağzal binalarında, stansiya idarəetmə mərkəzlərində, “Naxçıvan Dəmir Yolları” Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyətinin inzibati binasında, digər inzibati və yardımçı binalarda əsaslı təmir işləri aparılıb. Bu ilin 6 ayında da dəmir yolunun ayrı-ayrı sahələrində quruculuq tədbirləri diqqətdə saxlanılıb. Belə ki, “Naxçıvan Dəmir Yolları” Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyətinin Naxçıvan stansiyasında rabitə qovşağının anbarının əsaslı təmiri başa çatdırılıb, polis şöbəsi üçün inzibati binanın tikintisi, nəzarət-ölçü cihazları sexinin əsaslı təmiri aparılır, Şərur rayonunda Elektrik Təmas Şəbəkəsinin binası, Dövriyyə Deposu binası və təmir sexi yenidən qurulur. Həmçinin Culfa rayonunda İstismar Vaqon Deposunun təmir sexinin tikintisi, inzibati binasının və Babək rayonunda Təhlükəsizlik Komandası binasının yenidən qurulması davam etdirilir.
Görülən kompleks tədbirlər öz müsbət nəticəsini verib, 2021-ci ilin yanvar-iyun aylarında muxtar respublikada nəqliyyat sektorunda 7 milyon 584 min 300 ton yük, 48 milyon 107 min 700 sərnişin daşınıb ki, 2020-ci ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə yük daşınması 0,3 faiz, sərnişin daşınması 2 faiz artıb.

Xəbərlər şöbəsi

Bəşər sivilzasiyasının mədəniyyət ocağı olan Naxçıvanımız özünəməxsus təbiət gözəllikləri, zəngin flora və faunası ilə bu yurdun seyrinə gələnləri daim özünə heyran qoyur. Diyarımızın bağ-bağatlarında yetişən meyvələri, münbit torpaqlarında boyverən bitkiləri, ucu şişpapaqlı dağlarının bağrını yara-yara qaynayıb çağlayan buz bulaqları can dərmanıdır. Ekoloji saf məhsulları, gəzib-görməli yerləri, təmiz havası olan bu məkan bütün fəsillərdə bar-bəhərlərini, dillər əzbəri olan nemətlərini üzə çıxarır. Həmin nemətlər sırasında dünyanın hər  yerində məşhur olan, insanlara unudulmaz damaq dadı bəxş edən mineral bulaqlarının adı da tez-tez çəkilir.

Muxtar respublikamızda iqtisadiyyatın dinamik inkişafını şərtləndirən əsas sahələrdən sayılan nəqliyyatın müasirləşdirilməsi daim diqqət mərkəzində saxlanılır, bu istiqamətdə ardıcıl tədbirlər həyata keçirilir. Artan əhali tələbatına uyğun olaraq yol infrastrukturunun inkişafı ilə bağlı mühüm layihələr reallaşdırılır, yeni yollar salınır, körpülər tikilir, hava, dəmir yolu, avtomobil nəqliyyatının infrastruktur təminatı yaxşılaşdırılır, nəqliyyat sektorunun səmərəli idarə olunması təmin edilir.

Naxçıvan Muxtar Respublikasında ənənə halını alan “Nağdsız ödəyin, hədiyyə qazanın!” adlı həvəsləndirici tədbirin on beşinci tirajının qalibləri müəyyənləşib. 1 yanvar 2021-ci il tarixdən 1 iyul 2021-ci il tarixədək daha çox nağdsız ödənişlər edən muxtar respublika sakinləri tirajın nəticələrinə görə qiymətli hədiyyələrlə mükafatlandırılıblar.
Naxçıvan Biznes Mərkəzində hədiyyələrin təqdim olunması ilə əlaqədar keçirilən tədbirdə Naxçıvan Muxtar Respublikası Dövlət Vergi Xidmətinin rəis müavini, baş vergi xidməti müşaviri Fərrux Əkbərov çıxış edərək bildirib ki, Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədrinin 2019-cu il 9 avqust tarixli Sərəncamı ilə “2019-2022-ci illərdə Naxçıvan Muxtar Respublikasında rəqəmsal ödəniş xidmətlərinin tətbiqinin və nağdsız hesablaşmaların genişləndirilməsi üzrə Proqram” təsdiq edilib və nağdsız ödənişlərin həcminin artırılması istiqamətində mühüm tapşırıqlar verilib.

Muxtar respublikada müasir meliorasiya və irriqasiya tədbirlərinin həyata keçirilməsi, əkin dövriyyəsinə yeni torpaqların qatılması, keyfiyyətli toxum növlərinin istehsalı, məhsul istehsalçılarına güzəştli şərtlərlə kreditlərin və texnikaların verilməsi ərzaq təhlükəsizliyinin təmin olunmasına, ümumilikdə, kənd təsərrüfatının inkişafına yeni imkanlar yaratmışdır.
Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədrinin 2020-ci il 27 noyabr tarixli Sərəncamı ilə təsdiq edilmiş “2021-2025-ci illərdə Naxçıvan Muxtar Respublikasında kənd təsərrüfatı təyinatlı torpaqların münbitliyinin artırılmasına dair Tədbirlər Planı” görülən işlərin davamlılığını təmin etmişdir.

Son illər muxtar respublikamızda həyata keçirilən iqtisadiyyatın şaxələndirilməsi siyasətinin mühüm istiqamətlərindən birini kənd təsərrüfatında yüksək inkişafa nail olmaq, o cümlədən güclü aqrar-sənaye komplekslərinin yaradılması təşkil edir. Bu mənada, ərzaq təhlükəsizliyinin təmin olunması sahəsində görülən tədbirlər sırasında heyvandarlığın inkişafı mühüm yer tutur. Ailə təsərrüfatlarının yaradılması, damazlıq işinin düzgün qurulması və cins tərkibinin yaxşılaşdırılmasına yardım məqsədilə heyvandarlıqla məşğul olan fermerlərə banklar və digər kredit təşkilatları tərəfindən müxtəlif kreditlərin verilməsi təmin edilir, baytarlıq xidmətlərini müasir tələblər səviyyəsində təşkil etmək məqsədilə bu sahənin maddi-texniki təchizatının yaxşılaşdırılması istiqamətində davamlı tədbirlər görülür. Görülən işlər məhsul istehsalının artırılmasında xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Bunun nəticəsidir ki, kənd təsərrüfatında həyata keçirilən məqsədyönlü siyasət adıçəkilən sahənin inkişafına öz müsbət təsirini göstərir və artıq bir sıra ərzaq məhsulları ilə təminat sırf daxili istehsal hesabına həyata keçirilir.

İnformasiya texnologiyalarının inkişafı sahəsində müəyyənləşdirilən dövlət siyasəti Naxçıvan Muxtar Respublikasında da uğurla həyata keçirilir, informasiya cəmiyyətinə keçid və elektron hökumətin formalaşdırılması istiqamətində ardıcıl tədbirlər görülür. İnformasiya sistemlərinin inkişafına, informasiya təhlükəsizliyinin təmin edilməsinə, elektron hökumət, elektron imza və elektron sənəd dövriyyəsinin tətbiqinə, elektron poçt-maliyyə xidmətlərinin, internetdən istifadə səviyyəsinin artırılmasına xüsusi diqqət yetirilir. 

Muxtar respublikada iqtisadi və sosial sahələrdə qazanılmış uğurlar 2021-ci ilin ilk yarım ilində də qorunub saxlanılmış, çoxşaxəli iqtisadiyyatın formalaşdırılması və sosial sahənin inkişafı üzrə mühüm tədbirlər həyata keçirilmişdir.

Cari ilin ilk yarım ilində ən mühüm hadisələrdən biri ölkə başçısı cənab İlham Əliyevin muxtar respublikaya səfəri olmuşdur. Ölkə başçısı səfəri zamanı Naxçıvan Beynəlxalq Hava Limanının yeni uçuş-enmə zolağının, Əlahiddə Ümumqoşun Ordunun Hərbi Aerodrom Kompleksinin, “Azərxalça” Açıq Səhmdar Cəmiyyətinin Naxçıvan filialının, Naxçıvan Qarnizonu Mərkəzi Hospitalının, Süni Mayalanma Mərkəzinin, Culfa-Ordubad magistral avtomobil yolunun, Ordubad şəhərinin içməli su təchizatı və kanalizasiya sistemlərinin açılışında iştirak etmiş, “ASAN xidmət” Mərkəzinin və Ordubad Su Elektrik Stansiyasının tikintisi, Ordubad Dəmir Yolu Stansiyası ilə tanış olmuşdur. Muxtar respublikada aparılan irimiqyaslı quruculuq tədbirlərini yüksək qiymətləndirən ölkə başçısı demişdir: “Muxtar respublika hərtərəfli inkişaf edir və bu gün Naxçıvan ölkəmizin ən inkişaf etmiş bölgələrindən biridir. Əminəm ki, Naxçıvan bu liderliyi bundan sonra da saxlayacaqdır”.

Bakı-Naxçıvan marşrutu üzrə ilk müntəzəm avtobus reysi Bakı Beynəlxalq Avtovağzal Kompleksindən yola düşüb.

Dövlət Avtomobil Nəqliyyat Xidmətindən verilən məlumata görə, məcburi ehtiyacları qarşılamaq üçün sərhəddə əvvəlcədən təyin olunan məkanlarda avtobusun hərəkətinə 15-20 dəqiqə fasilə veriləcək.

Bu barədə Muxtar Respublikanın Dövlət Nəqliyyat Xidmətindən məlumat daxil olub.

Qarpız isti havaların ən sevimli məhsullarından sayılır. Ona görə də bazara qarpız çıxan kimi çoxumuz bu bostan məhsulundan alıb dadmaq istəyirik. Məhsulun vaxtından tez yetişməsi onun keyfiyyətinin pis olması demək deyil. Burada əsas diqqət yetirilməli məqam qarpızın yetişdirilməsində gübrələrdən və pestisidlərdən düzgün istifadə edilməsidir. Gübrə növləri və pestisidlər vaxtında və düzgün tətbiq edilməyəndə məhsulun böyüməsinə və məhsuldarlığına səmərəli təsir göstərmir. Məhsulun tərkibində nitrat, nitrit və yaxud pestisid qalıqlarının miqdarının çox toplanması qarpızın keyfiyyətinin pisləşməsinə, hətta zəhərlənmələrə belə, səbəb ola bilər. Qarpızda nitratların norması 60 milliqram/­kiloqram, qovunda isə 90 milliqram/kiloqram olmalıdır.

Naxçıvan Muxtar Respublikasında fəaliyyət göstərən karqo şirkətlərinin nümayəndələri ilə növbəti görüş keçirilib.
Dövlət Gömrük Komitəsində keçirilən görüşdə komitə sədri, gömrük xidməti general-leytenantı Səhət Həbibbəyli Naxçıvan Muxtar Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2021-ci il 6 mart tarixli Qərarına əsasən muxtar respublikada sürətli poçt xidmətlərinin təşkili, müvafiq qaydada lisenziya almış şirkətlər tərəfindən fəaliyyətin müasir dövrün tələbləri səviyyəsində təmin edilməsi məqsədilə həyata keçirilən tədbirlərdən danışıb. Karqo şirkətləri tərəfindən gömrük məqsədləri üçün məlumatların elektron qaydada təqdim olunması tələbi ilə bağlı işlərin sentyabr ayının 1-nə qədər başa çatdırılmasının zəruriliyini vurğulayan komitə sədri lisenziyasız fəaliyyətə yol verilməməsi üçün nəzarət tədbirlərinin gücləndirilməsinin əhəmiyyətini qeyd edib. Diqqətə çatdırılıb ki, sürətli poçt göndərişlərində göndərilməsinə icazə verilən, həmçinin göndərilməsi qadağan olunan mallar, sürətli poçt göndərişlərinin qablaşdırılması, göndərilən malların qəbul edilməsi, çatdırılması, sürətli poçt göndərişlərinə dair məlumatların əldə edilməsinə dair tələblər daim diqqətdə və nəzarətdə saxlanılmalıdır.

2008-ci ildən fəaliyyət göstərən “Naxçıvanbank” Açıq Səhmdar Cəmiyyətinin əhalinin əlverişli bank xidmətlərindən daha səmərəli yararlanması üçün ötən dövrdə bankın paytaxt Bakı və Naxçıvan şəhərlərində, o cümlədən Şərur, Culfa, Ordubad, Kəngərli rayonlarında filialları istifadəyə verilib. Bankın Şahbuz rayon filialı üçün yeni binanın tikintisi də artıq başa çatıb. Hazırda binada son tamamlama işləri aparılır.
Ümumilikdə, 465 kvadratmetr sahədə yerləşən filial iki mərtəbədən ibarətdir. Binanın birinci mərtəbəsində əməliyyat, xəzinə, server, qiymətlilərin saxlanılması və gözətçi otaqları, müştəri zalı, qazanxana və foye yerləşəcək. İkinci mərtəbədə isə direktor otağı, əlavə iş otaqları və foye nəzərdə tutulub.

Xəbərlər şöbəsi

Muxtar respublikamızda pərakəndəçilik sektoru ilə bağlı mövzulara bir neçə dəfə toxunmuşuq. Bu da səbəbsiz deyil. Çünki pərakəndəçilik bu gün artıq həyatımızın bir parçasına çevrilib və bu sektor olmadan iqtisadiyyatın inkişafı mümkün deyil və əbəs yerə onu “biznesin güzgüsü” adlandırmırlar. Pərakəndəçilik sektoru istehsalçı ilə istehlakçını görüşdürən, keyfiyyətli məhsulu tanıdan, brendə çevirən, keyfiyyətsiz məhsulu isə bazardan çıxaran, ehtiyac və tələb meyarlarını müəyyənləşdirən, istehlakçılara alış-veriş (ümumilikdə isə davranış) mədəniyyətini öyrədən böyük bir sektordur. Bu həm də elə iqtisadi sektordur ki, burada yeniliklər ilbəil, aybaay yox, günbəgün baş verir. Bu da təbiidir. Ona görə ki, həyatımızda baş verən istənilən iqtisadi yeniliyi bizə bu sektor çatdırır.

Muxtar respublikada aqrar sahənin inkişaf etdirilməsi, ərzaq təhlükəsizliyinin təmin olunması və kənd təsərrüfatı məhsullarının keyfiyyətinin yüksəldilməsi məsələləri daim diqqət mərkəzində saxlanılır. Bu istiqamətdə əsas hədəflərdən biri də ailə təsərrüfatlarının inkişaf etdirilməsindən ibarətdir.
Bazar iqtisadiyyatının tələblərinə uyğun fəaliyyət göstərən və ildən-ilə genişlənən ailə təsərrüfatlarına artan maraq muxtar respublika iqtisadiyyatının önəmli hissəsini təmin edir. Kiçik ailə təsərrüfatlarının böyüyüb gələcəkdə sahibkarlıq obyektinə çevrilməsi, onların tutduğu biznes profilləri üzrə yüksək dərəcədə ixtisaslaşıb rəqabətqabiliyyətli məhsullarla dünya bazarına çıxmasınadək keçən bütün proseslərdə ailə təsərrüfatlarına maliyyə dəstəyi və digər köməkliklər göstərilir. Ailə təsərrüfatlarına kreditlərin verilməsi, onların fəaliyyətinin stimullaşdırılması üçün sərfəli şərtlərlə xammal, avadanlıq alınması, ixrac bazarlarına çıxış üçün sərgi, yarmarka və biznes görüşlərdə iştiraklarının təmin edilməsinin diqqətdə saxlanılması bu gün öz bəhrəsini verməkdədir.