Mayın 7-də “Euronews” kanalında Möminə xatın türbəsi ilə bağlı “Möminə xatın türbəsi – memarlıq xəzinəsi” başlıqlı 1 dəqiqə 30 saniyəlik reportaj yayımlanıb. Reportaj bu həftə ərzində hər gün iki və ya üç dəfə olmaqla, 12 dildə yayımlanacaq.
Reportajda qeyd olunur ki, həftə ərzində Azərbaycanda çəkilən və çox təsirli quruluşa malik olan bir videoçarxa baxma vaxtıdır. Bu, Naxçıvan memarlığının nümunəsi – ­Möminə xatın türbəsidir. 1186-cı ildə yerli siyasi həyatda mühüm rol oynayan Möminə xatının şərəfinə tikilmişdir. Memar Əcəmi Naxçıvani abidədə müxtəlif həndəsi ornament və naxışlar yaratmış, abidə dünya memarlığının şah əsərlərinin sırasına daxil olmuşdur.
“26 metr yüksəklikdə olan türbənin ilk vaxtlar 9 metr hündürlükdə günbəz formalı çardağı olmuşdur”, – deyən müxbir Qalina Polonskaya mənzərəli diyara səfəri zamanı abidə haqqında bildirib ki, Möminə xatın öz həyat yoldaşına, dövrün güclü yerli hökmdarı Şəmsəddin Eldənizə müdrik məsləhətlər verirdi. Ölümündən sonra Şəmsəddin Eldəniz onun məzarı üzərində abidə tikilməsini əmr etdi. Ancaq o da tezliklə vəfat etdi və türbənin tikintisini oğlu başa çatdırdı. Ümumilikdə, türbənin tikintisi 11 il davam edib.
Tarixçi Fəxrəddin Səfərli bildirib ki, “Möminə xatın çox ağıllı və tədbirli qadın idi. O, dövlətin idarə olunmasında tövsiyələr verirdi və dövlət aparatında böyük nüfuza malik idi. Bu səbəbdən də onun şərəfinə belə möhtəşəm bir abidə ucaldıldı”.
Türbədəki kitabələrdən birində deyilir: “Biz gedirik, ancaq qalır ruzigar, biz ölürük, əsər qalır yadigar”.