İstehlakçı hüquqlarının qorunması Azərbaycan dövlətinin prioritet vəzifələrindəndir. Hazırda ölkəmizdə bütün sahələrdə keyfiyyət göstəricilərinin beynəlxalq standartlara uyğunlaşdırılması istiqamətində ciddi tədbirlər görülür. Bu gün Azərbaycanda daxili bazarın formalaşdırılması və istehlakçı hüquqlarının qorunması istiqamətində qarşıya qoyulan əsas vəzifə əhalinin istehlak mallarına olan tələbatını maksimum səviyyədə yerli istehsal hesabına yüksəkkeyfiyyətli məhsullarla təmin etməkdən ibarətdir.
Göründüyü kimi, keyfiyyət ölkəmizdə iqtisadi inkişafın səmərəliliyinin artırılmasında əsas meyar kimi qəbul olunur. Buna görə də daxili bazarın və istehlakçıların hüquq və mənafelərinin qorunması istiqamətində təsərrüfat subyektlərində istehsal edilən və idxal olunan məhsulların keyfiyyətinə dövlət nəzarəti işi hər zaman diqqət mərkəzində saxlanılır. Bu məsələlər isə Azərbaycan Respublikasının qanunvericilik aktlarında geniş şəkildə təsbit olunur. Belə ki, Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasının müvafiq maddələri, eləcə də Mülki, İnzibati Xətalar və Cinayət məcəllələri insanların istehlakçı kimi hüquqlarının qorunmasına qanuni şərait yaradır.
Bundan başqa, “Аzərbаycаn Rеspublikаsındа ticаrət, məişət və digər növ хidmət (iş görülməsi, хidmət göstərilməsi) Qаydаlаrı”, “Yeyinti məhsulları haqqında”, “Reklam haqqında”, “Əhalinin sağlamlığının qorunması haqqında” Azərbaycan Respublikası qanunları da istehlakçıların hüquqlarının müdafiəsi istiqamətində qəbul edilmiş normativ-hüquqi aktlardır.
İstehlakçıların hüquqlarının müdafiəsini nəzərdə tutan ayrı-ayrı dövlət proqramlarının, qanunların, qərar və qaydaların aidiyyəti orqanlar tərəfindən lazımi şəkildə icrasının daim diqqət mərkəzində saxlanılması bu işin muxtar respublikamızda da tam dəqiqliklə təmin edildiyindən xəbər verir.
2016-cı ilin I rübü ərzində keyfiyyətə dövlət nəzarəti istiqamətində həyata keçirilən tədbirlərə diqqət yetirsək, bu sahədə görülən işlərin əhəmiyyəti haqda dolğun təsəvvür yaranar. Belə ki, istehlakçıların hüquqlarının qorunması, daxili bazara nəzarət və keyfiyyətin yüksəldilməsi sahəsində verilən tapşırıqların və qarşıya qoyulmuş vəzifələrin icrası məqsədilə 17 ərzaq və qeyri-ərzaq məhsullarının satışı obyektində monitorinq aparılıb, ümumi dəyəri 4809,49 manat olan istehlak müddəti bitmiş məhsullar ticarət dövriyyəsindən çıxarılıb.
Aparılan monitorinqlər zamanı ticarət obyektlərində aşkar olunmuş nöqsanlara nəzarət olunmaqla Azərbaycan Respublikası İnzibati Xətalar Məcəlləsinə uyğun olaraq 5 sahibkar barəsində, ümumilikdə, 6500 manat məbləğində inzibati cərimə tətbiq olunub.
Naxçıvan Muxtar Respublikası İqtisadiyyat Nazirliyi tərəfindən istehlak bazarında satışda olan ərzaq məhsullarının keyfiyyətinə və təhlükəsizliyinə nəzarət ilə bağlı lazımi tədbirlər görülür. Bu məqsədlə 2016-cı ilin birinci rübündə 133 hаldа idхаl, 356 hаldа yеrli istеhsаl mаllаrındаn nümunələr götürülərək “İstehlak Mallarının Ekspertizası Mərkəzi” MMC-nin laboratoriyasında təhlil edilib, aparılan laboratoriya müayinələri zamanı məhsullarda hər hansı keyfiyyət və təhlükəsizlik göstəricilərinin normativ-texniki sənədlərin tələblərinə uyğun olmaması halları aşkarlanmayıb. Yəni keyfiyyət və təhlükəsizlik göstəriciləri normativ-texniki sənədlərin tələblərinə uyğun olub.
Yеrli istehsalın genişləndirilməsi və istеhsаlçılаrın mənаfеlərinin qоrunmаsı da diqqətdə saxlanılıb. Ticаrət, хidmət və istеhsаl müəssisələrinin sаhibkаrlаrınа rəqаbətqаbiliyyətli məhsul istеhsаlı və yеrli məhsullаrın sаtışınа üstünlük vеrilməsi istiqаmətində mеtоdiki tövsiyələr verilib. Artıq sahibkarlar tərəfindən, xüsusilə yeyinti məhsullarının lazımi keyfiyyətdə istehsalına, onların saxlanma şəraitinə riayət olunmasına, daşınmasına və satışına, istehlakçılara göstərilən xidmət səviyyəsinin xeyli dərəcədə yaxşılaşdırılmasına nail olunub. Məhsulun tarladan süfrəyə, istehsalçıdan istehlakçıya çatdırılmasında bütün tələblərə riayət olunur ki, bu da Naxçıvan əhalisinin ekoloji cəhətdən təmiz, keyfiyyətli və etibarlı ərzaq təminatı deməkdir.
Bu gün muxtar respublikada fəaliyyət göstərən ixrac potensiallı 40 müəssisədə istehsal olunan ixracyönümlü məhsullar Türkiyə, Ukrayna, Qazaxıstan, Gürcüstan, Belarus, Litva, Türkmənistan, Rusiya və İran kimi ölkələrə göndərilir. Naxçıvandan xaricə ixrac edilən əmtəələr arasında elektrik enerjisindən tutmuş mineral sulara, dekorativ daş məhsullarından avtomobillərə, tikinti materiallarından sementə, mebel məhsullarınadək çox sayda hazır məhsul vardır.
Muxtar respublikada istehsal olunan məhsulların ixracının stimullaşdırılması, onların xarici bazarlara çıxışının təmin edilməsi məqsədilə 2016-cı ilin ötən dövründə 29 hаldа mənşə sеrtifikаtı verilib.
Göründüyü kimi, muхtаr rеspublikаmızda nəinki əhalinin sağlamlığı, təhlükəsizliyi naminə keyfiyyətli məhsul istehsalı, həmçinin Naxçıvanın iqtisadi baxımdan inkişaf etmiş bir diyara çevrilməsi, istehlakçıların hüquqlarının qorunması istiqamətində də ardıcıl və məqsədyönlü tədbirlər həyata keçirilir.
Naxçıvan Muxtar Respublikası
İqtisadiyyat Nazirliyinin mətbuat xidməti