İyunun 10-da Ordubad rayonunun Çənnəb kəndində rayonun ətraf Düylün, Üstüpü və Məzrə kəndləri ictimaiyyətinin iştirakı ilə kənd turizminin inkişafı mövzusunda maarifləndirici tədbir keçirilib. Tədbirdə giriş sözü ilə çıxış edən Ordubad Rayon Mədəniyyət və Turizm Şöbəsinin müdiri Azər Əliyev kənd turizminin mahiyyətindən danışaraq keçirilən tədbirin əhəmiyyətini qeyd edib.
“Çənnəb, Üstüpü və Düylün kəndlərinin turizm potensialı” mövzusunda çıxış edən Naxçıvan Muxtar Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi Aparatının Turizm şöbəsinin müdiri Piri Nağıyev muxtar respublikamızın kənd yaşıl turizmi potensialının istifadə imkanları haqqında danışıb. Bildirilib ki, öz füsunkar təbiəti, qədim adət-ənənələri və tarixi-mədəni zənginlikləri ilə Ordubad kəndlərinin bu baxımdan böyük potensialı vardır. Çənnəbdə yaradılmış müasir infrastruktur, bu kəndlərdə əhalinin yaşayış səviyyəsinin yüksəldilməsi, istehsal olunan yüksəkkeyfiyyətli kənd təsərrüfatı məhsulları, yeni tikilmiş villatipli evlər kənd turizminin inkişafı üçün əlverişli imkanlar yaradır. Vurğulanıb ki, kənddə istirahət etmək istəyən turistlər üçün minimum şərait yaradılması ilə turizm mövsümü ərzində yaxşı gəlirlər əldə etmək mümkündür. Bu həm ailə büdcəsi gəlirlərinin artması, eyni zamanda muxtar respublikamızın tanıdılması baxımından əhəmiyyət kəsb edir.
Müasir turizmin inkişafı turistlərin məzmunlu səyahəti üçün müəyyən istiqamətlərdə təşkil olunmuş turizm və ekskursiya marşrutlarının imkanları ilə sıx bağlıdır. Təcrübə göstərir ki, bu iş turizmin təşkilinin ən əsas, yekun mərhələsidir. Belə ki, əgər turizm üçün yol, mehmanxana və digər vacib infrastruktur məsələləri həll olunubsa, bundan sonra regionda kütləvi turizm üçün məhz cəlbedici turizm marşrutları yaradılması gündəmdə durur. Bu həlledici mərhələdə isə bizim kifayət qədər resursumuz vardır. Bu baxımdan turizm marşrutları üzərində işləyərkən Naxçıvanın nə qədər dəyərli sərvətləri olduğunu görürük. Ona görə də turizm ehtiyatlarımızın daha dərindən öyrənilməsi və onların əsasında xidmətlər zərfi yaradılması günün tələbidir. 
Yeraltı və yerüstü sərvətləri, zəngin faydalı qazıntıları, xəstələrə şəfa verən mineral bulaqları ilə məşhur, Gəmiqaya təsviri sənət abidələri, bədii tərtibatlı boyalı qablar, tunc məmulatlar, tarixi abidələr diyarı Naxçıvan Muxtar Respublikası bu gün həm də dünyanın gözəl turizm məkanlarından biridir. 
Naxçıvan Muxtar Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi Naxçıvan Dövlət və “Naxçıvan” universitetlərinin Turizm və otelçilik ixtisasları üzrə təhsil alan tələbələri ilə görüş keçirib. 
Turizm haqqında danışarkən onun cazibədarlığı və iqtisadi inkişafdakı rolundan bəhs edir, bu sahənin daha da inkişaf etdirilməsi üçün yollar axtarırıq. Azərbaycan torpağının bütün gözəlliklərinin dünyaya tanıdılması baxımından Naxçıvanın zəngin turizm imkanlarını da unutmamalıyıq. Naxçıvan Muxtar Respublikasının coğrafi mövqeyi, özünəməxsus iqlimi, fauna və florası, qədim tarixə malik mədəniyyət abidələri burada turizmin inkişafı üçün əlverişli şərait yaradır.
Turizm haqqında danışarkən onun cazibədarlığı və faydalarından bəhs edir, turizmin daha da inkişaf etdirilməsi üçün yollar axtarırıq. Muxtar respublikamızda da turizm fəaliyyətinin genişləndirilməsində məqsəd burada mümkün ola bilən turizm növlərinin inkişaf etdirilməsi ilə bu qədim Azərbaycan torpağının bütün gözəlliklərinin dünyaya tanıdılması və turizmin iqtisadi inkişafdakı rolundan bəhrələnməkdir. Builki turizm mövsümünün başlanğıcı ərəfəsində muxtar respublikamızda turizmin inkişaf etdirilməsi üzrə verilmiş ciddi tapşırıqlara əməl olunması və artıq mart ayının ortalarından etibarən muxtar respublikamıza axışıb gələn əcnəbi turistlərin sayındakı artım turizm mövsümünün yaxşı başladığını, qarşıdakı dövrdə bizi çox işlər gözlədiyini göstərir.
Bu il mart ayının 18-də Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisində muxtar respublikada turizmin inkişaf etdirilməsi ilə bağlı keçirilən müşavirədə müxtəlif dövlət orqanları qarşısında mühüm vəzifələr qoyulub. Müşavirədə qeyd olunub ki, muxtar respublikada digər sahələr kimi, turizm sahibkarlığı da inkişaf etdirilməlidir. Özəl sektor bu sahədə xüsusilə təşəbbüskar olmalı, real təkliflər ortaya qoyulmalıdır. Turizmin inkişafı turistlərin təhlükəsizliyinin qorunması məsələsini də aktuallaşdırır. Bu sahədə də aidiyyəti dövlət orqanları fəaliyyətlərini gücləndirməli, onlarla işin təşkilinə diqqəti artırmalıdırlar. Aidiyyəti dövlət orqanları turistlərin gediş-gəlişi zamanı rəsmiləşdirmə qaydalarına düzgün riayət etməli, turistlərə heç bir maneə yaradılmamalıdır.
Naxçıvan artıq yeni bir marşrut kimi turistlərin diqqətini ildən-ilə daha çox cəlb edir. Rəsmi olaraq yayılan statistik rəqəmlər belə deməyə əsas verir. Turizmin inkişafı hazırda elə bir prioritet sahəyə çevrilib ki, bu sahəni heç bir halda ikincidərəcəli hesab etmək mümkün deyil. Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisində bu sahənin inkişafı ilə bağlı keçirilmiş müşavirə də bunu bir daha təsdiq etdi. Müşavirədə səsləndirildiyi kimi muxtar respublikamızda turizmin inkişaf etdirilməsi üçün kifayət qədər potensialımız var. Ancaq potensialın olması məsələnin bir tərəfidirsə, bu potensialdan lazımınca istifadə etmək, mövcud resurslardan səmərəli şəkildə faydalanmaq, ən əsası isə işin düzgün icrası da mühüm şərtlərdəndir.
Fenomenal bir hadisə kimi turizm müasir dünya iqtisadiyyatında mühüm yer tutur. O, iqtisadi cəhətdən gəlirliliyinə və mədəniyyətlərarası dialoqdakı roluna görə xüsusilə əhəmiyyətlidir. Cəmiyyətin iqtisadi və mədəni tərəqqisinin, xalqlar arasında humanitar əlaqələrin və tolerantlığın bir göstəricisi olan turizmin inkişaf etdirilməsi bu baxımdan ölkəmizdə və onun tərkib hissəsi olan Naxçıvan Muxtar Respublikasında da diqqət mərkəzindədir. 
Turizm sektoru müasir dövrdə dünya iqtisadiyyatının ən potensial sahələrindən biridir. Bu sahənin inkişafı elə bir səviyyəyə gəlib çatıb ki, hazırda elektronikadan sonra ən çox gəlir gətirən sektor kimi tanınır. Yunanıstan, İtaliya, İspaniya, Türkiyə kimi ölkələrin timsalında bunu aydın görmək mümkündür. Eyni zamanda nəzərə alaq ki, XXI əsrdə dünya ölkələrində turizmin inkişaf etdirilməsi daha çox əhəmiyyət kəsb etməyə başlayıb. Müxtəlif hesablamalara görə, bir turistin orta hesabla bir ölkədə xərclədiyi pul bir ton xam neftin qiymətindən artıqdır. Belə olduğu halda biz nədən tükənməz sərvət olan turizmin inkişafında ləngiməliyik? Bizim digər sərvətimiz isə belə demək mümkünsə, qonaqpərvərliyimizdir. Deyə bilərsiniz ki, axı bunsuz turizmi necə inkişaf etdirmək olar? Sualı belə cavablandırmaq mümkündür ki, dünyanın bir çox ölkələrində qonaqpərvərlik amili turizm sektorunun inkişaf etdirilməsi üçün qarşıya iqtisadi məqsəd kimi qoyulur, bizdə isə əksinə, xalqımızın hər bir nümayəndəsi qonaqpərvərliyi özünün milli dəyəri kimi görür.
Bu günlərdə “Naxçıvan” Universitetinin baş müəllimi, iqtisad üzrə fəlsəfə doktoru Əli Cabbarovun “Turizmin iqtisadi əsasları” adlı yeni dərs vəsaiti çapdan çıxıb. Bu mövzuda ilk dəfə dərc olunan kitabda iqtisadi bir hadisə kimi turizmin mahiyyətindən, onun inkişaf amillərindən, turizmin cəmiyyətin sosial-iqtisadi həyatında və humanitar inkişafdakı rolundan bəhs olunur. 
Ölkəmizin və onun tərkib hissəsi olan muxtar respublikamızın çox geniş turizm potensialı vardır. Diqqət etsək, bu məqamda yalnız turizm ehtiyatlarımızdan deyil, məhz turizm potensialımızdan danışırıq. Çünki turizm deyəndə yalnız turizm ehtiyatlarımızdan bir neçəsinin adlarının sadalanması heç turizm ixtisası üzrə təhsil alan birinci kurs tələbələrinə də yaraşmır. Odur ki, turizm potensialından danışırıqsa, o zaman hökmən elmi mülahizələrlə sübuta yetirilmiş, turistlərin real tələbatları baxımından öz təsdiqini tapmış və praktiki olaraq təcrübədən keçirilmiş arqumentlərə əsaslanmalıyıq. 
Sərbəst səyahət edib dünyanın gözəllikləri ilə tanış olmaq, mənalı istirahət edib öz mənəvi zənginliyini artırmaq hər bir insanın ən böyük hüquqlarındandır. Yüksək zövq, mədəni tələbat və mənəvi inkişafın bir nöqtədə kəsişdiyi turizm bu baxımdan müasir cəmiyyətin inkişaf göstəriciləri arasında mühüm yer tutur. Turizm tələbi elə bir mərhələdə yaranır ki, bu zaman sabitlik, kifayət qədər yüksək gəlir və sosial rifah təmin olunur. 
Dünən M.S.Ordubadi adına Naxçıvan Muxtar Respublika Kitabxanasında “Naxçıvan” Universiteti və Naxçıvan Dövlət Universitetinin Turizm və otelçilik ixtisası üzrə təhsil alan tələbələrin və muxtar respublikada turizm xidməti üzrə fəaliyyət göstərən firmaların nümayəndələrinin iştirakı ilə “Naxçıvan Muxtar Respublikasında ekoloji və kənd yaşıl turizminin inkişaf imkanları” mövzusunda tədbir keçirilmişdir. 
Turizm sahəsində yüksək nəticələr əldə etmiş ölkələrin təcrübəsi göstərir ki, turizm heç də təkcə zəngin ehtiyatlar hesabına öz-özünə inkişaf edən bir sahə deyildir. Əksinə, turizm hər kəsdən öz töhfəsini gözlədiyi çox həssas bir münasibətlər sistemidir. Buna görə də hər bir regiondakı turizm-rekreasiya kompleksinə ixtisaslaşmış bir sahə kimi yanaşma tələb olunur ki, bu da turizm sahəsində dərin bilik, bacarıq və yüksək məsuliyyət tələb edir.
Naxçıvan Muxtar Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi “Turist marşrutuna tələblər və marşrutun hazırlanma qaydası” mövzusunda muxtar respublikamızın ali məktəblərində turizm və otelçilik ixtisası üzrə təhsil alan tələbələrin iştirakı ilə tədbir keçirmişdir.
Tarix boyu sivilizasiyaların bir-birinə qarşı rəqabətinin nəticəsi özünün mədəni inkişaf göstəriciləri olan maddi və qeyri-maddi mədəniyyət nümunələrində dövrümüzə qədər gəlib çatmışdır. Elminə dərin hörmət etdiyimiz tarixçilərimizə istinadən deyə bilərik ki, minillər boyu bəşəriyyəti tərəqqiyə aparan güc yalnız yüksək mədəniyyətə qovuşmaq üçün çəkilən zəhmət, yaradıcılıq və axtarışlarla keçən insan ömrü olmuşdur. Məhz bu insanlar hər cür əziyyətə qatlaşaraq illər boyu daşı daş üstə qoymuş, gördüyü hər işdə elm axtarmış, bəzən də tarixin ədalətsizliklərinə sinə gərib səbirlə yoluna davam etmişlər.
1980-ci ildən BMT-nin Ümumdünya Turizm Təşkilatının Baş Assambleyasının qərarı ilə sentyabrın 27-si Ümumdünya Turizm Günü elan olunmuşdur. 2001-ci ildən etibarən Azərbaycanda da Ümumdünya Turizm Günü qeyd olunur.
Sentyabrın 23-də “Naxçıvanqala” Tarix-Memarlıq Muzey Kompleksində Naxçıvan Muxtar Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə Ümumdünya Turizm Günü münasibətilə tədbir keçirilmişdir. 
Müasir turizm, hər şeydən əvvəl, səyahətsevərlərin asudə vaxtının mənalı keçirilməsi, daha ucuz qiymətlərlə daha çox rekreasiya xidmətlərindən istifadə olunması və əhalinin bütün təbəqələrinin turizmə cəlb edilməsi tezisləri ilə xarakterizə olunur. Aktiv səyahətlər sonunda müxtəlif turlarda iştirak edən turistlər bu yolla ziyarət etdikləri məkanlardan aldıqları təəssüratlarla, bir növ, özünümükafatı da təmin etmiş olurlar. Belə ki, səyahətə çıxdıqda təbiətlə birbaşa ünsiyyət, tarixi zənginliklərlə canlı tanışlıq və qonaqpərvərliklə qarşılanmaqdan alınan mənəvi zövq bu tələbatın insanın özü tərəfindən ödənilməsinə imkan yaradır. Bu baxımdan Şahbuz rayonu ideal məkanlardan biridir. Bu füsunkar bölgəmizdə mövcud olan turizm ehtiyatlarının cazibə gücünə və rayonun müasir inkişaf mənzərəsinə baxdıqda buradakı hər bir turistdə lazımi emosiyanı yarada biləcək mənbələri görmək olar. Şahbuza, onun kəndlərinə gələn qonaqlar üçün ekoturizm, kənd-yaşıl, tibbi-sağlamlıq, fotoovçuluq, kamp, habelə mədəni-tanışlıq turizmi üçün yaxşı imkanlar vardır.
Bu gün doğma Naxçıvanın ən çox sevilən məkanlarından biri Ağbulaq kəndidir. Bu məkanda Tanrı dağların hər dərəsini, hər zirvəsini elə yaradıb ki, sanki bu dağ kəndi möhtəşəm qalanı xatırladır.
Asudə vaxtın təşkili formaları arasında təbiətlə birbaşa ünsiyyət halında aktiv səyahət və istirahət növü olan ekoturizm mühüm yer tutur. İnsanın təbiət gözəlliklərinə olan marağı planetin istənilən yerindəki qeyri-adi təbii resurslara doğru onu səyahətə çəkir.
“Turizmin əhəmiyyəti nədir?” sualı ilə maraqlanan oxucularımız üçün qısa bir giriş. Turizm kosmosun fəthi, internetin kəşfi kimi dünyanın yeni möcüzələri arasında inamla yer tutaraq insanların mənalı asudə vaxt keçirmək tələbatının ödənilməsində mühüm rol oynayır. Məhz bu səbəbdəndir ki, bu gün dünya üzrə il ərzində aktiv səyahətə çıxan turistlərin sayı, təqribən, 1 milyard nəfərə, onların xərclədiyi vəsaitin və yaxud turistlərə xidmət edən sektorun illik gəlirləri 1 trilyon ABŞ dollarına çatmaqdadır. 
Mənalı istirahət həvəskarları üçün yay-qış demədən ilin istənilən dövründə, Yer kürəsinin istənilən nöqtəsində turizm imkanları vardır və bu səyahətlərə yaranan meyil əvvəlcə insanın maddi imkanlarından və yaradılmış rekreasiya kompleksinin vəziyyətindən asılıdır. Əgər qış dövründə ələ düşən qısa məzuniyyət və ya tətil müddətində təbiətlə birbaşa ünsiyyətdən zövq almaq istəyənlər varsa, uzaq ölkələrdə qar və xizək axtarmağa dəyməz. Naxçıvan dağlarında hər il olduğu kimi, bütün qış gözəlliklərini özündə barındıran unikal şərait və üstəgəl fəal istirahəti təşkil etməyə imkan verən zəruri infrastruktur vardır.
Muxtar respublikamızda davam edən sürətli sosial-iqtisadi inkişaf turizm sahəsində də özünü göstərməkdədir. Regiona turist axınının artması burada iqtisadiyyatın digər sahələrinin də inkişaf etdirilməsinə təsir göstərməklə yanaşı, eyni zamanda səyahətçilərin Naxçıvanı daha yaxından tanımalarına imkan yaradır.
Naxçıvan şəhərindəki Möminə xatın türbəsinin ətrafında Ümumdünya Turizm Günü münasibətilə tədbir keçirilmişdir. Tədbiri Naxçıvan Muxtar Respublikasının mədəniyyət və turizm naziri Sarvan İbrahimov açaraq qeyd etmişdir ki, 1980-ci ildən başlayaraq Birləşmiş Millətlər Təşkilatı yanında fəaliyyət göstərən Ümumdünya Turizm Təşkilatının Baş Assambleyasının qərarı ilə hər il sentyabrın 27-si “Ümumdünya Turizm Günü” kimi qeyd olunur. 2001-ci ildən ölkəmizdə də Ümumdünya Turizm Günü qeyd olunmağa başlanmışdır.
1980-ci ildə BMT-nin Ümumdünya Turizm Təşkilatının Baş Assambleyası tərəfindən sentyabrın 27-si Ümumdünya Turizm Günü elan olunmuşdur. Turizmin təbliği, onun dünya iqtisadiyyatının inkişafındakı rolunun göstərilməsi, eləcə də müxtəlif ölkələr arasında turizm əlaqələrinin inkişaf etdirilməsi məqsədini daşıyan bu əlamətdar gün 2001-ci ildən ölkəmizdə də qeyd olunur.
Təxminən, bir il bundan əvvəl Naxçıvan şəhəri haqqında bir yazı hazırlamışdım. Yazıda yaşadığımız şəhərin brend şəhərə çevrilməsi yollarından bəhs etmişdik. Onu da qeyd etmişdik ki, Naxçıvanın brend şəhərə çevrilməsi üçün çox gözəl imkanları var və bu imkanlardan düzgün istifadə yaxın illərdə bizə hərtərəfli uğurlar gətirə bilər. Son illər bu istiqamətdə davam etdirilən tədbirlər Naxçıvanın brendinq siyasətində mühüm rol oynamaqdadır. Sübut etməyə ehtiyac yoxdur ki, son dövrlər Naxçıvanın nüfuzu daha da artmış, ümumilikdə, muxtar respublikanın real təbliği üçün regionda baş verən ictimai-siyasi hadisələr mühüm rol oynamışdır. Bu hadisələri, eyni zamanda şəhərimizə olan rəsmi səfərləri gözümüz önünə gətirsək, bunun bir daha şahidi olarıq. 
Turizm deyəndə sülh və tərəqqi içində yaşayan insanların bir-birlərinin tarixi keçmişinə, mədəniyyətinə, təbiət möcüzələrinə, saf ekoloji şəraitinə, iqtisadi inkişaf səviyyəsinə və milli qonaqpərvərliyinə görə yaranan maraq və motivlər naminə yüz kilometrlərlə uzaq məsafələrə etdikləri səyahətlər başa düşülür. Əgər həyat üçün zəruri olan nemətlər artıq təmin olunubsa və asudə vaxt da kifayət qədərdisə, onda səyahət etməyə, turizm səfərlərinə fürsət tapmaq olar. İlin bu məqamında muxtar respublikamızın dilbər guşələrindən biri olan, adı dillər əzbəri Batabata doğru səyahətin tam vaxtıdır desək, yanılmarıq. Necə ki uzaqlardan Naxçıvanın sorağı ilə gəlmiş qonağımıza israr etdiyimiz kimi: “Naxçıvana gələsən, Batabatı görməyəsən, günahdır!”
Dövlətin sosial siyasətinin mexanizmləri arasında insanların asudə vaxtının səmərəli təşkili məsələləri mühüm yer tutur. Əhalinin bütün təbəqələrinin – yaşlıların, məhdud fiziki imkanlıların, uşaq və gənclərin mənalı istirahətlərinin təmin olunması, bütövlükdə, cəmiyyətin insan inkişafı indeksi göstəricilərində arzuedilən nəticələrə gətirib çıxarır. Artıq bütün dünyada insanın ömür uzunluğunun, keyfiyyətli həyat şəraitinin onun asudə vaxtının necə keçirilməsindən bilavasitə asılı olduğunu hamı yaxşı bilir və cəmiyyətdə tutduğu mövqedən asılı olmayaraq, hər bir kəsin bundan maksimum dərəcədə faydalanmasına çalışılır. Sosial turizm kimi də tanınan və dövlətin müxtəlif əhali qruplarını əhatə edən belə qayğısını artıq muxtar respublikamızın uşaq və gəncləri, hərbçi ailələri, məhdud fiziki imkanlı insanları yaxından hiss etməkdədirlər. Ağbulaq İstirahət Mərkəzində indiyə qədər istirahət edib dincələn yüzlərlə məktəbli və gəncin təəssüratları bunu bir daha təsdiq edir. 
Turizm müasir dünyada inkişaf etdirilməsinə daha çox diqqət yetirilən sahələrdən biridir. Çünki bu sahənin inkişafı istənilən ölkənin büdcəsinə gəlir gətirməklə bərabər, həm də həmin ölkənin tarixinin, mədəniyyətinin, təbii gözəlliklərinin təbliğində mühüm rol oynayır. Hər bir ölkənin özünəməxsus təbii gözəllikləri, tarixi, mədəni abidələri ola bilər. Ancaq turizm o zaman inkişaf edir ki, bu gözəlliklər, sadə dillə desək, pula çevrilsin və bu gözəlliklərdən istifadə davamlı şəkil alsın. Məhz bu gün dünyada bunu bacaran xeyli sayda qabaqcıl təcrübəyə malik ölkələr var. Hansı ki, bu ölkələr turizmin inkişafında təbliğat vasitələrindən düzgün yararlanırlar. Bunun da nəticəsində ölkəyə xeyli turist cəlb edə bilirlər. Yəni demək istədiyimiz odur ki, turizmin inkişafında müvafiq infrastruktur bazanın yaradılması ilə yanaşı, bu bazanın düzgün təbliği də əsas şərtlərdəndir. Elə bu yazıda da muxtar respublikamızın turizm imkanlarından və bu imkanların təbliği yollarından bəhs edəcəyik.
Yay fəslinin özünəməxsus qayğılarından biri də, şübhəsiz, məzuniyyət dövrünü mənalı keçirmək istəyənlərin öz tələbatlarına uyğun istirahət növü, yəni müvafiq bir turizm marşrutu seçməkdir. Bu, bəzən ilk baxışda sadə görünsə də, vaxtın azlığı, ölkədaxili və xarici turizm bazarlarındakı təkliflərin çoxluğu və istirahətə getmək istəyənin məlumatsızlığı səfər ərəfəsində bir çox çətinliklər yarada bilər. İstirahətini muxtar respublikamızdan kənarda deyil, onun dilbər guşələrindən birində ailəliklə keçirmək istəyənlər varsa, Naxçıvan-Ərəfsə-Ləkətağ marşrutu onlara maraqlı və yaddaqalan təəssürat vəd edir. 
Həyatda sağlam yaşayaraq xoşbəxt olmağı kim arzulamaz ki? Söz yox ki, insan üçün ən qiymətli nemət olan sağlamlıq qədər onun qorunması da ən vacib qayğıdır. Sağlamlığın bərpa olunması üçün isə təbii üsullarla müalicə ən yaxşı vasitə olmuşdur. Yaşadığı yerlərdən yüzlərlə və minlərlə kilometr uzaqda mövcud olan şəfa qaynaqlarına çatmaq üçün insanların etdikləri səyahətlər müalicə və ya sağlamlıq turizmi adı altında hələ çox qədim dövrlərdən məlumdur. Naxçıvanın Duzdağ və Darıdağ kimi unikal təbii ehtiyatlarının istifadəsi ilə təşkil olunan müalicə turizmi də öz populyarlığını getdikcə artırmaqdadır.
Ətraf aləmin gözəlliklərini dərk etmək, səyahət edərək mənəvi zövq almaq insanın mühüm təməl ehtiyaclarındandır. Bu baxımdan mədəni inkişaf mərkəzi kimi şəhər həyatının da rəngarəngliyi həmişə insanları cəlb etmişdir. İşgüzar, qaynar mühitin, müasirlik ilə tarixiliyin bir arada yaşadıldığı şəhərlər ölkələrin iqtisadi və mədəni həyatında rol oynadığı kimi, tanışlıq-dərketmə turizminin də yaranıb inkişaf etməsi üçün ən əlverişli məkanlardandır. Özünün minilliklərdən gələn şanlı tarixi və bugünkü müasir iqtisadi-mədəni inkişaf səviyyəsi ilə Naxçıvan şəhəri malik olduğu turizm potensialı ilə bu bölgəyə səfər etmək istəyən turistlərə bol təəssürat vəd edir.
Qış fəsli artıq çoxdan arxada qalıb. Naxçıvanlılar əvvəlki illərdə qazandıqları uğurları daha da artırmaq, çoxlarının hələ on il əvvəl proqnoz etməkdə çətinlik çəkdiyi inkişafı daha yüksək səviyyəyə qaldırmaq üçün yeni təsərrüfat mövsümünə başlayıblar. İndi muxtar respublikada quruculuğun, yaz-əkin işlərinin səs-sədası sərhəd məntəqələrindən, ucqar dağ kəndlərindən gəlməkdədir. Növbəti turizm-istirahət mövsümü də artıq başlayıb və muxtar respublikamıza səfər edən turistlərin axını güclənib.
İlk baxışda sadə görünən kənd həyatı özünün bütün gözəllikləri və təsərrüfat qayğıları ilə çox mürəkkəb, eyni zamanda cəlbedicidir. Xüsusən yay fəslində, lap elə bu gözəl yaz günlərində bir tərəfdən müasirliyin, bir tərəfdən də səhərin sübhündə – Günəşin ilk şəfəqlərindən də öncə oyanan əsl qaynar kənd həyatının sehrinə qapılmamaq mümkün deyil. Budəfəki yay məzuniyyətini kənddəki gözəl evlərin birində ailəlikcə keçirmək bu sehrli aləmi yaşamaq üçün ən gözəl fürsətdir. Kənd turizmi insanın rekreasiya ehtiyacını ödəyən ən sadə və ən ucuz istirahət növüdür.
Mehmanxana və ya otel təsərrüfatı turizm sənayesinin mühüm tərkib hissəsidir. Ona görə turizm sənayesi dedik ki, burada rekreasiya məhsulu istehsal edilərək turistlərə lazım olan bütün növ xidmətlər göstərilir. Turizm sənayesi isə çox geniş olub, mehmanxanalardan başqa, yemək, nəqliyyat, ekskursiya, müalicə, rekreasiya, təhlükəsizlik, ticarət, informasiya, rezervasiya xidmətlərinin, hədiyyəlik əşya istehsalı və satışı, habelə turizm sektoru üçün kadr hazırlığı kimi onlarla digər xidmətlərin məcmusudur. Mehmanxanalar turistlərin gecələməsi üçün vacib olduğundan onların fəaliyyəti və burada tətbiq olunan komfort standartları regiondakı turizm xidmətlərinin, peşəkar qonaqpərvərliyin səviyyəsi haqda ilkin fikir söyləməyə imkan verir. Hər halda, yaradılmış zəruri infrastruktur vardırsa, onda əsas yük də təşkilatçılığın, kadr məsələsinin üzərinə düşəcəkdir.
Turizm və onun inkişafı məsələləri müasir dövrdə cəmiyyətin iqtisadi və mədəni inkişafı prioritetlərinə görə aktual olub, ölkələrin sosial-iqtisadi inkişaf indeksləri arasında mühüm yer tutur. Çünki turizm ümumi inkişafın nəticəsi, onun bəhrələrinin cəmiyyətin bütün üzvləri arasında paylanmasının bir mexanizmidir. Ölkəmizdə və muxtar respublikamızda turizmə verilən diqqət onun regional inkişaf və tanıtım məsələlərindəki xüsusi çəkisi ilə izah olunur. Turizmin imkanlarından geniş istifadə edə bilən və öz təbii, tarixi və mədəni ehtiyatlarından dayanıqlı istifadəni təşkil edən ölkələrin təcrübəsi göstərir ki, turizm heç də təkcə zəngin ehtiyatlar hesabına öz-özünə inkişaf edən bir sahə deyil, əksinə, hər kəsdən töhfəsini gözlədiyi çox həssas bir münasibətlər sistemidir. Buna görə də səmərəli işləyən turizm-rekreasiya kompleksinə ixtisaslaşmış bir sahə kimi yanaşma tələb olunur ki, bu da regionda turizmin inkişafına məsul olan hər kəsdən bilik, bacarıq və yüksək məsuliyyət tələb edir.
